|
İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 5
Kısaltmalar 11
Giriş
I. KONU 13
II. YÖNTEM 15
Birinci Bölüm
ANAYASAL HAKLARIN GERÇEKLEŞTİRİLMESİ DOĞRULTUSUNDA
YORUM MEFHUMUNA KURAMSAL YAKLAŞIM
I. ÖN SORUN: YORUM KURAMI 19
A. Yorumun Tanımı 19
B. Hukuk, Anayasa ve Hermenötik 22
1. Genel Olarak Hermenötik 22
2. Hukuk Hermenötiği ve Anayasa 25
C. Hukukta Klasik Yorum Yöntemleri 29
II. ANAYASANIN YORUM KURAMI BAKIMINDAN FORMEL VE MADDİ DEĞERİ 35
A. Ön Belirleme: Anayasaya Bir Yaklaşım Denemesi ve Yorum 35
B. Hukuk Dogmatiği Üzerinden Hukukun Teşhisi ve Bir Anayasa Dogmatiği Okuması 37
C. Anayasa Kavramı, Kültürü ve Yorum 40
D. Anayasanın Yorumlanması Yoluyla Hukukun Tesisi ve Teşhisi Sürecinde Yerine Getirilen İşlev 43
III. ANAYASAL YORUMUN NESNESİ OLARAK ANAYASA: ANAYASANIN YORUMU TAYİN EDEN NİTELİĞİ 45
A. Pozitif Üst Hukuk Metni Olarak Anayasanın Anlamı 46
B. Anayasanın Normatiflik Değeri 47
C. Anayasanın Yorumlanma İhtiyacı ve Yargıç 50
D. “Orijinal Metin” ya da “Yaşayan Belge”: Anayasa Yorumunun Çifte Kutbu 52
IV. ARA DEĞERLENDİRME: ANAYASAL YORUMUN KURUCU HEDEFİ 54
İkinci Bölüm
YORUM KURAMI AÇISINDAN HAKLARIN ANLAMI ÜZERİNE ARKEOLOJİK BİR KAZI
I. YORUMUN ULAŞMAK İSTEDİĞİ ANLAM: HAKLAR 57
A. Ön Belirleme: Yorumun Nesnesi Olarak Haklar 57
B. Yorum Yoluyla Hakların Üstünlüğünü Sağlamak 59
C. Çeşitli Kurmalar Bakımından Hakların Niteliği ve Yorumu 61
1. Hakların Liberal Kuramı 61
2. Hakların Kurumsal Kuramı 64
3. Hakların Değer Kuramı 66
4. Hakların Demokratik–İşlevsel Kuramı 68
5. Hakların Refah–Devlet Kuramı 69
D. Hakların Anlamı Üzerine Arkeolojik Bir Kazı 71
E. Hak ve Özgürlükler Yorumunun Yöntemsel Özgünlüğü ve Farklılaşması 73
1. Hak ve Özgürlüklerin Yorum Değeri 73
2. Hak Temelli Yargı 75
F. Özel Bir İnceleme: Hans Kelsen 77
G. Özel Bir İnceleme II: Ronald Dworkin’in Yorumlayıcı Hukuk Kuramı 84
1. Dworkin’in Hukuk Kuramının Temelleri 84
2. Dworkin’de Haklar ve Yorum 89
3. Yargıç Herkül 94
H. Ara Değerlendirme: Anayasa Yorumunun Heterarşik Özerkliği ve Hedefi 97
II. KARŞILAŞTIRMALI ANAYASA HUKUKUNDA YORUM: ABD VE ALMANYA ÖRNEKLERİ 98
A. ABD Örneği 99
1. Anayasanın Yorumlanması 99
a. Erken Dönem Anayasa Yorumu 100
b. Anayasal Yorum Yöntemleri 102
B. Alman Federal Yüksek Mahkemesi Örneği 108
1. Anayasa Konsepti 110
2. Objektif Değerler Düzeni Olarak Anayasa 111
3. Negatif ve Pozitif Haklar 113
4. Hakların Yatay Etkileri 115
C. Ara Değerlendirme 117
Üçüncü Bölüm
