|
İÇİNDEKİLER
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ 5
İÇİNDEKİLER 7
KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNU 27
GÜNCEL KATMA DEĞER VERGİSİ ORANLARI 77
66 SERİ NO.LU KDV SİRKÜLERİ 111
KATMA DEĞER VERGİSİ GENEL UYGULAMA TEBLİĞİ 113
I. MÜKELLEFİYET 113
A. VERGİNİN KONUSU 113
1. Verginin Konusunu Teşkil Eden İşlemler 113
1.1. Ticari, Sınaî, Zirai Faaliyet ve Serbest Meslek Faaliyeti Çerçevesinde Yapılan Teslim ve
Hizmetler 113
1.2. İthalat 114
1.3. Diğer Faaliyetlerden Doğan Teslim ve Hizmetler 114
2. Teslim 116
3. Teslim Sayılan Haller 117
4. Hizmet 118
5. Hizmet Sayılan Haller 118
6. İşlemlerin Türkiye’de Yapılması 118
6.1. Mal Teslimlerinin Türkiye’de Yapılması 119
6.2. Hizmetin Türkiye’de Yapılması 119
6.3. Uluslararası Taşıma İşleri 119
B. VERGİNİN KONUSU İLE İLGİLİ ÇEŞİTLİ HUSUSLAR 120
1. Kap ve Ambalaj Maddelerinin Vergilendirilmesi 120
2. Kamu Kurum ve Kuruluşları, Dernek ve Vakıflar ile Mesleki Kuruluşların Vergilendirilmesi 120
2.1. Genel Olarak 120
2.2. Genel Bütçeli İdareler 121
2.3. Kamu Kuruluşlarınca Personele Sağlanan Hizmetler 121
3. Nakil Vasıtaların Satışı 121
4. Avukatlık Ücretleri 121
5. Personele Sağlanan Menfaatler 122
6. Müzayede Mahallinde Yapılan Satışlar 122
6.1. Genel Olarak 122
6.2. İcra Dairelerinde Yapılan Satışlar 122
6.2.1. Verginin Mükellefi 123
6.2.2. Verginin Beyanı ve Ödenmesi 123
6.2.3. Aylık Bildirim 123
6.3. İşlemin Gerçekleşmemesi 123
7. Adi Ortaklıklarda Vergileme 123
8. Arsa Karşılığı İnşaat İşleri 124
8.1. Arsa Sahibi Tarafından Müteahhide Arsa Payı Teslimi 124
8.2. Müteahhit Tarafından Arsa Sahibine Konut veya İşyeri Teslimi 124
9. Yurt Dışına Düzenlenen Turlar 126
10. Promosyon Ürünleri, Numune ve Eşantiyonlar 127
10.1. Promosyon Ürünleri 127
10.2. Eşantiyon veya Numune Mallar Verilmesi 129
11. Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun Kapsamındaki Satışlar 130
11.1. Satılan Malın İade Edilmesi, Başka Bir Mal ile Değiştirilmesi, Ödenen Bedelin İade Edilmesi,
Değer Kaybının Bedelden İndirilmesi 130
11.2. Taksitli Satışlar 130
11.3. Kapıdan Satışlar 131
12. Profesyonel Futbol Faaliyetleri 131
12.1. Spor Kulüpleri 131
12.2. Türkiye Futbol Federasyonu 132
12.3. Spor Genel Müdürlüğü 133
12.4. Defter Tutma ve Belge Düzenleme 133
12.5. İndirim 133
13. Kazançları Basit Usulde Tespit Edilen Mükelleflerin KDV Karşısındaki Durumu 133
14. Şehirlerarası Yolcu Taşımacılığı 134
15. İlaç Bedelleri 134
16. Kart, Şifre, Kod ve Benzerlerinin Satışında KDV Uygulaması 134
16.1. Genel Açıklama 134
16.2. Karşılığı Belirli Bir Ürün veya Hizmet Olan Kart, Şifre ve Kodlarda KDV Uygulaması 134
16.3. Karşılığı Belirli Bir Ürün veya Hizmet Olmayan Kart, Şifre ve Kodlarda KDV Uygulaması 135
16.3.1. Karşılığı Belirli Bir Ürün veya Hizmet Olmayan Kart, Şifre ve Kodların Satışında KDV
Uygulaması 135
16.3.2. Karşılığı Belirli Bir Ürün veya Hizmet Olmayan Kart, Şifre ve Kodlar Kullanılarak Ürün veya
Hizmet Temininde KDV Uygulaması 136
16.4. Kart, Şifre ve Kod Satışları ile Diğer Satışlara Aracılık Hizmetlerinden Alınan Bedellerde KDV
Uygulaması 136
C. MÜKELLEF VE VERGİ SORUMLUSU 137
1. Mükellef 137
1.1. Fazla veya Yersiz Uygulanan Vergi 137
1.1.1. Fazla veya Yersiz Vergi Uygulayanlar 137
1.1.2. Fazla veya Yersiz Hesaplanan ve Hazineye Ödenen Verginin İadesi 138
2. Vergi Sorumlusu 140
2.1. KDV’de Tevkifat Uygulaması 140
2.1.1. KDV Tevkifatının Niteliği 140
2.1.1.1. Beyan 140
2.1.1.2. İndirim 141
2.1.2. Tam Tevkifat Uygulaması 141
2.1.2.1. İkametgâhı, İşyeri, Kanuni Merkezi ve İş Merkezi Türkiye’de Bulunmayanlar
Tarafından Yapılan İşlemler 142
2.1.2.1.1. Genel Olarak 142
2.1.2.1.2. Katma Değer Vergisi Mükellefi Olmayan Gerçek Kişilere
Elektronik Ortamda Sunulan Hizmetler 143
2.1.2.1.2.1. Elektronik Hizmet Sunucularının KDV Mükellefiyeti 144
2.1.2.1.2.2. Verginin Hesaplanması 144
2.1.2.1.2.3. Beyan ve Ödeme 145
2.1.2.1.2.4. Yükümlülüklerin Yerine Getirilmemesi 145
2.1.2.2. Serbest Meslek Faaliyeti Çerçevesinde Yapılan Teslim ve Hizmetler 145
2.1.2.3. Kiralama İşlemleri 147
2.1.2.4. Reklâm Verme İşlemleri 148
2.1.2.5. İsteğe Bağlı Tam Tevkifat Uygulaması 148
2.1.3. Kısmi Tevkifat Uygulaması 149
2.1.3.1. Kısmi Tevkifatın Mahiyeti ve Tevkifat Uygulayacak Alıcılar 149
2.1.3.2. Kısmi Tevkifat Uygulanacak Hizmetler 151
2.1.3.2.1. Yapım İşleri ile Bu İşlerle Birlikte İfa Edilen Mühendislik–Mimarlık
ve Etüt–Proje Hizmetleri 152
2.1.3.2.1.1. Tevkifat Uygulayacak Alıcılar ve Tevkifat Oranı 152
2.1.3.2.1.2. Kapsam 152
2.1.3.2.2. Etüt, Plan–Proje, Danışmanlık, Denetim ve Benzeri Hizmetler 154
2.1.3.2.2.1. Tevkifat Uygulayacak Alıcılar ve Tevkifat Oranı 154
2.1.3.2.2.2. Kapsam 154
2.1.3.2.3. Makine, Teçhizat, Demirbaş ve Taşıtlara Ait Tadil, Bakım ve
Onarım Hizmetleri 155
2.1.3.2.3.1. Tevkifat Uygulayacak Alıcılar ve Tevkifat Oranı 155
2.1.3.2.3.2. Kapsam 155
2.1.3.2.4. Yemek Servis ve Organizasyon Hizmetleri 156
2.1.3.2.4.1. Tevkifat Uygulayacak Alıcılar ve Tevkifat Oranı 156
2.1.3.2.4.2. Kapsam 156
2.1.3.2.5. İşgücü Temin Hizmetleri 157
2.1.3.2.5.1. Tevkifat Uygulayacak Alıcılar ve Tevkifat Oranı 157
2.1.3.2.5.2. Kapsam 157
2.1.3.2.6. Yapı Denetim Hizmetleri 159
2.1.3.2.6.1. Tevkifat Uygulayacak Alıcılar ve Tevkifat Oranı 159
2.1.3.2.6.2. Kapsam 159
2.1.3.2.7. Fason Olarak Yaptırılan Tekstil ve Konfeksiyon İşleri, Çanta ve
Ayakkabı Dikim İşleri ve Bu İşlere Aracılık Hizmetleri 159
2.1.3.2.7.1. Tevkifat Uygulayacak Alıcılar ve Tevkifat Oranı 159
2.1.3.2.7.2. Kapsam 160
2.1.3.2.7.3. Fason İşlerle İlgili Aracılık Hizmetleri 161
2.1.3.2.8. Turistik Mağazalara Verilen Müşteri Bulma / Götürme Hizmetleri 161
2.1.3.2.8.1. Tevkifat Uygulayacak Alıcılar ve Tevkifat Oranı 161
2.1.3.2.8.2. Kapsam 161
2.1.3.2.9. Spor Kulüplerinin Yayın, Reklâm ve İsim Hakkı Gelirlerine Konu
