İÇİNDEKİLER
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ 7
TEŞEKKÜR 9
İÇİNDEKİLER 11
KISALTILMALAR LİSTESİ 19
GİRİŞ 21
BİRİNCİ BÖLÜM
MAĞDUR KAVRAMI VE TARİHÇESİ
I. MAĞDUR KAVRAMI 26
A. Tanım 27
B. Mevzuatta Mağdur Kavramının Özensiz Kullanım Sorunu 31
C. Uluslararası Belgelerde Mağdur Kavramı 33
II. MAĞDUR KAVRAMININ TARİHSEL GELİŞİMİ 36
A. Antik Dönem 36
B. Roma Hukuku 43
1. Kamu Suçlarında Mağdurun Konumu 44
2. Özel Suçlarda Mağdurun Konumu 44
C. İslamiyet Öncesi Türk Hukuku 45
D. İslam Hukuku 46
E. Tüzel Kişilerin Tarihsel Gelişiminde Ceza Hukukuyla Etkileşimi 47
F. Adi Ortaklıkların Tarihsel Gelişiminde Ceza Hukukuyla Etkileşimi 48
III. CEZA HUKUKU BAĞLAMINDA MAĞDUR 49
A. Kişi Olma Şartı 49
B. Gerçek Kişi 49
1. Ceninin Durumu 51
2. Ölünün Durumu 53
3. Gaip Kişinin Durumu 55
C. Tüzel Kişilerin Mağdur Olup Olmadıkları Sorunu 56
1. Bir Örgütlenme Hakkı Olarak Tüzel Kişilik 57
2. Tüzel Kişilerin Hukuki Niteliği 58
3. Medeni Kanun’da Benimsenen Yaklaşım ve Ceza Hukukuna Etkisi 59
4. Tüzel Kişilik Perdesinin Kaldırılması 60
5. Tüzel Kişilerin Ceza Hukuku Kapsamındaki Sorumluluğu 61
a. Tüzel Kişilerin Tali Sorumluluğu Olduğunu Savunan Görüş 62
b. Tüzel Kişilerin Asli Sorumluluğu Olduğunu Savunan Görüş 63
c. Türk Ceza Kanunu’nda Benimsenen Yaklaşım 64
d. Tüzel Kişi Organlarının İhmali Suretle Suç İşlemesi 65
e. Fiilî Organın Mahiyeti ve Sorumluluğu 67
f. Tüzel Kişiliğin Sonlandırılmasına Bir Örnek Olarak Siyasi Parti
Kapatma Davaları 68
6. Tüzel Kişilerin Zararına İşlenen Suçlarda Mağdurun Tespiti 68
a. Tüzel Kişilerin Mağdur Olabileceği Görüşü 69
b. Tüzel Kişilerin Mağdur Olamayacağı Görüşü 71
(1) Tüzel Kişilerin Doğrudan Zilyet Olamama Sorunu 72
(2) Medeni Kanun’daki Hakların Ceza Kanunu Genel
Hükümlere Etkisinin Bağlayıcılığı Sorunu 73
(a) Medeni Kanun’daki ve Türk Ceza Kanunu’ndaki Yaş
Küçüklüğüne Dair Düzenlemelerdeki Farklılıklar 73
(b) Medeni Kanun’daki ve Türk Ceza Kanunu’ndaki Sağır
ve Dilsizliğe Dair Düzenlemelerdeki Farklılıklar 75
(3) Mağdur Sıfatının Nakli Sorunu 75
c. İçtihat Mahkemesinin Görüşü 76
(1) Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulunun
Görüşü 76
(2) Yargıtay Ceza Genel Kurulunun Görüşü 79
d. Tüzel Kişilerin Mağdur Olamamasına Rağmen Ceza
Kanunu’nda Muhatap Kabul Edilmesi Sorunu 81
D. Devlet 84
E. Toplumu Oluşturan Herkesin Mağdur Olup Olmayacağı Sorunu 87
F. Tüzel Kişiliği Olmayan Toplulukların Mağdur Olup Olmayacağı Sorunu 91
G. Adi Ortaklıkların Mağdur Olup Olmayacağı Sorunu 92
H. Tüzel Kişiliği Olmayan Topluluklarda Yabancılık Unsurunun Mağdur
Sıfatına Etkisi 95
İKİNCİ BÖLÜM
BLOKZİNCİR
I. MERKEZSİZ ÖDEME SİSTEMLERİNİN GELİŞİMİ 99
A. Bizans Generalleri Sorunu 100
B. Çifte Harcama Sorunu 101
C. Blokzincir Ağı ve Teknolojisi 102
