İÇİNDEKİLER
İçindekiler
4. Baskıya Önsöz 5
İkinci Baskıya Önsöz 6
Önsöz 7
1
ADLİ PSİKOLOJİ
I. Klinik ve Ölçme/Değerlendirme Rolü 21
II. Deneysel Rol 21
III. Bilirkişilik Görevi 22
IV. Adli Ölçme: Klinik ve Adli Yaklaşım Arasındaki Ayırım 22
V. Özel Adli Testler 25
Psikolojik Olgularda Adli Rapor Yazımı 25
VI. Adli Ölçmeleri Karmaşık Hale Getiren Faktörler: Kandırma/Hile Yapma Semptomları 33
VII. Farik ve Mümeyyizlik 35
VIII. Suça Karşı Ceza Ehliyeti 36
Hukuki Ehliyet 38
Hak Ehliyeti 39
Fiil Ehliyeti 40
1) Ayırt Etme Gücüne Sahip Olmak (Mümeyyiz Olmak) 40
2) Ergin Olmak 41
3) Kısıtlı Olmamak 41
Fiil Ehliyetine Göre Gerçek Kişilerin Hukuki Durumu 42
1) Tam Ehliyetliler 42
2) Sınırlı Ehliyetliler 42
3) Sınırlı Ehliyetsizler 42
4) Tam Ehliyetsizler 43
Ayırt Etme Gücünü Ortadan Kaldıran Durumlar 43
Demans ve Alzheimer 44
Delirium 46
Ek 1: Standardize Mini Mental Test 49
Fiili Ehliyet Muayenesi 50
2
ŞİDDET
I. Aile İçi Şiddet 53
II. Kadına Yönelik Şiddet 55
III. Çocuğa Yönelik Şiddet 56
A. Fiziksel İstismar 56
B. Cinsel İstismar 56
C. Duygusal İstismar 57
D. İhmal 57
IV. Yaşlı Şiddeti 57
A. Fiziksel Şiddet 58
B. Psikolojik Şiddet 58
C. Cinsel Şiddet 58
D. Ekonomik Şiddet 58
E. İhmal 58
V. Akranlar Arası Şiddet 59
VI. Kardeşler Arası Şiddet 60
VII. Flört Şiddeti 60
VIII. Engelli Şiddeti 61
IX. LGBTİ Şiddeti 61
X. Mülteci Şiddeti 63
XI. Kişinin Kendine Yönelik Şiddeti (İntihar) 64
XII. Tiplerine Göre Şiddet Sınıflaması 65
A. Fiziksel Şiddet 65
B. Cinsel Şiddet 66
C. Duygusal Şiddet 67
D. Ekonomik Şiddet 67
E. Siber Şiddet 68
3
KADINA YÖNELİK ŞİDDET
I. Aile İçi Şiddet 71
II. Fiziksel Şiddet 72
III. Cinsel Şiddet 73
IV. Duygusal Şiddet 73
V. Ekonomik Şiddet 73
VI. Evlilik İçi Cinsel Şiddet 77
4
YAŞLIYA YÖNELİK ŞİDDET
Yaşlı İstismarı 79
Yaşlılara Karşı İşlenen Aile İçi Şiddetin Kötü Sonuçları 87
Evlerde Meydana Gelen Şiddetin Yaşlı Kurbanları 88
Yaşlılarda Kendine Yönelik İhmal 88
Türk Ceza Kanunu’nda Yaşlı İstismar ve İhmali İle İlgili Maddeler 92
5
CİNSEL ŞİDDET
I. Cinsel Taciz 96
A. Mağdurlar Kimlerdir? 98
B. Adli Tıp Yaklaşımı 103
C. Ruhsal Travma 103
1) Yeniden Yaşama Belirtileri 105
2) Kaçınma–Küntleşme Belirtileri 105
3) Artmış Uyarılmışlık Belirtileri 105
II. Tecavüz 109
III. Cinsel Saldırı Nedenleri 109
A. Psikolojik Etkenler 110
B. Eylemler 111
C. Parafili 114
1) Fetişizm (Nesne Tutkusu) 115
2) Transvestik Fetişizm (Karşı Cinsin Eşyalarına Karşı Fetişizm) 116
3) Cinsel Mazoşizm 116
4) Cinsel Sadizm 117
5) Teşhircilik 118
6) Röntgencilik 118
7) Frottörizm (Fortçuluk) 118
8) Pedofili (Sübyancılık) 119
9) Adlandırılamayan Parafili 119
10) Nekrofili 119
IV. Cinsel Suç Saldırganları 122
A. Yabancı Tecavüzü 122
B. Tanıdık Tecavüzü 122
C. Flört Tecavüzü 123
D. Evlilik Tecavüzü 123
V. Cinsel Saldırıyı Bildirme 124
6
DUYGUSAL İSTİSMAR
Kadında Duygusal Şiddet 126
Koersiv Şiddet (Baskıyla Eşi Kontrol Etme) 127
Çocuğa Yönelik Duygusal İstismar 130
