İÇİNDEKİLER
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ 7
İÇİNDEKİLER TABLOSU 9
BİRİNCİ KİTAP
TEMEL HUKUK
(HUKUKA GİRİŞ)
§ 1. TOPLUM HAYATI, EGEMEN (OTORİTE) VE KURAL 27
I. TOPLUM HAYATI (BİRLİKTE YAŞAMA ZORUNLULUĞU) 27
II. EGEMEN İHTİYACI VE DEVLETİN ORTAYA ÇIKIŞI 30
III. TOPLUMSAL DÜZEN KURALLARI VE HUKUK 32
A. TOPLUMSAL DÜZEN KURALLARI 32
B. TOPLUMSAL DÜZEN KURALLARININ BİR TÜRÜ OLARAK HUKUK 35
1. Hukuk Tarihi 36
2. Hukukun Temel İlkeleri 40
§ 2. HUKUK OLGUSU (OLGUSAL HUKUK) 45
I. HUKUKUN TANIMI VE TÜRLERİ (ÇEŞİTLİ ANLAMLARI) 46
A. TANIMI 46
B. HUKUKUN TÜRLERİ (HUKUKUN ÇEŞİTLİ ANLAMLARI) 47
1. Pozitif (müspet) Hukuk 47
2. Mevzu (mevzuat, konulmuş, yazılı) Hukuk 48
3. Tabii (ideal /doğal) Hukuk 48
4. Tarihi Hukuk 48
5. Maddi Hukuk – Şekli Hukuk 48
6. Objektif Hukuk – Subjektif Hukuk 49
II. HUKUKUN UNSURLARI VE ÖZELLİKLERİ 49
A. HUKUK KURALLARININ UNSURLARI VE ÖZELLİKLERİ 49
B. HUKUK KURALLARININ SINIFLANDIRILMASI 50
1. Emredici Hukuk Kuralları 50
2. Yetki Verici Hukuk Kuralları 51
3. Tanımlayıcı Hukuk Kuralları 52
4. Yedek Hukuk Kuralları 52
a. Tamamlayıcı Hukuk Kuralları 52
b. Yorumlayıcı Hukuk Kuralları 53
III. HUKUKUN İLKELERİ 53
A. EŞİTLİK İLKESİ 53
B. DÜRÜSTLÜK İLKESİ (HAKKIN KÖTÜYE KULLANILMASI YASAĞI) 54
C. AHDE VEFA İLKESİ (PACTA SUNT SERVANDA) 55
D. İYİNİYET İLKESİ 56
E. HAKKANİYET İLKESİ 57
F. İSPAT VE DELİL İLKESİ 57
G. BİZZAT İHKAK–I HAK (KENDİLİĞİNDEN HAK ALMA) YASAĞI 58
IV. HUKUKUN GÖREVİ (FONKSİYONU, AMAÇLARI / HUKUKUN VARLIK
SEBEBİ) 58
A. ADALETİ GERÇEKLEŞTİRMEK (HUKUKUN AMACI OLARAK
ADALET) 59
B. TOPLUM DÜZENİNİ SAĞLAMAK 59
C. TOPLUM BARIŞINI SAĞLAMAK 59
Ç. TOPLUM GÜVENİNİ SAĞLAMAK 60
D. EŞİTLİĞİ SAĞLAMAK 60
E. ÖZGÜRLÜK SAĞLAMAK 60
F. TOPLUMSAL İHTİYAÇLARI KARŞILAMAK 61
G. HUKUKUN OLUŞUM VE GELİŞİMLERE CEVAP VERME GÖREVİ 62
V. HUKUKUN KAYNAKLARI 62
A. ASLİ (ANA) KAYNAKLAR 63
1. Anayasa 63
2. Kanun 63
3. İçtüzük 64
4. Uluslararası Antlaşmalar 64
5. Örf–Adet Hukuku 65
6. Yargı Organı Tarafından Verilen Kararlar 65
7. Yürütmenin Düzenleyici İşlemleri 66
a. Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri 66
b. Yönetmelikler 66
c. Yürütme Organının Diğer Düzenleyici İşlemleri 66
B. TALİ (YARDIMCI) KAYNAKLAR 67
1. Mahkeme Kararları 67
2. Doktrin (Öğreti) 67
VI. HUKUK SİSTEMİ, HUKUK DÜZENİ, HUKUK KURALLARI VE HUKUK
DALLARI 68
A. HUKUK SİSTEMİ 68
1. Common Law Hukuk Sistemi 69
2. Roma–Germen (Kıta Avrupası) Hukuk Sistemi 71
