İÇİNDEKİLER
İÇİNDEKİLER
5. BASKIYA ÖNSÖZ 7
İÇİNDEKİLER 9
KISALTMALAR 43
BİRİNCİ BÖLÜM KİRA HUKUKUNUN TEMEL İLKELERİ VE KİRA MEVZUATI
I. KİRA HUKUKUNUN TEMEL İLKELERİ 45
A. GENEL OLARAK 45
B. KİRACININ KORUNMASI İLKESİ 45
C. KİRA HÜKÜMLERİNİN EMREDİCİLİĞİ İLKESİ 46
D. KİRA HUKUKU KAMU DÜZENİ İLE İLİŞKİLİDİR 48
E. DÜRÜSTLÜK VE HAKKIN KÖTÜYE KULLANILMAMASI İLKELERİNE AYKIRI DAVRANMAMA İLKESİ 50
BÖLÜMLE İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 52
II. KİRA HUKUKU MEVZUATI VE GELİŞİMİ 56
A. GENEL OLARAK 56
B. KİRA MEVZUATI VE GELİŞİM SÜRECİ 57
C. MEVZUATIN UYGULAMA SIRASI 58
D. 818 SAYILI BORÇLAR KANUNUN DAN 6098 SAYILI TÜRK BORÇLAR KANUNA GEÇİŞ (6101, 6217 VE 7161 SAYILI KANUNLAR) 60
E. COVİD–19 SALGININ ETKİSİNİN AZALTILMASI AMACIYLA YAPILAN MEVZUAT DEĞİŞİKLİKLERİ 64
1. İş Yeri Kira Sözleşmeleri Bakımından 01.03.2020–30.06.2020 Arası Kiraların Fesih Ve Tahliye Sebebi Oluşturmaması (7226 sayılı Kanunun Geçici 2. Maddesi) 64
2. Cumhurbaşkanlığının 2279 sayılı Kararı 64
3. 25.03.2020 Kabul 26.03.2020 RG de Yayın Tarihli 7226 Sayılı Kanun (Geçici 1. Maddesi) İle Sürelerde Yapılan Düzenlemeler 64
4. İşyeri Kira bedelindeki Stopaj ve KDV Oranlarındaki Değişiklikler 66
F. TBK ‘DA KİRA TESPİTİNE / BELİRLEMESİNE İLİŞKİN YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER 67
BÖLÜMLE İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 67
İKİNCİ BÖLÜM
KİRA SÖZLEŞMESİNDEN DOĞAN UYUŞMAZLIKLARDA DAVA HAKKI –TARAF EHLİYETİ, GÖREV, YETKİ, TAHKİM, ARABULUCULUK VE KANUN YOLU İNCELEMESİ
I. KİRAYA VEREN TARAF OLMA EHLİYETİ 71
A. KİRAYA VEREN, TEMSİLİ, İŞLEM EHLİYETİ VE DAVA HAKKI 71
1. Genel Olarak 71
2. Kiraya Verenin İşlem Ehliyeti ve Temsili 75
a. Asaleten İşlem Yapılması 75
b. Temsilen İşlem 78
3. Birlikte Kiraya Verenlik 81
a. Genel Olarak 81
b. Birlikte Kiraya Verenlik Durumunun Sonuçları 83
aa. Yükümlülükler Bakımından 83
bb. Hakların Kullanımı Bakımından 84
cc. Birlikte Kiraya Verme Halinde (Paydaş Veya Ortakların) Dava Hakkı 86
aaa. Genel Olarak 86
bbb. Paylı Mülkiyet Halinde Birlikte Kiraya Verenlik 86
ccc. Elbirliği (İştirak) ile Mülkiyet Halinde Birlikte Kiraya Verenlik 89
ddd. Paylı ve Elbirliği Mülkiyetinde Sözleşme Tarafı Olmayanların Durumu 92
eee. Kira Sözleşmesinde Birlikte Kiraya Verenlerin Dava Hakkı 93
aaaa. Genel Olarak 93
bbbb. Kira Sözleşmesinde Birlikte Kiraya Verenlerin Sözleşmenin Feshi, Tahliye ve Usul (İhtar Çekimi, Dava Açılması vs.) İşlemleri Bakımından Durumu 96
cccc. Birlikte Kiraya Verenlerin Fesih ve Tahliye Dışındaki (Alacak, Tespit, vs) Talepler Bakımından Durumları 99
B. MALİKİN DAVA HAKKI 101
C. KİRALANANIN DEVRİ İLE YENİ MALİKİN DAVA HAKKI (TBK m. 310, m. 351) 103
II. KİRACILIKTA, TARAF OLMA EHLİYETİ, TEMSİL VE DAVA HAKKI 107
A. KİRACININ İŞLEM EHLİYETİ VE DAVA HAKKI 107
1. Genel Olarak 107
2. Kiracılık Ehliyeti 107
3. Sözleşmede Temsil 108
4. Birlikte Kiracının Kira Sözleşmesi ile Yükümlendiği Borçlar Bakımından Durumu 109
a. Birlikte Kiracılıkta Kira Bedelini Ödeme Borcu 109
b. Birlikte Kiracılıkta Kiralananı Özenle Kullanma Ve Komşulara Saygı Gösterme Borcu 111
c. Kira Sözleşmesinin Bitiminde Kiralananı Geri Verme Borcu 112
5. Birlikte Kiracılıkta Taraf Ehliyeti ve Dava Hakkı 112
a. Birlikte Kiracıların Kiralananı Teslim Alma Ve Kira Süresince Kullanıma Hazır Bulundurulmasına İlişkin Hakları 112
b. Birlikte Kiracıların Kiralananın Ayıplı Olarak Teslim Edilmesinden Veya Sonradan Ayıplı Hale Gelmesinden Doğan Haklarını Kullanmaları 113
c. Birlikte Kiracıların Kiralanan Üzerindeki Kiracı Zilyetliğinin Korunması Hükümlerinden Yararlanma Hakkı 115
B. BİRLİKTE KİRACILIK HALİNDE FESİH VE TAHLİYE İLE USUL (İHTAR ÇEKİMİ, DAVA AÇILMASI VS.) İŞLEMLERİ 116
1. Genel Olarak 116
2. Eşlerin Birlikte Kiracılığı 117
C. KİRACININ ÖLÜMÜ HALİNDE TARAF VE DAVA EHLİYETİ 119
D. ADİ ORTAKLIĞIN KİRACILIĞI 121
BÖLÜMLE İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 122
III. KİRA SÖZLEŞMELERİNDEN DOĞAN DAVALARDA GÖREV 136
A. MÜLGA 1086 SAYILI HUMK HÜKÜMLERİNE GÖRE GÖREVLİ MAHKEME 137
1. SHM ‘nin Görevi 137
2. Asliye Hukuk Mahkemelerinin Görevi 137
3. İcra Mahkemelerinin Görevi 138
B. 6100 SAYILI HMK HÜKÜMLERİNE GÖRE GÖREVLİ MAHKEME 138
1. Sulh Hukuk Mahkemelerinin Görevi 138
2. Asliye Hukuk / Ticaret Mahkemelerinin Görevi 142
3. İcra Mahkemelerinin Görevi 143
4. Fuzuli İşgal (Kira sözleşmesinin bulunmadığı) Halinde Görev 144
5. Tahkim Usulü ile Görevli Mahkeme (3533 sayılı Umumi, Mülhak ve Hususi Bütçelerle İdare Edilen Daireler ve Belediyelerle Sermayesinin Tamamı Devlete veya Hususi İdarelere Ait Daire ve Müesseseler Arasındakiİhtilafların Tahkim Yolu ile Halli hakkında Kanun) 145
BÖLÜMLE İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 148
IV. KİRA SÖZLEŞMELERİNDEN DOĞAN DAVALARDA YETKİ 166
A. GENEL OLARAK 166
B. KİRA SÖZLEŞMELERİNDEN KAYNAKLANAN DAVALARDA YETKİ 167
C. YETKİ SÖZLEŞMESİ 171
V. GÖREVSİZLİK VE YETKİSİZLİK KARARI SONRASI YAPILACAK İŞLEMLER 173
VI. KİRA İLİŞKİSİNDEN DOĞAN DAVALARDA YARGILAMA USUL VE İŞLEMLERİ 176
BÖLÜMLE İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 177
VII. KİRA İLİŞKİSİNDEN DOĞAN UYUŞMAZLIKLARDA TAHKİM 188
A. GENEL OLARAK 188
B. MİLLİ TAHKİM 196
C. MİLLETLER ARASI TAHKİM 197
D. KİRA UYUŞMAZLIKLARINDA TAHKİM 198
1. Genel Olarak 198
2. Kira Uyuşmazlıklarında Tahkime Elverişlilik 200
3. Tahkim Kararlarına Karşı İptal Davası Açılması 205
5. Tahkim Kararı İptal Nedenleri 207
a. Genel Olarak 207
b. Tahkim Sözleşmesinin Taraflarından Birinin Ehliyetsiz Ya Da Tahkim Sözleşmesinin Geçersiz Olması Hali 207
c. Hakem Seçiminin Tarafların Anlaşmasına Veya Kanuna Aykırı Yapılmış Olması 208
d. Kararın Tahkim süresi İçinde Verilmemesi 208
e. Hakem veya Hakem Kurulunun, Hukuka Aykırı Olarak Yetkili veya Yetkisiz Olduğuna Karar vermesi 208
f. Hakem veya Hakem Kurulunun, Tahkim Sözleşmesi Dışında Kalan Bir Konuda Karar Verdiği veya Talebin Tamamı Hakkında Karar Vermediği ya da Yetkisini Aşması Hali 209
g. Tahkim Yargılamasının, Usul Açısından Sözleşmede veya Bu Yönde Bir Sözleşme Bulunmaması Hâlinde, Bu Kısımda Yer Alan Hükümlere Uygun Olarak Yürütülmediği ve Bu Durumun Kararın Esasına Etkili Olması 210
h. Tarafların Eşitliği İlkesi ve Hukuki Dinlenilme Hakkına Riayet Edilmemesi 210
ı. Hakem veya Hakem Kurulu Kararına Konu Uyuşmazlığın Türk Hukukuna Göre Tahkime Elverişli Olmaması 210
i. Kararın Kamu Düzenine Aykırı Olması 211
BÖLÜMLE İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 212
VIII. KİRA İLİŞKİSİNDEN DOĞAN UYUŞMAZLIKLARDA ARABULUCULUK 214
A. GENEL OLARAK ARABULUCULUK 214
1. Dava Şartı Olmayan (İhtiyari / Genel) Arabuluculuk 219
2. Dava Şartı Olan (zorunlu) Arabuluculuk 225
a. Genel Olarak 225
b. Ticari Davalarda Zorunlu Arabuluculuk 227
aa. Uyuşmazlığın 6102 sayılı TTK m.4 ve diğer kanunlarda belirtilen “Ticari dava “ niteliğinde olmalı 227
bb. Davanın konusu bir miktar paranın ödenmesine ilişkin olmalı 228
cc. Dava konusu olan bir miktar paranın ödenmesi için yapılan talep, bir alacak veya tazminat talebi olarak ileri sürülmeli 229
B. KİRA İLİŞKİSİNDEN DOĞAN UYUŞMAZLIKLARDA ARABULUCULUK 231
1. Genel Olarak 231
2. Kira İlişkisinden Doğan Uyuşmazlıklarda İhtiyari Arabuluculuk Dönemi (22.06.2013 ilâ 01.01.2019 tarihleri Arası dönem) 231
3. Kira İlişkisinden Doğan Nispi Ticari Dava niteliğinde Olup Konusu Bir Miktar Para Olan Ticari Davalar Bakımından Dava Şartı Olan Arabuluculuk Dönemi (01.01.2019 –01.09.2023 Arası Dönem) 232
a. Genel Olarak 232
b. Kira Sözleşmesinden Doğan Uyuşmazlık Ticari Dava olmalı 232
