İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 7
Kısaltmalar Listesi 21
Giriş 25
Birinci Bölüm
SORUMLULUK KAVRAMI
I. GENEL OLARAK 27
II. TEHLİKE SORUMLULUĞU 30
A. Genel Olarak 30
B. 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanununda Tehlike Sorumluluğu 31
1. Yasal Düzenleme 31
2. Önemli Ölçüde Tehlike Arz Eden İşletme Kavramı 33
3. İşletme Sahibi ve İşleten 35
4. Tehlike Sorumluluğu Öngören Özel Düzenlemeler 35
III. ALMAN HUKUKUNDA TEHLİKE SORUMLULUĞU 36
İkinci Bölüm
KARAYOLLARI TRAFİĞİNDE HUKUKİ SORUMLULUK
I. YASAL DÜZENLEME 41
A. Türk Hukukunda Yasal Düzenleme 41
1. Genel Olarak 41
2. 11.05.1953 Tarih ve 6085 S.lı Mülga Karayolları Trafik Kanunu 41
3. Yürürlükte Bulunan 13.10.1983 tarih ve 2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu 43
B. İsviçre Hukukunda Yasal Düzenleme 45
1. 1932 Tarihli MFG 45
2. 1958 Tarihli SVG 45
C. Alman Hukukunda Yasal Düzenleme 46
1. Genel Olarak StVG 46
2. StVG’in Kanunlaşma Süreci 47
II. KANUNUN KAPSAMI VE UYGULAMA ALANI 48
A. Türk Hukukunda 48
1. KTK’nın Kapsamı ve Yer İtibariyle Uygulama Alanı 48
2. KTK’nın Diğer Düzenlemeler Karşısındaki Durumu 52
B. İsviçre Hukukunda SVG’nin Kapsamı, Yer İtibariyle Uygulama Alanı ve Diğer Düzenlemeler Karşısındaki Durumu 54
C. Alman Hukukunda StVG’nin Kapsamı, Yer İtibariyle Uygulama Alanı ve Diğer Düzenlemeler Karşısındaki Durumu 55
III. SORUMLULUĞUN NİTELİĞİ 57
A. Genel olarak 57
B. KTK ve SVG Çerçevesinde Sorumluluğun Niteliği 57
1. İşletilme Halindeki Motorlu Aracın Sebep Olduğu Zarardan Sorumluluk
(KTK m. 85/I, SVG m. 58/I) 57
2. İşletilme Halinde Olmayan Motorlu Aracın Sebep Olduğu Zarardan Sorumluluk
(KTK m. 85 III, SVG m. 58 II) 59
a. Yasal Düzenleme 59
b. Sorumluluğun Niteliği 60
C. StVG Çerçevesinde Tehlike Sorumluluğu 61
Üçüncü Bölüm
SORUMLU KİŞİLER
I. GENEL OLARAK 65
II. TÜRK VE İSVİÇRE HUKUKLARINDA İŞLETEN VE DİĞER SORUMLULAR 65
A. İşleten Kavramı 65
1. Türk Hukukunda 65
2. İsviçre Hukukunda 68
B. Kamu Tüzel Kişilerinin Sorumluluğu 70
C. Gerçek İşleten 72
1. Türk Hukukunda Karine Olarak İşleten Sayılanlar 72
a. Genel Olarak 72
b. Araç Sahibi 73
c. Mülkiyeti Muhafaza Kaydıyla Yapılan Satışlarda Alıcı 78
d. Uzun Süreli Kiralama, Ariyet veya Rehin vb. Hallerde Kiracı, Ariyet ve Rehin Alan 79
(1) Genel Olarak 79
(2) Kira 80
(3) Ariyet 83
(4) Rehin 83
e. Diğer Kişiler 87
2. Aracı Kendi Hesabına ve Tehlikesi Kendisine Ait Olmak Üzere İşleten ve Araç Üzerinde Fiili Tasarrufu Bulunan Kişi 88
a. Genel Olarak 88
b. Aracı Kendi Hesabına ve Tehlikesi Kendisine Ait Olmak Üzere İşletme 89
c. Araç Üzerinde Fiili Olarak Tasarrufta Bulunma 91
3. İşletenin Tespitine İlişkin Özellik Arz Eden Haller 91
