|
İÇİNDEKİLER
Önsöz 7 Teşekkür 9 Kısaltmalar 17 GİRİŞ I. Konunun Sunumu 21 II. Konunun Sınırlandırılması 24 BİRİNCİ BÖLÜM
GENEL OLARAK TEHLİKE SORUMLULUĞU VE
TEHLİKE SORUMLULUĞUNUN GELİŞİMİ §1. TEHLİKE SORUMLULUĞUNUN SORUMLULUK HUKUKU İÇİNDEKİ GELİŞİMİ, TEHLİKE SORUMLULUĞUNUN TEMELİNDE YATAN İLKELER VE İSNAT NEDENLERİ 27 I. Tehlike Sorumluluğunun Sorumluluk Hukuku İçindeki Gelişimi 27 A. Tehlike Sorumluluğunun Sebep Sorumluluğu Olarak Ortaya Çıkışı 27 B. Tehlike Sorumluluğunun Kural-İstisna Olmasına İlişkin Tartışmalar 34 II. Tehlike Sorumluluğunun Temelinde Yatan Genel İlkeler ve İsnat Nedenleri 39 A. Tehlike Sorumluluğunun Temelinde Yatan Genel İlke ve Düşünceler 39 1. Hakkaniyet İlkesi 39 2. Dağıtıcı Adalet İlkesi 41 3. Sosyal Hukuk Devleti İlkesi 42 B. Tehlike Sorumluluğunun Temelindeki İsnat Nedenleri 45 1. “Nimetinden Yararlanan Külfetine Katlanır” İlkesi 46 2. Tehlike İlkesi 47 3. “Denetleyebilen Sorumlu Olur” ya da Hâkimiyet İlkesi 50 §2. YABANCI HUKUK DÜZENLERİNDE VE TÜRK HUKUKUNDA TEHLİKE SORUMLULUĞU 51 I. Genel Olarak 51 II. Yabancı Hukuk Düzenlerinde Tehlike Sorumluluğunun Gelişimi 54 A. Fransız Hukukunda Tehlike Sorumluluğunun Gelişimi 54 B. İtalyan Hukukunda Tehlike Sorumluluğunun Gelişimi 57 C. Avusturya Hukukunda Tehlike Sorumluluğunun Gelişimi 59 D. Alman Hukukunda Tehlike Sorumluluğunun Gelişimi 63 E. İsviçre Hukukunda Tehlike Sorumluluğunun Gelişimi 66 1. Tehlike Sorumluluğu Hallerinin Özel Yasalara Dayanması 66 2. Widmer/Wessner Tasarısının 50. Maddesine Göre Genel Tehlike Sorumluluğu 69 III. Türk Hukukunda Tehlike Sorumluluğunun Gelişimi 72 A. 1 Temmuz 2012 Öncesindeki Durum 72 B. 1 Temmuz 2012 Sonrasındaki Durum 80 İKİNCİ BÖLÜM
TÜRK BORÇLAR KANUNU’NA GÖRE GENEL TEHLİKE SORUMLULUĞUNUN HUKUKSAL NİTELİĞİ VE KOŞULLARI §3. TÜRK BORÇLAR KANUNU’NDAKİ TEHLİKE SORUMLULUĞU DÜZENLEMESİNİN HUKUKSAL NİTELİĞİ 85 I. Genel Kural Niteliğinde Olması 85 A. Tehlike Sorumluluğunun Düzenlenmesinde Başvurulan Yollar 85 1. Tehlike Sorumluluğunu Özel Yasalarla Sınırlama 86 2. Tehlike Sorumluluğunu Kıyasla Genişletme 87 a. Tehlike Sorumluluğunda Kıyas Yasağı Görüşü 87 b. Tehlike Sorumluluğunda Kıyas Yasağının Aşılması 89 aa. Genel Olarak Görüşler ve Avusturya Örneği 89 bb. Bütüncül Kıyas ya da Münferit Hükümlerin Kıyası 91 3. Tehlike Sorumluluğunu Genel Kural Yoluyla Düzenleme 93 a. Genel Kural Lehinde ve Aleyhinde Görüşler 93 aa. Genel Kural Lehinde Görüşler 94 aaa. Eşit Risklere Eşit Muamele Yapılabilmesi 94 bbb. Keyfi ve Sistemsiz Yasamanın Önüne Geçebilmesi 94 ccc. Kusur ve Olağan Sebep Sorumluluklarını Rahatlatması 95 ddd. Hukukun Bilim ve Teknolojinin Gerisinde Kalmaması 96 bb. Genel Kural Aleyhinde Görüşler 96 aaa. Yasama Erkinin Gaspı 96 bbb. Hukuksal Güvenlik Kaygısı 97 ccc. Birey ve Girişim Özgürlüğünün Kısıtlanması 98 ddd. Ekonomik Katlanabilme Gücünü Zayıflatması 99 B. TBK 71 Açısından Değerlendirme 101 II. Genel Kuralın İkincil Nitelikte Olması 102 A. Genel Kuralı Düzenleme Biçimleri 102 1. Tehlike Sorumluluğunu Salt Genel Kural İle Düzenleme 102 2. Özel Düzenlemeler Yanında İkincil Nitelikte Genel Kural Öngörme 103 B. TBK 71 Açısından Değerlendirme 104 III. Yargıca Takdir Yetkisi Vermesi 106 IV. Kusur ve Sözleşme Sorumlulukları İle İlişkisi 109 A. Kusur Sorumluluğu İle İlişkisi 109 B. Sözleşme Sorumluluğu İle İlişkisi 112 §4. TÜRK