I. Bağlılık Teorisi 132
II. Stres ve Destek Kaynakları 134
Sözel Şiddet 136
Sözel Şiddetin Özellikleri 137
Sözel Şiddet Şekilleri 138
1) Suçlamak 138
2) Engellemek 138
3) Yargılamak 138
4) Küçümsemek 139
5) Kısıtlamak 139
6) Karşıtlık 139
7) Tehdit Etmek 139
8) Ad Takmak 139
9) Emir Vermek 140
10) Unutmak 140
11) Reddetme 140
Sözel Şiddeti Tetikleyici Unsurlar 140
Okulda Sözel Şiddet 140
Evde, Çocuğa Karşı Sözel Şiddet 141
İş Yerinde Sözel Şiddet 141
7
İHMAL
I. İhmalin Belirlenmesi 144
II. Risk Altında Bulunan Adolesanlarda İhmalin Ölçümü 149
8
ÇOCUK İSTİSMARI
I. Bedensel Cezalar 155
II. Çocuk ve Aile–İçi Şiddet 156
III. Fiziksel İstismar 157
IV. Cinsel İstismar 157
V. Duygusal İstismar 158
VI. İhmal 158
VII. Çocuğa Uygulanan Cezalar 159
VIII. Namus ve Töre Cinayetleri 160
IX. Çeyizle Bağlantılı Şiddet 161
X. Bekaret Kontrolü 161
XI. Eğitimde Ayrımcılık 161
XII. Erken Yaşta Evlilik 162
XIII. Cinsel Organların Sakatlaması 162
XIV. Erkek Çocuk Tercihi 162
9
ÇOCUKTA CİNSEL İSTİSMAR VE SÖMÜRÜ
I. Çocuğun Cinsel İstismarı 165
II. Çocuk Evliliği 167
III. Pedofili 168
IV. Çocuğun Cinsel Sömürüsünün Ticareti 169
V. Çocuk Fahişeliği 169
VI. Çocuk Seks Turizmi 171
VII. Çocuk Pornosu 172
VIII. Grooming (İnternetle Uşaklaştırma) 175
IX. Çocuk Karaborsacılığı 175
X. Kötü Koşullarda Çocuk Çalıştırma Tipleri 177
10
PEDOFİLİ
Pedofili DSM–IV–TR Tanı Ölçütleri 179
I. Pedofilin Etiyolojisi 181
II. Pedofil Olan Çocuk Cinsel İstismarcı (Tercihsel Pedofili) 183
III. Pedofil Olmayan Çocuk İstismarcıları (Durumsal Cinsel İstismarcılar) 185
IV. Çocuk Pornografisi ve Pedofil İlişkisi 189
11
ÇOCUKLARLA UZMAN OLARAK GÖRÜŞME
I. Farklı Gelişim Düzeylerindeki Çocuklarla İletişim Kurma 191
II. Aileyle Yardım Sağlayıcı Bir Birlik Kurmak 194
A. Bütün Aile Bireyleri ile İlgilenildiği Mesajını Vermek 194
B. Beklentileri ve Amaçları Açıklığa Kavuşturmak 194
C. Otoritenizi ve Gücünüzü Açıklığa Kavuşturmak 194
III. Taahhütleri ve Yükümlülükleri Açıklığa Kavuşturmak 195
A. Karşınızdakine Kabul ve Beklentileri İfade Etmek 195
B. Karşınızdakine Empati Kurduğunuzu İfade Etmek 195
C. İçten Davrandığınız ve Uyumun Söz Konusu Olduğunu İfade Etmek 196
IV. Otoriteyi Etkin Şekilde Kullanma ve Aile Bireylerinin İlgisini Çekme 196
V. Aileyle İlişkide Çıkacak Zorlukların İdare Edilmesi 197
VI. Duyguları Kabul Etmek 200
VII. Görüşme 201
A. Küçük Çocuklarla Cinsel İstismar Şüphesi Hakkında Konuşma 201
B. Küçük çocuklarla görüşmenin genel prensipleri 202
VIII. Yaklaşma ve Yöntem: 203
A. Görüşmenin Yapısı 203
B. Küçük Çocuklara Soru Sorma Kuralları 205
IX. Fiziksel İstismara Maruz Kalmış Bir Çocukla Görüşme Yapma 205
A. İstismar Hikayesi Görüşmesi İçin Hazırlık 205
B. Göz Önüne Bulundurulması Gereken Genel Konular 206
C. Görüşmenin Amaçları ve Gizliliğin Sınırları 206
D. Disiplin ve Cezalandırmayı Normalleştirme 206
E. İstismar Yaşantılarının Detayları 207
F. Çocuğun Güvenliği ve Korunması İle İlgili Konular 207