İşlemleri 161
2.1.3.2.9.1. Tevkifat Uygulayacak Alıcılar ve Tevkifat Oranı 161
2.1.3.2.9.2. Kapsam 161
2.1.3.2.10. Temizlik, Çevre ve Bahçe Bakım Hizmetleri 163
2.1.3.2.10.1. Tevkifat Uygulayacak Alıcılar ve Tevkifat Oranı 163
2.1.3.2.10.2. Kapsam 163
2.1.3.2.11. Taşımacılık Hizmetleri 164
2.1.3.2.11.1. Tevkifat Uygulayacak Alıcılar ve Tevkifat Oranı 164
2.1.3.2.11.2. Kapsam 164
2.1.3.2.12. Her Türlü Baskı ve Basım Hizmetleri 165
2.1.3.2.12.1. Tevkifat Uygulayacak Alıcılar ve Tevkifat Oranı 165
2.1.3.2.12.2. Kapsam 165
2.1.3.2.13. Diğer Hizmetler 166
2.1.3.2.14. Kamu Özel İş Birliği Modeli ile Yaptırılan Sağlık Tesislerine
İlişkin İşletme Döneminde Sunulan Hizmetlerde Tevkifat
Uygulaması 167
2.1.3.2.15. Ticari Reklam Hizmetleri 169
2.1.3.2.15.1. Tevkifat Uygulayacak Alıcılar ve Tevkifat Oranı 169
2.1.3.2.15.2. Kapsam 169
2.1.3.3. Kısmi Tevkifat Uygulanacak Teslimler 170
2.1.3.3.1. Külçe Metal Teslimleri 170
2.1.3.3.1.1. Tevkifat Uygulayacak Alıcılar ve Tevkifat Oranı 170
2.1.3.3.1.2. Kapsam 170
2.1.3.3.2. Bakır, Çinko, Alüminyum ve Kurşun Ürünlerinin Teslimi 170
2.1.3.3.2.1. Tevkifat Uygulayacak Alıcılar ve Tevkifat Oranı 170
2.1.3.3.2.2. Kapsam 171
2.1.3.3.3. Hurda ve Atık Teslimi 171
2.1.3.3.3.1. Tevkifat Uygulayacak Alıcılar ve Tevkifat Oranı 171
2.1.3.3.3.2. Kapsam 172
2.1.3.3.4. Metal, Plastik, Lastik, Kauçuk, Kâğıt, Cam Hurda ve ve Atıkları ile
Konfeksiyon Kırpıntılarından Elde Edilen Hammadde Teslimi 173
2.1.3.3.4.1. Tevkifat Uygulayacak Alıcılar ve Tevkifat Oranı 173
2.1.3.3.4.2. Kapsam 173
2.1.3.3.5. Pamuk, Tiftik, Yün ve Yapağı ile Ham Post ve Deri Teslimleri 174
2.1.3.3.5.1. Tevkifat Uygulayacak Alıcılar ve Tevkifat Oranı 174
2.1.3.3.5.2. Kapsam 174
2.1.3.3.6. Ağaç ve Orman Ürünleri Teslimi 174
2.1.3.3.6.1. Tevkifat Uygulayacak Alıcılar ve Tevkifat Oranı 174
2.1.3.3.6.2. Kapsam 175
2.1.3.3.7. Diğer Teslimler 175
2.1.3.4. Tevkifat Uygulamasıyla İlgili Ortak Hususlar 176
2.1.3.4.1. Tevkifat Uygulamasında Sınır 176
2.1.3.4.2. Belge Düzeni 176
2.1.3.4.3. Beyannamenin Düzenlenmesi 177
2.1.3.4.3.1. Alıcıların Beyanı 177
2.1.3.4.3.2. Satıcıların Beyanı 178
2.1.4. Düzeltme İşlemleri 179
2.1.4.1. Mal İadeleri 179
2.1.4.2. Matrahta Değişiklik 180
2.1.4.3. Fazla veya Yersiz Tevkif Edilen Vergilerin İadesi 181
2.1.5. Tevkifata Tabi İşlemlerde KDV İadesi 182
2.1.5.1. Genel Açıklamalar 182
2.1.5.2. İade Uygulaması 183
2.1.5.2.1. Mahsuben İade Talepleri 183
2.1.5.2.2. Nakden İade Talepleri 185
2.1.5.3. İade Uygulaması ile İlgili Diğer Hususlar 186
2.1.6. Bildirim Zorunluluğu ve Müteselsil Sorumluluk 188
2.1.6.1. Bildirim Zorunluluğu 188
2.1.6.2. Müteselsil Sorumluluk 188
Ç. VERGİYİ DOĞURAN OLAY 188
1. Vergiyi Doğuran Olayın Meydana Gelmesi 188
II. İSTİSNALAR 191
A. İHRACAT İSTİSNASI 191
1. Mal İhracı 191
1.1. Gümrük Beyannameli Mal İhracı 191
1.1.1. İstisnanın Kapsamı ve Beyanı 191
1.1.2. İstisnanın Tevsiki 193
1.1.3. İhraç Edilen Malların Geri Gelmesi 195
1.1.4. İade 196
1.1.4.1. Genel Olarak 196
1.1.4.1.1. Mahsuben İade 196
1.1.4.1.2. Nakden İade 196
1.1.4.2. İmalatçılar Tarafından Yapılan Mal İhracında İhracat Bedeline Göre İade 197
1.1.4.2.1. Kapsam 197
1.1.4.2.2. İade 198
1.1.4.2.2.1. Mahsuben İade 198
1.1.4.2.2.2. Nakden İade 198
1.2. Türkiye’de İkamet Etmeyenlere Özel Fatura ile Yapılan Satışlar (Bavul Ticareti) 198
1.2.1. İstisna Belgesi 198
1.2.2. İstisnanın Şartları 199
1.2.3. İstisnanın Beyanı 199
1.2.4. İade 200
1.2.4.1. Mahsuben İade 200
1.2.4.2. Nakden İade 200
2. Hizmet İhracı 200
2.1. İstisnanın Kapsamı 200
2.2. İstisnanın Tevsiki ve Beyanı 203
2.3. İade 204
2.3.1. Mahsuben İade 205
2.3.2. Nakden İade 205
3. Roaming Hizmetleri 205
3.1. Kapsam 205
3.2. İstisnanın Beyanı 205
3.3. İstisnanın Tevsiki 206
3.4. İade 206
3.4.1. Mahsuben İade 206
3.4.2. Nakden İade 206
4. Serbest Bölgelerdeki Müşteriler İçin Yapılan Fason Hizmetler 206
4.1. İstisnanın Kapsamı 206
4.2. İstisnanın Beyanı 207
4.3. İstisnanın Tevsiki 207
4.4. İade 208
4.4.1. Mahsuben İade 208
4.4.2. Nakden İade 208
5. Yolcu Beraberi Eşya (Türkiye’de İkamet Etmeyenlere KDV Hesaplanarak Yapılan Satışlar) 208
5.1. İstisnadan Yararlanacak Alıcılar 208
5.2. İstisna Kapsamında Satış Yapabilecek Satıcılar 208
5.3. İstisna Kapsamına Giren Mallar ve Satış Yapılabilecek Asgari Tutar 209
5.4. Satıcının Uyacağı Esaslar 209
5.5. Alıcının Uyacağı Esaslar 209
5.6. Verginin Alıcıya İade Edilmesi 210
5.6.1. İadenin Gümrükten Çıkarken Banka Şubesinden Alınması 210
5.6.2. İadenin Gümrük Çıkışından Sonra Alınması 210
5.6.3. Verginin Elden İadesi 210
5.6.4. İadenin Avans Olarak Ödenmesi 210
5.6.5. Yetki Belgesine Sahip Aracılar Tarafından İade 210
5.7. Aracı Firmalar ve Yetkilendirilmeleri 211
5.7.1. Yetki Belgesi İçin Aranacak Şartlar 211
5.7.2. Başvuru Dilekçesine Eklenecek Belgeler 211
5.7.3. Yetki Belgesinin Verilmesi 211
5.7.4. Belge Düzeni 212
5.7.5. Alıcıya İadenin Yapılması 213
5.8. Satıcının Yükümlülükleri 214
5.9. İstisnanın Beyanı 214
5.10. İstisnanın Tevsiki 215
5.11. İade 215
5.11.1. Mahsuben iade 215
5.11.2. Nakden İade 215
6. Türkiye’de İkamet Etmeyen Taşımacılar ile Fuar, Sergi, Panayır Katılımcılarına Yapılan Teslim ve
Hizmetlerde İstisna 216
6.1. İstisnanın Kapsamı 216
6.2. İade 216
6.2.1. İade Talebinde Aranılacak Belgeler 217
6.2.2. İade Uygulaması 217
7. Yabancı Sinema Yapımcılarına Tanınan İstisna 217
7.1. İstisnanın Kapsamı 218
7.2. İade 218
8. İhraç Kaydıyla Teslimlerde Tecil–Terkin Uygulaması 219
8.1. Kapsam 219
8.2. Tecil–Terkin Uygulanacak Teslimler 220
8.3. Tecil–Terkin Uygulamasından Yararlanacak Satıcılar 220
8.4. Uygulama Kapsamına Giren Mallar 221
8.5. Tecil Edilecek Verginin Hesabı ve Terkini 223
8.6. İhracat İçin Ek Süre Verilmesi 225
8.7. İhracatın Gerçekleşmemesi Hali 226
