İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 5
Kısaltmalar 23
Giriş 25
Prof. Dr. Şebnem AKİPEK ÖCAL – Dr. Öğr. Üyesi Hayriye ŞEN DOĞRAMACI 25
Birinci Bölüm
NİŞANLANMA
Prof. Dr. Hayrunnisa ÖZDEMİR 33
I. NİŞANLANMANIN HUKUKÎ NİTELİĞİ 34
A. Karar Görüşü 35
B. Ön Sözleşme Görüşü 36
C. Sözleşme Görüşü 36
D. Kanaatimiz 37
II. NİŞANLANMANIN KURUCU UNSURLARI 38
III. NİŞANLANMANIN GEÇERLİLİK ŞARTLARI VE GEÇERSİZLİĞİ 42
A. Nişanlanma Ehliyetinin Kanunda Özel Olarak Düzenlenmemesi 43
B. Nişanlanmanın Emredici Hükümlere, Kişilik Hakkına, Kamu Düzenine, Ahlâka Uygun ve Konusu İtibarıyla İmkânlı (Mümkün) Olması 45
C. İrade Beyanlarının Sıhhatli Olması 45
D. Nişanlanmada Kanuna Karşı Hile 46
E. Nişanlanmanın Şekli 47
IV. NİŞANLANMANIN ŞARTA VEYA SÜREYE BAĞLANMASI 48
V. NİŞANLILIĞIN HÜKÜMLERİ 49
A. Evlenme Yükümlülüğü 49
B. Vaade Uygun Davranmanın ve Bunu Temin Eden Cayma Parasıyla Dönme Cezasının Eksik Borca Benzemesi 50
C. Sadakat Yükümlülüğü 51
D. Yardımlaşma Yükümlülüğü 52
VI. NİŞANLILIĞIN SONA ERMESİ 53
A. Nişanlılığı Sona Erdiren Hâller 54
1. Kendiliğinden Sona Erme 54
2. Anlaşarak Sona Erme (İkale) 55
3. Tek Taraflı Sona Erme (Bozma) 56
B. Nişanlılığın Sona Ermesinden Kaynaklanan Talepler 58
1. Maddî Tazminat 58
2. Manevî Tazminat 60
3. Hediyelerin İadesi 63
a. Genel Olarak 63
b. Hediyelerin Geri Verilmesi 65
4. Zamanaşımı 69
5. Başlık Sorunu 71
KAYNAKÇA 77
İkinci Bölüm
EVLENME
Prof. Dr. Şebnem AKİPEK ÖCAL 81
I. GENEL OLARAK 81
A. Evlenmenin Tanımı 81
B. Evlenmenin Hukuki Niteliği 84
1. Aile Hukuku Sözleşmesi Olduğuna Dair Görüş 85
2. Kurum Niteliğinde Olduğuna Dair Görüş 86
3. Şart İşlem Olduğuna Dair Görüş 87
II. EVLENME İÇİN GEREKEN ŞARTLAR 87
A. Evlenmenin Maddi Şartları 88
1. Evlenme Ehliyeti 88
a. Evlenme Yaşı 89
aa. Olağan Evlenme Yaşı 89
bb. Olağanüstü (İstisnai) Evlenme Yaşı 90
b. Ayırt Etme Gücü 92
c. Kişilerin Evlenme Ehliyeti Bakımından Ayırım 92
2. Evlenme Engelleri 94
a. Kesin Evlenme Engelleri 94
aa. Hısımlık 95
aaa. Kan Hısımlığı 95
bbb. Kayın Hısımlığı 96
ccc. Evlatlık İlişkisi 97
bb. Önceki Evlilik 98
cc. Akıl Hastalığı 99
b. Kesin Olmayan Evlenme Engelleri 100
aa. Bekleme Süresi 100
bb. Bazı Bulaşıcı Hastalıklar 101
B. Evlenmenin Şekil Şartları 102
1. Evlenme Sözleşmesinden Önceki Şekil Şartları 104
a. Evlenme Başvurusu ve Başvurusunun Yapılacağı Yer 104
b. Evlenme Başvurusunun İncelenmesi ve Reddi 106
2. Evlenme Töreni Esnasındaki Şekil Şartları 108
3. Evlenme Töreni Sonrasındaki Şekil Şartları 110
a. Evlenme Cüzdanının Verilmesi 110
b. Evlenmenin Nüfus İdaresine Bildirilmesi ve Aile Kütüğüne Tescil Edilmesi 111
c. Evliliğin Mutlak Butlan Sebebinin Varlığını Cumhuriyet Savcılığına Bildirme 111
d. Evlenmenin Dini Olarak da Gerçekleşmesi 111
III. EVLENMENİN HÜKÜMSÜZLÜĞÜ 112
A. Evlenmenin Yokluğu 112