1. Bitcoin Teknik İnceleme Makalesi 105
a. Hukuki Uyuşmazlığa Öngörülen Çözüm 105
b. Teknik İnceleme Makalesinin Hukuki Niteliği 106
2. Dağıtık Defter Teknolojisi 107
3. Mutabakat 111
a. Hukuki Niteliği 112
b. Türleri 113
(1) İş İspatı 114
(a) Saldırılara Dirençlilik 115
(b) Merkeziyetsizlik 116
(c) Merkezîleşme Endişeleri 116
(d) Çevresel Zararları 118
(2) Hisse İspatı 119
4. Değişmezlik 122
a. Keskin Çatallanma 123
b. Keskin Olmayan Çatallanma 126
5. Kriptografi 128
a. Özet Fonksiyonu 129
b. Açık Anahtar Kriptografisi 131
c. Cüzdan Adresi 133
6. Şeffaflık 134
7. Zaman Damgası 135
D. Bitcoin Core Yazılımı 136
E. Blokzincirin Tabi Olduğu Hukuki Rejim 139
1. Fiziksel Tabiiyet Sorunu 140
2. Paydaşların Anonimliği Sorunu 140
3. Sınır Ötesi İşlem Sorunu 141
4. Adi Ortaklık Yapısı İtibarıyla 141
5. Ceza Hukuku Yönünden 142
6. Uluslararası Yeknesak Uygulama İhtiyacı 143
II. BLOKZİNCİRDEKİ İŞLEMLER 145
A. İşlem Kavramı ve Çalışma Prensipleri 145
1. Taraflar 145
2. İşlem Ücreti 147
B. Akıllı Sözleşmeler 149
1. Tarihi 150
2. Akıllı Sözleşmeler Kavramı 151
3. Hukuki Niteliği 152
4. Türleri 155
a. Kripto Varlık 156
(1) Yerel Kriptoparalar 157
(2) Tokenler 158
(3) Kripto Varlıkların İlk Arzı 159
b. Kripto Borsaları 161
(1) Merkezî Kripto Borsaları 161
(2) Merkezsiz Kripto Borsaları 165
c. Merkezsiz Uygulama 168
d. DAO 170
(1) Organizasyon Yapısı 171
(2) Hukuki Niteliği 172
(3) Fiili İdare Merkezi 174
e. Kripto Karıştırıcılar 174
(1) Merkezî Karıştırıcılar 175
(2) Merkezsiz Karıştırıcılar 176
f. NFT 177
g. Köprüler 179
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
BLOKZİNCİR SİSTEMLERİNDE SUÇ KAPSAMINDA GİREN DURUMLAR VE MAĞDUR
I. BLOKZİNCİRDE SUÇ İŞLENMESİ SORUNU 181
II. BLOKZİNCİR SİSTEMLERİNDE MAĞDURUN TESPİTİNDE BENİMSENECEK
USUL 182
A. Cüzdandan Mağdurun Tespiti 183
B. Mağdurun Tespitinde Özel Anahtarın Alenileşmesi Riski 184
C. Cüzdan Adresinin Sahipliğini İspatta Benimsenmesi Gereken Usul 186
D. Merkezî Kripto Borsa Cüzdanların Durumu 187
E. Muhtemel Hak Sahiplerinin Durumu 190
III. BLOKZİNCİR SİSTEMLERİNDE İŞLENEN SUÇLARA DAİR GENEL ESASLAR 191
A. Fail 193
B. Tüzel Kişilerin Durumu 193
C. Devletin Durumu 194
D. Paydaşların Durumu 195
E. Suçların Tasnifi 196
IV. BLOKZİNCİRDE DOLANDIRICILIK SUÇUNUN KAPSAMINA GİREN
DURUMLAR 198
A. Ponzi Sistemi 198
1. Fiil 199
2. Fail 202
3. Mağdur 203
B. Algoritmik Token Dolandırıcılığı 204
1. Fiil 207
2. Fail 208
3. Mağdur 209
C. Kripto Varlıkların İlk Arz Dolandırıcılığı 209
1. Fiil 210
2. Fail 211
3. Mağdur 214
D. Halı Çekme Dolandırıcılığı 214
1. Fiil 215
2. Fail 217
3. Mağdur 217
E. Yatırım Dolandırıcılığı 218
1. Fiil 218
2. Fail 220
3. Mağdur 221
F. Adres Zehirleme Dolandırıcılığı 221
1. Fiil 222
2. Fail 223
3. Mağdur 223