3. Türk Hukuk Sistemi 72
B. HUKUK DÜZENİ 74
1. Genel Olarak 74
2. Türk Hukuk Düzeni 75
C. HUKUK KURALLARI 75
D. HUKUK DALLARI 76
1. Genel Olarak 76
2. Kamu Hukuku Dalları 79
a. Anayasa Hukuku 79
b. İdare Hukuku 80
c. Ceza Hukuku 81
d. Uluslararası Hukuk 81
e. Vergi Hukuku 82
f. Yargılama ve İcra Hukuku 82
fa. Medeni Usul Hukuku 82
fb. İcra ve İflas Hukuku 83
fc. Ceza Muhakemesi Hukuku 83
fd. İnfaz Hukuku 83
fe. İdari Yargılama Hukuku 84
3. Özel Hukuk Dalları 84
a. Medeni Hukuk 85
b. Ticaret Hukuku 85
c. Devletler Özel Hukuku 86
4. Karma Hukuk Dalları 86
a. İş Hukuku 86
b. Banka ve Sigorta Hukuku 87
c. Sağlık Hukuku 87
d. Hava ve Uzay Hukuku 88
e. Teknoloji ve Yapay Zekâ Hukuku (Bilişim Hukuku) 89
VII. HUKUKUN UYGULANMASI ve YORUMLANMASI 89
A. YER BAKIMINDAN UYGULANMASI 90
B. ZAMAN BAKIMINDAN UYGULANMASI 90
C. KİŞİ BAKIMINDAN UYGULANMASI 94
D. ANLAM BAKIMINDAN UYGULANMASI (YORUMLANMASI) 95
1. Genel olarak 95
2. Yorum Türleri 95
3. Yorum Yöntemleri (Metotları, Dayanakları) 96
4. Hukukta Boşluk, Boşluk Türleri ve Boşluğun Doldurulması 97
a. Boşluk ve Boşluk Türleri 97
aa. Hukuk Dışı Alan 98
ab. Kasıtlı / Bilinçli Susma 98
ac. Kanunda Boşluk 99
b. Boşluk Doldurma 99
5. Yorumda ve Boşluk Doldurmada Kullanılan Mantık İlkeleri
(Başvurulan Yöntemler) 101
a. Kıyas 101
b. Aksi ile Kanıt 102
c. Evleviyet 102
d. Hâkimin Takdir Yetkisi ve Hukuk Yaratması 103
§ 3. HUKUKUN ETKİSİ (SONUÇLARI) 105
§ 3.1. HUKUKİ OLAYLAR, HUKUKİ FİİLLER, HUKUKİ İLİŞKİLER VE HUKUKİ
İŞLEMLER (HUKUKUN KAVRAMLARI VE KURUMLARI) 106
I. HUKUKİ OLAY 106
II. HUKUKİ FİİL 106
III. HUKUKİ İLİŞKİ 107
IV. HUKUKİ İŞLEM 110
V. HUKUKİ İŞLEM BENZERİ FİİLLER 111
§ 3.2. SORUMLULUK 113
I. GENEL BİLGİ 113
II. KAMU HUKUKU SORUMLULUKLARI 114
II. ÖZEL HUKUK SORUMLULUKLARI 114
§ 3.3. YAPTIRIM 116
I. GENEL BİLGİ 116
II. KAMUHUKUKU YAPTIRIMLARI 117
A. CEZA HUKUKU YAPTIRIMLARI (ADLİ/CEZAİ YAPTIRIMLAR) 117
B. İDARE HUKUKU YAPTIRIMLARI (İDARİ YAPTIRIMLAR) 117
C. CEBRİ İCRA 119
II. ÖZEL HUKUK YAPTIRIMLARI 119
A. HÜKÜMSÜZLÜK (GEÇERSİZLİK) 119
B. TAZMİNAT 121
§ 3. 4. HAKLAR 124
I. GENEL OLARAK 124
II. HAK ÇEŞİTLERİ 125
A. KAMU HAKLARI (TEMEL HAK VE ÖZGÜRLÜKLER / ANAYASAL
HAKLAR) 126
1. Temel Kavramlar 126
2. 1982 Anayasasının Temel Hak ve Özgürlükler Konusundaki
Temel Yaklaşımı 127
3. Temel Hak ve Özgürlere İlişkin Genel Hükümler 129
a. Olağan Dönemlerde Temel Hak ve Özgürlüklerin
