İÇİNDEKİLER
İÇİNDEKİLER
3. BASKIYA ÖNSÖZ 9
1. VE 2. BASKIYA ÖNSÖZ 13
İÇİNDEKİLER 15
KISALTMALAR DİZİNİ 21
GİRİŞ 23
BİRİNCİ BÖLÜM
İNSAN HAKLARI HUKUKU KURAMINDA KİŞİSEL VERİLERİN KORUNMASI HAKKI
I. İNSAN HAKLARI HUKUKU 27
A. İnsan Hakları Hukuku Kavramı 27
B. İnsan Haklarının Tarihsel Süreci 29
1. Modern İnsan Hakları 30
2. 20. Yüzyılda İnsan Hakları 30
II. İNSAN HAKLARININSINIFLANDIRILMASI 30
A. Tarihsel Sınıflandırma 31
1. Birinci Kuşak Haklar 32
2. İkinci Kuşak Haklar 33
3. Üçüncü Kuşak Haklar 34
4. Dördüncü Kuşak Haklar 35
B. Niteliklerine Göre Sınıflandırma 36
1. Negatif Statü Hakları 37
2. Pozitif Statü Hakları 38
3. Aktif Statü Hakları 39
C. Diğer Sınıflandırmalar 40
III. İNSAN HAKLARININKORUNMASI 41
A. Uluslararası İnsan Hakları Koruma Mekanizmaları 41
1. Yargısal Koruma 42
2. Yargısal Olmayan Koruma 43
B. Ulusal Düzeyde Koruma 44
IV. İNSAN HAKLARI AÇISINDAN KİŞİSEL VERİLERİN KORUNMASI 45
V. İNSAN HAKLARI KUŞAK TARTIŞMASI İÇERİSİNDE KİŞİSEL VERİLERİN
YERİ 48
VI. İNSAN HAKLARININSINIRLANDIRILMASI 52
İKİNCİ BÖLÜM
KİŞİSEL VERİLERİN TARİHÇESİ TERMİNOLOJİSİ VE TEMEL İLKELER İLE KİŞİSEL VERİLERİN KORUNMASI HUKUKU
I. KİŞİSEL VERİLERİN KORUNMASINA İLİŞKİN TARİHSEL SÜREÇ 55
II. KİŞİSEL VERİLERE İLİŞKİN TERMİNOLOJİ VE VERİLERİN
KORUNMASINDA TEMEL İLKELER 60
A. Veri ve Veri Türleri 60
1. Kişisel Veri Kavramı 60
2. Anonim Veri 64
B. Kişisel Verilerin İşlenmesi 64
C. Açık Rıza 66
D. Veri Kayıt Sistemi 67
E. Veri Sorumlusu ve Veri İşleyen 67
F. Kişisel Verilerin Korunması İhtiyacı 67
III. ÖZEL NİTELİKLİ KİŞİSEL VERİLER VE İŞLENME ŞARTLARI 69
A. Özel Nitelikli (Hassas) Veri ve İşlenme Şartları 69
B. Özel Nitelikli Verileri İşleme Yasağının İstisnaları 72
IV. VERİ SORUMLUSUNUN YÜKÜMLÜLÜKLERİ VE İLGİLİ KİŞİNİN
HAKLARI 75
A. Veri Sorumlusunun Yükümlülükleri 75
1. Genel olarak 75
2. Bilgi Verme/Aydınlatma Yükümlülükleri 78
3. Denetleme Yükümlülüğü 79
4. Kurula Bildirim Yükümlülüğü 80
B. İlgili Kişinin Hakları 81
V. KİŞİSEL VERİLERİN HUKUKİ NİTELİĞİ 85
A. Genel Olarak 85
B. Ekonomik Hak Görüşü 89
C. Mülkiyet Hakkı Görüşü 90
D. Fikri Mülkiyet Hakkı Görüşü 93
E. İnsan Hakkı Yaklaşımı/Kişilik Hakkı Görüşü 95
F. Kişisel Verilerin Hukuki Niteliğine İlişkin Görüşlerin
Değerlendirilmesi 99
VI. TÜRK HUKUKUNDA KİŞİSEL VERİLERİN KORUNMASI 100
A. Kişisel Verilerin Korunması Hukukuna Anayasal Bakış 100
1. 2010 Anayasa Değişikliği Öncesi 100
2. Kişisel Verilerin Korunması Hakkı 101
3. 2010 Anayasa Değişikliği ve Gerekçesi 103
4. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin Etkisi 103
5. Kısa Bir Değerlendirme 104
B. Türk Ceza Kanunu Kapsamında Koruma 106
1. Genel Olarak 106
2. Türk Ceza Kanunu’nda Yer Alan Düzenlemeler 107