8.8. İmalatçı Lehine Matrahta Meydana Gelen Değişiklik 227
8.9. İmalatçı Aleyhine Matrahta Meydana Gelen Değişiklik 228
8.10. Bedelsiz İhracatta Tecil–Terkin Uygulaması 228
8.11. İhraç Kaydıyla Teslim Edilerek İhraç Edilen Malların Geri Gelmesi 229
8.12. İhraç Kaydıyla Teslimin Beyanı 229
8.13. İade 232
8.13.1. Mahsuben İade 232
8.13.2. Nakden İade 232
9. Dahilde İşleme ve Geçici Kabul Rejimleri Kapsamında İhraç Edilecek Malların Üretiminde Kullanılan
Girdilerin Temininde Tecil–Terkin Uygulaması 233
9.1. Kapsam 233
9.2. Uygulamadan Yararlanacak Mükellefler 233
9.3. Uygulama Kapsamında Teslimde Bulunabilecek Satıcılar 234
9.4. Uygulama Kapsamında Teslim Edilebilecek Mallar 234
9.5. Tecil–Terkin Uygulaması 235
9.6. İhracatın Belgede Öngörülen Süre ve Şartlara Uygun Olarak Yapılmaması 236
9.7. Satıcıların KDV Beyanı 237
9.8. İade 237
9.8.1. Mahsuben İade 237
9.8.2. Nakden İade 238
B. ARAÇLAR, KIYMETLİ MADEN VE PETROL ARAMALARI İLE ULUSAL GÜVENLİK HARCAMALARI
VE YATIRIMLARDA İSTİSNA 238
1. Deniz, Hava ve Demiryolu Taşıma Araçlarının Tesliminde, Tadil, Bakım ve Onarımında, İmal ve
İnşasına İlişkin Alımlarda İstisna 238
1.1. Araç ve Tesislerin Tesliminde İstisna 238
13
1.2. Araç ve Tesislerin Tadil, Onarım ve Bakım Hizmetlerinde İstisna 240
1.3. Faaliyetleri İstisna Kapsamındaki Araç ve Tesislerin Kiralanması veya Çeşitli Şekillerde
İşletilmesi Olan Mükelleflere Bu Araçların İmal ve İnşası ile İlgili Yapılan Teslim ve Hizmetler 242
1.3.1. İstisna Kapsamındaki Araç ve Tesisleri Bizzat İmal veya İnşa Edenler 243
1.3.2. İstisna Kapsamındaki Araç ve Tesislerin Sipariş Üzerine İmal ve İnşa Edilmesi 244
1.3.2.1. İstisna Kapsamındaki Araç ve Tesisleri Sipariş Vererek İmal veya İnşa
Ettirenler 244
1.3.2.2. İstisna Kapsamındaki Araç ve Tesisleri Sipariş Üzerine Fiilen İmal ve İnşa
Edenler 245
1.3.3. Faaliyetleri Deniz Taşıma Araçları ile Yüzer Tesis ve Araçların İmal ve İnşası Olanlara
Bu Araçların İmal ve İnşası ile İlgili Yapılan Teslim ve Hizmetlere Yönelik İstisna 246
1.4. İstisnanın Beyanı 247
1.5. İade 248
1.5.1. Araç ve Tesislerin Tesliminde 248
1.5.2. Araç ve Tesislerin Tadil, Onarım ve Bakım Hizmetlerinde 248
1.5.3. Araç ve Tesislerin İmal ve İnşasıyla İlgili Teslim ve Hizmetlerde 249
1.5.3.1. Faaliyetleri Araç ve Tesislerin Kiralanması veya Çeşitli Şekillerde İşletilmesi
olan Mükelleflere Bu Araçların İmal ve İnşasıyla İlgili Yapılan Teslim ve
Hizmetlerde 249
1.5.3.1.1. Araç ve Tesisleri Bizzat İmal veya İnşa Edenler 249
1.5.3.1.2. Araç ve Tesisleri Sipariş Üzerine İmal veya İnşa Edenler 249
1.5.3.1.2.1. Araç ve Tesisleri Sipariş Vererek İmal ve İnşa
Ettirenler 249
1.5.3.1.2.2. Araç ve Tesisleri Sipariş Üzerine Fiilen İmal ve
İnşa Edenler 250
1.5.3.2. Faaliyetleri Deniz Taşıma Araçları ile Yüzer Tesis ve Araçların İmal ve İnşası
Olanlara Bu Araçların İmal ve İnşası ile İlgili Teslim ve Hizmetler 250
1.6. Müteselsil Sorumluluk 251
2. Liman ve Hava Meydanlarında Yapılan Hizmetlere İlişkin İstisna 251
2.1. Kapsam 251
2.2. İstisna Uygulaması 252
2.3. Beyan 254
2.4. İade 254
2.4.1. Mahsuben İade 255
2.4.2. Nakden İade 255
3. Petrol Arama Faaliyetlerine İlişkin İstisna 255
3.1. Türk Petrol Kanunu Hükümlerine Göre Petrol Arama Faaliyetlerini Yürütenlere Yapılan Teslim
ve Hizmetlere İlişkin İstisna 255
3.1.1. Kapsam 255
3.1.2. İstisnanın Uygulanması 256
3.2. Boru Hattıyla Taşımacılık Yapanlara Bu Hatların İnşa ve Modernizasyonuna İlişkin Yapılan
Teslim ve Hizmetlere İlişkin İstisna 256
3.2.1. Kapsam 256
3.2.2. İstisnanın Uygulanması 257
3.3. Beyan 258
3.4. İade 258
3.4.1. Mahsuben İade 259
3.4.2. Nakden İade 259
3.5. Müteselsil Sorumluluk 259
4. Altın, Gümüş, Platin ile İlgili Arama, İşletme ve Zenginleştirme Faaliyetlerine İlişkin İstisna 259
4.1. Kapsam 259
4.2. İstisnanın Uygulanması 260
4.3. Beyan 261
4.4. İade 261
4.4.1. Mahsuben İade 261
4.4.2. Nakden İade 261
5. Yatırım Teşvik Belgesi Kapsamında Makine ve Teçhizat Teslimleri ile Yazılım ve Gayri Maddi Hak
Satış ve Kiralamalarında İstisna 262
5.1. Kapsam 262
5.2. İstisna Uygulaması 264
5.3. Finansal Kiralama Yoluyla Makine–Teçhizat Alımlarında Uygulama 265
5.4. Bildirim Zorunluluğu 266
5.5. Yatırımın Usulüne Uygun Olarak Gerçekleşmemesi 266
5.6. İstisnanın Beyanı 267
5.7. İade 267
5.7.1. Mahsuben İade 267
5.7.2. Nakden İade 267
6. Limanlara ve Hava Meydanlarına Bağlantı Sağlayan Demiryolu Hatları ile Liman ve Hava
Meydanlarının İnşası, Yenilenmesi ve Genişletilmesine İlişkin İstisna 268
6.1. Kapsam 268
6.2. İstisna Uygulaması 269
6.3. İstisnanın Beyanı 270
6.4. İade 270
6.4.1. Mahsuben İade 270
6.4.2. Nakden İade 271
6.5. Müteselsil Sorumluluk Uygulaması 271
7. Ulusal Güvenlik Amaçlı Teslim ve Hizmetlere İlişkin İstisna 271
7.1. Kapsam 271
7.2. İstisnanın Uygulanması 273
7.2.1. Ulusal Güvenlik Kuruluşlarına Doğrudan Yapılan Teslim ve Hizmetlerde 273
7.2.2. Yüklenici Firmalara Yapılacak Teslim ve Hizmetlerde 273
7.3. Bildirim Zorunluluğu 274
7.4. İstisnanın Beyanı 275
7.5. İade 275
7.5.1. Mahsuben İade 276
7.5.2. Nakden İade 276
7.6. Müteselsil Sorumluluk 276
8. Başbakanlık Merkez Teşkilatına Yapılacak Araç Teslimlerinde İstisna 276
8.1. Kapsam 276
8.2. İstisnanın Beyanı 276
8.3. İade 276
8.3.1. Mahsuben İade 277
8.3.2. Nakden İade 277
9. Ürün Senetlerinin İhtisas/Ticaret Borsaları Aracılığıyla İlk Teslimi 277
9.1. Kapsam 277
9.2. İade 277
9.2.1. Mahsuben İade 277
9.2.2. Nakden İade 278
10. Türkiye Kızılay Derneğine Yapılan Teslim ve Hizmetler ile Türkiye Kızılay Derneğinin Teslim ve
Hizmetlerinde İstisna 278
10.1. Kapsam 278
10.2. İstisnanın Uygulanması 279
10.3.Müteselsil Sorumluluk 280
10.4. Beyan 280
10.5. İade 280
10.5.1. Mahsuben İade 280
10.5.2. Nakden İade 280
11. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Tarafından Tescil Edilen Gübreler ve Gübre Üreticilerine Bu
Ürünlerin İçeriğinde Bulunan Hammaddelerin Teslimi ile Yem Teslimlerinde İstisna 281
11.1. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Tarafından Tescil Edilen Gübre Teslimleri 281
11.2. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Tarafından Tescil Edilen Gübrelerin İçeriğinde Bulunan
Hammaddelerin Gübre Üreticilerine Teslimi 281
11.3. Yem Teslimleri 283
11.4. İstisnanın Beyanı 284
11.5. İade 284
11.5.1. Mahsuben İade 285
11.5.2. Nakden İade 285
11.6. Müteselsil Sorumluluk 285
12. Konut veya İş Yeri Teslimlerinde İstisna 285
12.1. Kapsam 286
12.1.1. İstisna Kapsamına Giren Taşınmazlar 286
12.1.2. Konut veya İş Yerinin İlk Teslimi 286
12.1.3. İstisnadan Yararlanacak Alıcılar 287
12.2. Bedelin Döviz Olarak Türkiye’ye Getirilmesi 289
12.2.1. Bedelin Türkiye’ye Getirilme Zamanı 289
12.2.2. Bedelin Türkiye’ye Getirildiğinin Tevsiki 290
12.3. Konut veya İş Yerinin Üç Yıl İçerisinde Elden Çıkarılması 291
12.4. İstisnanın Usulüne Uygun Olarak Gerçekleşmemesi 291
12.5. İstisnanın Beyanı 291
12.6. İade 292
12.6.1. Mahsuben İade 292
12.6.2. Nakden İade 292
13. Organize Sanayi Bölgeleri ile Küçük Sanayi Sitelerinin İnşasına İlişkin İstisna . 292
13.1. İstisnanın Kapsamı 292
13.1.1. İstisnadan Yararlanacak Alıcılar 292
13.1.2. İstisna Kapsamına Giren İşlemler 293
13.2. İstisnanın Uygulanması 294
13.3. İstisnanın Beyanı 295
13.4. İade 295
13.4.1. Mahsuben İade 295
13.4.2. Nakden İade 295
13.5. Müteselsil Sorumluluk 295
14. Ar–Ge, Yenilik ve Tasarım Faaliyetlerinde Kullanılmak Üzere Yapılan Yeni Makina ve Teçhizat
Teslimlerinde İstisna 296
14.1. Kapsam 296
14.1.1. İstisnadan Yararlanacak Alıcılar 296
14.1.2. İstisna Kapsamına Giren Teslimler 296
14.2. İstisnanın Uygulaması 297
14.3. Makina ve Teçhizatın Üç Yıl İçinde Belirlenen Faaliyetler Dışında Kullanımı veya Elden
Çıkarılması 298
14.4. İstisnanın Beyanı 298
14.5. İade 298
14.5.1. Mahsuben İade 298
14.5.2. Nakden İade 298
14.6. Müteselsil Sorumluluk 299
15. Genel ve Özel Bütçeli Kamu İdarelerine, İl Özel İdarelerine, Belediyelere ve Köylere Bağışlanan
Tesislerin İnşasına İlişkin İstisna 299
15.1. İstisnanın Kapsamı 299
15.1.1. İstisna Kapsamında Yer Alan Tesisler 299
15.1.2. İstisnadan Yararlanacak Alıcılar 300
15.1.3. İstisna Kapsamına Giren İşlemler 300
15.2. İstisnanın Uygulanması 301
15.2.1. Genel Olarak 301
15.2.2. KDV Ödenerek Yapılan Alımlarda Uygulama 303
15.3. İstisnanın Beyanı 303
15.3.1. Bağış Yapacaklara İstisna Kapsamında Satış Yapanların Beyanı 303
15.3.2. KDV Ödeyerek Mal ve Hizmet Alan Bağışçıların Beyanı 304
15.4. İade 304
15.4.1. Bağış Yapacaklara İstisna Kapsamında Satış Yapanlara İade 304
15.4.2. KDV Ödeyerek Mal ve Hizmet Alan Bağışçılara İade 304
15.4.3. Mahsuben İade 304
15.4.4. Nakden İade 304
15.5. Müteselsil Sorumluluk 305
16. Yabancılara Verilen Sağlık Hizmetlerinde İstisna 305
16.1. Kapsam 305
16.1.1. İstisna Kapsamına Giren Hizmetler 306
16.1.2. İstisnadan Yararlanacak Alıcılar 306
16.2. İstisnanın Uygulanması 307
16.3. İstisnanın Beyanı 307
16.4. İade 308
16.4.1. Mahsuben İade 308
16.4.2. Nakden İade 308
17. Basılı Kitap ve Süreli Yayınların Tesliminde İstisna 308
17.1. Kapsam 308
17.2. İstisnanın Uygulanması 309
17.3. İstisnanın Beyanı 309
17.4. İade 309
17.4.1. Mahsuben İade 310
17.4.2. Nakden İade 310
18. İstisna Uygulamalarında Alt Sınır 310
C. TAŞIMACILIK İSTİSNASI 311
1. Transit ve Türkiye ile Yabancı Ülkeler Arasında Yapılan Taşımacılık İşlerinde İstisna 311
1.1. Kapsam 311
1.2. İstisnanın Beyanı 312
1.3. İade 312
1.3.1. Mahsuben İade 314
1.3.2. Nakden İade 314
2. İhraç Malı Taşıyan Araçlara Motorin Teslimlerinde İstisna 314
2.1. Kapsam 314
2.2. İstisnanın Beyanı 315
2.3. İade 315
2.3.1. Mahsuben İade 316
2.3.2. Nakden İade 316
Ç. DİPLOMATİK İSTİSNALAR 316
1. Diplomatik Temsilcilik ve Konsolosluklara Yapılacak Teslim ve Hizmetlerde İstisna 316
1.1. Kapsam 316
1.2. İstisnanın Beyanı 317
1.3. İade 317
1.3.1. Mahsuben İade 317
1.3.2. Nakden İade 317
2. Uluslararası Kuruluşlara Yapılan Teslim ve Hizmetlerde İstisna 318
2.1. Kapsam 318
2.2. Kuzey Atlantik Antlaşması Teşkilatı Müşterek Enfrastrüktür Programları Gereğince Türkiye’de
Yapılacak İnşa ve Tesis İşlemlerine İlişkin İstisna Uygulaması 319
2.3. Türkiye ile Amerika Birleşik Devletleri Arasında Vergi Muafiyetleri Anlaşması Gereğince, Ortak
Savunma Amacıyla Yapılan Mal ve Hizmet Alımlarında İstisna Uygulaması 319
2.4. İstisnanın Beyanı 320
2.5. İade 320
2.5.1. Mahsuben İade 320
2.5.2. Nakden İade 320
3. Yabancı Devletlerin Diplomatik Temsilcilik ve Konsolosluk Mensupları ile Uluslararası Kuruluş
Mensuplarına Yapılan Teslim ve Hizmetlerde İstisna 320
3.1. Kapsam 320
3.2. İstisna Uygulaması 321
3.3. İade 322
D. İTHALAT İSTİSNASI 323
1. Yurtiçi Teslimleri KDV’den İstisna Olan Mal ve Hizmetler 323
2. Gümrük Kanununa Göre Gümrük Vergisinden Muaf veya Müstesna Olan Eşya 324
2.1. Gümrük Kanununun 167 nci Maddesi Kapsamında Yer Alan Mallar 324
2.2. Geçici İthalat Yoluyla Getirilen Mallar 325
2.3. Hariçte İşleme Rejimi Kapsamındaki Mallar 325
2.4. Geri Gelen Eşya Kapsamındaki Mallar 326
3. Bazı Gümrük Rejimlerinin Uygulandığı Mallar 326
E. İNDİRİM VE İADE HAKKI TANINAN DİĞER İSTİSNALAR 327
1. Engellilerin Kullanımına Mahsus Araç ve Gereçlerin Tesliminde İstisna 327
1.1. Kapsam 327
1.2. İstisnanın Beyanı 328
1.3. İade 328
1.3.1. Mahsuben İade 328
1.3.2. Nakden İade 328
2. Uluslararası Kuruluşlar ile Bu Kuruluşlara Bağlı Program, Fon, Temsilcilik ve Özel İhtisas
Kuruluşlarına Yapılan Teslim ve Hizmetlerde İstisna 328
2.1. Kapsam 329
2.2. İstisna Uygulaması 330
2.3. Beyan 331
2.4. İade 331
3. 3996 Sayılı Kanuna Göre Yap–İşlet–Devret veya 3359 Sayılı Kanun ile 652 Sayılı Kararnameye