Sınırlandırılması 129
aa. Sınırlama Kanunla Yapılmalıdır 130
ab. Sınırlama, Anayasanın İlgili Maddesinde Belirtilen
Sebeplere Dayanmalıdır 130
ac. Sınırlama, Anayasanın Sözüne ve Ruhuna Uygun
Olmalıdır 131
ad. Sınırlama, Demokratik Toplum Düzeninin
Gereklerine Uygun Olmalıdır 131
ae. Sınırlama, Temel Hak ve Özgürlüğün Özüne
Dokunmamalıdır 131
af. Sınırlama, Ölçülülük İlkesine Uygun Olmalıdır 131
ag. Sınırlama, Laik Cumhuriyet İlkesine Uygun Olmalıdır 132
b. Temel Hak ve Özgürlüklerin Kötüye Kullanılmaması 132
c. Olağanüstü Hal Rejiminde Temel Hak ve Özgürlüklerin
Durdurulması 132
d. Temel Hak ve Özgürlüklerin Yabancılar İçin
Sınırlandırılması 133
4. Temel Hak ve Hürriyetlerin Korunması 133
5. Temel Hak ve Özgürlüklerin Türleri 134
a. Negatif Statü (önleme, koruma) Hakları 134
b. Pozitif Statü (sosyal ve ekonomik) Haklar 137
c. Aktif Statü Hakları 138
B. ÖZEL HAKLAR (MEDENİ HAKLAR) 139
1. Mutlak Haklar 140
a. Mallar Üzerindeki Mutlak Haklar 140
b. Kişilik Üzerindeki Mutlak Haklar 142
2. Nisbi Haklar 142
3. Konularına Göre Özel Haklar 143
4. Kullanılmalarına Göre Özel Haklar 144
5. Amaçlarına Göre Özel Haklar 145
6. Bağımsız Olup Olmamalarına Göre Özel Haklar 146
III. HAKLARIN KAZANILMASI 146
IV. HAKLARIN KAYBEDİLMESİ 147
V. HAKLARIN KORUNMASI 148
A. TALEP YETKİSİ 148
B. DAVA AÇMA YETKİSİ, DAVA VE DAVAYA KARŞI DAVALININ
SAVUNMA İMKÂNLARI 149
1. Dava 149
2. Davaya Karşı Davalının Savunma Olanakları 151
C. ZORLA (CEBRİ) İCRA 151
D. KİŞİNİN KENDİ HAKKINI BİZZAT KORUMASI 152
1. Meşru müdafaa (Haklı Savunma) 152
2. Iztırar (Zaruret) Hali 152
3. Güç Kullanma (İhkakı Hak Hali) 152
VI. HAK SAHİBİ VE HAKLARIN KULLANILMASI 153
VII. HAK KULLANIMINDA, KAZANIMINDA VE DİĞER HALLERE İLİŞKİN
ÖNEMLİ İLKELER 153
A. İYİNİYET İLKESİ (SUBJEKTİF İYİNİYET) 153
B. DÜRÜSTLÜK İLKESİ (OBJEKTİF İYİNİYET) 154
C. HAKKIN KÖTÜYE KULLANILMAMASI İLKESİ 154
§ 3.5. KİŞİLİK 155
I. GENEL OLARAK KİŞİ 155
II. GERÇEK KİŞİLER 157
A. GERÇEK KİŞİLİĞE İLİŞKİN GENEL BİLGİLER 157
B. GERÇEK KİŞİLİĞE İLİŞKİN HUKUKSAL DÜZENLEMELER 158
C. GERÇEK KİŞİLİĞİN BAŞLAMASI VE SONA ERMESİ 159
D. GERÇEK KİŞİLERİN EHLİYETLERİ 160
1. Hak Ehliyeti 160
2. Fiil Ehliyeti 161
a. Genel Olarak 161
b . Fiil Ehliyetinin Şartları 161
c. Fiil Ehliyeti Bakımından Kişi Türleri 162
III. TÜZEL KİŞİLER 162
A. TÜZEL KİŞİ KAVRAMI 163
B. TÜZEL KİŞİLİK KAVRAMININ KABULÜNÜ DOĞURAN İHTİYAÇLAR 164
