|
İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Üçüncü Baskıya Önsöz 5
İkinci Baskıya Önsöz 7
Önsöz 9
Kısaltmalar 23
§ 1. DAVA DOSYASI İNCELEME SAFHALARI
I. DAVACININ İDDİA VE TALEPLERİ BELİRLENMELİDİR 26
II. DAVANIN TÜRÜ BELİRLENMELİDİR 26
A. Kısmi Dava – Belirsiz Alacak Davası Ayrımı 26
1. Kısmi Dava 26
2. Belirsiz Alacak Davası 27
a. Kıdem ve İhbar Tazminatı, Yıllık İzin Ücreti ile Ücret Alacakları Kural Olarak Belirsiz Alacak Davasına Konu Edilemez 30
b. Belirsiz Alacak Davasında Geçerli Usul Kuralları 32
3. Islah ile Dava Türünün Değiştirilmesi Mümkün Değildir 35
II. DAVA KONUSU EDİLEN ALACAKLARA UYGULANACAK MEVZUAT BELİRLENMELİDİR 36
A. İşçi Sıfatı Bulunup Bulunmadığı Değerlendirilmelidir 37
B. İşveren Sıfatına Sahip Olup Olmadığı da Belirlenmelidir 52
1. Aile Sağlık Merkezlerinde İşveren Sıfatının Belirlenmesi ve Husumet Sorunu 55
2. Muvazaalı Olarak Eczane Açıldığının Tespiti Hâlinde Ruhsat Sahibinin Sorumluluğu 56
3. Okul Aile Birliğinin İşveren Sıfatı Bulunup Bulunmadığı 56
4. Minibüs veya Taksilerde İşverenin Belirlenmesi 57
C. Uygulanacak Ülke Hukuku Belirlenmelidir 61
D. İşçiye Uygulanacak Kanun Belirlenmelidir 71
1. İş Kanunu Kapsamı Dışındaki Kişiler ve İşler 71
a. Tarım İşleri 71
b. Hava Taşıma İşleri 75
c. Deniz Taşıma İşleri 75
d. El Sanatı İşleri 77
e. Ev İşleri 77
f. Sporcular 79
g. Rehabilite Edilenler 80
h. Esnaflar 80
2. Basın İş Kanununa Tabi Olanlar 81
a. Basın İş Kanununun Kapsamına Giren İşyerlerinde Çalışma 83
aa. Türkiye’de Yayınlanma 83
bb. Gazete, Süreli Yayın, Haber Ajansları, Özel Radyo ve Televizyonları ve Medya Hizmet Sağlayıcılarında Çalışma 83
cc. Gazete, Süreli Yayın, Haber Ajansı veya Radyo ve Televizyon Kuruluşunun Kamu Tüzel Kişiliğine Sahip Olmaması 87
b. Fikir ve Sanat İşinde Çalışma 89
c. Çalışmanın Basın İş Sözleşmesine Dayanması 96
d. İş Kanununun Kapsamı Dışında Kalma 98
IV. İŞ SÖZLEŞMESİNİN TÜRÜ BELİRLENMELİDİR. 99
A. Belirli – Belirsiz Süreli İş Sözleşmesi 99
B. Tam – Kısmi Süreli İş Sözleşmesi 109
C. Sürekli – Süreksiz İş Sözleşmesi 115
D. Deneme Süreli İş Sözleşmesi 116
E. Çağrı Üzerine Çalışmaya Dayalı İş Sözleşmesi 122
F. Takım Sözleşmesi 125
G. Uzaktan Çalışma 127
V. İŞ SÖZLEŞMESİNDE ŞEKLE UYULUP UYULMADIĞI BELİRLENMELİDİR. 131
VI. TALEPLE VE MADDİ VAKIA İLE BAĞLILIK İLKESİNE UYGUN OLARAK BEYANLAR BELİRLENMELİ VE BEYANLARI AŞACAK DEĞERLENDİRME YAPILMAMALIDIR 134
A. Çalışma Süresi ve Çalışma Şekline İlişkin Beyanlar 143
B. Çalışma Saatlerine İlişkin Beyanlar 144
C. Çalışma Yapılmayan Günlere İlişkin Beyanlar 146
D. Feshe Konu İhtarnamedeki Beyanlar veya Feshin Niteliğine İlişkin Diğer Beyanlar 147