c. Kira Sözleşmesinden (İlişkisinden ) Doğan Uyuşmazlık Bir Miktar Paranın Ödenmesine İlişkin Alacak Ve Tazminat Talepleri Olmalı 238
4. Kira İlişkisinden Doğan Uyuşmazlıkların Tümü İçin ( Taşınmaz Kiralarında İİK İle Tahliye Usulü Hariç) Zorunlu Arabuluculuk Dönemi (01.09.2023 tarihi sonrası dönem ) 240
a. Genel Olarak 240
b. Kira Belirleme Davasında Dava Şartı Olan Arabuluculuk 243
aa. Genel Olarak 243
bb. Endeks Dönemi Kira Belirlemesi İçin Arabulucu Anlaşma Tutanağı Düzenlenmesi 247
aaa. Genel Olarak 247
bbb. Endeks Dönemi Kira Belirlemesinin Tarafların Üzerinde Serbestçe Tasarruf Edebilecekleri Uyuşmazlıklardan Olup Olmadığı 248
ccc. Kira Belirlemesine İlişkin Arabuluculukta Anlaşma Belgesi Düzenlenmesi 252
ddd. Arabuluculukta Anlaşmanın Sağlanamaması 252
cc. Hak ve Nesafet Dönemi İçin Arabuluculuk Yoluyla Kira belirlenmesi 253
dd. Arabuluculuğa Başvuru Süresi ile Dava Açma Süresi 254
c. Kira uyarlama Davasında Arabuluculuk 257
d. Kira İlişkisinden Doğan Diğer Dava Türlerinde Dava Şartı Arabuluculuk 258
e. Arabuluculuk Anlaşma Tutanağının Düzenlenmesi İle İcrası 260
f. Arabulucu Anlaşma Tutanağının İptali 262
BÖLÜMLE İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 263
IX. KİRA SÖZLEŞMESİNDEN DOĞAN DAVALARDA KANUN YOLU İNCELEMESİ 268
A. KİRA DAVALARINDA İSTİNAF YOLU 268
B. KİRA SÖZLEŞMESİNDEN DOĞAN UYUŞMAZLIKLARDA TEMYİZ YOLU 271
1. Genel Olarak 271
2. 20.07.2016 Öncesi Döneme Ait Kararlar Bakımından Durum 273
a. Temyiz İncelemesi 273
b. Karar Düzeltme 274
3. 20.07.2016 Tarihi Sonrası İstinaf mahkeme kararları ile Yargıtay Bozma Kararı Sonrasında İlk Derece Mahkeme Kararlarının Temyizi 275
a. Genel Olarak 275
b. Maddi hukuka ilişkin Temyiz sebepleri 275
c. Usul Hukukuna ilişkin temyiz sebepleri 276
d. Temyiz Süresi 276
e. Kira İlişkisinden Doğan Davalarda Temyiz 279
BÖLÜMLE İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 281
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
KİRA SÖZLEŞMESİNİN NİTELİĞİ, TÜRLERİ VE İSPATI
I. GENEL OLARAK 285
II. KİRA SÖZLEŞMESİ 285
A. TANIM 285
B. HUKUKİ NİTELİĞİ 289
1. Borç Sözleşmesidir 289
2. Tam İki Tarafa Borç Yükleyen Sözleşmelerdendir 289
3. Sürekli Borç İlişkisi Kuran Sözleşmelerdendir 290
4. Rızai Bir Sözleşmedir 291
5. İvazlı Bir Sözleşmedir 291
C. KİRA SÖZLEŞMESİNİN ÖGELERİ 291
1. Genel Olarak 291
2. Kiralamanın konusu olan kiralanan 291
a. Genel Olarak 291
b. Kiralananın Kiracıya Teslimi Ve Sözleşme Süresince Bulundurma 293
3. Kira Bedeli 294
a. Genel Olarak 294
b. Kira Bedelinin Belirlenmesi 295
c. Kira Bedelinin Kapsamı 296
d. Kira Bedelinin Ödeme Zamanı 299
e. Ödeme Yeri 299
f. İndirim, Fesih veya Tahliye Halinde Ödenen Kiranın İstirdatı 300
4. Tarafların karşılıklı anlaşması 300
5. Kira Sözleşmesinin Şekli (Geçerlilik ve İspat Olarak) 303
a. Genel Olarak 303
b. Kira Sözleşmesinin Varlığının İspatı 307
aa. Genel Olarak 307
bb. Yazılı Sözleşme (Belge (Senet)) İle İspat 309
aaa. Kira İlişkisinin Varlığının İspatı 309
bbb. Sözleşme Unsurları Bakımından Uyuşmazlık 316
ccc. Sözleşme Tarafları Dışındaki Yazılı Sözleşmede İmzası Olanlar Bakımından Sorumluluk 319
cc. Sözlü Kira Sözleşmesinin ve Unsurlarının İspatı 322
aaa. Sözleşmenin Varlığının İspatı 322
bbb. Sözleşmenin Kabul Edilip Başlangıç Ve Süresinde Uyuşmazlık Çıkması Halinde İspatı 325
dd. Sözleşme Bedelinin İspatı 326
ee. Yazılı Delil Başlangıcı İle İspat 329
ff. Kira Sözleşmesinin Sona Erdiğinin İspatı 330
6. Kira ve Adi Ortaklık Sözleşmesi 334
BÖLÜMLE İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 336
7. Kira Süresi 356
a. Genel Olarak 356
b. Belirli Süreli Kira Sözleşmeleri 358
aa. Genel Olarak 358
bb. Genel Hükümlere Tabi olan Belirli Süreli Kira Sözleşmelerinin Uzaması 359
aaa. Genel Olarak 359
bbb. Sözleşmede İhbar Şartı Bulunması Halinde 360
ccc. Sözleşmede İhbar Şartı Bulunmadığında 362
cc. Konut veya Çatılı iş yeri Kiralarında Belirli Süreli Sözleşme 366
aaa. Kiracı Bakımından 366
bbb. Kiraya Veren Bakımından 367
ee. Kiraya Verenin Belirli Süreli Sözleşme Sonunu Beklemeden Haksız Olarak Kiracıyı Tahliye Etmesi Veya Kusuru ile Tahliyeye Sebebiyet Vermesi Hali 375
BÖLÜMLE İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 378
ff. Belirli Süreli Ürün Kirası 384
aaa. Sözleşmede ihbar şartının Bulunması Halinde 385
bbb. Sözleşmede İhbar Şartı Bulunmadığında 385
c. Belirsiz Süreli Kira Sözleşmeleri 387
aa. Belirsiz Süreli Genel Hükümlere Tabi Kiralar 387
bb. Belirsiz Süreli Konut ve Çatılı İşyeri Kiraları 389
cc. Belirsiz Süreli Ürün Kirası 390
BÖLÜMLE İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 390
D. KİRA SÖZLEŞME TÜRLERİ 397
1. Genel Olarak 397
2. Kira Sözleşmesi Genel Hükümlerine Tabi (Adi Kira) Kiralar (TBK 299 vd.) 397
3. Konut Ve Çatılı İş Yeri Kira Sözleşmeleri (TBK m.339–356 vd.) 399
a. Genel Olarak 399
b. Konut Veya Çatılı İş Yeri Kavramları 400
aa. Konut Niteliği 400
bb. Çatılı İş Yeri 402
cc. Üzerinde Bulunduğu Taşınmaz İle Bütünlüğü Bulunmalı 404
c. Kiralananın Taşınmaz Olması 407
d. Geçici Kullanıma Özgülenmiş Taşınmaz 408
e. Konut ve Çatılı İşyeri İle Birlikte Kiracıya Bırakılan Eşya 410
f. Konut ve Çatılı İş Yeri Kira Sözleşme Tarafları 411
g. Kamu Kurumlarının Kira Sözleşme Tarafı (Kiracı /Kiraya Veren) Olmaları 414
h. Bağlantılı Sözleşme Yapma Yasağı (TBK m. 340) 419
ı. Kullanma Giderleri (TBK m 341) 419
i. Kiracının Güvence (Depozito) Vermesi (TBK m.342) 421
aa. TBK Öncesi Uygulama: 421
bb. TBK m. 342’ye Göre Kiracının Güvence (Depozito) Yükümlülüğü 424
aaa. Genel Olarak 424
bbb. Güvence Parası ile Kıymetli Evrakın Muhafazası 427
ccc. Güvencenin Bankadan Kiraya Verene Ödenmesi 427
ddd. Güvencenin Kiracıya İadesi 428
eee. Güvence Bedeli Üzerinde Tasarruf Hakkı 428
k. Konut ve Çatılı İş Yeri Kiralarında Kira Bedeli 429
aa. Sözleşmenin Kuruluşunda (İlk Kira Yılı İçin) Kira Belirleme 429
aaa. Kira Bedelinde Stopaj 433
bbb. Kira Bedelinde KDV 435
ccc. Kiranın Devamı Sırasında Kiraya Veren Değişimine Göre Stopaj Veya KDV Değişimi 436
cc. Kira Sözleşmelerinde Kira Bedelinin Belirlenmesi Dışında, Kiracı Aleyhine Değişiklik Yapılması Yasağı (TBK m. 343) 436
bb. Kira Bedelinin Belirlenmesinde (Tespit) Yasal Düzenlemeler 438
4. Ürün (Hasılat) Kirası (TBK m.357–378) 440
a. Genel Olarak 440
b. Tanımı 443
c. Ürün Kira Sözleşmelerine Uygulanacak Mevzuat 445
d. Ürün (Hasılat) Kirasının Hukuki niteliği 446
e. Ürün Kirasının Şekli 447
aa. Genel Olarak 447
bb. Rödövans Sözleşmelerinde Şekil 449
f. Ürün Kirasının Unsurları 454
aa. Ürün Kirasının Konusunu (Kiralanan) Ürün Veren Taşınır, Taşınmaz Mallar veya Haklar Oluşturur 454
bb. Kiralanandan Yararlanma ve Kullanma Devri Belli Bir Süre İçin Olmalı 457
cc. Ürün Kirasında Kira Bedeli 458
dd. Tarafların Anlaşması 460
ee. Kiracının Kiralananı İşletme Yükümlülüğü (TBK m.364) 460
g. Ürün Kirasında Tutanak Tutulması 461
h. Ürün Kirasında Tarafların Hak ve Borçları 462
aa. Genel Olarak 462
bb. Kiraya Verenin Borçları 462
aaa. Genel Olarak 462
bbb. Kiralananın Teslimi Borcu 462
ccc. Kiralananı Kira Süresince Kullanıma Uygun Halde Bulundurma Borcu 463
ddd. Ayıba Karşı Tekeffül Borcu 464
eee. Kiraya Verenin Zapta Karşı Tekeffül Borcu 468
aaaa. Sözleşmenin Kurulması Anında Mevcut Olan Zapt 468
bbbb. Sözleşmenin Kurulmasından Sonra Meydana Gelen Zapt 469
fff. Kiraya Verenin Kiralananın Vergi ve Mükellefiyetlerini Ödeme Borcu 470
ggg. Kiraya Verenin Esaslı Tamiratları Yapma Borcu 470
cc. Kiracı Borçları 472
aaa. Genel olarak 472
bbb. Kiralananı İyi Bir Şekilde İşletme Borcu 473