ANAYASAL YORUMUN YARGISAL PRATİĞİ:
AVRUPA İNSAN HAKLARI SÖZLEŞMESİ VE 1982 ANAYASASI IŞIĞINDA AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ VE ANAYASA MAHKEMESİ İÇTİHADI ÜZERİNE KURAMSAL BİR İNCELEME
I. AVRUPA İNSAN HAKLARI SÖZLEŞMESİNİN HAK EKSENLİ YORUMU GENİŞLETİCİ ETKİSİ 121
A. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin İç Hukuktaki Hukuki Gücü: Konumuz Açısından Kısa Bir Çerçeve 122
B. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin Yorumu 128
C. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin Anayasal Yorum Değeri 146
II. AVRUPA İNSAN HAKLARI SÖZLEŞMESİ İLE KARŞILAŞTIRMALI OLARAK 1982 ANAYASASINDA HAK VE ÖZGÜRLÜKLER REJİMİ 150
A. Anayasanın 13. Maddesinin Karşılaştırmalı Olarak Analizi 152
1. Hakların Sınırlılığı Tezi 152
2. Anayasada Belirtilen Sınırlama ve Güvence Ölçütleri 155
a. Kanunla Sınırlama 155
b. Meşru Amaç–Sebebe Bağlılık 160
c. Demokratik Toplumda Gereklilik 164
d. Ölçülülük 169
e. Hakkın Özüne Dokunma Yasağı: “Sıcak Sütte Şeker Aramak” 175
f. Anayasanın Sözüne ve Ruhuna Uygunluk 178
g. Laik Cumhuriyetin Gerekleri 180
B. Anayasanın 15. Maddesinin Karşılaştırmalı Olarak Analizi 183
1. Ön Sorun: Olağanüstü Hal 183
2. Olağanüstü Halde Hak ve Özgürlüklerin Rejimi 185
a. “Derogation” Kavramı 185
b. AİHS Madde 15’in Genel Uygulaması 187
aa. Savaş Hali– Kamusal Tehlike Koşulu 189
bb. Ölçülülük 192
cc. Uluslararası Hukuktan Doğan Yükümlülüklere Uygunluk 197
dd. Dokunulmaz Haklar 199
ee. Usule İlişkin Koşul 201
C. Hak ve Yetkinin Kötüye Kullanılması Yasağı 203
1. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Bakımından İnceleme 203
a. Demokrasi ve Sözleşme Geriliminde AİHM’in İçtihadi Dönüşümü 205
b. Kötüye Kullanma Yasağı ve Uygulamadaki Alan Değişimi 207
2. 1982 Anayasası Bakımından İnceleme 209
3. AİHS 17. Madde ile 18. Madde Arasındaki Etkileşim 211
D. Devletin Pozitif Yükümlülükleri ve Hakların Yatay Etkisi 219
1. Negatif ve Pozitif Yükümlülükler Ayrımı 221
2. Yatay Etki Kuramı (Drittwirkung): Üçüncü Taraf Etkisi 225
a. Dikey Doğrudan Etki 226
b. Doğrudan Yatay Etki 226
c. Dolaylı Yatay Etki 228
d. AİHM İçtihadında Yatay Etki 229
e. 1982 Anayasası Bakımından Yatay Etki 235
3. Devletin Hakları Gerçekleştirme Yükümlülüğü 237
a. AİHS Bakımından Gerçekleştirme Yükümlülüğü 237
a. 1982 Anayasası Bakımından Gerçekleştirme Yükümlülüğü 242
4. Ara Değerlendirme 243
Sonuç 247
Kaynakça 249
Kavramlar Dizini 275 |
Bilgisayar, Teknoloji Kitapları 