a. Motorlu Aracın Eşlerce Ortak Kullanılması ya da Bir Eş Tarafından Diğer Eşe ya da Çocuğa Tahsis Edilmesi Halinde Gerçek İşletenin Tespiti 92
b. Motorlu Aracın İşçiye ya da Tüzel Kişinin bir Üyesine Tahsis Edilmesi Halinde İşletenin Tespiti 93
c. Birden Fazla İşleten 94
4. İşletenin Bağlı Olduğu Teşebbüs Sahibi 95
a. Yasal Düzenleme 95
b. Kavram 97
c. Sorumluluk 99
D. Farazi İşleten 100
1. Kavram 100
2. Motorlu Araçla İlgili Mesleki Faaliyette Bulunan Teşebbüs Sahipleri 100
a. Yasal Düzenleme 100
b. Sorumluluğun Koşulları ve Kapsamı 102
c. Gerçek İşletenin, Sigortacısının ve Bağlı Bulunduğu Teşebbüs Sahibinin Sorumluluğu 104
3. Yarış Düzenleyicileri 104
a. Yarış Düzenleyicilerinin Sorumluluğu 104
b. Yarışa Katılan Motorlu Araç İşletenlerinin Sorumluluğu 106
4. Motorlu Aracı Çalan veya Gasp Eden Kişi 107
a. Türk Hukukunda 107
(1) Genel Olarak 107
(2) Çalan ya da Gasbeden Kişi 110
(3) Aracın Çalınması veya Gasbı 112
(4) Motorlu Aracı Çalan ya da Gasbeden Kişinin Sorumluluğu 114
(5) Çalınan ya da Gaspedilen Aracın Sürücüsünün Sorumluluğu 116
(6) Aracı Çalınan veya Gasbedilen İşletenin Sorumluluğu 118
i. İşletenin Sorumluluktan Kurtulması 118
ii. Sorumluluktan Kurtulamayan İşletenin Durumu 120
b. İsviçre Hukukunda 121
(1) Motorlu Aracın Kullanılmak Amacıyla Ele Geçirilmesi ve Ele Geçiren Kişinin Sorumluluğu 121
(2) Ele Geçirilen Motorlu Aracın Sürücüsünün Sorumluluğu 124
(3) Motorlu Aracı Kullanılmak Amacıyla Ele Geçirilen İşletenin Sorumluluğu 124
E. İşletenin, Eylemlerinden Sorumlu Olduğu Kişiler: Sürücü, Aracın Kullanılmasına Katılan Yardımcı Kişiler, Araç Kendisine Bırakılan Kişiler 125
1. Yasal Düzenleme 125
2. İşletenin, KTK m. 85 V (SVG m. 58 IV) Uyarınca Eylemlerinden Sorumlu Olduğu Kişiler 127
a. Genel Olarak 127
b. Sürücü 129
c. Aracın Kullanılmasına Katılan Yardımcı Kişiler 131
d. Motorlu Aracın Kullanılmasına Müdahale Eden Yolcu 133
e. Aracın Bırakıldığı Diğer Kişiler 134
3. Sürücü ve Aracın İşletilmesine Katılan Yardımcı Kişilerin Sorumluluğu 135
4. İşleten ve Bağlı Bulunduğu Teşebbüs Sahibi ile Eylemlerinden Sorumlu Oldukları Kişilerin Karşılıklı Sorumlulukları 135
a. İşleten veya Bağlı Bulunduğu Teşebbüs Sahibinin Zarar Görmesi Halinde 135
b. Sürücü veya Yardımcı Kişilerin Zarara Uğraması Halinde 136
5. Hükmün Eleştirisi 136
III. ALMAN HUKUKUNDA İŞLETEN VE DİĞER SORUMLU KİŞİLER 138
A. İşleten 138
1. Kavram 138
2. İşleten Sayılabilmenin Koşulları 139
a. Motorlu Aracı Kendi Hesabına Kullanma 139
b. Araç Üzerinde Fiili Hâkimiyete Sahip Olma 140
c. Geçici Olmama Koşulu 141
3. Kriterlerin Değerlendirilmesi 141
a. Fiili Durum ve Mülkiyet 141
b. Kira ve Ödünç Sözleşmelerinde 142
c. Leasing Sözleşmesinde 144
d. Rehin Sözleşmesinde 144
e. Motorlu Araç Yarışlarında 144
f. Motorlu Araçlarla İlgili Mesleki Faaliyette Bulunanlar 145
