İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Teşekkür 5
Önsöz 7
Kısaltmalar Listesi 15
Giriş 17
Birinci Bölüm
KARAKTER VE ÜRÜNLEŞTİRME KAVRAMLARI
1.1. KARAKTERİN TANIMI 19
1.2. KARAKTER TÜRLERİ 21
1.2.1. Edebi Karakter 22
1.2.2. Grafik Karakter 22
1.2.3. Dramatik Karakterler 22
1.3. ÜRÜNLEŞTİRME KAVRAMI 23
1.3.1. Kişilik Ürünleştirmesi 24
1.3.1.1. Karakterleştirme Hakkı 24
1.3.1.2. Gerçek Kişi Karakter Üzerindeki Haklar 25
1.3.1.2.1. Gerçek Kişinin Hakları 26
1.3.1.2.2. Karakterleştirenin Hakları 26
1.3.2. İmaj Ürünleştirmesi 27
1.3.3. Karakter Ürünleştirmesi 27
1.3.4. Karakterlerin Birbirinden Ayırt Edilmesini Sağlayan ve Ürünleştirmeye Konu Olabilecek Özellikleri 30
1.3.5. Karakterlerin Hukuken Korunması 31
1.3.5.1 Kümülatif Koruma 33
İkinci Bölüm
FİKİR VE SANAT ESERLERİ KANUNU KAPSAMINDA KORUMA
2.1. ESER NEDİR? 37
2.1.1. Eserin Unsurları 37
2.1.1.1. Sahibinin Hususiyetini Taşıma 37
2.1.1.2. Algılanabilir Olma 39
2.1.1.3. FSEK’te Sayılan Eser Türlerinden Olma 39
2.1.2. Eser Türleri 40
2.1.2.1. İlim ve Edebiyat Eserleri (FSEK m. 2) 40
2.1.2.2. Musiki Eserleri (FSEK m. 3) 41
2.1.2.3. Güzel Sanat Eserleri (FSEK m. 4) 42
2.1.2.4. Sinema Eserleri (FSEK m. 5) 45
2.1.2.5. İşlenmeler ve Derlemeler (FSEK m. 6) 46
2.1.3. Karakterlerin Eser Olarak Korunması 49
2.1.3.1. Karakterlerin Güzel Sanat Eseri Olarak Korunması (FSEK m. 4/8) 50
2.1.3.1.1. Karakterlerin Güzel Sanat Eseri Olarak Korunmasının Koşulları 50
2.1.3.1.2. İlgili Düzenlemenin Değerlendirilmesi 50
2.1.3.1.3. "Her Türlü Tiplemeler" İbaresinin Kapsamı 52
2.1.3.1.4. Görüntüye Bürünmüş Olma Koşulu 54
2.1.3.2. ABD Uygulaması Açısından Karakterlerin Eser Olarak Korunmalarının Değerlendirilmesi 55
2.1.3.2.1. Karakterin Detaylandırılması Koşulu 56
2.1.3.2.2. Hikâyesi Anlatılan Kişi Olma Koşulu 56
2.1.3.2.3. Mahkemelerin Güncel Yaklaşımı: İki Koşulun Birlikte Değerlendirilmesi 58
2.1.4. Bir Eser Olarak Karakter Üzerindeki Hak Sahipliği 60
2.1.4.1. Eser Sahipliğinde Yaratma Gerçeği İlkesi 60
2.1.4.1.1. Eser Sahibi ve Hak Sahibi Ayrımı 60
2.1.4.2. İşlenmeler ve Derlemeler 62
2.1.4.3. İşçilerin ve Serbest Çalışanların İşleri Sırasında Yarattıkları Eserler 63
2.1.4.4. Birden Çok Kişi Tarafından Meydana Getirilen Eserler 66
2.1.4.4.1. Müşterek Eser Sahipliği 66
2.1.4.4.2. İştirak Halinde Eser Sahipliği 67
2.1.4.4.3. Sinema Eserlerinde Eser Sahipliği 68
2.1.4.5. Bağlantılı Hak Sahipliği 70
2.1.4.6. Eser Sahipliği Karinesi 71
2.1.5. Eser Sahibinin Hakları 73
2.1.5.1. Manevi Haklar 74
2.1.5.1.1. Eserin Umuma Arzı Hakkı (FSEK m. 14) 75
2.1.5.1.2. Eser Üzerinde Adın Belirtilmesini İsteme Hakkı (FSEK m. 15) 77
2.1.5.1.3. Eserde Değişiklik Yapılmasını Men Etme Hakkı (FSEK m. 16) 78
2.1.5.1.4. Eserin Aslına Ulaşma Hakkı (FSEK m. 17) 79
2.1.5.2. Mali Haklar 81
2.1.5.2.1. İşleme Hakkı (FSEK m. 21) 82
2.1.5.2.2. Çoğaltma Hakkı (FSEK m. 22) 83
2.1.5.2.3. Yayma Hakkı (FSEK m. 23) 84
2.1.5.2.4. Temsil Hakkı (FSEK m. 24) 86
2.1.5.2.5. Umuma İletim Hakkı (FSEK m. 25) 88
2.1.5.3. Eser Üzerindeki Mali Hakların Sınırlandırılması 89
2.1.5.3.1. Süre Yönünden Sınırlandırma 89
2.1.5.3.2. Eğitim ve Öğretim Amacıyla Sınırlandırılması 91
2.1.5.3.3. Parodi Amacıyla Kullanım 91