ccc. Kiralananın Bakım Borcu 473
ddd. İhbar Borcu 474
eee. Kira Bedelini Ödeme Borcu 475
fff. Kiralananı Alt Kira ve Kullanım Hakkının Devir Yasığına Uyma Borcu (TBK m.366) 479
ı. Ürün Kirasının Sona Ermesi 479
aa. Genel Olarak 479
bb. Belirli Süreli Ürün Kirası Sözleşmesinin Sona Ermesi (TBK m.367) 480
cc. Önemli Sebeplerden Dolayı (Olağanüstü) Sona Erme 482
dd. Kiracının Ürün Kirasında Kiralananı Özenle Kullanma ve Komşulara Saygı Gösterme Borçlarını Yerine Getirmemesinden Dolayı Sona Erme 484
ee. Belirsiz süreli Ürün Kirasında Fesih Bildirimi (TBK m.368) 485
ff. Belirsiz Süreli Ürün Kirasının Çekilmez Olması Nedeniyle Sona Ermesi 486
gg. Kiracının Kira Bedeli ve Yan Giderleri ödememesi (Temerrüdü) 486
hh. Kiracının İflası 489
ıı. Kiracının Ölümü 490
i. Ürün Kirasının Sona Ermesinin Sonuçları 491
aa. Kiralananın Geri Verilmesi 491
bb. Tutanağa Geçirilmiş Eşyanın İadesi 494
cc. Ürün Ve Yetişme Giderleri Talebi 494
dd. Saman, Gübre ve Benzerleri 494
5. HAYVAN KİRASI (TBK m. 376) 494
a. Genel Olarak 494
b. Sorumluluk (TBK m.377) 495
c. Sona Ermesi (TBK m.378) 496
aa. Belirli Süreli Hayvan kirasının Sona Ermesi 496
bb. Belirsiz Süreli Hayvan Kirasının Sona Ermesi 496
BÖLÜMLE İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 496
6– 2886 sayılı Devlet İhale Kanuna Göre Yapılan Kira Sözleşmeleri 515
a. Genel olarak 515
b. Sözleşme Konusu Kiralananın (Kamu İdaresinin Kamu Hizmetine Tahsisli Malları İle Özel Hukuka Tabi Malları) Mahiyeti 519
c. 2886 Sayılı Kanuna Göre Yapılan Kira Sözleşmeleri Bakımından Yargı Yolu 521
d. Kiralamada 2886 Sayılı Devlet İhale Kanunundaki Usullerin Uygulanması 523
e. Kira Sözleşmesinin Kurulması 528
f. 2886 Sayılı Kanun Kapsamında Yapılan Kira Sözleşmesinin Süresi 530
g. Kiraya Veren İdarenin Sözleşme Yapma Yetki Ve Ehliyeti 532
h. 2886 Sayılı Kanuna Göre Yapılan Kira Sözleşmesinin Şekli 535
ı. 2886 Sy. Kanunda ki İhale Usul ve Yöntemine Aykırılık Halinde Sözleşmelerin Durumu 537
i. Taşınmaz Kiraları Bakımından 2886 Sayılı Kanun ve TBK m. 349/II nin Uygulama Sorunu 539
k. 2886 Sayılı Kanuna Göre Yapılan Kira Sözleşmesinin İfası Ve Sonlandırılması 545
aa. Sözleşme Taraflarının Değişmesi 546
bb. Sözleşme Süresinin Bitimi İle Sonlanma 548
cc. Sözleşmenin Fesih İle Sona Erdirilmesi 556
dd. 2886 Sayılı Kanuna Göre Yapılan Kira Sözleşmelerinde Tahliye Davası 561
aaa. Genel Olarak 561
bbb. 2886 Sayılı DİK ‘nun 75/3–4. Maddesine Tabi Olan Kurumlar 567
BÖLÜMLE İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 568
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM KİRA SÖZLEŞME TARAFLARININ HAK VE BORÇLARI
I. GENEL OLARAK 589
II. KİRAYA VERENİN BORÇLARI 592
A. KİRALANANI KULLANIM AMACINA UYGUN TESLİM İLE KİRA SÜRESİNCE KULLANIMA HAZIR BULUNDURMA BORCU (TBK m.301) 592
1. Kiralananın Kullanım Amacına Uygun Olarak Kiracıya Teslimi 592
a. Genel Olarak 592
b. Kiralananın Kararlaştırılan Tarihte Teslimi 593
c. Kiralanan Sözleşmede Amaçlanan Kullanıma Elverişli Olarak Teslim Edilmeli 595
d. Kiralananın Teslim Yeri 597
e. Kiralananın Hiç Teslim Edilmeme Durumu 598
aa. Kusursuz İmkansızlık Hali 598
aaa. Teslim Öncesi İmkansızlık Hali 598
bbb. Kiralama Sırasında İfa Mümkün İken Sonradan Kusursuz Olarak Hiç Teslim Edilememe Hali 599
bb. Kiraya Verenin Kusuruna Dayalı Olarak Kiralananın Hiç Teslim Edilmemesi 600
cc. Kiraya Verenin Temerrüdünün Sonuçları 605
aaa. Genel Olarak 605
bbb. İfa için Uygun Süre Verilmesi 606
ccc. Kiracının Hakları 607
f. Kiralananın Eksik Veya Ayıplı İfası 609
aa. Kiralananın Önemli Ayıplı Olarak Tesliminin Teklifi 609
bb. Kiralananın Önemli Ayıplı Hali ile Tesliminin Teklifi Halinde Temerrüt Hükümlerinin Uygulanması 610
cc. Kiralananın Önemli Ayıplı Olarak Teslim Alınması Sonrasında Kiraya Verenin Sorumluluğu 611
dd. Kiralananın Önemli Olmayan Ayıplarla Teslimi 612
2. Kira süresince Kiralananın Kiracının Kullanımına Hazır Bulundurma Borcu 613
a. Genel Olarak 613
b. Kiralananın Teslimi Sonrası İfa İmkansızlığı 613
aa. Teslim Sonrası Kusursuz İfa İmkansızlığı 613
aaa. Genel Olarak 613
bbb. Teslim Sonrası Kiralananın Kullanımında Sürekli–Geçici Tam İmkansızlık 616
ccc. Teslim Sonrası Kusursuz Kısmi İmkansızlık 619
bb. Teslim Sonrası Kusura Bağlı (Ayıp Hali) İmkansızlık 620
c. Kiralananın Teslimi Sonrası Aşırı İfa Güçlüğü 624
d. Teslim borcunun anlaşma ile sınırlanamaması 626
BÖLÜMLE İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 627
B. KİRAYA VERENİN VERGİ VE BENZERİ YÜKÜMLÜLÜKLERE KATLANMA BORCU 634
C. YAN GİDERLERE KATLANMA BORCU 635
D. KİRAYA VERENİN KİRALANANIN AYIPLARINDAN SORUMLULUĞU 639
1. Genel Olarak 639
2. Kiralananın Teslim Anındaki Ayıplarından Sorumluluk 645
a. Genel Olarak 645
b. Kiralananın Teslim Anında Ayıplı Olmasından Dolayı Teslim Almaktan Kaçınma 647
c. Kiralananın Sonradan Ayıplı Hale Gelmesinden Doğan Hakları kullanabilir 648
d. Kiraya Verenin Kiralanın Tesliminde Önemli Olmayan Ayıplardan Sorumluluğu 650
3. Kiralananın Ayıplı Teslimi veya Sonradan Ayıplı Hale Gelmesinden Sorumluluğu 651
a. Koşullar 651
aa. Kiraya verenin kusurunun aranmaması 651
bb. Kiracı veya Eylemlerinden Sorumlu Olunanların Ayıpların Meydana Gelmesinde Etkisi Olmamalı 654
cc. Kiralananda Ayıp Olarak Nitelenebilecek Eksiklik veya Bozukluk Bulunmalı 654
dd. Gözden Geçirme ve Bildirim Yükümlülüğü 655
b. Ayıbın Giderilmesini İsteme Hakkı 655
c. Ayıbın Kiracı Tarafından Giderimi 658
d. Kira Bedelinden İndirim Yapılmasını isteme Hakkı (TBK m. 307) 660
aa. Genel Olarak 660
bb. İndirim Hakkının Kullanım Şekli ve Süresi 661
cc. İndirim Hesabı 663
e. Kiralananın Ayıpsız Bir Benzeriyle Değiştirilmesini İsteme Hakkı 664
f. Kiracının Sözleşmeyi Fesih Hakkı 665
aa. Kiralanandaki Ayıp Önemli Olmalı 667
bb. Ayıbın Giderilmesi İçin Uygun Süre verilmeli 668
cc. Ayıp Hali Verilen Uygun Sürede Giderilmemeli 669
dd. Fesih Hakkının Kullanımı 671
g. Kiracının Zararın Giderilmesini İsteme Hakkı (TBK m.308) 672
h. Ayıp Halinden Sorumlulukta Kiraya Verenin Hakları 677
4. Ayıp Sorumluluğunda Zamanaşımı 677
5. Kiraya Verenin Ayıptan Sorumlu Tutulmadığı Durumlar 680
a. Kiracının Teslimde Açık Ayıpları Kiraya Verene Bildirmediği, Haklarını Saklı Tutmadığı Durumlar 680
b. Genel Hükümlere Tabi ( Adi ) Kiralarda Giderimini Kanun Veya Sözleşme Gereği Kiracının Üstlendiği Ayıplar 684
c. Ayıbın Oluşumunda Kiracı Veya Eylemlerinden Sorumlu Olduğu Kişilerin Kusurunun Bulunması Halinde Kiraya Verenin Sorumluluğuna Gidilmez 686
6– Ayıptan Sorumluluk İle Diğer Sorumluluk Hallerinin Yarışması 686
BÖLÜMLE İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 690
E. KİRAYA VERENİN ZAPTTAN SORUMLULUĞU 705
1. Genel Olarak 705
2. Kiralanan Üzerinde Kiracı Haklarıyla Uyuşmayan Hak İleri Sürülmüş Olmalı 705
3. İleri Sürülen Hak Kira Öncesinde Mevcut Olmalıdır 708
4. Kiracıya Karşı Yapılan Üstün Hak İddiasının Kiraya Verene Bildirimi 708
BÖLÜMLE İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 710
III. KİRACININ BORÇLARI 713
A. KİRA BEDELİNİ ÖDEME BORCU (TBK m.313) 713
1. Genel Olarak 713
2. Kira Sözleşmesinin Bedel Unsurunun İlk Belirlenmesi 719
3. Kira Bedelinin Yıllara Göre Belirlenmesi 721
a. Yenilenen Kira Dönemi Veya Bir Yıldan Daha Uzun Süreli Kira Sözleşmelerinde Miktarlı Olarak Belirleme 721
b. Yenilenen Kira Dönemi Veya Bir Yıldan Daha Uzun Süreli Kira Sözleşmelerinde Oranlı Artış Belirleme 723
4. Kira Bedeli İle Benzer Kavramların İlişkisi 723
a. Yan Gider 723
b. Kullanma Gideri 724
c. Vergi Yükümlülüğü İle Bu Kapsamda Brüt ve Net Kira Bedeli 725