g. Eşler Arasında 145
4. Birden Fazla İşleten 145
B. Aracın Haksız Kullanımı Halinde Sorumluluk 146
1. Genel Olarak 146
2. İşletenin Sorumluluktan kurtulmasının koşulları 147
a. Motorlu Aracın İşletenin Bilgisi ve Rızası Dışında Kullanılması 147
b. İşletenin, Aracın Haksız Kullanımına Kusuru ile Sebebiyet Vermemiş Olması 147
c. Kullanıcının, İşleten Tarafından İstihdam Edilmiş ya da Araç Ona İşleten Tarafından Bırakılmış Olmaması 148
3. Haksız Kullanıcının Sorumluluğu 149
a. Haksız Kullanıcı 149
b. Sorumluluğun Koşulları ve Niteliği 150
C. Sürücü 150
1. Yasal Düzenleme 150
2. Sürücü Kavramı 150
3. Sürücünün Sorumluluğunun Koşulları ve Niteliği 151
4. Sürücü ile İşleten ve diğer Sorumlular Arasındaki İlişki 153
Dördüncü Bölüm
SORUMLULUĞUN OBJESİ
I. TÜRK VE İSVİÇRE HUKUKLARINDA 155
A. Motorlu Araç 155
1. Kavram ve Yasal Düzenleme 155
2. Unsurları 157
a. Genel Olarak 157
b. Karada Hareket Unsuru 157
c. Hareket Edebilme Unsuru 158
d. Motor Gücü ile Hareket Etme 158
e. Raya bağlı Olmama Koşulu ve Tramvayların Durumu 159
f. İş Makinelerinin Durumu 161
B. Motorsuz Taşıtlar, Bisiklet ve Motorlu Bisikletler 162
C. Römork ve Çekilen Araçlar 164
1. Yasal Düzenleme 164
a. Türk Hukukunda Yasal Düzenleme 164
b. İsviçre Hukukunda Yasal Düzenleme 164
2. Römork ve Çekilen Araçlar Açısından İşletilme Kavramı ve Sorumluluğun Gösterdiği Özellikler 165
II. ALMAN HUKUKUNDA 167
A. Motorlu Araç 167
1. Genel Olarak 167
2. Motorlu Aracın Unsurları 167
a. Araç (Fahrzeuge) 167
b. Karada Hareket Etme (Landfahrzeuge) 168
c. Motor Gücü ile Hareket Etme (Maschinenkraft) 168
d. Tren Rayı (Bahngleis) ile Bağının Olmaması 168
3. İş Makinelerinin Durumu 169
B. Römork (Anhänger) 169
1. Yasal Düzenleme 169
2. Kavram 170
3. Sorumluluğun Koşulları ve Niteliği 171
Beşinci Bölüm
MOTORLU ARAÇ İŞLETENİN
TEHLİKE SORUMLULUĞUNUN KOŞULLARI
I. GENEL OLARAK 173
II. MOTORLU ARACIN İŞLETİLMESİ 173
A. Türk ve İsviçre Hukuklarında 173
1. İşletme (İşletilme) Kavramı 173
2. Makine Tekniği Yaklaşımı 174
3. Trafik Tekniği Yaklaşımı 179
4. Motorlu Araca Özgü İşletme Tehlikesi Yaklaşımı 181
B. Alman Hukukunda 182
1. Genel Olarak 182
2. İşletme Kavramı 183
a. Makine Tekniği Yaklaşımı (die maschinentechnische Auffassung) 183
b. Trafik Tekniği Yaklaşımı 184
c. Koruma Amacına Yönelen Yaklaşım (die schutzzweckorientierte Affassung): Normatif İşletme Kavramı 186
3. Yaklaşımların Değerlendirilmesi ve Uygulama 187
a. Tarihsel Gelişim 187
b. Kasıtlı Hareketler 188
c. Motorlu Aracın Sesi 189
d. Çekilen Motorlu Araçlarda Durum 190
III. KAZA 190
A. Türk ve İsviçre Hukuklarında 190
1. Kavram 190
2. İşletenin Tehlike Sorumluluğu Açısından Kazanın Koşul Olup Olmadığı Sorunu 193
B. Alman Hukukunda 193