C. TÜZEL KİŞİLİK KAVRAMININ UNSURLARI 165
D. TÜZEL KİŞİLİĞİN HUKUKÎ NİTELİĞİ 165
E. TÜZEL KİŞİLİĞE İLİŞKİN HUKUKSAL DÜZENLEMELER 168
F. TÜZEL KİŞİLERİN ÇEŞİTLERİ 170
1. Özel Hukuk Tüzel Kişileri 170
a. Genel Olarak Özel Hukuk Tüzel Kişileri 170
b. Özel Tüzel Kişilerin Doğması (Kurulması) ve Kaldırılması
(Sona Ermesi) 171
ba. Özel Hukuk Tüzel Kişilerin Kuruluşu(Doğması) ve
Çeşitli Kuruluş Sistemleri 171
baa. Serbest kuruluş sistemi 172
bab. Tescil sistemi 172
bac. İzin sistemi 173
bad. Türk Hukukunda Tüzel Kişilerin Kuruluşunda
Geçerli Olan Sistem 173
bb. Kuruluş Aşamasındaki Hukuka Aykırılıkların Etkisi:
Tüzel Kişiliğin Kazanılamadığı Haller 176
bc. Tüzel Kişiliğin Sona Ermesi 176
c. Özel Hukuk Tüzel Kişilerinin Ehliyetleri 177
ca. Hak Ehliyeti 177
caa. Tüzel Kişilerin Tam Ehliyete Sahip Olması 177
cab. Tüzel kişilerin yararlanamayacakları haklar 178
cac. Tüzel kişilerin hak ehliyetinin amaçları ile sınırlı
olup olmadığı sorunu: Tüzel kişilerde Ultra Vires
İlkesi geçerli midir? (Tahsis/Özellik İlkesi) 178
cb. Tüzel Kişilerin Fiil Ehliyeti 179
d. Özel Hukuk Tüzel Kişilerinin Türleri 179
da. Kazanç Paylaşma Amacına Yönelmiş ya da
Ekonomik Amaç Güden Tüzel Kişiler 180
db. Kazanç Paylaşma Amacına Yönelmemiş Tüzel Kişiler 181
2. Kamu Hukuku Tüzel Kişileri 183
a. Kamu Hukuku Tüzel Kişilerinin Doğması (Kurulması) ve
Kaldırılması (Sona Ermesi) 183
b. Kamu Hukuku Tüzel Kişiliğinin Hak ve Fiil Ehliyeti 184
c. Kamu Hukuku Tüzel Kişilerinin Türleri 184
d. Kamu Hukuku Tüzel Kişiliğinin Sahip Olduğu Yetkiler ve
Özellikler 185
e. Kamu Tüzel Kişisi ile Özel Tüzel Kişisi Arasındaki Temel
Farklar 185
İKİNCİ KİTAP
ANAYASA HUKUKU
I. ANAYASA KAVRAMI 189
II. ANAYASA TÜRLERİ 190
A. MADDİ ANAYASA–ŞEKLİ ANAYASA 190
B. YAZILI ANAYASA–YAZISIZ ANAYASA 190
C. YUMUŞAK ANAYASA–KATI ANAYASA 191
D. ÇERÇEVE ANAYASA–KAZUİSTİK ANAYASA 192
IIII. ANAYASACILIK HAREKETLERİ 192
§ 2. HUKUKUN KAYNAKLARI, TEMEL HAK VE ÖZGÜRLÜKLER, ANAYASANIN
ÜSTÜNLÜĞÜ VE ANAYASA YARGISI 195
I. HUKUK KAYNAKLARI 195
II. TEMEL HAK VE ÖZGÜRLÜKLERİN İÇERİĞİ VE BUNLARIN KORUNMASI 197
III. NORMLAR HİYERARŞİSİ VE ANAYASANIN ÜSTÜNLÜĞÜ İLKESİ 199
IV. ANAYASA YARGISI (ANAYASAYA UYGUNLUK DENETİMİ) VE ANAYASA
MAHKEMESİ 200
A. ANAYASA YARGISINA İLİŞKİN BİLGİLER 200
B. TÜRK ANAYASA YARGISI VE ANAYASA MAHKEMESİ 201
§ 3. DEVLET VE HÜKÜMET 204
I. DEVLET 204
A. DEVLET KAVRAMI 204
B. DEVLETİN DOĞUŞUNA İLİŞKİN TEORİLER 204