E. Ücretin Miktarı ile Ücret Eklerine İlişkin Beyanlar 149
F. Ödemelere veya İzin Hakkına İlişkin Beyanlar 152
1. Dava Konusu Alacağa İlişkin Ödeme Beyanının Bulunması 152
2. Ücretlerin Eksik Ödendiğine İlişkin Beyanın Bulunması 153
3. İzin Hakkının Eksik Kullandırıldığına Yönelik İfadelerin Yer Alması 153
G. Alacak Kalemlerine ve Miktarlarına İlişkin Beyanlar 155
H. Faiz Konusundaki Beyanlar ve Değerlendirilmesi 157
VII. TAZMİNAT VE ALACAKLARA ESAS ÜCRETİN BELİRLENMESİ 162
A. Ücretin Taraflar Arasında İhtilaflı Olması Halinde Ücretin Belirlenmesi 169
1. İşverenin İkrar Niteliğindeki Beyanlarının Bulunması 176
2. Ücretin Bir Kısmının Bankadan Bir Kısmının Elden Ödenmesi veya Tamamının Elden Ödendiği Durumlar 177
3. Ücretin Tespitinde Tanık Beyanları 180
4. Emsal Ücret Araştırmasında Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar 183
5. Ücretin Tespitinde Banka Kayıtlarının Rolü 188
6. İşçinin Çalışmaya Devam Ederken Ücretinden İndirim Yapılması 190
7. Kadroya Geçirilen Kamu İşçilerinin Ücretlerinin Belirlenmesi 196
8. Emsal Dosyalarda Verilen Kararlar 200
9. Hizmet Tespiti veya Prime Esas Kazancın Tespiti Davalarında Verilen Kararlar 202
10. Kısmi Süreli İş Sözleşmesi ile Çalışan Usta Öğreticinin Ücretinin Tespiti 203
11. Muvazaa Nedeniyle Ücretin Tespiti 205
a. Asıl İşverenin İşyerinde Toplu İş Sözleşmesi Bulunması Halinde 205
b. Asıl İşverenin İşyerinde Toplu İş Sözleşmesi Bulunmuyor ya da İşçi Halihazırda Sözleşmeden Yararlanamıyorsa 207
12. Yurt Dışı Çalışmalar Nedeniyle Ücretin Tespiti 212
B. Brüt Ücret – Net Ücret ve Çıplak Ücret – Giydirilmiş Ücret Ayrımı 213
C. Giydirilmiş Brüt Ücretin Hesabı 213
1. Özel Sağlık Sigortası Yardımları 215
2. Yemek ve Yol Yardımları 216
4. Ek Ders Ücretleri 219
5. Bahşişler 219
6. Yılın Belirli Dönemlerinde Yapılan İkramiye, Bayram Harçlığı gibi Ödemeler 220
D. Bordro Okuma 222
E. Bordro Hilesi 224
F. Yabancı Para ile Çalışma Halinde Hesaplamanın Yapılması 233
1. Yabancı Para ile Tahsil Edilmesi Talebi Halinde 233
2. Türk Parası ile Tahsil Edilmesi Talebi Halinde 236
3. Alacakların Net–Brüt Ayrımının Belirlenmesi 238
4. Yabancı Para Cinsinden İşçilik Alacaklarında Faiz Hesabı 240
5. Avans Niteliğinde Yapılan Ödemelerin Mahsup Edilmesi 241
VIII. HİZMET SÜRESİNİN TESPİTİ 242
A. Hizmet Süresi Konusunda Uyuşmazlık Bulunmaması Halinde 242
B. Hizmet Süresinde Uyuşmazlık Olması Halinde 249
C. Raporlu ve Ücretsiz İzinde Geçen Süreler 259
D. Hizmet Tespiti Davalarında Verilen Kararlar 261
IX. TANIK BEYANLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ 262
A. Fiili Görgüye Sahip Tanık Beyanları 271
B. Varsayıma/Duyuma Dayalı Tanık Beyanları 277
C. Çelişkili Tanık Beyanları 280