aa. Genel Olarak 725
bb. Stopaj 726
BÖLÜMLE İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 730
cc. Kirada KDV Uygulaması 738
BÖLÜMLE İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 742
dd. Kiraya Verende Değişiklik Halinde KDV–Stopaj Dönüşümü 744
5. Kira Bedelinde Muvazaa 745
6. Kira Bedelinin Yabancı Para Cinsinden Veya Yabancı Paraya Endeksli Belirlenmesi 748
a. Kira Sözleşmeleri Bakımından Döviz Cinsinden Veya Dövize Endeksli Olarak Kararlaştırma Yasağının İstisnaları 750
b. Yabancı Para Cinsinden Olan veya Yabancı paraya Endeksli Sözleşmelerin (TL) ‘na Dönüşümde İhtimaller 753
c. Yeniden Belirlemede Damga Vergisi 754
d. Döviz Cinsinden Veya Dövize Endeksli Olan Kira Sözleşmeleriyle İlgili Bir Kısım İhtimaller 754
e. Döviz Cinsinden Veya Dövize Endeksli Kiralarda (TL) Dönüşümünden İki Yıllık Süre Sonrasında Artırım 758
aa. Tarafların Mutabakatı Halinde 758
bb. Tarafların Mutabakata varamamaları Halinde 759
7. Kira Bedeli Ödeme Yeri 760
8. Ödeme Zamanı 768
BÖLÜMLE İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 772
B. KİRALANANI ÖZENLE KULLANMA VE KOMŞULARA SAYGI GÖSTERME BORCU (TBK m.316) 776
1. Genel Olarak 776
2. Kiralananı Özenle Kullanma Borcu 777
3. Komşulara Saygı Gösterme Borcu 780
4. Kiralananı Özenle Kullanma Ve Komşulara Saygı Gösterme Borcuna Aykırı Şekilde Kullanmanın Sonuçları 781
a. Kiraya Verenin Kira Süresince Sessiz kalması 781
b. Konut Ve Çatılı İş Yeri Kiralarında Özensiz Kullanım ve Komşulara Saygısızlık Nedeniyle Sözleşmenin Feshi ve Tahliye 784
aa. Kiraya Verenin Kiracıya Süreli Yazılı Uyarıda Bulunması Gereken Haller 784
bb. Süre Vermeksizin Yazılı Bildirim ile Sözleşmenin Derhal Feshi Gereken Durum 785
c. Diğer Kira Sözleşmelerinde Fesih 786
d. Özensiz (Münhasıran kötü) Kullanıma Bağlı Olarak Oluşan Zararın Tazmini 786
C. TEMİZLİK VE BAKIM GİDERLERİNİ ÖDEME BORCU 788
D. AYIPLARI KİRAYA VERENE BİLDİRME BORCU (TBK m.318) 791
E. AYIPLARIN GİDERİLMESİNE VE KİRALANANIN GÖSTERİLMESİNE KATLANMA BORCU 792
1. Ayıpların Giderilmesine Katlanma 793
2. Kiralananın Kiralamak Veya Satın Almak İsteyen Kişiler Tarafından Gezilip Görülmesi 794
3. Kira Bedelinin İndirilmesi ve Zararının Giderilmesine İlişkin Haklar 795
F. KİRALANANI SÜRE SONUNDA GERİ VERME BORCU (TBK m.334) 795
1. Genel Olarak 795
2. Kiralananın Geri Verilmesinin Yerine Getirilme Usulü 797
3. Geri Vermenin Zamanı 798
4. Kiracının Geri Verme Yükümlülüğünü İhlal 798
5. Kiralananın Geri Verme Yeri 799
6. Geri Vermede Kiraya Verenin Yükümlülükleri 799
a. Kiralananı Geri Teslim Alma Yükümü 799
b. Kiralananda Yapılan Yenilik, Değişiklikler ile Faydalı Ve Zorunlu Masrafların Kiracıya Ödeme Yükümlülüğü 800
7. Geri Vermenin (Teslim) İspatı 802
8. Geri Verme Sonrası Kiralananın Gözden Geçirilme İle Bildirim Yükümlülüğü (TBK m.335) 804
a. Genel Olarak 804
b. Kiralananın Durumunun Gözden Geçirilmesi 804
c. Bildirimin Şekli ve İçeriği 805
d. Bildirimde Bulunma Zamanı 805
aa. Açık Ayıplarda 805
bb. Gizli Ayıplarda 806
e. Bildirimde Bulunmama Hali 806
9. Kiralananın Geri Verilmesine Bağlı Alacak, Tazminat Talebi İle Zamanaşımı 806
aa. Kiraya Veren Bakımından 806
bb. Kiracı Bakımından 813
G. GÜVENCE (DEPOZİTO) PARASI ÖDEME YÜKÜMLÜLÜĞÜ 813
BEŞİNCİ BÖLÜM
KİRA SÖZLEŞMESİNDEN KAYNAKLANAN BAZI ÖZEL DURUMLAR
I. KİRALANANDA YENİLİK VE DEĞİŞİKLİK YAPILMASI (TBK M.320, M.321) 815
A. KİRAYA VEREN TARAFINDAN YAPILAN YENİLEME VE DEĞİŞTİRME (TBK m.320) 815
B. KİRALANANDA YENİLEME VE DEĞİŞTİRME SIRASINDA GEÇİCİ TAHLİYE (TBK m.319, m.320) 816
C. KİRACI TARAFINDAN YAPILAN YENİLEME VE DEĞİŞTİRME HARCAMALARI (TBK m.321) 818
II. KİRACI ALEYHİNE DÜZENLEME YASAĞI (TBK M.346) 824
A. GENEL OLARAK 824
B. KİRACIYA KİRA BEDELİ VE YAN GİDER DIŞINDA BİR ÖDEME YÜKÜMLÜLÜĞÜ GETİRME YASAĞI 825
C. CEZAİ ŞART VE MUACCELİYET YASAĞI 825
1. Cezai Şart Yasağı 825
2. Muacceliyet Yasağı 826
III. KİRALANANIN EL DEĞİŞTİRMESİ (TBK M.310) 826
A. KİRALANANIN EL DEĞİŞTİRMESİNİN HUKUKİ SONUÇLARI 828
1. Genel Olarak 828
2. Konut Ve Çatılı İş Yeri Sözleşmeleri Bakımından Yeni Malikin Durumu 830
IV. KİRALANAN ÜZERİNDE SINIRLI AYNİ HAK SAHİBİ OLMA (TBK M.311) 832
V. KİRALANANIN AİLE KONUTU OLMASI (TBK M.349) 832
VI. KİRA SÖZLEŞMESİNİN TAPU SİCİLİNE ŞERHİ (TBK M 312) 834
A. GENEL OLARAK 834
B. TAPU SİCİLİNE KİRA SÖZLEŞMESİNİN TESCİLİ USULÜ 834
C. KİRA ŞERHİNİN SİCİLDEN TERKİNİ 836
D. KONUT VE ÇATILI İŞ YERİ KİRALARINDA ŞERHİN ETKİSİ 837
E. DİĞER TAŞINMAZLARI KONU EDİNEN KİRA SÖZLEŞMELERİNDE ŞERHİN ETKİSİ 839
BÖLÜMLE İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 840
VII. ALT KİRA VE KULLANIM HAKKININ DEVRİ (TBK M.322) 843
A. GENEL OLARAK 843
B. ÜRÜN KİRASINDA ALT KİRA 845
C. GENEL HÜKÜMLERE TABİ KİRALARDA ALT KİRA 845
D. KONUT VE ÇATILI İŞ YERİ KİRALARINDA ALT KİRA 847
E. ALT KİRANIN ŞARTLARI VE SONUÇLARI 848
1. Asıl ve Alt Olmak Üzere En Az İki Kira Sözleşmesinin Varlığı Gerekir 848
2. Her iki sözleşmede Kiralanan Aynı olmalıdır 849
3. Alt Kiranın yapılmasına Engel Bir Durum Olmamalı 849
a. Genel Olarak 849
b. Asıl Sözleşmenin Kiraya Verenine Zarar Verecek Bir Değişikliğe Yol Açmamalı 849
c. Genel Hükümlere Tabi Kirada Asıl sözleşme İle Yasak Getirilmemiş, konut Ve Çatılı İş Yeri Kirasında Yazılı Olarak İzin Verilmiş Olmalı 849
4. Alt Kira İlişkisinin Sonuçları 851
BÖLÜMLE İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 854
VIII. SÖZLEŞMENİN (KİRACILIK İLİŞKİSİNİN) DEVRİ (TBK M. 323) 856
IX. KİRAYA VERENİN HAPİS HAKKI (TBK M.336) 858
A. GENEL OLARAK 858
B. HAPİS HAKKININ KAPSAMI 859
C. HAPİS HAKKININ KULLANILMASI 861
X. KİRALANANIN KULLANILMAMASI (TBK M.324) 862
ALTINCI BÖLÜM
KİRA BELİRLEME (TESPİT) VE UYARLAMA DAVALARI
I. KİRA BEDELİNİN BELİRLENMESİ (TESPİTİ) DAVALARI 865
A. TARİHSEL GELİŞİM 865
B. MÜLGA 818 SAYILI BK DÖNEMİNDE KİRA TESPİTİ UYGULAMASI 870
C. KONUT VE ÇATILI İŞ YERİ KİRALARINDA KİRA BEDELİ BELİRLENMESİNDE 6098 SAYILI TÜRK BORÇLAR KANUNU DÖNEMİ 873
1. Kira Sözleşmelerinde Kira Bedelinin Belirlenmesi Dışında, Kiracı Aleyhine Değişiklik Yapılması Yasağı (TBK m. 343, 346) 873
2. Kira Bedelinin Belirlenmesinde (Tespit) Yasal Düzenlemeler 876
3. Sözleşmenin Kuruluşunda (İlk Kira Yılı İçin) Kira Belirleme 880
4. İlk Yıl Sonrasındaki Yeni Kira Yılında Kira Bedelinin Belirlenmesi 882
a. Genel Olarak 882
b. Kiralanan Konut Veya Çatılı İş Yeri Niteliğinde Olmalı 885
c. Kiranın İlk Yıl Sonrasındaki Dört (4) Uzama (Yenilenen) Kira Yılları (Endeks Dönemi) İçin Kiranın Belirlenmesi 886
aa. Genel Olarak 886
a. 13.09.2018 Tarihli R.G. de yayınlanan 85 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararı Uyarınca Dövizli Veya Dövize Endeksli Kiraların Ülke Parasına (TL) Dönüşümü 912
b. Ülke Parasına Dönüşen Kiranın 13.10.2020 Tarihi Sonrasındaki Yeni (uzayan) Kira Yılı İçin Artış Ve oranı Üzerinde Tarafların Mutabakatı Halinde 913
c. Tarafların Artış Ve Oranı Üzerinde Mutabakata Varamamaları Halinde 914
8. Yabancı Para Üzerinden Yapılan Sözleşmelerde Kira Tespiti (Belirlemesi ) 914
9. İş Yeri Kirasında Kiracının 6102 Sayılı TTK da Tacir olarak sayılan kişiler İle Özel Hukuk Ve Kamu Hukuku Tüzel Kişileri Olan Sözleşmeler Bakımından Erteli (01.07.2012–01.01.2019) Dönemde Kira Belirlenmesi (TBK m.344 Düzenlemesinin Uygulanmadığı dönem) 918
10. Kira Belirleme (Tespit) Davasında Usul Kuralları (TBK m.345) 920
a. Genel Olarak 920
b. Mülga 818 sayılı BK Zamanında Kira Tespit Davasında Usul 923
c. TBK Sonrası Kira Belirlenmesi (Tespit) Davalarında Usul Kuralları 927
aa. Kira Belirlenmesi (Tespit) Davasının Tarafları 927