1. Aile Teorisi 204
2. Biyolojik Teori 205
3. Kuvvet ve Mücadele Teorisi 205
4. Ekonomi Teorisi 205
5. Toplumsal Sözleşme Teorisi 206
C. DEVLETİN UNSURLARI 207
1. İnsan Topluluğu (Millet) 207
2. Ülke 208
3. Egemenlik 209
a. Egemenlik Kavramı 209
b. Egemenlik Unsurları 209
c. Egemenlik Teorileri (Egemenliğin Kaynağı) 209
ca. Teokratik Egemenlik Teorisi 210
cb. Beşeri Egemenlik Teorisi 210
D. DEVLETİN TÜRLERİ 212
1. Egemenliklerine (Egemenliğin Kaynağına) Göre Devletler 212
2. Yapılarına (Yapılanmasına) Göre Devletler 213
II. HÜKÜMET 216
A. HÜKÜMET KAVRAMI 216
B. HÜKÜMET(YÖNETİM) ÇEŞİTLERİ 217
C. DEMOKRASİ 221
§ 4. TÜRK ANAYASACILIĞININ TARİHÇESİ 224
I. OSMANLI DÖNEMİ ANAYASACILIĞI 224
A. SENEDİ İTTİFAK 224
B. TANZİMAT FERMANI 224
C. ISLAHAT FERMANI 225
D. KANUNİ ESASİ 225
II. CUMHURİYET DÖNEMİ ANAYASACILIĞI 226
A. 1921 VE 1924 ANAYASASI 226
B. 1962 ANAYASASI 227
C. 1982 ANAYASASI 229
§ 5. 1982 ANAYASASININ GENEL ESASLARI, TEMEL İLKELERİ, TEMEL HAK VE
ÖZGÜRLÜKLER İLE DEVLET ORGANLARI 232
§ 6. YASAMA ORGANI / TBMM (AN 75–100) 235
I. TBMM KURULUŞ, SEÇİM VE ÜYE(MİLLETVEKİLLİĞİ) (AY.M.75–86) 235
A. KURULUŞ VE SEÇİM 235
B. TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ VE CUMHURBAŞKANLIĞI SEÇİM
DÖNEMİ İLE SEÇİMLERİN YENİLENMESİ 236
C. SEÇİMLERİN GERİYE BIRAKILMASI VE ARA SEÇİMLER 237
D. SEÇİMLERİN GENEL YÖNETİM VE DENETİMİ 238
E. MİLLETVEKİLLİĞİ (TBMM ÜYELİĞİ) 238
1. Genel olarak 238
2. Milletvekilliğiyle Bağdaşmayan İşler 239
3. Yasama Dokunulmazlığı 239
4. Milletvekilliğinin Düşmesi 240
5. İptal İstemi 241
6. Ödenek ve Yolluklar 241
II. TBMM GÖREV VE YETKİLERİ (AY.M.87–92) 242
A. GENEL OLARAK 242
B. KANUN KOYMAK 242
1. Genel Bilgiler 242
2. Alelade (Olağan) Kanunların Görüşülmesi ve Yayınlanması 243
2. Fevkalade Kanunların Görüşülmesi ve Yayınlanması 244
a. Anayasa Değişikliği Hakkında Kanunlar (Anayasa
Değişikliği) 244
b. Bütçe ve Kesin Hesap Kanunları 246
C. MİLLETLERARASI ANTLAŞMALARI UYGUN BULMAK 247
D. SAVAŞ HALİ İLANI VE SİLAHLI KUVVET KULLANILMASINA İZİN
VERME 248
E. SEÇİMLERİN YENİLENMESİNE KARAR VERMEK 248
F. GENEL VEYA ÖZEL AF İLANINA KARAR VERMEK 249
G. PARA BASILMASINA KARAR VERMEK 249
H. MECLİSİN DİĞER GÖREVLERİ 249
III. TBMM FAALİYETLERİ, BAŞKANLIK VE DÜZENİ (AY.M.93–97) 249
A. TOPLANMA VE TATİL 249
B. BAŞKANLIK DİVANI VE MECLİS BAŞKANI 250
C. SİYASİ PARTİ GRUPLARI VE KOLLUK İŞLERİ 251
IV. TBMM BİLGİ EDİNME VE DENETİM YOLLARI (AY.M.98–100) 251