D. Tanıkların Akrabalıklarının Bulunması Halinde Beyanları 282
E. Husumetli Tanık Beyanları 284
F. Muğlak ve Hesaplamaya Elverişsiz Tanık Beyanları 290
X. BİRDEN FAZLA İŞVERENİN BULUNMASI HALİNDE SORUMLULUĞUN BELİRLENMESİ 292
A. İşyeri Devri Esasları Uyarınca Sorumluluğun Belirlenmesi 292
B. İş Sözleşmesinin Devri Halinde Sorumluluğun Belirlenmesi 305
C. Alt İşverenlerin Sorumluluğunun Belirlenmesi 310
1. Alt İşveren İlişkisinin Unsurları 311
a. Asıl işverenin İşyerinde Mal ve Hizmet Üretimi İşinde Çalışan Kendi İşçileri de Bulunmalıdır 311
b. Alt işverenin Aldığı İş, Ya İşyerinde Yürütülen Mal Veya Hizmet Üretimine İlişkin Yardımcı İş ya da Asıl İşin Bir Bölümünde İşletmenin ve İşin Gereği ile Teknolojik Nedenlerle Uzmanlık Gerektiren Bir İş Olmalıdır 312
c. Alt işverene Verilen İş, İşyerinde Yürütülen Mal Veya Hizmet Üretimine İlişkin Bir İş Olmalıdır 318
d. Alt işveren, Üstlendiği İş İçin Görevlendirdiği İşçilerini Sadece O İşyerinde Çalıştırmalıdır. 318
e. İş asıl İşverene Ait İşyerinde Yapılmalıdır 319
f. Alt İşveren, Daha Önce O İşyerinde Çalıştırılan Bir Kimse Olmamalıdır. 319
2. Alt İşverenlik İlişkisinin Muvazaa Olarak Kabul Edilmesi ve Sonuçları 319
3. Asıl İşverenin Birlikte Sorumluluğu 331
4. Değişen Alt İşverenler Nezdinde Aralıksız Çalışma Halinde Sorumluluğun Belirlenmesi 333
5. Kesintili Çalışmaların Bulunması Halinde Sorumluluğun Belirlenmesi 339
6. Asıl İşveren Nezdinde Çalışmakta iken İşçinin İşin Alt İşverene Verilmesi Nedeniyle Alt İşveren Nezdinde Çalışmaya Devam Etmesi Halinde Sorumluluğun Belirlenmesi 342
7. Kadroya Geçiş Aşamasında İmzalanan Sulh Sözleşmesinin İşçilik Alacaklarına Etkisinin Bulunup Bulunmadığı 343
D. Anahtar Teslim İşlerde Sorumluluk 345
E. Birlikte İstihdam 349
F. Organik Bağ 356
XI. KAMU KURUMU TARAFINDAN ÖDENEN İŞÇİLİK ALACAKLARI NEDENİYLE ALT İŞVERENE RÜCUU 361
A. Hukuken Geçerli Bir Alt İşverenlik İlişkisinin Bulunması Halinde 366
B. Alt İşverenlik İlişkisinin Hukuka Aykırı –Muvazaalı– Olarak Kabul Edilmesi Halinde 373
XII. İŞVERENCE YAPILAN ÖDEMELERİN MAHSUBU 374
A. Banka Kanalıyla veya Bordrolarla Yapılan İhtilaflı Olmayan Ödemeler 374
1. Açıklama Yapılarak Yapılan Ödemeler 374
2. Açıklama Yapılmaksızın Yapılan Ödemeler 380
B. İbraname ve İbranamede Belirtilen Tutarların Mahsubu 384
C. Kredilerin Karşılıksız Kalması Nedeniyle Açılan Rücu Davaları 397
XIII. ZAMANAŞIMI DEF’İNİN DEĞERLENDİRİLMESİ 400
XIV. USULİ KAZANILMIŞ HAKLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ 423
§ 2. FESHE BAĞLI İŞÇİLİK ALACAKLARI
I. KIDEM TAZMİNATI 437
A. Hak Kazanma Koşulları 437
B. Kıdem Tazminatının Hesaplanması 456