a. Kişisel Verilerin Kaydedilmesi Suçu 108
aa. Hukuka Aykırılık Unsuru 108
bb. Özel Nitelikli Kişisel Verilerin Kaydedilmesi 109
b. Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme veya Ele Geçirme Suçu 110
aa. Hukuka Aykırılık Unsuru 111
bb. Suçun CMK Madde 236/5 ve 236/6 da Geçen Kayıtlara
Yönelik İşlenmesi 112
c. Verileri Yok Etmeme Suçu 113
aa. Kanunların Belirlediği Süreler 113
bb. Ceza Muhakemesi Kanunu’na Göre Yok Edilmesi
Gereken Veriler 114
3. Diğer Hükümler 115
a. Özel Hükümler 115
aa. Şikâyet 115
bb. Nitelikli Haller 115
b. Genel Hükümler 116
aa. İçtima Durumu 117
c. İştirak Hükümleri 118
4. Kısa Bir Değerlendirme 119
VII. AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ İLE ANAYASA MAHKEMESİ
KARARLARINDA KİŞİSEL VERİLERİN KORUNMASI 120
A. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararlarında Kişisel Verilerin
Korunması 120
B. Anayasa Mahkemesi Kararlarında Kişisel Verilerin Korunması 127
a. Kişisel Verilerin Korunması Hakkına Yönelik
Değerlendirmeler 127
b. Anayasal Güvenceye İlişkin Değerlendirmeler 127
C. Mahkeme Kararları Hakkında Kısa Bir Değerlendirme 140
VIII. KİŞİSEL VERİLERİ KORUMA KURUMU 141
A. Genel Olarak 141
B. Kurum’un İdari Özerkliği 143
C. Kurum’un Mali Özerkliği 144
D. Kurum’un İdari Teşkilat İçindeki Yeri 145
E. Kurum’un Görevleri 147
F. Kişisel Verilerin Korunması Kurulu, Görev ve Yetkileri 148
1. Kişisel Verilerin Korunması Kurulu 148
2. Kurul’un Görev ve Yetkileri 151
IX. KİŞİSEL VERİLERİN KORUNMASI KANUNU 153
A. Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’na Genel Bir Bakış 153
B. Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’nun Tarihsel Çerçevesi 156
C. Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’ndaki Düzenlemeler 159
1. Tanım 159
2. Kanun’un Amacı 162
3. Kanun’un Kapsamı 164
4. Genel Nitelikteki Verilerin İşlenmesiyle İlgili İlkeler 166
5. Özel Nitelikli Kişisel Verilerin İşlenme Şartları 167
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
ULUSLARARASI HUKUKTA KİŞİSEL VERİLERİN KORUNMASINA İLİŞKİN TEMEL METİNLER
I. AVRUPA BİRLİĞİ’NDE KİŞİSEL VERİLERİN KORUNMASININ TEMEL
BİR HAK OLARAK ORTAYA ÇIKIŞI 169
A. Avrupa Birliği ve Temel Haklar 169
1. Temel Hakların Sınırlarının Belirlenmesi 170
2. AB’de Temel Hakların Keşfi 173
3. AB’de Temel Hakların Tanımlanması 177
a. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi (AİHS) 177
b. Ortak Ulusal Anayasal Gelenekler 180
4. Verilerin Korunması ve Anayasal Gelenekler 180
5. Ayrı Bir Şekilde Koruma Altına Alınması 181
6. Diğer Yaklaşımlar 191
II. KİŞİSEL VERİLERİN KORUNMASINA YÖNELİK ULUSLARARASI
DÜZENLEMELER 194
A. Genel Olarak 194
B. OECD’de Kişisel Verilerin Korunması ve Ekonomik İş birliği ve