bb. Kira Tespit Davası Usul ve Şartları 931
aaa. Dava Şartı Arabuluculuğa Başvuru 931
bbb. Dava Açma Zamanı ( TBK m.345 ) : 932
ccc. Davanın Açılma Zamanına Göre Verilen Kararın Etkisi 935
aaaa. Yeni Kira Döneminin Başlangıcından İtibaren Bağlayıcı Olma Hali 936
bbbb. Yeni Dönem Sonrası İçin Karar Verme 942
cc. Kira Tespit Davası Açılmasında Hukuki Yarar 943
dd. Kira Tespit Davalarında Kanun yolu İncelemesi 944
aaa. HUMK Hükümlerinin Uygulandığı Kararlar 944
bbb. 6100 sayılı HMK dönemi 944
aaaa. İstinaf İncelemesi 944
bbbb. Temyiz İncelemesi 944
ee. Kira Tespit Davasına İlişkin Diğer Hususlar 945
BÖLÜMLE İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 949
ff. Kira Belirleme (Tespit) Kararı ve Etkisi 955
gg. Tespit (Belirleme) Davasında Verilen Kararın İfası 958
BÖLÜMLE İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 959
hh. Kira Tespit Davalarında Yargılama Usulü, Harç, Yargılama Gideri ve Vekalet Ücreti 959
aaa. Genel Olarak 959
bbb. Yargılama Giderleri: 960
BÖLÜMLE İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 962
ccc. Kira Tespit Davasında Harç 963
aaaa. Başvurma Harcı 964
bbbb. Karar Ve İlam harcı 965
ddd. Kira Belirleme (Tespit) Davasında Vekalet Ücreti 967
D. KİRA SÖZLEŞMESİNDE UYARLAMA DAVALARI (TBK m.138 ) 971
1. Genel Olarak 971
2. TBK Öncesi Kira Sözleşmelerinde Uyarlama 977
3. TBK Döneminde Uyarlama 982
a. Genel Olarak 982
b. Kira Uyarlama Davalarında Arabuluculuk 985
c. Aşırı İfa Güçlüğüne Dayalı Uyarlama (TBK m. 138) 985
aa. Genel Olarak 985
bb. Kira Sözleşmelerinde Aşırı İfa Güçlüğüne Dayalı Uyarlama 986
d. Uyarlama Hakkının Sözleşmede Kararlaştırılması İle Dava Dışı Kullanımı 987
aa. Genel Olarak 987
bb. Sözleşmede Uyarlama Konusunda Bir Hükmün Bulunması 988
e. Uyarlamanın Dava Yolu ile Yapılması 989
f. Uyarlama Davasında Arabuluculuk 993
g. Uyarlama Davasına Hakim Olan İlkeler 994
aa. Ahde Vefa (Pacta Sund Servanda) İlkesi 994
bb. Sözleşmenin Değişen Şartlara Uyarlanması (Clausula Rebus Sic Stantibus) İlkesi 995
cc. İşlem Temelinin Çökmesi İlkesi 995
h. Kira Sözleşmesinde Uyarlama Davasının Şartları 996
aa. Sözleşmenin Yapıldığı Sırada, Taraflarca Öngörülmeyen ve Öngörülmesi de Beklenmeyen Olağanüstü Bir Durum Sonradan Ortaya Çıkmış Olmalıdır 998
bb. Olağanüstü Durum ve Bu Durum Sebebiyle Şartlarda Esaslı Değişiklik Meydana Gelmesine Uyarlama Talep Edenin Sebep Olmaması Gerekliliği 1005
ı. Mücbir Sebep,Beklenmeyen Hal, Olağanüstü Durum ve Sonuçları 1006
aa. Genel Olarak 1006
bb. Sonuçları 1009
cc. Olağanüstü Durumun, Sözleşmenin Yapıldığı Sırada Mevcut Olguları, Kendisinden İfanın İstenmesini Dürüstlük Kurallarına Aykırı Düşecek Derecede Borçlu Aleyhine Ağırlaştırmak Suretiyle Değiştirmiş Olması 1010
dd. Borcun İfa Edilmemiş Veya İhtirazı Kayıtla İfa Edilmiş Olması 1012
i. Uyarlama Kararı ve Sonuçları 1014
aa. Sözleşme Unsurlarının Uyarlanması 1014
bb. Sözleşmenin Feshi (Sona Erdirilmesi) 1018
aaa. Sözleşmeden Dönme 1018
bbb. Sözleşmenin Feshi 1019
k. Uyarlama Davalarında Geçici Hukuki Korumalar 1021
aa. Genel Olarak 1021
bb. İhtiyati Tedbir Kararı 1023
cc. Şartları 1023
dd. Teminat 1024
ee. Uyarlama Davalarında İhtiyati Tedbir 1025
l. Uyarlama Davalarında Görev, Yetki Yargılama Giderleri, Harç ve Vekalet Ücreti 1027
BÖLÜMLE İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 1028
YEDİNCİ BÖLÜM
KİRA SÖZLEŞMESİNİN SONA ERMESİ, FESHİ VE TAHLİYE DAVALARI
I. GENEL OLARAK 1047
II. KİRA SÖZLEŞMESİNİN SONA ERME USULLERİ 1051
A. TARAFLARIN RIZASI (İKALE) İLE SONA ERME 1051
B. MAHKEME KARARI (TAHLİYE /FESİH) İLE SONA ERME 1052
C. KİRALANANIN YOK OLMASI / ORTADAN KALKMASI 1053
D. KİRACININ SONRADAN HER HANGİ BİR SEBEPLE KİRALANANIN MALİKİ OLMASI DURUMU 1053
E. AŞIRI YARARLANMA (GABİN), HATA, HİLE VEYA TEHDİT SEBEBİYLE SÖZLEŞMENİN TBK m.39’A GÖRE SÜRESİNDE AÇILACAK DAVADA VERİLECEK İPTAL KARARI İLE SONA ERME 1053
F. FESİH, DÖNME VE TAHLİYE 1054
1. Fesih 1054
2. Dönme 1057
3. İhtar, İhbar (Bildirim) 1059
4. Tahliye Davası 1059
5. Fesih Ve Tahliyesi Gereken Kira Sözleşmesinin Varlığı 1063
6. Fesih ve Tahliye Davalarında Taraf Sıfatı, Dava Hakkı 1065
a. Fesih ve Tahliye Davalarında Dava Hakkı 1065
aa. Kiraya veren ve Kiracının Dava Hakkı (Taraf Sıfatı ) İle Tahliye Sebeplerinin Sınırlılığı 1065
aaa. Tek ve Birlikte Kiraya Verenlik Halinde Dava Hakkı 1065
bbb. Temsilen Kiraya Verenlik Halinde Dava Hakkı 1068
b. Malikin Fesih ve Tahliye Davasında Dava Hakkı 1069
aa. Malikin kiraya veren olması durumu 1069
bb. Kiraya Verenin Malik Olmadığı Durum 1069
cc. Malikin Sözleşmede Vekille Temsili Halinde Dava Hakkı 1071
dd. Paylı Mülkiyet Halinde Kiraya Veren Olmayan Paydaşın Durumu 1071
ee. Elbirliği Mülkiyetinde Kiraya Veren Olmayan Ortağın Durumu 1073
c. Birlikte (Birden Çok) Kiraya Verenlik Halinde Durum 1074
d. Çıplak Mülkiyette (İntifa Ve Sükna Hakkının Başkasına Ait Olduğunda) Durum 1075
e. Yeni Malikin Dava Hakkı 1075
aa. Yeni Malikin Önceki Malikin Taraf Olduğu Sözleşmeye Dayalı Olarak Dava Hakkı 1076
bb. Yeni Malikin Gereksinim Nedeniyle Tahliye Davası Açma hakkı 1076
cc. Yeni Malikin Temerrüt Nedeniyle Tahliye Davası Açma Hakkı 1077
dd. Yeni Malikin İki Haklı İhtar Nedeniyle Tahliye Davası Açma Hakkı 1078
ee. Yeni Malikin Tahliye Taahüdü Nedeniyle Tahliye Davası Açma Hakkı 1078
ff. Paydaşın Diğer Payı Satın alması Hali 1079
gg. Sonradan İntifa Hakkı sahip olunması 1080
hh. Diğer Mülkiyeti Devir Hallerinde Durum 1080
ıı. Önceki Kiraya Veren Veya Malikin Dava Hakkını Devri 1080
f. Fesih ve Tahliye Davalarında Pasif Taraf (Husumet) Ehliyeti 1080
aa. Genel Olarak 1080
bb. Birlikte Kiracılık Halinde Fesih ve Tahliye 1081
cc. Kiracının, Sözleşmenin Paydaşlar Arasında Yapılması, Davanın Devamı Sırasında Alt Kiraya Verilmesi, Devri, Ölümü ve İflası Halinde Pasif Taraf Sıfatı 1082
dd. Kiralananın Aile Konutu, Kiracıların Evli Eş Olması Durumu 1085
BÖLÜMLE İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 1085
g. Tahliye Davalarında Islah 1093
BÖLÜMLE İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 1097
h. Tahliye Davalarında Yargılama Giderleri 1099
ı. Tahliye Davalarında Harç 1101
i. Tahliye Davalarında Vekalet Ücreti 1102
BÖLÜMLE İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 1104
k. Dava Açma Süresinin Süre Tutum İhtarıyla Uzaması (TBK m.353) 1117
l. Fesih Ve Tahliye Davalarına Özgü Diğer Usul Kuralları 1120
III. ÖZEL KANUNLARDAKİ FESİH VE TAHLİYE NEDENLERİ 1123
A. 2886 SAYILI KANUNA GÖRE KİRAYA VERİLEN TAŞINMAZLAR BAKIMINDAN SÜRE BİTİMİNE DAYANAN TAHLİYE 1123
1. Kiraya Verenin Sıfatına Göre Kapsam 1123
2. Kiralanan Bakımından Kapsam 1125
3. Sözleşme Usulü Bakımından 1126
4. Tahliye Usulü 1126
a. Süre Bitimine Bağlı Tahliye 1126
aa. Kiralananın Kira Sözleşmesi Genel Hükümlerine veya Ürün Kirasına Tabi Taşınmaz Olması Hali 1126
bb. Kiralananın Konut ve Çatılı İş Yeri Niteliğinde Taşınmaz Olması Hali 1127
cc. Sürenin Bitmesi Sonrasında Tahliye Talebinin İncelenmesi 1128
BÖLÜMLE İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 1133
IV. KİRA GENEL HÜKÜMLERİNE GÖRE FESİH VE TAHLİYE NEDENLERİ 1139
A. KİRACININ KİRALANANDAKİ ÖNEMLİ AYIP SEBEBİYLE SÖZLEŞMEYİ FESHİ (TBK m.305 vd.) 1139
BÖLÜMLE İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 1148
B. TEMERRÜT NEDENİYLE FESİH VE TAHLİYE (TBK m. 315, İİK.m. 269/b–4) 1153
1. Genel Olarak 1153
2. Kiracıya Yazılı İhtar Tebliği 1155
a. Yazılı İhtar Unsurları 1155
b. İhtarda Bulunması Gereken Ödeme Süreleri 1156
c. Süre Hesabı 1156
d. İhtarın Usulü ve Tebliği 1157