§ 7. YARGI ORGANI (YARGI TEŞKİLATI/YARGI ÖRGÜTÜ) (AN 138–160) 252
I. GENEL HÜKÜMLER 252
A. YARGI ORGANINA İLİŞKİN TEMEL BİLGİLER 252
B. KANUNİ HAKİM GÜVENCESİ İLE MAHKEMELERİN VE
HAKİMLERİN BAĞIMSIZLIĞI 254
C. HAKİMLİK VE SAVCILIK TEMİNATI 254
D. HAKİMLİK VE SAVCILIK MESLEĞİ 255
E. DURUŞMALARIN AÇIK VE KARARLARIN GEREKÇELİ OLMASI 255
F. MAHKEMELERİN KURULUŞU 256
G. ADALET HİZMETLERİNİN DENETİMİ 256
II. YÜKSEK MAHKEMELER 256
A. ANAYASA MAHKEMESİ (AY.m.146–153) 256
1. Kuruluşu 256
2. Üyelerin görev süresi ve üyeliğin sona ermesi 258
3. Görev ve yetkileri 258
a. Anayasaya Uygunluk Denetimi 258
aa. Genel Bilgiler 258
ab. Soyut Norm Denetimi (İptal Davası Yoluyla
Denetim) 259
ac. Somut Norm Denetimi (Anayasaya aykırılığın diğer
mahkemelerde ileri sürülmesi / İtiraz Davası) 260
b. Bireysel Başvuru 261
c. Yüce Divan Sıfatıyla Yargılama 262
d. Siyasi Partiye İlişkin Davalar 262
4. Çalışma ve yargılama usulü 263
5. Anayasa Mahkemesinin Kararları 264
B. YARGITAY 264
C. DANIŞTAY 265
D. UYUŞMAZLIK MAHKEMESİ 265
III. YÜKSEK ADLİ KURULUŞLAR 266
A. HAKİMLER VE SAVCILAR KURULU 266
B. SAYIŞTAY 268
C. YÜKSEK SEÇİM KURULU 270
IV. DİĞER MAHKEMELER (AY.M.142–145) 270
A. ADLİ YARGI 270
1. Genel Bilgiler 270
2. İlk Derece Mahkemeler (AYBAM.K.m.1–24) 271
a. İlk Derece Hukuk Mahkemeleri 271
aa. Asliye Hukuk Mahkemeleri 272
ab. Sulh Hukuk Mahkemeleri 272
ac. Diğer Özel Hukuk Mahkemeleri 273
b. İlk Derece Ceza Mahkemeleri 274
ba. Asliye Ceza Mahkemeleri 274
bb. Ağır Ceza Mahkemeleri 274
bc. Sulh Ceza Hâkimliği (AYBAM.K.m.10) 275
bd. Özel Ceza Mahkemeleri 276
be. Cumhuriyet Başsavcılığı (AYBAM.K.m.16–22) 276
3. Bölge Adliye Mahkemeleri (BAM; AYBAM.K.m.25–54) 277
4. Yargıtay 280
B. İDARİ YARGI 284
1. Genel Bilgiler 284
2. İlk Derece Mahkemeler 284
a. İlk Derece İdare Mahkemeleri 284
b. İlk Derece Vergi Mahkemeleri 284
3. Bölge İdare Mahkemeleri (BİM / BİMVM.K.m.3) 285
4. Danıştay 286
§ 8. YÜRÜTME ORGANI VE İDARE (AN. M. 101–137) 290
I. CUMHURBAŞKANI 290
A. ADAYLIK VE SEÇİMİ 291
B. AND İÇMESİ 291
C. CUMHURBAŞKANININ GÖREV VE YETKİLERİ 292
D. CUMHURBAŞKANININ CEZAİ SORUMLULUĞU 293
E. CUMHURBAŞKANI YARDIMCILARI VE BAKANLAR 293
F. DEVLET DENETLEME KURULU 295
G. MİLLİ SAVUNMA VE MİLLİ GÜVENLİK 296
1. Başkomutanlık ve Genelkurmay Başkanlığı 296
2. Milli Güvenlik Kurulu 296
H. OLAĞANÜSTÜ HAL YÖNETİMİ 297
II. İDARE 297
A. İDARENİN ESASLARI 298