1. Kıdeme Esas Sürenin Belirlenmesi 456
2. Tazminata Esas Ücretin Belirlenmesi 473
3. Kıdem Tazminatı Bordrosu Adı altında yapılan Ödemelerin Mahsubu 490
C. Kıdem Tazminatında Faiz 490
D. Kıdem Tazminatında Zamanaşımı 496
E. Örnek Hesaplamalar 498
II. İHBAR TAZMİNATI 502
A. Hak Kazanma Koşulları 502
B. İhbar Tazminatının Hesaplanması 511
C. İhbar Tazminatında Faiz 514
D. İhbar Tazminatı Zamanaşımı 515
E. Örnek Hesaplamalar 515
III. YENİ İŞ ARAMA İZNİ ÜCRETİ 518
A. Hak Kazanma Koşulları 518
B. İş Arama İzni Alacağının Hesaplanması 519
C. Yeni İş Arama İzni Ücretinde Faiz 521
D. Yeni İş Arama İzni Ücretinde Zamanaşımı 521
IV. KÖTÜNİYET TAZMİNATI 521
A. Hak Kazanma Koşulları 521
B. Kötüniyet Tazminatının Hesaplanması 524
C. Kötüniyet Tazminatında Faiz 525
D. Kötüniyet Tazminatı Zamanaşımı 525
V. YILLIK ÜCRETLİ İZİN ALACAĞI 526
A. Hak Kazanma Koşulları 526
1. İşçinin Bir Yıldır Çalışıyor Olması 527
a. İş Sözleşmesinin Türünün Bir Önemi Bulunmamaktadır 527
b. Çalışmaların Sürekli Olması Zorunlu Değildir 528
c. Önceki Çalışması İçin Kıdem Tazminatı Ödenmesinin Yıllık İzne Etkisi Yoktur 529
d. Yıllık İzin Hesabında Çalışılmış Sayılan Süreler 531
e. Aralıklı Olarak veya Mevsimlik İşçi Olarak Geçen Sürelerin Yıllık İzne Esas Süreye Dahil Edilip Edilemeyeceği 532
2. Yapılan İşin ve İşyerinin Niteliğinin Yıllık Ücretli İzne Elverişli Olması 533
a. Mevsimlik İşçilerin Yıllık İzin Hakkı Bulunup Bulunmadığı 533
b. Feshin Haklı Nedene Dayanıp Dayanmadığına Bakılmaksızın Yıllık İzin Alacağı Hakkı Talep Edilebilir 536
B. Yıllık İzin Alacağında İspat Yükü 537
1. Yıllık İzin Formları 541
2. Yıllık İzin Talep Dilekçeleri 543
3. Puantaj Kayıtları veya Nöbet Çizelgesinde Yer alan Kayıtlar 544
4. Bordrolardaki Kayıtlar 545
5. İş Sözleşmesi Devam Ederken İzin Yerine Yapılan Ücret Ödemeleri 547
6. Yıllık İzin Alacağından Hakkaniyet İndirimi Yapılıp Yapılamayacağı 549
7. Yurt Dışında Çalışan İşçilerin Türkiye’de Geçirdiği Sürelerin İzne Esas Sayılıp Sayılamayacağı 554
C. Yıllık Ücretli İzin Alacağının Hesaplanması 555
1. Süre Yönünden 555
2. Ücret Yönünden 562
D. Yıllık Ücretli İzin Alacağında Faiz 567
E. Yıllık Ücretli İzin Alacağında Zamanaşımı 568
F. Örnek Hesaplamalar 571
G. Yıllık İzin Yardımı Alacağı 573
VI. ŞUA İZNİ ALACAĞI 574
A. Hak Kazanma Koşulları 574
B. Şua İzni Alacağı Hesaplanması 580
C. Şua İznine Uygulanacak Faiz 581
D. Şua İznine Uygulanacak Zamanaşımı 581
VII. İŞE İADE DAVASININ SONUÇLARI 582
A. Boşta Geçen Süre Ücreti 585
1. Hak Kazanma Koşulları 585
2. Boşta Geçen Süre Ücretinin Hesaplanması 589
3. Boşta Geçen Süre Ücretinde Faiz 595
4. Boşta Geçen Süre Ücretinde Zamanaşımı 596
B. İşe Başlatmama Tazminatı 596