e. İhtarnamenin Yazılı veya Ödeme Emri Suretiyle Tebliği 1157
3. İhtara Konu Olan Meblağın (Kira Bedeli ve Yan Giderin) Verilen Sürede Ödenmemiş Olması 1158
4. Temerrüt Oluşturan Alacağın Kapsamı 1160
5. Dava Açma Hakkı 1162
a. Kiraya Verenin Dava Açma Hakkı 1162
b. Kiraya Veren Olmayan Malikin Dava Hakkı 1164
c. Kiralananı Yeni İktisap Eden Yeni Malikin Dava Hakkı 1165
6. Davalı Olma (Pasif Husumet) Sıfatı 1166
7. Dava Açma Süresi 1167
8. Ödemenin Süresinde Yapılmaması Üzerrine SHM ‘de Dava Açılması 1168
a. Doğrudan SHM ‘de Açılan Davada Talep ve Savunmaların İncelenmesi 1168
b. İlamsız İcra Takibi Sonrası SHM ‘de İtirazın İptali ile Tahliye Davası Acılması 1171
BÖLÜMLE İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 1172
C. KİRALANANI ÖZENLE KULLANMA VE KOMŞULARA SAYGI GÖSTERME BORCUNA AYKILIK NEDENİYLE FESİH VE TAHLİYE (TBK m.316) 1187
1. Genel Olarak 1187
2. Genel Hükümlere Tabi Kiralar ve Ürün Kirasında Özenle Kullanma ve Komşulara Saygı Gösterme Borcuna Aykırılık Halinde Kiraya Verenin Fesih Hakkı (TBK m.316/ 2, m.364) 1189
3. Konut Ve Çatılı İş Yeri Kiralarında Sözleşmeye Aykırılık Halleri 1190
a. İhtarı Gerektiren Akde Aykırılık Halleri (TBK m. 316/2) 1190
b. İhtar Gerektirmeyen Aykırılık (Açıktan Fena Kullanım) Halleri(TBK m. 316/ 3) 1192
4. Dava Hakkı 1192
5. Davalı Taraf Sıfatı 1193
6. Dava Açma Süresi 1193
7. Dava Açma Şartları 1194
BÖLÜMLE İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 1195
D. KİRA SÖZLEŞMESİNİN OLAĞAN SEBEPLERLE FESHİ 1213
a. Genel Olarak 1213
b. Belirli Süreli Sözleşmelerin Süre Bitimi Nedeniyle Fesih ve Tahliyesi (TBK m. 327, İİK m. 272) 1214
aa. Genel Hükümlere Tabi Sözleşmeler Bakımından Süre Bitimi Nedeniyle Fesih Ve Tahliye (TBK m. 327, İİK m. 272) 1214
aaa. Sözleşme Belirli Süreli Olarak Yapılmış Olmalıdır 1214
bbb. Sözleşmedeki Kararlaştırılan Belirli Sürenin Sona Ermiş Olması Gerekir 1215
ccc. Kiracı Süre Bittiği Halde Kullanım veya Faydalanmaya, Kiraya Veren Kira Bedelini Tahsile Devam Etmemelidir 1215
ddd. Kiralananın Kiraya Verenin Bilgisi İle Veya Onun Karşı Koymaması Üzerine Kullanımının Devamı Halinde Belirsiz Süreli Sözleşmeye Dönüşür 1216
eee. Belirli Süreli Sözleşmenin Belirsiz Süreli Sözleşme Haline Gelmesi 1219
fff. Dava Açma Zamanı 1221
bb. Belirli Süreli Ürün Kirasında Süre Bitimi ile Fesih ve Tahliye (TBK m.367) 1222
cc. Belirli Süreli Konut ve Çatılı İş Yeri Kira Sözleşmesi 1223
dd. 2886 Sayılı Kanun Kapsamında Kalan Taşınmazların Belirli Süreli Kiralanmaları (2886 Sayılı Kanunun 75. Maddesi) 1223
c. Belirsiz Süreli Sözleşmelerde Fesih Bildirimi Ve Tahliye (TBK m. 328–329) 1224
aa. Genel Hükümlere Tabi Belirsiz Süreli Kira Sözleşmeleri Bakımından Fesih Ve Tahliye (TBK m. 328 –330) 1224
aaa. Genel Olarak (TBK m.328) 1224
bbb. Belirsiz Süreli Taşınmaz veya Taşınır Yapı Kira Sözleşmelerinde Fesih Bildirimi ve Tahliye (TBK m.329) 1226
aaaa. Fesih Dönemi 1226
bbbb. Fesih Bildirim Süresi 1227
bb. Belirsiz Süreli Ürün Kirasının Feshi (TBK m. 368) 1229
cc. Belirsiz Süreli Taşınır Kiralarının Fesih Bildirimi İle Sona Erdirilmesi (TBK m. 330) 1230
aaa. Genel Olarak 1230
bbb. Kiraya Verenin Mesleki Faaliyeti Gereği Olarak Kiraladığı Taşınırların Durumu (TBK m.330/2) 1230
dd. Belirsiz Süreli Konut ve Çatılı İş Yeri Sözleşmelerinin Fesih Bildirimi İle Sona Erdirilmesi (TBK m. 347) 1231
BÖLÜMLE İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 1232
E. OLAĞANÜSTÜ SEBEPLERLE FESİH VE TAHLİYE 1242
1. Önemli Sebeplerle Fesih (TBK m.331) 1242
a. Genel Olarak 1242
b. Uygulama Koşulları 1245
c. Fesih hakkının Kullanımının Sonuçları 1248
BÖLÜMLE İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 1249
2. Kiracının İflası Halinde Fesih (TBK m.332) 1252
a. Genel Olarak 1252
b. Kiracı Hakkında İflas Erteleme Kararı Verilmesi Halinde Durum 1254
3. Kiracının Ölümü Sebepli Olağanüstü Fesih (TBK m. 333) 1255
V. KONUT VE ÇATILI İŞ YERİ KİRA SÖZLEŞMELERİNİN FESHİ İLE DAVA YOLU İLE SONA ERDİRİLMESİ 1257
A. GENEL OLARAK 1257
B. BELİRLİ VE BELİRSİZ SÜRELİ KONUT VE ÇATILI İŞ YERİ KİRA SÖZLEŞMESİNİN FESİH BİLDİRİMİ YOLU İLE SONA ERDİRİLMESİ 1261
1. 2886 Sayılı Kanun Kapsamında Kiraya Verilen Konut Ve Çatılı İş Yerleri Bakımından 1261
2. Belirli Süreli Konut Ve çatılı İş Yeri Kiraları Bakımından Süre Bitimi ile Fesih Ve Tahliye (TBK m.347/1) 1262
a. Kiracı Bakımından Belirli Süreli Kirada Fesih 1262
b. Kiraya Veren Bakımından Belirli Süreli Sözleşmelerde Süre Bitimi Sebepli Olarak Fesih 1265
aa. Genel Olarak 1265
bb. Sözleşmenin TBK 300. Maddesine Uygun Olarak Yapılmış, Belirli Süreli Konut Veya Çatılı İş Yeri Kirası Olmalıdır 1266
cc. Sözleşme Süresinin Bitimi Sonrası Yıldan Yıla Yenilenerek Uzamalar Toplamının 10 Yılı Tamamlaması Gerekir 1266
dd. Kiralanan, Niteliği İtibariyle Türk Borçlar Kanununun Konut ve Çatılı İş Yeri Kiralarına İlişkin Hükümlere Tabi Olmalıdır 1268
ee. Fesih Bildiriminin Yazılı (Adi Yazılı, İadeli Taahhütlü Mektupla, Telgrafla Veya Noter Vasıtası İle) Olarak Yapılması Gerekir. (TBK m.348) 1269
ff. Dava Hakkı 1270
gg. Dava Açma Süresi 1271
hh. Geçiş Dönemi (01.07.2012–01.07.2014/01.07.2017) 1272
3. Belirsiz Süreli Konut ve Çatılı İş Yeri Kirasında Bildirim Yolu İle Fesih 1273
a. Kiraya Veren Bakımından Fesih 1273
b. Kiracı Bakımından Fesih 1275
c. Fesih Bildirimi Yazılı Olarak Yapılmalıdır. (TBK m.348) 1275
d. Dava Açma Süresi 1276
4. Aile Konutu Niteliği Bulunan Kiralananın Feshi 1276
5. Kiracının ölmesi Durumu 1277
a. Genel Olarak 1277
b. Çatılı İş Yeri Kiraları Bakımından Kiracının ölümü (TBK m.356) 1278
c. Konut Kirasında Kiracının Ölümü 1278
BÖLÜMLE İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 1279
C. KONUT VE ÇATILI İŞ YERİ KİRALARINDA DAVA YOLU İLE TAHLİYE 1282
1. Kiraya Verenden Kaynaklanan Tahliye Davaları 1282
a. Gereksinim (İhtiyaç) Nedeniyle Tahliye Davaları (TBK m. 350/1) 1282
aa. Genel Olarak 1282
bb. Dava Hakkı 1282
aaa. Kiraya Veren 1282
bbb. Kiraya Veren Olmayan Malik 1282
ccc. Kiralananın Paylı Mülkiyete Tabi Olması Hali 1283
ddd. Kiralananın Elbirliği Mülkiyeti Konusu Olması Hali 1283
eee. Kiralananın Yeni Malike İntikalinde Dava Açma Hakkı 1284
fff. İntifa Hakkı Sahibinin Dava hakkı 1284
ggg. Tüzel kişilerde Tahliye Davası Açma Hakkı 1284
cc. Davalı Olma Sıfatı 1285
dd. Konut Gereksinimi Sebebiyle Tahliye 1285
aaa. Kiraya Verenin Kendisinin Konut Gereksinimi Sebebiyle Kullanma Zorunluluğunun Bulunması 1285
bbb. Kiraya Verenin, Altsoyu, Üstsoyu Veya Kanun Gereği Bakmakla Yükümlü Olduğu Diğer Kişilerin Konut Gereksinimi Sebebiyle Kullanma Zorunluluğunun Bulunması 1287
ccc. Kiraya Verenin Eşinin ve Çocuklarının Konut Gereksinimi 1287
ddd. Kiralananın Kısmen Tahliyesi Davaya Konu Olabilir 1288
ee. İş Yeri Gereksinimi 1288
ff. Gereksinim Hali Samimi ve Gerçek olmalı 1291
gg. Taraf Teşkili İle Usuli Şartlar 1292
hh. Dava Açma Süresi 1293
aaa. Genel Olarak 1293
bbb. Belirli Süreli Kiralarda Dava Açma Süresi 1294
ccc. Belirsiz Süreli Kiralarda Dava Açma Süresi 1295
ddd. Dava Açma Süresinin Uzaması 1296
BÖLÜMLE İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 1297
b. Yeni Malikin Gereksinim Sebebiyle Dava Açma Hakkı (TBK m. 351) 1312
aa. Genel Olarak 1312
bb. Dava Hakkı 1314
cc. Davalı Olma Sıfatı 1314
dd. Yazılı Bildirim Şartı 1315
ee. Gereksinim Sebebiyle Kiralananı Kullanma Zorunluluğu Bulunmalı ve Bu Durum Kanıtlanmalıdır 1316
ff. Kiracının Muvazaa İddiası 1317
gg. Yeni Malikin Seçimlik Hakkı 1317
hh. Dava Açma Süresi 1317
BÖLÜMLE İLGİLİ YARGITAY İÇTİHATLARI 1319