2.2. FİKİR VE SANAT ESERLERİ KANUNU KAPSAMINDA ESERİN ALAMETİ OLARAK KORUMA 94
2.2.1. Alamet Kavramı 94
2.2.2. Karakterlerin Eserin Alameti Olarak Korunması 94
2.2.3. Karakterin İçinde Bulunduğu Ürünün Eser Niteliği Taşıması Gerekliliği 95
2.2.4. “Ayırt Edici Olma” Kriteri 96
2.2.5. Eserin Alameti Olarak Korumanın Süresiz Olması 97
2.2.6. Eserin Alameti Olarak Sağlanan Korumanın Daha Kısıtlı Olması 97
2.3. TÜRK TİCARET KANUNU KAPSAMINDA HAKSIZ REKABET KORUMASI 98
2.3.1. Haksız Rekabet Nedir? 98
2.3.2. Haksız Rekabetin Şartları 99
2.3.3. Karakterlerin Haksız Rekabet Kapsamında Korunması 99
2.3.3.1. Başkasının Malları, İş Ürünleri, Faaliyetleri veya İşleri ile Karıştırılmaya Yol Açan Önlemler Almak 100
2.3.3.2. Başkalarının İş Ürünlerinden Yetkisiz Yararlanma 102
2.4. FİKİR VE SANAT ESERLERİ KANUNU KAPSAMINDA EDEBİ KARAKTERLER İÇİN ALTERNATİF KORUMA YÖNTEMİ ÖNERİSİ 103
2.5. FSEK KAPSAMINDA ESER OLARAK KORUNAN KARAKTERLERE İLİŞKİN HUKUKİ İŞLEMLER 105
2.5.1. Mali Hakkın Devri 107
2.5.2. Ruhsat Verilmesi 109
2.5.3. Fikir ve Sanat Eserlerine İlişkin Hakların Haczi 111
2.6. DEĞERLENDİRME 112
Üçüncü Bölüm
SINAİ MÜLKİYET KANUNU KAPSAMINDA KORUMA
3.1. SINAİ MÜLKİYET KANUNU KAPSAMINDA MARKA OLARAK KORUMA 115
3.1.1. Marka Nedir? 115
3.1.1.1. Markanın Unsurları 116
3.1.1.1.1. İşaret 116
3.1.1.1.2. Ayırt Edicilik 120
3.1.1.1.3. Açıklık ve Kesinlik 121
3.1.2. Markanın Fonksiyonları 121
3.1.2.1. Ayırt Etme Fonksiyonu 121
3.1.2.2. Mal ve Hizmetin Kaynağını Gösterme Fonksiyonu 122
3.1.2.3. Reklam Fonksiyonu 123
3.1.2.3.1. Merchandising Markası 124
3.1.2.4. Garanti Fonksiyonu 124
3.1.3. Markanın Mutlak ve Nispi Tescil Engelleri 125
3.1.3.1. Mutlak Tescil Engelleri 125
3.1.3.2. Mutlak Tescil Engellerine İlişkin İstisnalar 127
3.1.3.3. Nispi Tescil Engelleri 128
3.1.4. Marka Olarak Tescil 131
3.1.5. Marka Olarak Tescilde Mal ve Hizmet Sınıfları 133
3.1.6. Marka Sahibinin Hakları 134
3.1.7. Bir Tescilsiz Marka Koruması Yolu Olarak İngiliz Hukuku’ndaki “Passing Off” Kavramının İncelenmesi 137
3.1.8. Değerlendirme 140
3.2. SINAİ MÜLKİYET KANUNU KAPSAMINDA TASARIM OLARAK KORUMA 141
3.2.1. Tasarım Nedir? 141
3.2.2. Karakterlerin Tasarım Olarak Korunmasının Şartları 141
3.2.2.1. Tasarımın Yeniliği Kriteri 142
3.2.2.1.1. Daha Önce Kamuya Sunulmuş Olmanın Yenilik Kriterine Etkisi 142
3.2.2.2. Tasarımın Ayırt Ediciliği Kriteri 143
3.2.2.2.1. Bilgilenmiş Kullanıcı Kavramı 143
3.2.2.2.2. Genel İzlenimdeki Farklılık Ölçütü 143
3.2.2.2.3. Tasarımın Niteliği İtibariyle Tasarımcıya Tanıdığı Özgürlüğün Değerlendirilmesi Gerekliliği 143
3.2.2.3. Yenilik ve Ayırt Edicilik Kriterlerinin İstisnası 144
3.2.2.4. SMK Kapsamında Tasarım Olarak Korunamayacak İşaretler 144
3.2.3. Karakterlerin Tasarım Olarak Tescili 145
3.2.4. Bir Tasarım Olarak Karakter Üzerindeki Hak Sahipliği 146
3.2.5. Tasarım Sahibinin Hakları 147
3.3. SMK KAPSAMINDA KORUNAN KARAKTERLERE İLİŞKİN HUKUKİ İŞLEMLER 148
3.3.1. Sınai Mülkiyet Hakkının Devri 149
3.3.2. Sınai Mülkiyet Hakkına İlişkin Lisans Verilmesi 150
3.4. FİKRİ MÜLKİYET HAKLARININ REHİN VERİLMESİ 152
3.5. FİKRİ MÜLKİYET HAKLARININ TİCARET ŞİRKETLERİNE AYNİ SERMAYE OLARAK KONULMASI 153
3.6. DEĞERLENDİRME 154
Sonuç 157
Kaynakça 161
Kavramlar Dizini 169 |