G. İstismarcı Ebeveynin Dışındaki Ebeveynle Görüşme 208
H. Görüşme İçin Yeterli Zaman Oluşturmak 208
I. Toplanacak Bilgiler 208
İ. Görüşme Stratejileri 209
J. Çocuğu İstismar Ettiği İddia Edilen Kişiyle Görüşme 210
K. Görüşmenin evreleri 210
L. Cinsel İstismarla İlgili Özel Konular 212
M. Fiziksel İstismar İçin Özel Konular 212
12
AKRANLAR ARASI ÇATIŞMA
I. Saldırgan Profili 216
II. Mağdur Profili 218
III. Çatışmanın Belirtileri 220
IV. Çatışmaya Karşı Tutum 220
13
SİBER ŞİDDET
I. Bilişim Teknolojisi Araçlarını Kullanan Ergenin Özellikleri 231
II. Siber Akran Zorbalığının Ergen Üzerindeki Etkileri 233
14
MOBBİNG
I. İşyerinde Çatışma 240
II. İşyerinde Şiddet 241
III. İşyerinde Kabalık 241
IV. Mobbing Nedenleri 242
V. Kişisel Nedenler 242
VI. Kurumsal Nedenler 243
VII. Sosyal Nedenler 244
VIII. Mobbing Koşulları 244
IX. Mobbing Görülme Şekli 245
X. Mobbing Mağdurları 245
15
SUÇLULAR
I. Cinsel Şiddet 253
II. Çocukların Saldırganları 258
III. Yaşlıların Katilleri 263
IV. Takip Etme, İzleme Suçu 264
V. Aile İçi Şiddet 265
VI. Cinayet 268
16
VİKTİMOLOJİ
I. Şiddet Mağdurları 270
II. Cinsel Saldırı 272
Erkek Tecavüzü 274
III. Cinsel Saldırıyı Bildirme 275
A. Yaşlılar 276
B. Engelli İnsanlar 276
C. Homoseksüel Erkekler, Lezbiyenler, Biseksüeller ve Cinsiyet Değiştiren İnsanlar 276
D. Ev içi Şiddet Mağdurları 276
IV. Ev İçi Şiddet 277
V. Şiddete Tanık Olan Çocuklar 278
VI. Taciz 279
VII. Yaşlı Kurbanlar 280
VIII. Çocuk Mağdurlar 284
A. Şiddete Maruz Kalma Biçimleri 284
B. Çocuğa Yönelik Şiddet Olgularında Ortaya Çıkan Etkiler 285
17
CİNAYET
I. Kriminolojik Açıdan Cinayet Türleri 289
II. Etiyolojisine Göre Cinayetler 291
A. Töre ve Namus Cinayetleri 291
B. Kan Davası 292
C. Çoklu Öldürmeler 292
1. Toplu Katliam (Mass Murder) 292
2. Seri Cinayetler (Serial Murder) 293
D. Suikastler 293
E. Öfke ve Cinnet Cinayetleri 293
F. Çocuk Cinayetleri 294
1. Cinsel Amaçlı İşlenen Cinayetler 294
2. Psikopati 295
III. Seri Katiller 296
A. Kendine Görev (Mission) Yükleyen Seri Katiller 298
B. Zevk İçin Öldüren (Hedonistic) Seri Katiller 298
C. Hükmedici (Power/Control) Seri Katiller 299
D. Seri Katillerin Genel Özellikleri 299
18
PROFİL ANALİZİ
I. Tarihe Kısa bir Bakış 304
II. Tecavüzün Coğrafyası 309
III. Profil Çıkaranlar Arasındaki Farklılıklar 311
19
İNTİHAR
I. Risk Etkenleri 327
II. İntiharların Adli Tıp Açısından Değerlendirilmesi 327
III. Psikopatalojik Risk Faktörleri 329
IV. Ailesel Risk Faktörleri 330
V. Biyolojik Risk Faktörleri 331
VI. Durumsal Risk Faktörleri 331
VII. İntihar Etme Eğilimindeki Birey Davranışlarıyla Nasıl Anlaşılır? 331
VIII. İntiharla İlgili Yanlış Bilinenler 332
Madde Bağımlılığı 334
Madde Bağımlılığının Belirtileri 336
Hukuki Boyut 338
20
SUÇA SÜRÜKLENEN ÇOCUKLAR
I. Çocuğu Suça Sürükleyen Risk Faktörleri 342
A. Suça Sürüklenen Çocukların Adli Psikolojik Açıdan Değerlendirilmesi 345
B. Hukuksal Boyut 348
Kaynaklar 353
Kavramlar Dizini 375 |