c. Kiralananın Yeniden İnşası Veya İmarı Nedeniyle Tahliye (TBK m. 350/2) 1325
aa. Genel Olarak 1325
bb. Kiralanan Taşınmazın Yıkılıp Yeniden İnşası Veya İmar Amacıyla Esaslı Onarım, Genişletilme ya da Değiştirilme Olmalı 1326
cc. Kiralanandaki Yeniden İnşa Veya Esaslı İmarı Sırasında Taşınmazın Sözleşmedeki Amaçlanan Şekilde Konut Veya İş Yeri Olarak Kullanımı Mümkün Olmamalıdır 1327
dd. Yeniden İnşa Yada İmarı İçin Sunulan Projenin Mevzuat Kapsamında Kiralanana Uygulanması Mümkün Olmalıdır 1327
ee. Dava Açma Süresi ve Diğer Usuli Şartlar 1327
ff. Dava Hakkı 1328
gg. Davalı Sıfatı 1329
hh. Süre Uzaması (TBK m.353) 1329
ıı. Başkasına Kiralama Yasağı (Kiracının yeniden kiralama hakkı) 1330
BÖLÜMLE İLGİLİ YARGITAY İÇTİHATLARI 1331
2. Kiracıdan Kaynaklanan Nedenlerle Tahliye Davaları 1335
a. Yazılı Boşaltma (Tahliye) Üstlenmesi (Taahhüdü) Nedeniyle Tahliye Davası (TBK m. 352/1) 1335
aa. Genel Olarak 1335
bb. Üstlenme (Taahhüt) Kiralananın Kiracıya Teslimi Sonrası Verilmiş Olmalıdır. 1336
cc. Üstlenme (Taahhüt) Yazılı Olarak Kiracı Veya Yetkili Temsilcisi Tarafından Yapılmış Olmalıdır 1337
dd. Üstlenmenin (Taahhüdün) Boşaltma Tarihini İçermesi Gerekir. 1340
ee. İmza İnkarı Yapılmayan Yazılı Taahhüdün Belge ve Boşaltma Tarihlerinin Sonradan Tamamlanması 1340
ff. Kiraya Verenin Hakları 1341
gg. Dava Açma Süresi 1341
hh. Dava Hakkı 1343
ıı. Davalı Olma Sıfatı 1343
BÖLÜMLE İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 1345
b. İki Haklı İhtar Nedeniyle Tahliye (TBK m.352/2) 1351
aa. Genel Olarak 1351
bb. Kiraya Verenin Muaccel Olan Kira Bedelini Ödememesi Nedeniyle Kiracıya Aynı Kira Süresi veya Bir Kira Yılı İçinde İki Haklı İhtar Yapılmış Olmalıdır 1352
cc. İhtarların Haklı ve Yazılı Olması Gerekir 1353
dd. Süre 1355
ee. Dava Hakkı 1356
ff. Davalı Olma Sıfatı 1357
BÖLÜMLE İLGİLİ YARGITAY İÇTİHATLARI 1357
c. Kiracının veya Birlikte Yaşadığı Eşinin Aynı İlçe veya Beldede Konutunun Bulunması (TBK m.352/son) 1360
aa. Genel Olarak 1360
bb. Şartları 1361
aaa. Kiralananın ve İle Birlikte Yaşayan Eşinin Sahip Olduğu Taşınmazın Konut Niteliği İle Kullanımı Söz Konusu Olmalıdır 1361
bbb. Kiracının kendi veya Birlikte Yaşadığı (TMK m. 197 ) Uyarınca Ayrı Yaşamakta Hakkının Olmadığı Hallerde ) Eşinin, Sahibi Olduğu Oturmağa Elverişli Konutunun Bulunması Gerekir 1361
ccc. Kiralananla Aynı Belde Veya İlçede Bulunması Gerekir 1362
ddd. Kiracı Veya Birlikte Yaşadığı Eşinin Sahip Olduğu Taşınmazın Sosyal ve Sağlık Yönünden Oturmaya Uygun Bir Konut Olması Gerekir 1363
eee. Sözleşmenin Kurulması Sırasında Kiraya Verence Bu Durumun Bilinmemesi Gerekir 1363
cc. Süre 1363
dd. Davacı Sıfatı 1364
ee. Davalı Olma Sıfatı 1364
BÖLÜMLE İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 1365
3. Yeniden kiralama Yasağı (TBK m.355) 1366
a. Genel Olarak 1366
D. KİRA SÖZLEŞMESİNİN FESHİ İLE KİRALANANINTAHLİYESİNİN SONUÇLARI 1367
1. Kiracı Bakımından Sonuçları 1367
a. Kiracının Kiralananı Geri Verme Borcu (TBK m. 334) İle Buna Bağlanan Sonuçlar 1367
aa. Genel Olarak 1367
bb. Kiralananın Kiraya Verene Teslimi 1370
cc. Geri Teslim Yeri Ve Zamanı 1371
dd. Geri Vermede Kiraya Veren 1371
ee. Geri Verme Yükümlülüklerine Aykırılık Nedeniyle Kiracının Sorumlulukları 1372
aaa. Genel Olarak 1372
bbb. Hor Kullanma Tazminatı 1372
ccc. Eski Hale Getirme Tazminatı 1375
b. Kiralananın Geç Teslime Bağlı Olarak Kararlaştırılan Ceza Koşulu 1375
BÖLÜMLE İLGİLİ YARGITAY İÇTİHATLARI 1376
2. Kiraya Veren Bakımından Geri Vermenin Sonuçları 1378
a. Faydalı ve Zorunlu Masraf Tazminat Sorumluluğu 1378
BÖLÜMLE İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 1380
b. Fesih ve Tahliye Davasında Kiralananın Geri Verilme Sonrasında Kiraya Verenin Kiralananı Gözden Geçirme Ve Bildirim Yükümlülüğü (TBK m. 335) 1382
aa. Genel Olarak 1382
bb. Kiralananın Durumunun Gözden Geçirilmesi 1383
cc. Gözden Geçirmenin Zamanı 1383
dd. Yazılı Bildirim Zorunluluğu 1383
ee. Bildirim Zamanı 1384
aaa. Açık Eksiklik ve Ayıplarda 1384
bbb. Gizli Ayıplarda 1384
ff. Zamanında Bildirimin Yapılmamasının Sonuçları 1384
BÖLÜMLE İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 1385
3. Erken Tahliye (Haksız Fesih) Halinde Tarafların Durumu (TBK m. 325) (Makul süre tazminatı) 1386
a. Genel Olarak 1386
b. Kiraya Veren Talepleri Bakımından 1387
c. Kiracı Talepleri Bakımından 1388
BÖLÜMLE İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 1389
SEKİZİNCİ BÖLÜM
KİRA SÖZLEŞMELERİNDEN DOĞAN ALACAK, TAZMİNAT VE MENFİ TESPİT DAVALARI
I. GENEL OLARAK 1393
II. KİRAYA VERENİN KİRA SÖZLEŞMESİ SEBEPLİ OLARAK AÇABİLECEĞİ ALACAK VE TAZMİNAT DAVALARI 1395
A. KİRA ALACAĞI VE YAN GİDER (ALACAK VE İTİRAZIN İPTALİ ) TALEPLİ DAVALAR 1395
1. Genel Olarak 1395
2. Kira Alacağı ile Stopaj ve KDV 1400
3. Ödeme Zamanı 1402
4. Ödeme Yeri 1405
5. Kira Alacağı Tahsilatında Makbuz Düzenlenmesi 1406
6. Kira Parasında Yapılabilecek Artış, İndirim ve Mahsuplar 1408
a. Artışlı Talep 1408
b. Kiralanana Yapılan Zorunlu ve Faydalı Masrafların Takas ve Mahsubu 1410
7. Kısmi ve Belirsiz Alacak Davası 1411
8. Alacak Davasında Davalı Kiracının Savunmaları 1413
9. Davacı Sıfatı 1417
10. Davalı Sıfatı 1419
11. Kira Alacağında Zamanaşımı 1421
BÖLÜMLE İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 1423
B. KİRA SÖZLEŞMESİNDE KEFALET VE KEFİLİN SORUMLULUĞUNDAN DOĞAN DAVA 1439
1. Genel Olarak 1439
2. Kefaletin Koşulları, Süresi ve Sorumluluğun Kapsamı 1441
a. Kefaletin Şartları 1441
b. Kefaletin Süresi 1443
c. Kefaletin Kapsamı 1446
d. Zamanaşımı 1446
BÖLÜMLE İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 1447
C. KİRALANANIN SÜRESİNDEN ÖNCE ERKEN TAHLİYESİ HALİNDE KİRAYA VERENİN TAZMİNAT HAKKI (MAKUL SÜRE TAZMİNATI –TBK m. 325) 1457
1. Genel Olarak 1457
2. Makul Süre 1457
3. Tazminat Kapsamı 1460
BÖLÜMLE İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 1463
D. HOR KULLANMA TAZMİNATI 1469
1. Genel Olarak 1469
2. Bildirim Süresi 1471
3. Taraflar 1472
4. Hor kullanmanın İspatı 1472
5. Alacağın Muaccel Olduğu Tarih ve Faiz Başlangıç Tarihi 1475
6. Hor Kullanma Halinde Tazminat Hesaplama Usulü 1475
7. Zamanaşımı 1478
BÖLÜMLE İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 1478
E. ESKİ HALE GETİRME TAZMİNATI 1484
1. Genel Olarak 1484
2. Bildirim Süresi 1486
3. Tazminat Kapsamı 1487
BÖLÜMLE İLGİLİ YARGITAY İÇTİHATLARI 1488
III. KİRACININ AÇABİLECEĞİ ALACAK TAZMİNAT VE DİĞER DAVALAR 1492
A. KİRALANANI İYİLEŞTİRME BEDELİ ALACAĞI DAVASI (TBK m.321) 1492
BÖLÜMLE İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 1495
B. KİRACININ FAYDALI VE ZORUNLU MASRAFLARA İLİŞKİN TAZMİNAT DAVASI 1495
1. Genel Olarak 1495
2. Sözleşme İle Düzenleme 1497
3. Kiracı Tarafından Kiralanana Yapılan Masraflar 1498
a. Zorunlu Masraf 1498
b. Faydalı masraf 1499
c. Lüks masraflar 1500
d. Sökülebilir imalat 1501
e. Kullanmakla tükenen şeyler 1501
f. Tezyinat ve Süslemeler 1501
g. Kiralananın Tahliye Edilmiş Olması 1502
h. Faydalı ve Zorunlu Masrafların Geri Verilmesi Talebinin Hukuki Mahiyeti (Vekaletsiz İşgörme ve Sebepsiz Zenginleşme) 1504
aa. Genel Olarak 1504
bb. Vekaletsiz İş Görme Hükümlerine Göre Talep 1504
cc. Sebepsiz Zenginleşme Hükümlerine Göre Talep 1507
ı. Zamanaşımı 1509
BÖLÜMLE İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 1509
C. GÜVENCE / DEPOZİTO BEDELİ ALACAĞI DAVASI 1518
1. Genel Olarak 1518
2. TBK Döneminde Uygulama 1518
3. Konut ve Çatılı İş Yeri Kiralarında TBK Öncesi Depozito /Güvence Uygulaması 1520
BÖLÜMLE İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 1523