1. Hak Kazanma Koşulları 596
2. İşe Başlatmama Tazminatının Hesaplanması 600
3. İşe Başlatmama Tazminatına Uygulanacak Faiz 605
4. İşe Başlatmama Tazminatında Zamanaşımı 606
C. İşe Başlatmama Halinde Feshe Bağlı Alacaklar 606
D. Örnek Hesaplamalar 612
VIII. AYRIMCILIK TAZMİNATI 615
A. Hak Kazanma Koşulları 615
B. Ayrımcılık Tazminatının Hesaplanması 628
C. Ayrımcılık Tazminatına Uygulanacak Faiz 631
D. Ayrımcılık Tazminatında Zamanaşımı 631
IX. SENDİKAL TAZMİNAT 632
A. Hak Kazanma Koşulları 632
B. Sendikal Tazminatın Hesaplanması 644
C. Sendikal Tazminata Uygulanacak Faiz 645
D. Sendikal Tazminatta Zamanaşımı 645
X. İŞ KAYBI TAZMİNATI 646
A. Hak Kazanma Koşulları 646
B. İş Kaybı Tazminatının Hesaplanması 646
C. İş Kaybı Tazminatında Zamanaşımı 647
§ 3. ÜCRET NEVİNDEN ALACAKLAR
I. ÜCRET ALACAĞI 649
A. İspat Yükü 649
B. Ücret Alacaklarında Uygulanan Faiz 659
C. Ücret Alacaklarında Zamanaşımı 660
II. BELİRLİ SÜRELİ İŞ SÖZLEŞMESİNİN SONA ERMESİ VE BAKİYE SÜRE ÜCRETİ TUTARINDA TAZMİNAT TALEBİ 661
A. Hak Kazanma Koşulları 661
1. Taraflar Arasında Akdedilen İş Sözleşmesinin Belirli Süreli Olması 661
2. İş Sözleşmesinin Haklı Neden Olmaksızın Feshedilmesi 667
B. Bakiye Süre Ücreti Tutarında Tazminatın Hesaplanması 668
C. Bakiye Süre Ücreti Tutarında Tazminata Uygulanacak Faiz 673
D. Bakiye Süre Ücreti Tutarında Tazminatta Zamanaşımı 673
III. ASGARİ GEÇİM İNDİRİMİ 674
A. Hak Kazanma Koşulları 674
B. Asgari Geçim İndiriminin Hesaplanması 676
C. Asgari Geçim İndirimine Uygulanacak Faiz 679
D. Asgari Geçim İndirimi Alacaklarında Zamanaşımı 680
IV. PRİM 680
A. Hak Kazanma Koşulları 680
B. Prim Alacağının Hesaplanması 683
C. Prim Alacağına Uygulanacak Faiz 687
D. Prim Alacaklarında Zamanaşımı 687
V. İLAVE TEDİYE 687
A. Hak Kazanma Koşulları 687
B. İlave Tediye Alacağının Hesaplanması 696
C. İlave Tediye Ücreti Alacaklarında Faiz 701
D. İlave Tediye Alacaklarında Zamanaşımı 702
VI. FAZLA ÇALIŞMA 702
A. Hak Kazanma Koşulları 702
1. Fazla Çalışma İspatı 718
2. Bordrolarda Fazla Çalışma Ücreti Tahakkuk Edilmesi 729
a. Bordroların İmzalı Olması Halinde 731
b. Bordroların İmzasız Olması Halinde 734
3. Elden Ödeme İddiası Bulunması Halinde Fazla Çalışma Ücretinin Tespiti 738
4. Üst Düzey Yöneticinin Fazla Çalışma Ücreti Talebi 739
5. Apartman Görevlilerinin Fazla Çalışma Talepleri 744
6. Banka Çalışanlarının Fazla Çalışma Talepleri 748
7. Uzun Yol Tır Şoförlerinin Fazla Çalışma Talepleri 750
8. İşin Mevsimsel Olarak Yapılamadığı Zamanların Belirlenmesi 753
9. İşyerinde Barınma İhtiyacını da Karşılayan Bekçinin Fazla Çalışma Talebi 753
10. İcap Nöbetinde Çalışan Doktorun Fazla Çalışma Süreleri 754