Göre Kiralama Karşılığı Yaptırılan Projelerde KDV İstisnası 333
3.1. Kapsam 333
3.1.1. İstisnadan Yararlanacak Projeler 333
3.1.2. İstisna Kapsamına Giren İşlemler 334
3.1.3. İstisna Kapsamına Giren Mal ve Hizmetler 334
3.2. İstisnanın Uygulanması 334
3.3. Beyan 335
3.4. İade 336
3.4.1. Mahsuben İade 336
3.4.2. Nakden İade 336
3.5. Müteselsil Sorumluluk 336
4. Büyük Yatırımlara İlişkin İstisna 336
4.2. İstisnanın Uygulaması 338
4.3. İstisnanın Beyanı 338
4.4. İade 338
4.4.1. Mahsuben İade 339
4.4.2. Nakden İade 339
5. İstanbul Sismik Riskin Azaltılması ve Acil Durum Hazırlık Projesi (İSMEP) Kapsamında Yapılacak
Teslim ve Hizmetlerde İstisna 339
5.1. Kapsam 339
5.2. İstisna Uygulaması 340
5.3. İstisnanın Beyanı 340
5.4. İade 340
5.4.1. Mahsuben İade 340
5.4.2. Nakden İade 341
6. Milletlerarası Andlaşma Hükümleri Çerçevesinde KDV'den İstisna Edilmiş Olan Transit Petrol Boru
Hattı Projelerinin İnşa ve Modernizasyonuna İlişkin İstisna 341
6.1. İstisnanın Kapsamı 341
6.2. Müteselsil Sorumluluk 342
6.3. 1/1/2014 Tarihinden İstisna Belgesinin Alındığı Tarihe Kadar KDV Ödenerek Yapılan Alımlar 342
7. İmalat Sanayiine Yönelik Yatırım Teşvik Belgesi Kapsamındaki İnşaat İşlerine İlişkin 1/5/2022
Tarihinden Önce Yapılan Mal ve Hizmet Alımları 343
7.1. Kapsam 344
7.2. İstisnanın Uygulaması 345
7.3. İstisnanın Beyanı 345
7.4. İade 346
7.4.1. Mahsuben İade 346
7.4.2. Nakden İade 346
8. Eğitimde Fırsatları Artırma ve Teknolojiyi İyileştirme Hareketi (FATİH) Projesi Kapsamında Milli
Eğitim Bakanlığına Yapılacak Mal Teslimi ve Hizmet İfalarında İstisna 349
8.1. Kapsam 350
8.2. İstisnanın Uygulaması 350
8.3. İstisnanın Beyanı 350
8.4. İade 351
8.4.1. Mahsuben İade 351
8.4.2. Nakden İade 351
9. İmalat Sanayiinde Kullanılmak Üzere Yapılan Yeni Makina ve Teçhizat Teslimlerinde İstisna 351
9.1. Kapsam 351
9.1.1. İstisnadan Yararlanacak Alıcılar 351
9.1.2. İstisna Kapsamına Giren Teslimler 351
9.2. İstisnanın Uygulaması 352
9.3. Makina ve Teçhizatın Üç Yıl İçinde Belirlenen Faaliyetler Dışında Kullanımı veya Elden
Çıkarılması 352
9.4. İstisnanın Beyanı 353
9.5. İade 353
9.5.1. Mahsuben İade 353
9.5.2. Nakden İade 354
9.6. Müteselsil Sorumluluk 354
10. 2023 UEFA Şampiyonlar Ligi Finali Müsabakası Kapsamında Yapılacak Teslim ve Hizmetlerde
İstisna 354
10.1. İstisnanın Uygulanması 354
10.2. Müteselsil Sorumluluk 355
10.3. İstisnanın Beyanı 355
10.4. İade 355
10.4.1. Mahsuben İade 356
10.4.2. Nakden İade 356
F. SOSYAL VE ASKERİ AMAÇLI İSTİSNALARLA DİĞER İSTİSNALAR 362
1. Kültür ve Eğitim Amacı Taşıyan İstisnalar 362
2. Sosyal Amaç Taşıyan İstisnalar 363
2.1. Belli Kurum ve Kuruluşların Kanunda Sayılan İşleri Yapmak veya Yönetmek Suretiyle İfa
Ettikleri Teslim ve Hizmetlerde İstisna 363
2.2. Özel Okullar ve Üniversiteler Tarafından Bedelsiz Olarak Verilen Eğitim ve Öğretim Hizmetleri
ile Öğrenci Yurtları Tarafından Bedelsiz Olarak Verilen Yurt Hizmetlerinde İstisna 363
2.3. Kanunların Gösterdiği Gerek Üzerine Yapılan Bedelsiz Teslim ve Hizmetlerde İstisna 364
2.4. Belli Kurum ve Kuruluşlara Yapılan Bedelsiz Teslim ve Hizmetlerde İstisna 364
2.5. Fakirlere Yardım Amacıyla Gıda Bankacılığı Faaliyetinde Bulunan Dernek ve Vakıflara
Bağışlanan Bazı Malların Tesliminde İstisna 365
2.5.1. Bağışın Yapılacağı Dernek veya Vakıflar 365
2.5.2. Bağışa Konu Olacak Mallar ve Bağışın Niteliği 365
2.5.3. Bağışı Yapanlarca Düzenlenecek Belge 365
2.5.4. Dernek ve Vakıflarca Düzenlenecek Belge 366
2.5.5. Kayıt Düzeni ve Beyan 366
2.6. Yabancı Devletlerin Türkiye’deki Diplomatik Temsilcilik ve Konsoloslukları ile Yabancı Hayır ve
Yardım Organizasyonlarına Yapılan Teslim ve Hizmetlerde İstisna 366
2.7. Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu Kapsamındaki İşlemlerde İstisna 367
2.7.1. İstisna Kapsamına Giren Mal ve Hizmetler 368
2.7.2. İstisna Kapsamına Giren İşlemlerde Alt Sınır 368
2.7.3. İstisna Uygulaması 368
2.8. Kamu Kurumu Niteliğindeki Meslek Kuruluşlarının, Kanunlarla Kendilerine Verilen Görev
Gereği ve Kuruluş Amaçlarına Uygun Ruhsat, İzin, Onay ve Benzeri Hizmetlerde İstisna 369
3. Askeri Amaç Taşıyan İstisnalar 369
4. Diğer İstisnalar 370
4.1. Vergiden Muaf Esnaf, Çiftçi ve Serbest Meslek Erbabı 370
4.2. Kazançları Basit Usulde Tespit Edilen Mükellefler 370
3065 sayılı Kanunun (17/4–a) maddesinde Gelir Vergisi Kanununa göre kazançları basit usulde
tespit edilen mükelleflerin teslim ve hizmetleri KDV’den istisna edilmiştir. 370
4.3. Gelir Vergisi Kanununun 81 inci Maddesi Kapsamındaki İşlemler, Adi Ortaklıkların Sermaye Şirketine
Dönüşmesi ile Kurumlar Vergisi Kanununa Göre Yapılan Devir ve Bölünme İşlemleri 371
4.4. İktisadi İşletmeye Dâhil Olmayan Gayrimenkullerin Kiralanması 371
4.5. Banka ve Sigorta Muameleleri Kapsamına Giren İşlemler 372
4.5.1. Banka ve Bankerlik İşlemleri 372
4.5.2. Sigorta Aracılık İşlemleri 373
4.5.3. Reasürans İşlemleri 373
4.6. Darphane ve Damga Matbaası Tarafından Yapılan İşlemler 373
4.7. Değerli Madenler, Kıymetli Taşlar, Değerli Kâğıtlar, Para, Döviz, Menkul Kıymetler, Damga
Pulu ile Hurda ve Atık Teslimleri 373
4.7.1. Değerli Maden, Değerli Kâğıt, Para, Döviz, Menkul Kıymet Teslimleri 373
4.7.2. Metal, Plastik, Kâğıt, Cam Hurda ve Atıkları ile Konfeksiyon Kırpıntılarının Teslimi 374
4.7.3. Kıymetli Taş Teslimleri 375
4.8. Zirai Amaçlı Su Teslimleri ile Arazi Islahına Ait Hizmetler 375
4.9. Serbest Bölgelerde Verilen Hizmetler ile Bu Bölgelere İlişkin Yük Taşıma İşleri 376
4.10. Boru Hattı ile Yapılan Akaryakıt Taşımaları 376
4.11. Varlık Yönetim Şirketlerinin Bazı Teslimleri ile Finansal Yeniden Yapılandırma Hükümleri
Kapsamında Bazı Borçların Teminatını Oluşturan Mal ve Hakların Teslimi 377
4.12. Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonuna Devredilen Mal ve Hakların Teslimi 377