1. Genel Olarak 193
2. Kavram 194
3. Koşulları 194
IV. ZARAR 195
A. Türk ve İsviçre Hukuklarında 195
1. Genel Olarak 195
2. Zarar Gören 197
3. KTK ve SVG Çerçevesinde Talep Edilebilecek Zararlar 198
a. Maddi Zarar (Vermögensschaden) 198
(1) Kişiye İlişkin Zarar (Personenschaden) 200
i. Ölüm 200
ii. Vücut Bütünlüğünün İhlali 202
(2) Şeye İlişkin Zarar (Sachschaden) 203
b. Manevi Zarar 205
(1) Türk Hukukunda 205
(2) İsviçre Hukukunda 210
B. Alman Hukukunda Zarar 211
1. Maddi Zarar 211
a. Genel Olarak 211
b. Kişiye Gelen Zararlar (Personenschaden) 213
(1) Ölüm 213
(2) Yaralanma (Körperverletzung) 214
(3) Sağlığa Verilen Zarar 215
c. Şeye Gelen Zararlar (Sachschaden) 216
2. Manevi Zarar (Immaterialler Schaden) 217
a. Genel Olarak 217
b. Tehlike Sorumluluğunda Manevi Tazminata İlişkin Tartışmalar 218
c. Manevi Tazminatta Hak Sahibi 220
3. Şok Zararları 220
V. NEDENSELLİK BAĞI 221
A. Türk ve İsviçre Hukuklarında 221
1. Genel Olarak 221
2. Uygun Nedensellik Bağı Teorisi 222
3. Hukuka Aykırılık Bağı (Normun Koruma Amacı) Teorisi 223
4. Tehlike Bağı Teorisi 228
B. Alman Hukukunda Nedensellik Bağı (Kausalitätsverhältnis) 230
1. Genel Olarak 230
2. Uygun İlliyet Bağı Teorisi 231
3. Normun Koruma Amacını Esas Alan Yaklaşım 232
4. Uygulamada Durum 234
5. Nedensellik Bağının Kesilmesi 236
6. Zincirleme Kazalarda Nedensellik bağı 237
7. Nedensellik Bağının İspatı 237
VI. HUKUKA AYKIRILIK 238
A. Türk ve İsviçre Hukuklarında Hukuka Aykırılık 238
1. Genel Olarak 238
2. İşletenin Tehlike Sorumluluğu Açısından Hukuka Aykırılık 239
B. Alman Hukukunda Hukuka Aykırılık 240
Altıncı Bölüm
TEHLİKE SORUMLULUĞUNUN İSTİSNALARI
I. TÜRK VE İSVİÇRE HUKUKLARINDA 241
A. Genel Olarak 241
B. Yaralanan veya Ölen Kişinin Hatır İçin Karşılıksız Taşınması veya Motorlu Aracın Yaralanan veya Ölen Kişiye Hatır İçin Karşılıksız Verilmiş Olması (Gefälligkeitsfahrt) 242
1. Türk Hukukunda 242
a. Yasal Düzenleme 242
b. Hatır Taşımasının Koşulları 242
c. Hatır Taşımasının Hukuki Niteliği 245
d. Hatır Taşımasının Hükümleri ve Sonuçları 245
e. Hatır İlişkisinde Tazminatın Tayini ve İspat Sorununu 247
f. Hatır İlişkisi ve Sigorta 249
2. İsviçre hukukunda 250
C. Motorlu Aracın Maliki ile İşleteni Arasındaki İlişkide Araca Gelen Zararlardan Dolayı Sorumluluk 251
D. Aracın Çalındığını veya Gasp Edildiğini Bilerek Binen Yolculara Karşı Sorumluluk 253
1. Türk Hukukunda 253
2. İsviçre Hukukunda 254
II. ALMAN HUKUKUNDA 254
A. Genel Olarak 254
B. Kazaya, Hızı Saatte 20 Km’yi Aşamayan Motorlu Araç veya Kaza Anında Böyle Bir Araç Tarafından Çekilen Römorkun Neden Olması 255
C. Aracın İşletilmesi Sırasında Etkin Olan Kişilerin Uğradıkları Zararlar 256
D. Taşınan Kişinin Üzerinde ve Beraberinde Taşıdığı Eşyalar Hariç Motorlu Araç ya da Römorkta Taşınan Eşyalar 258