B. Fazla Çalışma Ücretinin Hesaplanması 756
1. Genel Olarak 756
2. Parça Başına Ücret Esasına Dayalı Çalışmada 768
3. Prim ile Çalışmada 769
4. Bahşiş ile Çalışma Halinde 777
5. 24 Saat Çalışma 48 Saat Dinlenme Sisteminde Fazla Çalışma 779
6. 24 Saat Çalışma 24 Saat Dinlenme Sisteminde Fazla Çalışma 780
7. 12 Saat Çalışma 24 Saat Dinlenme Sisteminde Fazla Çalışma 780
8. Şua Çalışması Hesaplaması 782
9. Fazla Çalışmanın Asıl Ücrete Dahil Olduğunun Kararlaştırılması 785
10. İmzalı Ücret Bordrosunda Sembolik Ödemeler 799
11. Kamu kurumlarında özellikle Belediyelerden sadır Harcama Talimatlarında Ödemeye Esas Sayılıp Sayılamayacağı 803
12. Gemi Adamlarının Fazla Çalışma Ücreti Hesaplaması 803
13. Özel Öğretim Kurumlarında Çalışan Öğretmenlerin Ek Ders Ücretleri 805
C. Fazla Çalışma Ücreti Alacaklarında Faiz 806
D. Fazla Çalışma Ücreti Alacaklarında Zamanaşımı 808
E. Hesaplama Örnekleri 808
VII. ARA DİNLENMESİ 812
VIII. HAFTA TATİLİ ÜCRETİ 827
A. Hak Kazanma Koşulları 827
B. Hafta Tatili Ücretinin Hesaplanması 837
C. Hafta Tatili Ücreti Alacağında Faiz 846
D. Hafta Tatili Ücreti Alacağında Zamanaşımı 846
IX. GENEL TATİL ÜCRETİ 846
A. Hak Kazanma Koşulları 846
1. İşçinin Genel Tatil Günlerinde Fiilen Çalışması Gerekir 846
2. Genel Tatil Ücreti Alacağının İspatı 850
a. Genel Tatillerde Çalışan İşçiye Serbest Zaman Kullandırılıp Kullandırılamayacağı 855
b. Yurt dışında çalışan İşçilerin Genel Tatil Ücreti Talepleri 856
B. Genel Tatil Ücretinin Hesaplanması 858
1. Bordrolarda Genel Tatil Ücreti Tahakkuklarının Bulunması 861
2. Genel Tatil Ücretinin Asıl Ücrete Dahil Olup Olamayacağı 863
3. 12 Saat Çalışma 24 Saat Dinlenme Esasına göre Çalışma Halinde Genel Tatil Ücreti 863
4. 24 Saat Çalışma 24 Saat Dinlenme Esasına Göre Çalışma Halinde Genel Tatil Ücreti 864
5. 24 Saat Çalışma 48 Saat Dinlenme Esasına Göre Çalışma Halinde Genel Tatil Ücreti 864
6. Genel Tatil Ücretinden Yapılacak Yasal Kesintiler 865
C. Genel Tatil Ücreti Alacağında Faiz 865
D. Genel Tatili Ücreti Alacağında Zamanaşımı 866
E. Hesaplama Örnekleri 866
X. TAKDİRİ İNDİRİM 868
§ 4. ÖRNEK RAPORLAR
RAPOR – 1 879
RAPOR – 2 882
RAPOR – 3 884
RAPOR – 4 892
RAPOR – 5 896
§ 5. ÖRNEK DİLEKÇELER
DİLEKÇE – 1 (FESİH, ÜCRET DEĞİŞİKLİĞİ, FAZLA ÇALIŞMA, GENEL TATİL) 901
DİLEKÇE – 2 (HİZMET SÜRESİ, YILLIK İZİN, ÜCRETİN DÜŞÜK GÖSTERİLMESİ) 903
DİLEKÇE – 3 (KIDEM – İHBAR TAZMİNATI, YILLIK İZİN) 905
DİLEKÇE –4 (İŞE İADE) 907
DİLEKÇE –5 (İŞE İADE) 909
YARGITAY 9. HUKUK DAİRESİ İÇTİHAT FARKLILIKLARININ GÖRÜŞÜLMESİ EYLÜL 2020 911
Yararlanılan Kaynaklar 929
Faydalı Bilgiler İndeksi 947
Kavram Dizini 981 |
Bilgisayar, Teknoloji Kitapları 