BORÇLAR KANUNU’NA GÖRE GENEL TEHLİKE SORUMLULUĞUNUN KOŞULLARI 114 I. İşletme Faaliyetinin Varlığı 114 II. İşletme Faaliyetinin Önemli Ölçüde Tehlikeli Olması 118 A. Genel Olarak Tehlikelilik 118 1. Tehlike ve Risk/Riziko Kavramları 118 2. Soyut-Somut Tehlikelilik 120 B. Önemli Ölçüde Tehlikelilik ve Unsurları 122 1. Nesnel Unsur: Yoğun Tehlike 124 2. Öznel Unsur: Önüne Geçilemez Derecede Tehlike 126 C. Önemli Ölçüde Tehlikeliliğin Ölçütleri 129 1. Sıkça ya da Ağır Zararlar Doğurmaya Elverişlilik 130 a. Sıkça Zarar Doğurmaya Elverişlilik 130 b. Ağır Zarar Doğurmaya Elverişlilik 131 2. Özel Tehlike Sorumluluğu Düzenlemelerindeki Tehlikeye Benzerlik 133 a. Özel Tehlike Sorumluluğu Düzenlemelerindeki Tehlike Kaynakları 134 b. Benzerliğin Takdir Edilmesi 135 III. Karakteristik Rizikonun Gerçekleşmesi 137 A. Tehlike Kaynaklarında Karakteristik Rizikonun Belirlenmesi 140 B. TBK Madde 71 Açısından Karakteristik Riziko Koşulunun
Değerlendirilmesi 142 IV. İşletme Faaliyetine Bağlı Karakteristik Rizikodan Doğan Zarar 143 A. Genel Olarak 143 B. Manevi Zarar 146 C. Çevre Zararı 149 V. Karakteristik Rizikonun Gerçekleşmesi ile Zarar Arasında Nedensellik Bağı 154 A. Nedensellik Bağının Belirlenmesi 154 1. Uygun Nedensellik Bağı Kuramı 157 2. Normun Koruma Amacı Kuramı 159 3. Değerlendirme 162 B. Nedensellik Bağının Kesilmesi 162 1. Mücbir Neden ya da Önüne Geçilemez Olay 163 2. Zarar Görene İsnat Edilebilen Eylem ya da Olgu 167 a. Zarar Görenin Etki Alanındaki Ağır Kusur ya da Karakteristik Riziko 168 b. Zarar Görenin Riski Göze Alması 170 3. Üçüncü Kişinin Etki Alanındaki Ağır Kusur ya da Karakteristik Riziko 172 VI. İşletmeye Hukuk Düzenince İzin Verilip Verilmemesinin Sorumluluğa Etkisi 174 A. İzin Verilen Riskin Doğurduğu Zarardan Sorumluluk 174 B. İzin Verilmeyen Riskin Doğurduğu Zarardan Sorumluluk 178 VII. Aranmayan Koşul: Kusur 180 A. Tehlike Sorumluluğunda Kusur Kavramı 180 B. Ek Kusur ve Sonuçları 183 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
TÜRK BORÇLAR KANUNU’NA GÖRE GENEL TEHLİKE SORUMLULUĞUNDA TAZMİNAT, MÜTESELSİL SORUMLULUK, İSPAT VE İSPAT YÜKÜ İLE
SORUMSUZLUK ANLAŞMALARI §5. TÜRK BORÇLAR KANUNU’NA GÖRE GENEL TEHLİKE SORUMLULUĞUNDA TAZMİNAT 185 I. Tazminatın Belirlenmesi 185 A. Genel Olarak 185 B. Tazminat Tutarına Üst Sınır Getirme Tartışması 186 1. Öğretideki Tartışma 186 2. Türk Hukukundaki Durum 188 C. “Uygun Bedelle Denkleştirme” Ölçütü 189 1. İzin Verilen Risk-İzin Verilmeyen Risk Ayrımı 189 2. Örtülü Kanun Boşluğu Görüşü 191 D. Tazminatın Genel Kurallar Çerçevesinde Sınırlandırılması 194 II. Tazminat Talebinin Tarafları 196 A. Tazminat Borçlusunun Belirlenmesi 196 1. Tehlike Sorumluluğuna İlişkin Bağlantı Noktaları 196 a. Ayni Hâkimiyet İlişkisi 196 b. İşletme ya da Yürütme İlişkisi 198 2. TBK Madde 71’de Esas Alınan Bağlantı Noktaları 201 B. Tazminat Alacaklısının Belirlenmesi 204 III. Zamanaşımı 207 §6. TÜRK BORÇLAR KANUNU’NA GÖRE GENEL TEHLİKE SORUMLULUĞUNDA MÜTESELSİL SORUMLULUK, İSPAT VE İSPAT YÜKÜ İLE SORUMSUZLUK ANLAŞMALARI 212 I. Müteselsil Sorumluluk Esası 212 II. Rücu Düzeni 214 III. İspat ve İspat Yükü 216 A. İspatın Konusu 216 B. İspat Yükünün Bağlı Olduğu Kurallar 217 C. İspat Kolaylıkları 220 IV. Sorumsuzluk Anlaşmaları 224 SONUÇ 229 Kaynakça 235 Kavram Dizini 251 Özgeçmiş 255 |
Bilgisayar, Teknoloji Kitapları 