4.13. Basın, Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğüne Verilen Haber Hizmetleri 378
4.14. Gümrüklü Alanlarda Yapılan Bazı Hizmetler 378
4.15. Hazinenin Taşınmaz Teslimi ve Kiralamaları, İrtifak Hakkı Tesisi, Kullanma İzni ve Ön İzin
Verilmesi İşlemleri, Toplu Konut İdaresi (TOKİ) Başkanlığının Arsa ve Arazi Teslimleri ile
Belediye ve İl Özel İdarelerinin Taşınmaz Satışları 379
4.16. İki Tam Yıl Süreyle Sahip Olunan İştirak Hisseleri ve Taşınmazların Satışı 380
4.16.1. Taşınmaz Satışlarında İstisna Uygulaması 381
4.16.1.2. 15/7/2023 Tarihinden İtibaren Kurumların Aktifine Kaydedilen Taşınmazların Satışı 384
4.16.2. İştirak Hisselerinin Satışında İstisna Uygulaması 384
4.16.3. Bankalara, Finansal Kiralama ve Finansman Şirketlerine Borçlu Olanların ve
Kefillerinin Borçlarına Karşılık Yapılan Teslimlere İlişkin İstisna Uygulaması 385
4.17. Konut Finansmanı Amacıyla Teminat Gösterilen veya İpotek Konulan Konutların Teslimi
(Mortgage–Tutsat) 385
4.18. Lisanslı Depoculuk Kapsamındaki İşlemler 386
4.18.1. Kapsam ve İşleyiş 386
4.18.2. Ürün Senetlerinin, İhtisas/Ticaret Borsaları Aracılığıyla İlk Teslimi 387
4.18.3. Ürün Senetlerinin İlk Tesliminden Sonraki Teslimleri 387
4.18.4. Ürün Senetlerinin Ürünü Depodan Çekecek Olanlara Teslimi ve Sorumluluk
Uygulaması 387
4.19. Varlık Kiralama Şirketleri Tarafından Yapılan Devir ve Kiralama İşlemleri 389
4.20. Sigorta Tahkim Komisyonu Tarafından Verilen Hizmetler 390
4.21. Finansal Kiralama Şirketleri, Katılım Bankaları ile Kalkınma ve Yatırım Bankalarınca, 6361
sayılı Kanun Kapsamında, Taşınır veya Taşınmazların Bizzat Kiracıdan Satın Alınması,
Satan Kişilere Kiralanması ve Kiralayana Satılması (Sat–Kirala–Geri Al) İşlemi 390
4.22. Patentli veya Faydalı Model Belgeli Buluşa İlişkin Gayri Maddi Hakların Kiralanması, Devri
veya Satılması İşlemleri 391
4.23. Organize Sanayi Bölgeleri ve Küçük Sanayi Sitelerine Tanınan İstisna 391
G. GEÇİCİ MADDELERDE YER ALAN İSTİSNALAR 394
1. Özelleştirme Kapsamına Alınan İktisadi Kıymetlerin Teslim ve Kiralanması İşlemleri 394
2. Teknoloji Geliştirme Bölgesinde ve İhtisas Teknoloji Geliştirme Bölgesinde Verilen Teslim ve
Hizmetler 394
3. Milli Eğitim Bakanlığına Bilgisayar ve Donanımlarının Bedelsiz Teslimleri ile Bunlara İlişkin Yazılım
Teslimi ve Hizmetleri 397
3.1. İstisnanın Kapsamı 397
3.2. İstisnanın Uygulanması 397
3.2.1. İstisna Belgesinin Düzenlenmesi 397
3.2.2. KDV Mükelleflerince Yapılacak Bedelsiz Teslim ve/veya İfalarda İstisna Uygulaması 398
3.2.3. KDV Mükellefi Olmayanlarca Yapılacak Bedelsiz Teslim ve/veya İfalarda İstisna
Uygulaması 398
3.2.4. Nakdi Bağışlarla Alınacak Bilgisayarlarda İstisna Uygulaması 399
3.3. İndirim 399
4. Konut Yapı Kooperatiflerinin Üyelerine Konut Teslimleri ile Konut Yapı Kooperatiflerine Yapılan
İnşaat Taahhüt İşleri 399
4.1. Konut Yapı Kooperatiflerinin Üyelerine Konut Teslimleri 399
4.2. Konut Yapı Kooperatiflerine Yapılan İnşaat Taahhüt İşlerinde İstisna/İndirimli Oran Uygulaması 400
4.3. Konut Yapı Kooperatiflerinin Arsa (Kat) Karşılığı İnşaat İşlerinde KDV Uygulaması 401
4.4. İstisna Kapsamındaki İşlemlerde İndirim 401
5. Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemine Taşınmaz ve İştirak Hissesi Devri 401
6. Şehir İçi Ulaşım Sistemleri ve Bunlara İlişkin Tesislerin Devir ve Teslimleri 402
7. Taşınmazların Sosyal Güvenlik Kurumuna Devir ve Teslimi ile Bu Taşınmazların Sosyal Güvenlik
Kurumu Tarafından Devir ve Teslimleri 403
8. Belediye ve İl Özel İdarelerinin 27/1/2017 Tarihinden Önce Yaptıkları Taşınmaz Satışları 403
Ğ. İSTİSNADAN VAZGEÇME VE İSTİSNALARIN SINIRI 404
1. İstisnadan Vazgeçme 404
1.1. Uygulama 405
1.2. İstisnadan Vazgeçmenin Mümkün Olmadığı Durumlar 405
III. MATRAH, NİSPET VE İNDİRİM 406
A. MATRAH 406
1. Teslim ve Hizmet İşlemlerinde Matrah 406
1.1. Genel Açıklama 406
1.2. Tarifeli İşler ile Bedelin Biletle Tahsil Edildiği Hallerde Matrah 406
2. İthalatta Matrah 407
3. Uluslararası Yük ve Yolcu Taşımalarında Matrah 408
4. Özel Matrah Şekilleri 408
4.1. Şans Oyunları, Profesyonel Gösteriler ve Açık Artırmalar 408
4.2. Altın ve Gümüşten Mamul Eşya Teslimleri 409
4.2.1. Altından Mamul Eşya 409
4.2.2. Gümüşten Mamul Eşya 409
4.3. Gazete, Dergi ve Benzeri Periyodik Yayınlar 409
4.4. Tütün Mamulü Teslimleri 410
4.5. Belediyeler Tarafından Yapılan Şehir İçi Yolcu Taşımacılığı 410
4.6. Ön Ödemeli Elektronik Haberleşme Hizmetleri 411
4.7. Türkiye Şoförler ve Otomobilciler Federasyonu Tarafından Araç Plakaları ile Basılı Evrakın
Teslimi 412
4.8. Kıymetli Taş Teslimleri 412
4.9. İkinci El Araç ve Taşınmaz Ticareti 413
5. Matraha Dâhil Olan Unsurlar 415
5.1. Boş Kaplara Ait Depozitolar 415
5.2. Vade Farkları 415
5.3. Kur Farkları 415
6. Matraha Dâhil Olmayan Unsurlar 416
6.1. İskontolar 416
6.2. Hesaplanan KDV 417
6.3. Özel İletişim Vergisi 417
7. Emsal Bedeli ve Emsal Ücreti 418
B. ORAN 418
1. Genel Açıklama 418
1.1. Perakende Satışın Tanımı 419
1.2. Vade Farkı, Kur Farkı ve Matrahta Değişikliğe Yol Açan İşlemlerde KDV Oranı 419
1.2.1. Vade Farkları 419
1.2.2. Kur Farkları 419
1.2.3. Malların İade Edilmesi, İşlemin Gerçekleşmemesi veya İşlemden Vazgeçilmesi 419
1.3. İndirimli Orana Tabi Mallar ile Genel Orana Tabi Malların Birlikte Satılması Halinde Fatura
Düzeni 420
2. İndirimli Orana Tabi Bazı Mal ve Hizmetlere İlişkin Açıklamalar 420
2.1. Konut Teslimleri ve İnşaat Taahhüt İşleri 420
2.1.1. Uygulanacak KDV Oranı 420
2.1.2. Konut Yapı Kooperatiflerine Verilen İnşaat Taahhüt İşlerinde İndirimli Oran Uygulaması 423
2.1.3. Net Alan 423
2.2. Finansal Kiralama İşlemleri 423
2.3. Toptancı Hallerinde Faaliyet Gösterenler Tarafından Yapılan Teslimler 423
2.4. Yiyecek ve İçecek Sunulan Yerlerde KDV Oran Uygulaması 424