Kalkınma Örgütü Rehber İlkeleri 200
C. Birleşmiş Milletler Nezdinde Kişisel Verilerin Korunması 201
D. Avrupa Konseyi’nde Kişisel Verilerin Korunması 202
1. Genel Olarak 202
2. Avrupa Konseyi’nin 1981 Tarihli Kişisel Verilerin Otomatik
İşleme Tabi Tutulması Karşısında Bireylerin Korunmasına Dair
(108 sayılı) Sözleşmesi 204
3. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nde (AİHS) Kişisel Verilerin
Korunması 207
III. KİŞİSEL VERİLERİN KORUNMASI İLE İLGİLİ BAZI HAKLAR 214
A. Mahremiyet Hakkı 214
2. Avrupa’da Mahremiyet ve Verilerin Korunması 216
3. ABD’de Mahremiyet Hakkı ve Verilerin Korunması 218
4. Mahremiyet Hakkında AB ile ABD Arasındaki Farklılıklar 220
5. Mahremiyet Hakkına ABD’deki Devlet Müdahalesi Doktrini ile
AB’deki Kamusal Alan Özel Alan Düzenlemesi Arasındaki Fark 223
6. Mahremiyet Hakkının ABD İkili Egemenlik Sistemi ile AB Yapısal
Sistemi Açısından Kıyaslaması 224
7. Mahremiyet Hakkının ABD’deki Sözleşme/Mülkiyet Paradigması
ile AB Haklar Paradigması Açısından Kıyaslaması 225
B. Unutulma Hakkı 227
1. Genel Olarak 227
2. Unutulma Hakkının Tarihsel Süreci 228
3. Unutulma Hakkının Amacı Koruduğu Değer ve Menfaatler 231
4. Unutulma Hakkının Amacı 232
a. Kişisel Veriler Üzerindeki Hakimiyetin Yeniden Kazanılması 232
b. Geçmişin İzlerinden Kurtulup Temiz Bir Sayfa Açma İhtiyacı 233
5. Unutulma Hakkının Koruduğu Değer ve Menfaatler 234
a. Unutulma Hakkının Temel Felsefesi Bağlamında İnsan
Onuru 234
b. Bireysel Özerklik 235
c. Bilgilerin Geleceğini Belirleyebilme Hakkı 236
C. Lekelenmeme Hakkı 238
D. Veri Taşınabilirliği Hakkı 242
E. Kişisel Verilerin Korunmasında Veri Minimizasyonu 244
F. Dijital Görünmezlik Hakkı 245
G. Bilgilerin Geleceğini Belirleme Hakkı 250
H. Bilgi Güvenliği Hakkı 253
İ. Özel Hayatın Gizliliği ve Korunması Bağlamında Kişisel Verilerin
Korunması 254
J. İnsan Onuru, Bireysel Özerklik Kavramı ve Verilerin Geleceğini
Belirleme Hakkı Görüşü 259
IV. AB HUKUKU İLE DİĞER ÜLKE HUKUKLARINDA KİŞİSEL VERİLERİN
KORUNMASI 262
A. Avrupa’da ve Diğer Ülkelerde Kişisel Verilerin İşlenmesi Hakkında
İlk Ulusal Normların Ortaya Çıkışı 262
1. Almanya 263
2. İsveç 267
3. İsviçre 269
4. Fransa 272
5. Birleşik Krallık 274
6. Danimarka 279
7. Norveç 279
8. Lüksemburg 280
9. Kanada 281
B. Avrupa’da Kişisel Verilerin Anayasal Olarak Tanınması 282
1. Portekiz 282
2. Avusturya 284
3. İspanya 284
4. Belçika 287
5. Macaristan 289
V. KİŞİSEL VERİLERİN KORUNMASI HAKKININ SINIRLANDIRILMASI 290
A. Genel Olarak 290
B. Kamu Otoritesince Getirilen Sınırlama: Dikey Sınırlama 291
C. Temel Hak ve Hürriyetlerden Yararlanılması Bakımından Kişisel
Veriler Alanına Müdahale: Yatay Sınırlama 294
SONUÇ 299
KAYNAKÇA 305 |