D. YENİDEN KİRALAMA YASAĞINDAN DOĞAN TAZMİNAT DAVASI (TBK m.355) 1527
1. Genel Olarak 1527
2. Koşulları 1528
BÖLÜMLE İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 1530
E. ERKEN FESİH/TAHLİYE NEDENİYLE KİRACININ AÇABİLECEĞİ DAVALAR 1533
1. Genel Olarak 1533
2. İstirdat Davası 1534
3. Kâr Yoksunluğuna Dayalı Tazminat Talebi 1535
BÖLÜMLE İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 1536
F. KİRACILIK SIFATININ TESPİTİ DAVASI 1538
BÖLÜMLE İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 1541
G. AYIBA DAYALI TAZMİNAT DAVASI (KİRALANANIN SÖZLEŞMEDE AMAÇLANAN KULLANIMA UYGUN TESLİM EDİLMEME, BULUNDURMAMA YÜKÜMLÜLÜĞÜNE AYKIRILIK) 1543
1. Kiracının Kiralananın Kullanıma Elverişli Olarak Tesliminin Gerçekleştirilmemesi Halinde Tazminat Talebi 1547
2. Kiralananın Sonradan Ayıplı Hâle Gelmesinden Sorumluluk (TBK.m.305 vd.) 1548
H. ZAPTTAN DOĞAN TAZMİNAT DAVASI 1549
BÖLÜMLE İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 1549
I. CEZA KOŞULU TALEPLİ DAVALAR 1555
1. Genel Olarak 1555
2. Ceza Koşulu 1556
3. Gecikme Cezası (Tazminatı ) –Ceza Koşulu 1558
BÖLÜMLE İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 1559
İ. İCRA İNKAR TAZMİNATI 1567
BÖLÜMLE İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 1569
IV. ALACAK VE TAZMİNAT DAVALARINDA ARABULUCULUK YARGILAMA USULÜ İLE VEKALET ÜCRETİ, HARÇ VE YARGILAMA GİDERİ 1571
1. Kira İlişkisinden Doğan Alacak ve Tazminat Davalarında Arabuluculuk 1571
a. İhtiyari Arabuluculuk Dönemi (22.06.2013–01.01.2019 ) 1571
b. Ticari Dava Niteliğinde Olan Kira Sözleşemelerinden Kaynaklanan Davalarda Zorunlu Arabuluculuk (01.01.2019 – 01.09.2023 arası Dönem) 1573
c. Tüm Kira İlişkisinden Doğan Alacak, Tazminat ve diğer Uyuşmazlıklarda 01.09.2023 tarihi sonrası Dava Şartı Arabuluculuk 1574
2. Görev 1575
3. Yetki 1580
4. Yargılama Usulü 1581
5. Vekalet Ücreti 1583
6. Harçlar 1584
a. Genel Olarak 1584
b. Harçtan Muaf Olan Kurum ve Kişiler 1585
BÖLÜMLE İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 1587
7. Alacak ve Tazminat Davalarında Yargılama Giderleri 1587
BÖLÜMLE İLGİLİ YARGITAY İÇTİHATLARI 1588
DOKUZUNCU BÖLÜM
İCRA HUKUKUNDA KİRALANAN TAŞINMAZLARIN TAHLİYESİ
I. MEVZUAT 1593
A. 2004 Sy. İCRA VE İFLAS KANUNUN İLGİLİ MADDELERİ 1593
B. TÜRK BORÇLAR KANUNUN İLGİLİ MADDELERİ 1597
II. GENEL OLARAK 1598
III. KİRA BEDELİ VE YAN GİDERLERİN VERİLEN SÜREDE ÖDENMEMESİ DURUMUNDA KİRALANAN TAŞINMAZLARIN İLAMSIZ İCRA YOLU İLE TAHLİYESİ (İİK M. 269–269D) 1599
A. GENEL OLARAK 1599
B. TAKİP TALEBİ 1601
1. Genel Olarak 1601
2. Yetkili İcra Dairesi 1602
3. Takip talebinin alacaklısı 1603
4. Takip Talebinin Borçlusu 1605
5. Takipte Muaccel Olan Ödeme Miktarı İçin Haciz ve Tahliye Talep Edilmeli 1607
C. ÖDEME EMRİ 1611
D. BORÇLU KİRACININ ÖDEME EMRİNE İTİRAZ ETMEYEREK ÖDEMEYİ YAPMASI (İİK m.269/a) 1614
E. ÖDEME EMRİNE İTİRAZ EDİLMEMESİ VE ÖDEMENİN HİÇ YAPILMAMASI VEYA EKSİKYAPILMASI HALİNDE HACİZ VE TAHLİYE TALEBİ (İİK m.269/a) 1617
1. Genel Olarak 1617
2. İcra Dairesine Haciz Başvurusu 1617
3. İcra Mahkemesine Tahliye Başvurusu ve Süresi 1618
4. Tahliye talebinin İnceleme Usulü ile Karar 1618
5. Verilen Kararın Yerine getirilmesi ile Menfi tespit 1622
F. ÖDEME EMRİNE İTİRAZ EDİLMESİ ÜZERİNE DURAN TAKİPTE İTİRAZIN KALDIRILMASI VE TAHLİYE (İİK m.269/b vd.) 1622
1. Genel Olarak 1622
2. İcra Mahkemesine Sadece İtirazın Kaldırılması Talepli Olarak Başvuruda Bulunulması 1625
3. İcra Mahkemesine İtirazın Kaldırılması ve Tahliye Talepli Olarak Başvuruda Bulunulması 1626
4. İstem süresi 1629
5. İtirazın Kaldırılması ile Tahliyede İnceleme Usulü 1630
a. Genel Olarak 1630
b. Kira Sözleşmesine ve Kiracılığa İtirazın İncelenmesi (İİK m.269/b) 1632
aa. Sözlü Kira Sözleşmesine Dayanan Takiplerde İnceleme 1632
bb. Adi Yazılı Kira Sözleşmesine Dayanan Takipte Kiracılığa İtiraz 1633
cc. Noterlikte Düzenlenmiş veya Onaylanmış Kira Sözleşmesine Dayanan Takiplerde İnceleme 1634
c. Kira Sözleşmesi (kiracılık) Dışındaki itirazın Kaldırılması ile Tahliye Talebinin İncelenmesi (İİK m.269/c) 1634
aa. Genel Olarak 1634
bb. Değişik İtiraz Sebeplerinin (Kira Bedeli İtirazı, Ödeme, Takas, Sona Erme, zamanaşımı vs.) İncelemesi 1635
d. İtirazın Kaldırılması ve Tahliye Talebi İncelemesi Sonucunda Verilecek Kararlar 1640
aa. İtirazın Kaldırılması ile Tahliye Kararı 1640
bb. İtirazın Kaldırılması ve Tahliye Talebinin Reddi Kararı 1641
cc. İtirazın Kaldırılması Kararı 1643
dd. İtirazın Kaldırılmasının Kabulü ile Tahliye Talebinin Reddi Kararı 1643
ee. İtirazın Kaldırılması ve Tahliye Talebinin Konusuz Kalması 1644
G. ÖDEME EMRİ TEBLİĞ EDİLMEKSİZİN İTİRAZ HALİNDE İNCELEME 1644
H. İLAMSIZ TAHLİYE TAKİBİ SONRASI SHM‘DE AÇILABİLECEK DAVALAR 1645
1. Genel Olarak 1645
2. SHM ‘de Tahliye Davası Açılması ( TBK m.315 ) 1645
3. İtirazın İptali ve Tahliye Davası Açılması (İİK m.67 ) 1646
4. Menfi Tespit ve İstirdat Davası (İİK m.72 ) 1649
BÖLÜMLE İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 1650
IV. KİRALANAN TAŞINMAZLARIN KİRA SÜRESİNİN SONA ERMESİ VEYA YAZILI OLARAK BOŞALTMAYI ÜSTLENME (YAZILI TAHLİYE TAAHÜDÜ) SEBEBİYLE İLAMSIZ TAHLİYESİ (İİK M. 272–275) 1672
A. GENEL OLARAK 1672
B. KİRA SÖZLEŞMESİ GENEL HÜKÜMLERİNE (ADİ KİRA ) VEYA ÜRÜN KİRASINA TABİ TAŞINMAZLARIN SÜRE BİTİMİNDE İLAMSIZ TAHLİYESİ 1675
1. Genel Olarak 1675
1. İlamsız Tahliye Takibinde Bulunma Süresi 1677
2. Takip Talebi 1678
4. Tahliye Emri 1679
5. İlamsız Tahliye Takibinde Tahliye Emrine İtiraz Edilmemesi İle Takibin Kesinleşmesi 1679
6. Tahliye Emrine İtiraz Edilmesi Halinde İcra Mahkemesinde İtirazın Kaldırılması İncelemesi 1680
a. Genel Olarak 1680
b. İtirazın kaldırılması ve Tahliye Kararı Verilmesi 1681
c. İtirazın Kaldırılması ile Tahliye Talebinin Reddi 1683
e. İtirazın Kaldırılması Talebinin Konusuz Kalması 1684
7. Süre Bitimi Nedeniyle SHM ‘de Doğrudan Tahliye Davası Açılması ile Duran Takibin Devamı İçin İtirazın İptali İle Tahliye Davası Açılması 1684
C. KONUT VE ÇATILI İŞ YERİ KİRALARINDA İLAMSIZ İCRA TAKİBİ YOLU İLE YAZILI BOŞALTMA ÜSTLENMESİ (TAHLİYE TAAHHÜDÜ) İLE TAHLİYESİ 1684
1. Genel Olarak 1684
2. Yazılı Olarak Boşaltmayı Üstlenme (Yazılı Tahliye Taahhüdü) 1685
3. Takip Talebi 1690
4. Tahliye Emri (Örnek–14) 1691
5. Tahliye Emrine İtiraz Edilmemesi Hali 1692
6 Tahliye Emrine İtiraz Edilmesi ve Takibin Durması 1692
7. İcra Mahkemesine İtirazın Kaldırılması Talebinde Bulunulması ve İncelenmesi (İİK m.275 ) 1693
a. Genel Olarak 1693
b. Adi Yazılı Tahliye Taahhüdüne Dayalı Olarak Yapılan Takipte İtirazın Kaldırılması 1695
aa. İmza İnkarı 1695
bb. Tahliye Taahüdündeki Tarihe İtiraz Edilmesi 1696
c. Noterlikçe Düzenlenen, imza ve tarihi Onaylanmış Tahliye Taahhüdü Bulunması 1697
d. Kiracı İtirazlarının İspatı ve İncelenmesi 1697
e. İtirazın kaldırılması İle Tahliye Kararı 1698
f. İtirazın Kaldırılması Talebinin Reddi Kararı 1699
g. İtirazın Kaldırılması Talebinin Konusuz Kalması 1701
8. Tahliye Taahhüdüne Dayalı Olarak SHM’de Doğrudan Tahliye Davası veya İtirazın İptali ve Tahliye Davası Açılması 1701
a. Tahliye Taahhüdüne Dayalı Olarak Tahliye Davası Açılması 1701
b. İtirazın İptali İle Tahliye Davası Açılması 1702
9. Kiracı tarafından Açılabilecek Olan Menfi Tespit Davası 1702
BÖLÜMLE İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 1703
V. TAŞINMAZ TAHLİYESİ (İİK M.276 ) 1715
A. GENEL OLARAK 1715
B. TAŞINMAZDA BORÇLU, AİLESİ İLE İŞ ORTAĞI OTURUYORSA 1716
C. TAŞINMAZDA ÜÇÜNCÜ KİŞİ OTURUYORSA 1718
BÖLÜMLE İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 1719
KAYNAKÇA 1723
KAVRAM DİZİNİ 1729 |