2.4.1. Kapsam 424
2.4.2. Konaklama Tesislerinin Bünyesindeki Hizmet Birimlerinde Yiyecek–İçecek Hizmetleri 425
2.4.3. Yemek Çeki, Kuponu ve Kartlarının Kullanıldığı Yemek Hizmetlerinde Organizatör
Firmaların Durumu 426
2.5. Geceleme Hizmetlerinde KDV Oran Uygulaması 426
2.5.1. Kapsam 426
2.5.2. Konaklama İşletmelerinde Kullanılan Alkollü İçecekler Dolayısıyla Yüklenilen KDV 427
2.5.3. Seyahat Acentelerinin Geceleme Hizmetleri İçin Verdikleri Aracılık Hizmetleri 427
2.6. Fason Tekstil ve Konfeksiyon İşleri 428
2.7. Kamu Özel İş Birliği Modeli ile Yaptırılan Sağlık Tesislerine İlişkin İşletme Döneminde Sunulan
Hizmetlerde KDV Oranı Uygulaması 429
3. İndirimli Orana Tabi İşlemlerde İade Uygulaması 431
3.1. İade Tutarının Hesaplanması 434
3.1.1. Yılı İçinde Talep Edilen Mahsuben İade Tutarlarının Hesaplanması 434
3.1.2. İzleyen Yıl İçerisinde Talep Edilen Nakden/Mahsuben İade Tutarlarının Hesaplanması 435
3.1.3. İade Hesabına Dahil Edilebilecek Yüklenilen KDV 436
3.1.3.1. Genel Olarak 436
3.1.3.2. Stoklarda Yer Alan Mallar 437
3.1.3.3. Amortismana Tabi İktisadi Kıymetler 437
3.1.3.4. Sonradan Düzenlenen veya Temin Edilen Belgeler 438
3.1.3.5. İndirimli Orana Tabi İşlemin Gerçekleşmesinden Sonra Yapılan Alımlar ve
İskontolar 438
3.2. Yılı İçerisindeki Mahsup Taleplerinin Yerine Getirilmesi 438
3.2.1. Genel Olarak 438
3.2.2. Mahsubu Talep Edilebilecek Borçlar 440
3.2.3. İndirimli Orana Tabi Malların İhraç Amaçlı Teslimlerinde Mahsuben İade 441
3.2.4. Mahsup İşlemi 442
3.2.5. Yılı İçinde Nakden İade İşlemi 443
3.3. Yılı İçinde İade Edilemeyen Vergilerin İadesi 443
3.4. Diğer Hususlar 445
3.4.1. İndirimli Orana Tabi İşlemleriyle Birlikte Diğer İade Hakkı Doğuran İşlemleri Bulunan
Mükellefler 445
3.4.2. İndirimli Orana Tabi Malların İhraç Kaydıyla Teslimi 447
3.4.3. Fason Tekstil ve Konfeksiyon İşlerinde İade Uygulaması 447
3.4.4. Süresinden Sonra İade Talebinde Bulunulması 447
3.4.5. İade İşlemi Sonuçlandırıldıktan Sonra İndirimli Orana Tabi İşlemlerin Matrahında
Meydana Gelen Değişiklikler 448
3.4.6. Özel Hesap Dönemi Tayin Edilen Mükelleflerin İade Talepleri 450
3.4.7. Önceki Yıllara Ait İade Edilmeyen Alt Sınır Tutarları 450
3.5. İade Taleplerinin Beyannamede Gösterilmesi 451
3.5.1. Yılı İçinde İade Taleplerinin Beyannamede Gösterilmesi 451
3.5.2. Yıllık İade Taleplerinin Beyannamede Gösterilmesi 451
3.5.3. Yılı İçerisinde Mahsup Edilemeyen Tutarların Beyannamede Gösterilmesi 451
3.6. Açıklamalı Örnek 452
C. İNDİRİM 457
1. Vergi İndirimi 457
2. İndirilemeyecek KDV 461
2.1. Genel Açıklama 461
2.2. İmalat Artıklarının Tesliminde KDV Uygulaması 466
2.3. Sigorta Aracılarında KDV İndirimi 466
2.4. Kullanım Süresi Geçen veya Kullanılamayacak Hale Gelen Mallara İlişkin Yüklenilen KDV’nin
İndirimi 467
2.5. İkinci El Motorlu Kara Taşıtı Ticaretiyle İştigal Eden Mükelleflerin Binek Otomobil Alımlarında
KDV İndirimi 467
3. İstisna Edilmiş İşlemlerde İndirim 468
4. Kısmi Vergi İndirimi 468
5. İndirimin Belgelendirilmesi 469
5.1. Fatura ve Benzeri Belge 470
5.2. Liste ve Etiketlerde Fiyatların KDV Dâhil Olarak Gösterilmesi 470
5.3. Verginin Fatura ve Benzeri Belgelerde Gösterilme Usulü 471
5.4. Verginin Hesaplanması 471
5.5. Verginin İndirimi 472
5.6. İndirimin Zamanı 472
6. Matrah ve İndirim Miktarlarının Değişmesi 473
6.1. Genel Açıklama 473
6.2. Sadece BSMV Kapsamındaki İşlemleri Yapanların Satın Aldıkları Malları İadesinde ve
Gerçekleşmeyen Hizmetlerde KDV Uygulaması 474
IV. KDV İADESİNDE ORTAK HUSUSLAR 474
A. İADE TUTARININ HESABI VE İADEYE DAYANAK İŞLEM VE BELGELER 474
1. İadesi Talep Edilebilecek KDV 474
1.1. Kapsam 474
1.2. İşlemin Bünyesine Giren Verginin Hesabına Dahil Edilebilecek Unsurlar 475
1.3. Amortismana Tabi İktisadi Kıymetlerde İade Uygulaması 476
1.4. YMM KDV İadesi Tasdik Raporu Hazırlanması Hizmetine Ait KDV 477
1.5. DİİB Sahibi Mükellefin İhraç Kaydıyla Tesliminde İade Edilecek KDV 477
1.6. İstisna Kapsamındaki İşlemin Gerçekleşmesinden Sonra İşleme İlişkin Mal ve Hizmet Alımları
ile İlgili Kur Farkları 478
1.7. İade Talebinde Bulunulabilecek Asgari Tutar 479
2. Mahsup Yoluyla İade 480
2.1. Genel Açıklama 480
2.1.1. Mahsup Edilebilecek Borçlar 481
2.1.2. Mahsuben İade Talebi 482
2.2. Mahsup Sonrası Alacağın Nakden İadesi 483
3. Maliye Bakanlığınca Belirlenen Sınırı Aşmayan Nakden İadeler 483
4. YMM KDV İadesi Tasdik Raporuna Dayalı İadeler 483
4.1. Genel Olarak 483
4.2. KDV İadesi Ön Kontrol Raporuna Dayalı İade Uygulaması 484
5. Teminat Karşılığı İade 485
5.1. Genel Açıklama 485
5.2. Teminat Türleri 486
5.3. Teminat Miktarları 486
5.6. Artırımlı Teminat Uygulaması 487
6. Vergi İnceleme Raporu ile İade 488
7. İade Talebinde Aranan Belgeler 489
7.1. İade Talep Dilekçesi 490
7.2. İade Hakkı Doğuran İşlemin Beyan Edildiği Döneme Ait İndirilecek KDV Listesi 490
7.3. İade Hakkı Doğuran İşleme Ait Yüklenilen KDV Listesi 491
7.4. İadesi Talep Edilen KDV Hesaplama Tablosu 491
7.5. Satış Faturaları Listesi 491
8. İade Talep Süresi 491
8.1. İndirimli Orana Tabi İşlemlere İlişkin İade Talep Süresi 492
8.2. Tam İstisna Kapsamındaki İşlemlere İlişkin İade Talep Süresi 492
8.3. Kısmi Tevkifat Uygulanan İşlemlere İlişkin İade Talep Süresi 493
B. İNDİRİMLİ TEMİNAT UYGULAMASI SİSTEMİ (İTUS) 493
1. İTUS Sertifikası Kapsamına Giren Mükellefler 493
1.1. Genel Şartlar 493
1.2. Özel Şartlar 495
1.2.1. İhracat İstisnası Kapsamındaki İade Talepleri Bakımından 495
1.2.1.1. İmalatçılar ve İmalatçı–İhracatçılar 495
1.2.1.2. Diğer İhracatçılar (Hizmet İhracatı Yapanlar Hariç) 495
1.2.2. Diğer İade Hakkı Doğuran İşlemler Bakımından 495
2. İTUS Sertifikası Uygulamasına Göre İade Taleplerinin Yerine Getirilmesi 496
3. İTUS Sertifikasının İptal edilmesi 496