E. Motorlu Araçta Meydana Gelen Zararlar 258
F. İşletenin Taşınmakta Olan Yolcuya Karşı Sorumluluğu, Hatır İlişkisinin Sorumluluğa Etkisi 259
1. Yasal Düzenleme ve 2002 Yılında Yapılan Reform 259
2. Sorumluluğun Kaldırılması Yasağı 261
a. Genel Olarak 261
b. Ücretli, Ticari Taşıma 261
c. Ücretli ve Ticari Olma Koşullarının Değerlendirilmesi 262
3. Sorumluluğun Kapsamı 262
4. Hatır İçin Taşıma 263
a. Kavram 263
b. Unsurları 264
(1) Taşımanın Ücretsiz Olması 264
(2) Tarafların Niyeti 264
5. Sorumluluğun Sınırlandırılması 265
a. Genel Olarak 265
b. Sorumluluğun Örtülü Olarak Kaldırılması Sorunu 265
G. StVG’de (§§12, 12a, 12b StVG) Öngörülen Üst Sınırları Aşan Zararlar 267
1. Genel Olarak 267
2. §12 StVG Uyarınca Genel Üst Sınır 268
3. §12a Uyarınca Tehlikeli Malların Taşınması Halinde Üst Sınır 269
4. Tehlike Sorumluluğundan Doğan Tazminat Yükümlülüğünün Sınırsız Olduğu Haller 269
Yedinci Bölüm
SORUMLULUKTAN KURTULMA İMKÂNI
I. TÜRK VE İSVİÇRE HUKUKLARINDA SORUMLULUKTAN KURTULMA İMKÂNI 271
A. Genel Olarak 271
B. Mücbir Sebep 272
C. Zarar Görenin Ağır Kusuru 274
1. Genel Olarak 274
2. Zarar Gören Çocukların ve Temyiz Gücüne Sahip Olmayanların Durumu 277
3. Zarar Görenin Kötüniyetli ya da Suç Teşkil Eden Davranışları 278
4. Zarar Gören Yardımcı Kişinin Kusuru 279
D. Üçüncü Kişinin Ağır Kusuru 280
1. Üçüncü Kişi Kavramı 280
2. Üçüncü Kişinin Kusuru 281
3. Üçüncü Kişinin Temyiz Gücüne Sahip Olmasının Gerekip Gerekmediği Sorunu 282
4. Birden Fazla Motorlu Aracın Karıştığı Kazalarda Üçüncü Kişi 283
E. Mücbir Sebep, Zarar Gören ya da Üçüncü Kişinin Ağır Kusuru Nedeniyle Sorumluluktan Kurtulabilmenin Olumsuz Koşulları 284
1. Genel Olarak 284
2. İşleten veya Bağlı Bulunduğu Teşebbüs Sahibi ile Bunların, Eylemlerinden Sorumlu Olduğu Kişilerin Kusuru 285
3. Araçtaki Bozukluk 285
4. İspat Sorunu 286
II. ALMAN HUKUKUNDA SORUMLULUKTAN KURTULMA İMKÂNI 287
A. Genel Olarak 287
B. Mücbir Sebep Kavramı 288
1. Tanım 288
2. Unsurları 289
a. Dışarıdan Kaynaklanmış Olma 289
b. Alışılmışın Dışında Olma 289
c. Kaçınılmaz Olma 290
C. Kaçınılamayan Olay Yerine Mücbir Sebebin Getirilmiş Olmasının Sonuçları 290
D. Mücbir Sebep Sayılabilecek Haller 291
Sekizinci Bölüm
TAZMİNATIN MİKTARINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER
I. TÜRK VE İSVİÇRE HUKUKLARINDA TAZMİNATIN MİKTARINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER 293
A. Genel Olarak 293
B. Mağdurun Kusuru 295
C. İşletenin kusuru 299
D. Ölen ya da Yaralanan Kişinin Alışılmışın Dışında Yüksek Gelire Sahip Olmasının Tazminat Miktarına Etkisi 300
E. Tazminatın Tayininde Uygulanacak Yöntem 302
II. ALMAN HUKUKUNDA TAZMİNATIN MİKTARINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER 304