B. YARGI YOLU 298
C. İDARENİN KURULUŞU (TEŞKİLATLANMASI) 299
1. Merkezi idare (Merkezden Yönetim) 299
2. Yerel İdare (Yerinden Yönetim) 299
a. Mahalli idareler (Yer Bakımından Yerinden Yönetim) 299
b. Hizmet Bakımından Yerinden Yönetimler 300
ba. Yükseköğretim kurumları ve üst kuruluşları 300
baa. Yükseköğretim kurumları 300
bab. Yükseköğretim üst kuruluşları 301
bb. Radyo ve Televizyon Üst Kurulu, radyo ve televizyon
kuruluşları ve kamuyla ilişkili haber ajansları 302
bc. Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu 302
bd. Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları 302
D. KAMU HİZMETİ GÖREVLİLERİ 303
E. KANUNSUZ EMİR 304
ÜÇÜNCÜ KİTAP
İDARE HUKUKU
I. GENEL OLARAK İDARE KAVRAMI VE İDARE HUKUKU 307
A. İDARE KAVRAMI VE İÇERİĞİ 307
B. İDARE HUKUKU 307
1. Genel Olarak 307
2. İdare Hukukunun Uygulama Alanının Belirlenmesi (İdare
Hukukunun Kapsamı) 308
a. Genel Olarak 308
b. Yapısal (Organik) Anlamda İdare 309
c. Fonksiyonel (Görevsel) Anlamda İdare 310
3. İdare Hukukunun Diğer Hukuk Dallarıyla İlişkisi 311
4. İdare Hukukuna İlişkin Anayasal Hükümler 312
5. İdare Hukukunun Kaynakları 313
a. Asıl Kaynaklar 314
b. Yardımcı Kaynaklar 316
6. İdare Hukukunun Özellikleri 317
a. İdare Hukuku Yeni Bir Hukuk Dalıdır 317
b. İdare Hukuku Bağımsız Bir Hukuk Dalıdır 317
c. İdare Hukuku Pozitif Bir Hukuk Dalıdır 317
d. İdare Hukuku Mevzuat Birliği Olmayan Bir Hukuk Dalıdır 317
e. İdare Hukuku İçtihadi Bir Hukuk Dalıdır 317
f. İdare Hukuku Statü Hukukudur 318
7. İdare Hukukunun Temel (Anayasal) İlkeleri 318
a. Sosyal Devlet İlkesi 319
b. Demokratik Devlet İlkesi 319
c. İnsan Haklarına Saygılı Devlet İlkesi 319
d. Üniter Devlet İlkesi 320
e. Eşitlik İlkesi 320
f. Hukuk Devleti İlkesi 320
g. İdarenin Kanuniliği İlkesi 323
h. Merkezden Yönetim ve Yerinden Yönetim İlkesi 325
ha. Merkezden Yönetim 325
haa. Merkezden Yönetimin Özellikleri 325
hab. Merkezden Yönetimin Yararları ve Sakıncaları 326
hac. Merkezden Yönetimin Esnekliği: Yetki
Genişliği (Tevsii Mezuniyet) 327
hb. Yerinden Yönetim 328
hba. Genel Olarak 328
hbb. Yerinden Yönetimin Özellikleri 328
hbc. Yerinden Yönetimin Türleri 329
hbd. Yerinden Yönetimin Yararları ve Sakıncaları 329
ı. İdarenin Bütünlüğü İlkesi 330
ıa. Hiyerarşi 330
ıb. İdari Vesayet 332
II. İDARENİN FAALİYETLERİ VE GEREKLİLİKLERİ 334
§ 2. İDARE TEŞKİLATI 336
I. MERKEZDEN YÖNETİM (MERKEZİ İDARE, DEVLET İDARESİ) 336