C. HIZLANDIRILMIŞ İADE SİSTEMİ (HİS) 497
1. HİS Uygulaması Kapsamına Girecek Mükellefler 497
2. HİS Uygulamasına Göre İade Taleplerinin Yerine Getirilmesi 498
3. HİS Sertifikasının İptal Edilmesi 498
D. DİĞER HUSUSLAR 499
1. İade Hakkının İndirim Yoluyla Kullanılması 499
2. Defter ve Belgelerin Zayi Olması (Yangın, Su Baskını, Çalınma Gibi) Durumunda İade 500
3. Kamuya Ait Kuruluşlara İade 501
4. İstisna Kapsamında Yapılan Teslim ve/veya Hizmetin Matrahının Değişmesi ve Düzeltme İşlemleri 501
5. İstisna Kapsamındaki İşlemin Gerçekleştiği Dönemden Sonra Ortaya Çıkan Ödemeler 501
6. İade Taleplerinde, Sadece Listesi Gönderilen Belgelere İlişkin Saklama ve İbraz Yükümlülüğü 502
7. Yoklama ve Değerlendirme 502
8. Kayıt Düzeni 503
E. ÖZEL ESASLAR 504
1. Ortak Hükümler 504
1.1. Amaç 504
1.2. Belge Kavramı 504
1.3. Özel Esaslara Tabi Mükellefler 505
1.4. Özel Esaslara Tabi Olmayan Mükellefler 505
1.5. Olumlu Rapor 506
1.6. Olumsuz Rapor 506
1.7. Genel Esaslar 506
2. Sahte Belge Düzenlemek Amacıyla Mükellefiyet Tesis Ettirilmesi 506
2.1. Sahte Belge Düzenlemek Amacıyla Mükellefiyet Tesis Ettirenler 506
2.2. Sahte Belge Düzenlemek Amacıyla Mükellefiyet Tesis Ettirenlere Mal Teslimi ve Hizmet
İfasında Bulunanlar 508
3. Sahte Belge Düzenleyen veya Kullananlar 508
3.1. Sahte Belge Kavramı 508
3.2. Haklarında Sahte Belge Düzenleme Raporu Bulunanlar 509
3.3. Haklarında Sahte Belge Düzenleme Tespiti Bulunanlar 509
Mülga Paragraf – (RG:04/10/2016/29847) 509
3.4. Haklarında Sahte Belge Kullanma Raporu Bulunanlar 510
3.5. Haklarında Sahte Belge Kullanma Tespiti Bulunanlar 511
4. Muhteviyatı İtibariyle Yanıltıcı Belge Düzenleyen veya Kullananlar 512
4.1. Muhteviyatı İtibariyle Yanıltıcı Belge Kavramı 512
4.2. Haklarında Muhteviyatı İtibariyle Yanıltıcı Belge Düzenleme Raporu Bulunanlar 512
4.3. Haklarında Muhteviyatı İtibariyle Yanıltıcı Belge Düzenleme Tespiti Bulunanlar 512
4.4. Haklarında Muhteviyatı İtibariyle Yanıltıcı Belge Kullanma Raporu Bulunanlar 513
4.5. Haklarında Muhteviyatı İtibariyle Yanıltıcı Belge Kullanma Tespiti Bulunanlar 513
5. İşlemlerin Gerçekliğini İspat 514
6. Haklarında Olumsuz Rapor Bulunan Mükelleflerin İade Talepleri 516
6.1. Haklarında Sahte Belge veya Muhteviyatı İtibariyle Yanıltıcı Belge Düzenleme Raporu
Bulunanların İade Talepleri 516
6.1.1. İade Taleplerinin Yerine Getirilmesi 516
6.1.2. Genel Esaslara Dönüş 516
6.2. Haklarında Sahte Belge veya Muhteviyatı İtibariyle Yanıltıcı Belge Kullanma Raporu
Bulunanlar 517
6.2.1. İade Taleplerinin Yerine Getirilmesi 517
6.2.2. Genel Esaslara Dönüş 517
7. Haklarında Sahte Belge veya Muhteviyatı İtibariyle Yanıltıcı Belge Düzenleme veya Kullanma
Tespiti Bulunan Mükelleflerin İade Talepleri 517
7.1. Haklarında Sahte Belge veya Muhteviyatı İtibariyle Yanıltıcı Belge Düzenlediği Konusunda
Tespit Bulunanlar 517
7.1.1. İade Taleplerinin Yerine Getirilmesi 517
7.1.2. Genel Esaslara Dönüş 518
7.2. Haklarında Sahte Belge veya Muhteviyatı İtibariyle Yanıltıcı Belge Kullandığı Konusunda
Tespit Bulunanlar 518
7.2.1. İade Taleplerinin Yerine Getirilmesi 518
7.2.2. Genel Esaslara Dönüş 518
8. İadeye Esas Diğer Belgelerin Sahte veya Muhteviyatı İtibariyle Yanıltıcı Olması 519
9. Diğer Tespitler 519
9.1. Adresinde Bulunamama 519
9.2. Defter ve Belge İbraz Etmeme 520
9.3. Beyanname Vermeme 520
9.4. İhtiyati Tahakkuk veya İhtiyati Haciz Uygulanan Mükellefler 521
10. Özel Esaslara Tabi Mükelleflerin Kanuni Temsilcileri, Ortakları, Ortak Oldukları veya Bunların
Kurdukları veya Ortağı Oldukları Mükellefler ile Kanuni Temsilcisi Oldukları Mükellefler 521
11. Doğrudan Mal veya Hizmet Temin Ettikleri Mükellefler Hakkında Olumsuz Rapor veya Tespit
Bulunanlar 522
12. Geçiş Hükümleri 523
13. 3/8/2016 Tarihli ve 6736 Sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Kanun
Kapsamında KDV Artırımında Bulunanların Özel Esaslar Karşısındaki Durumu 525
14. 11/5/2018 Tarihli ve 7143 Sayılı Vergi ve Diğer Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı
Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Kapsamında KDV Artırımında Bulunanların Özel
Esaslar Karşısındaki Durumu 526
15. 3/6/2021 Tarihli ve 7326 Sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda
Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Kapsamında KDV Artırımında Bulunanların Özel Esaslar
Karşısındaki Durumu 527
16. 9/3/2023 Tarihli ve 7440 Sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda
Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Kapsamında KDV Artırımında Bulunanların Özel Esaslar
Karşısındaki Durumu 529
V. VERGİNİN TARHI VE ÖDENMESİ 530
A. VERGİLENDİRME USULLERİ 530
1. Gerçek Usulde Vergilendirme 530
2. Hasılat Esaslı Vergilendirme 531
2.1. Kapsam 531
2.2. Uygulamadan Yararlanacak Mükellefler 532
2.3. Hasılat Esaslı Vergilendirme Usulünün Uygulanması 533
2.4. Hasılat Esaslı Vergilendirme Usulünden Vazgeçilmesi 534
2.5. Uygulama Kapsamına Alınanlar 534
B. VERGİLENDİRME DÖNEMİ VE BEYAN ESASI 536
1. Vergilendirme Dönemi 536
2. Beyan Esası 537
2.1. Genel Açıklama 537
2.2. Şahıs Şirketlerince Verilecek Beyannameler 537
2.3. Sigorta Aracıları Tarafından Verilecek Beyannameler 537
3. Beyanname Verme Zamanı 537
4. Beyanname Çeşitleri 538
C. TARH İŞLEMLERİ 539
1. Tarh Yeri 539
2. Tarhiyatın Muhatabı 539
3. Tarh Zamanı 539
D. VERGİNİN ÖDENMESİ 539
VI. USUL HÜKÜMLERİ VE ÇEŞİTLİ HUSUSLAR 540
A. USUL HÜKÜMLERİ 540
1. Kayıt Düzeni 540
B. ÇEŞİTLİ HUSUSLAR 540
1. Verginin Gider Kaydedilemeyeceği 540
2. Müteselsil Sorumluluk 540
2.1. Kapsam 540
2.1.1. İşleme Doğrudan Taraf Olanlar 541
2.1.2. İşleme Doğrudan Taraf Olmayanlar 542
2.2. Uygulama 542
C. YÜRÜRLÜKTEN KALDIRILAN TEBLİĞLER 542
D. YÜRÜRLÜK 548
EKLER 551
YAZARLAR HAKKINDA 611 |
Bilgisayar, Teknoloji Kitapları 