V. BLOKZİNCİRDE BİLİŞİM SİSTEMİ ARACILIĞIYLA HAKSIZ ÇIKAR SAĞLAMA
SUÇU KAPSAMINA GİREN DURUMLAR 224
A. Zararlı Yazılımlar 225
1. Özel Anahtarın Ele Geçirilmesi 226
a. Fiil 226
b. Fail 227
c. Mağdur 227
d. İçtima 228
2. Veri Şantajı 229
a. Fiil 229
b. Fail 230
c. Mağdur 230
d. İçtima 231
3. İzinsiz Veri Madenciliği 231
a. Fiil 232
b. Fail 233
c. Mağdur 233
B. Akıllı Sözleşmelere Saldırılar 234
1. Fiil 234
a. Akıbeti Denetlenmeyen Çağrılar 235
b. Hesaplama Hataları 236
2. Fail 236
3. Mağdur 237
C. Kriptopara Bot Kullanımı 237
1. Coinbase Etkisi 237
2. Sıraya Aykırı İşlem Gerçekleştirme 238
a. Merkezî Borsada İşlem Sırasına Müdahale 238
(1) Fiil 239
(2) Fail 240
(3) Mağdur 240
b. Sandviç Saldırısı 240
(1) Fiil 241
(2) Fail 242
(3) Mağdur 242
(4) İçtima 243
VI. KRİPTO HİZMET SAĞLAYICI ZİMMETİ 243
A. Fiil 246
1. Merkezî Borsalardaki Diğer İşlemler Yönünden 247
2. Merkezsiz Borsalar ve Merkezsiz Finans Platformları Yönünden 247
B. Fail 248
C. Mağdur 248
D. Nitelikli Hal 249
VII. İZİNSİZ KRİPTO VARLIK HİZMET SAĞLAYICILIĞI FAALİYETİ 249
A. Fiil 250
1. Türkiye’de İzinsiz Faaliyet Gösteren Platformlar Açısından 250
2. Yurt Dışındaki Yerleşik Platformların Durumu 250
3. İlave Kıstasların Kurul Tarafından Belirlenmesi 251
B. Fail 252
C. Mağdur 253
VIII. BLOKZİNCİRDE SUÇTAN KAYNAKLANAN MALVARLIĞI DEĞERLERİNİ
AKLAMA SUÇUNA GİREN DURUMLAR 253
A. Blokzincirde Anonimliğin Yanlış Yorumlanması Sorunu 254
B. Blokzincirin Uluslararası Yapısının Denetimi Zorlaştırması Sorunu 255
C. Öncül Suç 255
D. Fiil 256
1. Suç Gelirlerinin Blokzincire Gönderimi 256
2. Kriptopara Karıştırıcı 257
3. Kapalı Kirptoparalar 259
E. Fail 260
F. Mağdur 262
IX. BLOKZİNCİRDE SUÇ EŞYASININ KABUL EDİLMESİ VE SATIN ALINMASI SUÇU
KAPSAMINA GİREN DURUMLAR 263
A. Blokzincirde Suç Eşyasının Kabul Edilmesi ve Satın Alınması Suçuna Dair
NFT Pazar Yerlerindeki Teklif Sisteminin Hukuki Durumu 264
B. Kast 265
C. Suç Konusunun Takip Edilebilmesi 265
D. Zararın Muhatabı 266
X. BLOKZİNCİR SİSTEMLERİNDE KUMAR OYNANMASI İÇİN YER VE İMKÂN
SAĞLAMA SUÇU KAPSAMINA GİREN DURUMLAR 267
A. Kriptoparaların Kumar Oynatılmasında Aracı Olarak Kullanılması 267
B. Türkiye’de Hizmet Verilip Verilmediğinin Kıstası 268
C. Kumarın Doğrudan Blokzincirde Oynatılması 268
1. Fail 269
2. Mağdur 270
XI. BLOKZİNCİRDE HUKUKA UYGUNLUK SEBEPLERİ KAPSAMINA GİREN
DURUMLAR 270
A. Blokzincirde Meşru Müdafaa 270
1. Tersine Siber Saldırı 271
2. Önleyici ve Koruyucu Tedbirler 272
B. Blokzincirde İlgilinin Rızası ve Eğlence Kriptoparaları 273
C. Blokzincirde Kanun Hükmünün Yerine Getirilmesi 277
1. Merkezi Borsalarda Kanun Hükmünün Yerine Getirilmesi 278
2. Merkezsiz Finansta Kanun Hükmünün Yerine Getirilmesi 279
D. Blokzincirde Zararın Giderilmesi ve Fiili Uzlaşı 280
SONUÇ 281
KAYNAKÇA 287 |