A. Mağdurun Kusuru 304
1. Yasal Düzenleme 304
2. §9 StVG ve §254 BGB Çerçevesinde Kusur 305
3. Mağdurun Kusuru ile Zarar Arasındaki İlliyet Bağı 307
4. Temsilci, Yardımcı şahıs veya Zarar Gören Şey Üzerinde Fiili Hâkimiyete Sahip Olanın Kusuru 307
5. Mağdurun Kusurunun Değerlendirilmesi ve İspatı 308
B. StVG Açısından Küçüklerin Sorumluluğu 310
1. Genel Olarak 310
2. Yedi Yaşını Doldurmuş, On Yaşını Doldurmamış Çocukların Karayolları Trafiğinde Durumu 311
a. Hükmün Uygulama Alanı 311
b. Hükmün Uygulamasında Karşılaşılan Bazı Sorunlar 312
(1) Anne–Babanın Gözetim Yükümü 312
(2) Küçüğün Gözetimi ile Yükümlü Kişinin Sorumluluğu ve Rücu Sorunu 313
(3) Küçüğün, Duran Araca Çarpması Halinde Sorumluluğu 313
(4) Küçükler Açısından Hakkaniyet Sorumluluğunun Uygulanıp Uygulanmayacağı Sorunu 315
(5) Hükmün Römorkun Karıştığı Kazalarda Uygulanıp Uygulanmayacağı Sorunu 315
(6) 17 Yaşını Doldurmuş Çocukların Refakatçi Eşliğinde Motorlu Araç Kullanması 315
Dokuzuncu Bölüm
ZARAR VERENLERİN BİRDEN ÇOK OLMASI YA DA
KAZAYA BİRDEN FAZLA MOTORLU ARACIN KARIŞMASI
HALİNDE SORUMLULUK
I. TÜRK VE İSVİÇRE HUKUKLARINDA 317
A. Genel Olarak 317
B. Üçüncü Kişinin Zarara Uğraması Halinde Sorumluluk 319
1. Genel Olarak 319
2. Müteselsil Sorumluların Dış İlişkideki Durumu 319
3. Müteselsil Sorumluların İç İlişkideki Durumu 323
a. Yasal Düzenleme 323
b. Zararın Paylaştırılması 326
c. Motorlu Aracın İşletme Tehlikesi 328
C. Birden Çok Motorlu Aracın Karıştığı Kazada İşletenlerin Bizzat Uğradıkları Zararlardan Dolayı Sorumluluk 329
1. Genel Olarak 329
2. İşletenlerden Birinin Bedensel Zarara Uğraması 330
3. İşletenlerden Birine ya da Bağlı Bulunduğu Teşebbüs Sahibine Ait Bir şeyin Zarar Görmesi 335
4. Sorumlu İşletenler ya da Bağlı Bulundukları Teşebbüs Sahipleri Arasında Rücu Sorunu 339
D. Motorlu Araç İşleteninin Sorumluluğu ile Diğer Tehlike ya da Olağan Sebep Sorumluluklarının Çatışması 341
1. Genel Olarak 341
2. Motorlu Araç İşleteni ile Demiryolu İşletmesinin Sorumluluklarının Çatışması 342
3. Motorlu Araç İşletenin Sorumluluğu ile Olağan Sebep Sorumluluklarının Çatışması 344
a. Genel Olarak 344
b. Motorlu Araç İşleteni ile Bina Malikinin Sorumluluğunun Çatışması 346
c. Motorlu Araç İşletenin Sorumluluğu ile Aile Başkanının Sorumluluğunun Çatışması 347
d. Motorlu Araç İşletenin Sorumluluğu ile Hayvan Bulunduranın Sorumluluğunun Çatışması 348
II. ALMAN HUKUKUNDA KAZAYA BİRDEN FAZLA MOTORLU ARACIN KARIŞMASI HALİNDE SORUMLULUK 349
A. Genel Olarak 349
B. Üçüncü Bir Kişinin Uğradığı Zarardan Sorumluluk 350
1. İşletenlerin, Zarar Görene Karşı Dış İlişkideki Durumu 350
2. İşletenlerin İç İlişkide Birbirlerine Karşı Durumu 351
C. Kazaya Katılan İşletenlerin Bizzat Zarara Uğraması 352