A. MERKEZ(BAŞKENT) TEŞKİLATI 337
1. Cumhurbaşkanı 337
2. Bakanlıklar 338
B. MERKEZİ YARDIMCI KURULUŞLAR 338
1. Danıştay 339
2. Sayıştay 339
3. MGK 339
C. TAŞRA TEŞKİLATI 340
1. Genel Olarak 340
2. İl İdaresi (İl Genel İdaresi) 340
3. İlçe İdaresi 341
4. Bucak İdaresi 342
II. YERİNDEN YÖNETİM KURULUŞLARI 342
A. YER YÖNÜNDEN YERİNDEN YÖNETİMLER (MAHALLİ İDARELER) 343
1. Genel Olarak 343
2. İl Özel İdaresi 343
3. Belediye 344
a. Belediye İdaresi 344
b. Büyükşehir Belediye İdaresi 345
4. Köy 345
B. HİZMET YÖNÜNDEN YERİNDEN YÖNETİMLER 346
1. Genel Olarak 346
2. İdari Kamu Kurumları 346
3. Sosyal Kamu Kurumları 347
4. Bilimsel, Teknik ve Kültürel Kamu Kurumları 347
5. Kamu Kurumu Niteliğindeki Meslek Kuruluşları 348
6. Düzenleyici ve Denetleyici Kuruluşlar (Bağımsız İdari
Otoriteler) 348
7. Kamu İktisadi Teşebbüsleri (İktisadi Kamu Kurumları) 349
a. Kamu İktisadi Teşebbüsleri 350
b. Belediye İktisadi Teşebbüsleri 352
§ 3. İDARİ İŞLEMLER 353
I. GENEL OLARAK 353
II. İDARİ İŞLEMİN ÖZELLİKLERİ 354
A. TEK YANLILIK İLKESİ 354
B. İCRAİLİK İLKESİ 354
C. HUKUKA UYGUNLUK İLKESİ 354
III. TÜRLERİ 355
A. TEK YANLI İDARİ İŞLEMLER 355
1. Bireysel İdari İşlemler (Birel İşlem / İdari Karar) 355
2. Düzenleyici İdari İşlemler (Kural İşlem) 356
B. İKİ YANLI İDARİ İŞLEMLER (İDARİ SÖZLEŞMELER) 356
1. İdarenin Özel Hukuk Sözleşmeleri 357
2. idarenin idare hukuku sözleşmeleri 358
IV. İDARİ İŞLEMİN UNSURLARI 359
A. YETKİ UNSURU 359
1. Genel Olarak 359
2. Yetki Unsurunun Gereklilikleri 359
a. Yer Yönünden Yetki 359
b. Zaman Yönünden Yetki 360
c. Konu Yönünden Yetki 360
d. Kişi Yönünden Yetki 360
3. Yetkide Paralellik İlkesi 360
4. Yetki Devri – İmza Devri 360
B. ŞEKİL UNSURU 361
C. KONU UNSURU 362
D. SEBEP UNSURU 362
E. AMAÇ UNSURU 362
V. İDARİ İŞLEMİN YÜRÜLÜĞE GİRMESİ, SAKATLIKLARININ YAPTIRIMI VE
SONA ERMESİ 363
A. İDARİ İŞLEMİN YÜRÜRLÜĞE GİRMESİ 363
B. İDARİ İŞLEMLERİN SONA ERMESİ 363
§ 4. İDARİ EYLEMLER (İDARENİN GÖREVLERİ) 365
I. GENEL OLARAK 365
II. KAMU HİZMETİ 365
A. GENEL BİLGİLER 365
B. KAMU HİZMETİ İLKELERİ 365
C. KAMU HİZMETİ TÜRLERİ 366
1. Genel Olarak 366
2. Kolluk 367
D. KAMU HİZMETİNİN GÖRÜLME USULLERİ 367
§ 5. KAMU MALLARI 369
I. GENEL OLARAK 369
II. KAMUNUN MAL EDİNMESİ 370
§ 6. KAMU GÖREVLİLERİ 372
§ 7. İDARENİN SORUMLULUĞU VE İDARİ YARGI 374
I. GENEL OLARAK 374
II. İDARENİN SORUMLULUK TÜRLERİ 374
III. İDARİ YARGI 376
KAYNAKÇA 377 |