1. Yasal Düzenleme 352
2. İşletenlerin Birbirlerine Karşı Sorumluluğunun Niteliği ve Sebebiyet Oranlarının Tespiti 353
D. Kazanın bir Motorlu Araç ile Römork, Demiryolu İşletmesi ya da Bir Hayvan Arasında Gerçekleşmesi 355
E. Kaçınılamayan Olay 355
1. Genel Olarak 355
2. İşleten Açısından Bir Olayın Kaçınılamaz Olarak Kabul Edilmesi İçin Gösterilmesi Gereken Özen 357
3. Bir Olayın Kaçınılamaz Kabul Edilebilmesi İçin Gerekli Koşullar 359
a. Kaçınılmaz Olma 359
b. Aracın Yapısındaki bir Hatanın ya da Mekanizmasındaki Eksikliğin Kazada Rol Oynamamış olması 360
(1) Genel Olarak 360
(2) Aracın Yapısındaki Hata 360
(3) Aracın Mekanizmasındaki Eksiklik 361
4. Kaçınılamayan Olayın Sorumluluktan Kurtuluş Nedeni Olarak Uygulama Alanı Bulduğu Haller 362
Onuncu Bölüm
TRAFİK KAZASINDA YARDIM EDENLERİN
UĞRADIĞI ZARARDAN SORUMLULUK
I. TÜRK HUKUKUNDA 365
A. Yasal Düzenleme 365
B. Sorumluluğun Niteliği 366
C. Sorumluluğun Koşulları 367
D. Tazminatın Kapsamı 368
E. Tazminatın Tayini 369
II. İSVİÇRE HUKUKUNDA 369
III. ALMAN HUKUKUNDA 371
Onbirinci Bölüm
ZAMANAŞIMI
I. TÜRK HUKUKUNDA ZAMANAŞIMI 373
A. Genel Olarak 373
B. Nispi (Kısa Süreli) Zamanaşımı 374
C. Mutlak (Uzun Süreli) Zamanaşımı 376
D. Ceza Zamanaşımı 376
E. Müteselsil Sorumluların Rücuunda Zamanaşımı 380
II. İSVİÇRE HUKUKUNDA ZAMANAŞIMI 382
III. ALMAN HUKUKUNDA ZAMANAŞIMI VE HAK DÜŞÜMÜ SÜRELERİ 385
A. Zamanaşımı 385
1. Genel Olarak 385
2. Zamanaşımın Başlaması 386
3. Zamanaşımın Durması veya Kesilmesi 387
B. Hak Düşümü Süresi (§15 StVG) 387
Onikinci Bölüm
SORUMLULUĞU KALDIRAN VEYA DARALTAN ANLAŞMALAR
I. TÜRK VE İSVİÇRE HUKUKLARINDA 389
II. ALMAN HUKUKUNDA 391
Onüçüncü Bölüm
TÜRK VE İSVİÇRE HUKUKLARINDA İŞLETİLME HALİNDE
OLMAYAN MOTORLU ARACIN SEBEP OLDUĞU
TRAFİK KAZASINDAN SORUMLULUK
I. GENEL OLARAK 393
II. İŞLETİLME HALİNDE OLMAYAN MOTORLU ARAÇTAN DOLAYI SORUMLULUĞUN KOŞULLARI VE UYGULAMA ALANI 395
A. Motorlu Aracın İşletilme Halinde Olmaması 395
B. İşletilme Halinde Olmayan Aracın Trafik Kazasına Sebep Olması 396
C. Kazanın Meydana Gelmesinde İşletenin veya Eylemlerinden Sorumlu Olduğu Kişilerin Kusurunun Bulunması veya Kazaya Araçtaki Bir Bozukluğun Sebep Olması 398
1. İşletenin veya Eylemlerinden Sorumlu Olduğu Kişilerin Kusuru 398
2. Araçtaki Bozukluk 399
D. Bir Kimse Ölmüş, Yaralanmış ya da Bir Şey Zarar Görmüş Olmalıdır 400
Ondördüncü Bölüm
YARGILAMAYA İLİŞKİN HUSUSLAR
I. YETKİLİ MAHKEME 403
II. HUKUK HÂKİMİNİN CEZA HÂKİMİNİN KARARLARI İLE BAĞLI OLUP OLMADIĞI SORUNU 404
A. Genel Olarak 404
B. Trafik Kazalarından Doğan Tazminat ve Rücu Davalarında Ceza Mahkemesi Kararlarının Etkisi 405
III. KAZAYA KARIŞAN ARACIN DEVRİNİN ÖNLENMESİ 405
Sonuç ve Değerlendirme 409
Kaynakça 429
Kavramlar Dizini 445 |