1. Evlenmenin Yokluğuna Sebep Olan Durumlar 113
a. Evlenenlerin Aynı Cinsiyetten Olması 113
b. Evlenmenin, Evlendirme Memuru Önünde Yapılmaması 114
c. Evlenecek Kişilerin, Evlendirme Memurunun Önünde Aynı Anda Hazır Bulunmaları 115
2. Evlenmenin Yokluğunun Sonuçları 116
B. Evlenmenin Butlanı 117
1. Mutlak Butlan 117
2. Nisbi Butlan 119
C. Evlenmenin Butlanına Yol Açmayan Eksiklikler 122
KAYNAKÇA 123
Üçüncü Bölüm
EVLİLİĞİN SONA ERMESİ
Doç. Dr. Ahmet AYAR 125
I. GENEL OLARAK 125
II. BOŞANMA 126
A. Genel Olarak 126
B. Boşanma Sebepleri 127
1. Boşanmanın Özel Sebepleri 127
a. Zina 127
b. Hayata Kast, Pek Kötü veya Onur Kırıcı Davranış 131
c. Küçük Düşürücü Suç İşleme ve Haysiyetsiz Hayat Sürme 133
d. Terk 135
e. Akıl Hastalığı 137
2. Boşanmanın Genel Sebepleri 139
a. Genel Olarak 139
b. Evlilik Birliğinin Temelinden Sarsılması 140
c. Eşlerin Boşanma Hususunda Anlaşmaları 145
d. Ortak Hayatın Kurulamaması Ya Da Fiili Ayrılık 147
C. Boşanma Davası 149
1. Davanın Konusu 149
2. Yetkili ve Görevli Mahkeme 150
3. Taraflar ve Dava Ehliyeti 151
4. Davada Uygulanacak Usul Kuralları ve Alınacak Geçici Önlemler 152
a. Usul Kuralları 152
b. Dava Sırasında Alınacak Geçici Önlemler 153
5. Dava Sonunda Verilecek Karar 155
a. Ayrılık Kararı (Ve Sonuçları) 155
b. Boşanma Kararı (Ve Sonuçları) 156
aa. Boşanma Kararının Eşler Bakımından Kişisel Sonuçları 156
bb. Boşanma Kararının Eşler Bakımından Mali Sonuçları 158
aaa. Maddi Tazminat 158
bbb. Manevi Tazminat 160
ccc. Yoksulluk Nafakası 162
cc. Boşanma Kararının Çocuklar Bakımından Sonuçları 162
aaa. Velâyet 163
bbb. Çocukla Kişisel İlişki Kurulması 164
ccc. Çocuğa İştirak Nafakası Bağlanması 167
KAYNAKÇA 168
Dördüncü Bölüm
NAFAKA
Doç. Dr. Özge UZUN KAZMACI 171
I. NAFAKA TÜRLERİ VE ÖZELLİKLERİ 171
II. BAKIM NAFAKALARI 172
A. Tedbir Nafakası 172
1. TMK 196 Çerçevesinde Eşler Birlikte Yaşarken Tedbir Nafakası 173
2. TMK 197 Çerçevesinde Eşlerin Ayrı Yaşaması Halinde Tedbir Nafakası 175
3. TMK 169 Çerçevesinde Boşanma ve Ayrılık Davalarında Tedbir Nafakası 177
4. 6284 Sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun Kapsamında Tedbir Nafakası 180
B. Anne Babanın Bakım Yükümlülüğü ve TMK 329 Çerçevesinde Çocuğun Dava Hakkı 182
1. Bakım Yükümlülüğünün Kapsamı ve Yerine Getirilmesi 182
2. Bakım Yükümlülüğünün Süresi 184
3. Çocuğun Dava Hakkı ve Nafakanın Belirlenmesi 186
C. TMK 182/III Çerçevesinde İştirak Nafakası 187
1. Nafakanın Özellikleri 187
2. Nafakanın Başlangıcı ve Süresi 189
3. Nafakanın Belirlenmesi ve Değiştirilmesi 190
D. Yoksulluk Nafakası 194
1. Nafakanın Hukuki Niteliği ve Koşulları 194
2. Nafakanın Belirlenmesi ve Değiştirilmesi 198
3. Nafakanın Süresi ve Sona Ermesi 201
III. YARDIM NAFAKASI 203
IV. NAFAKA KARARININ YERİNE GETİRİLMESİ VE ZORLAMA HAPSİ 207
KAYNAKÇA 210
Beşinci Bölüm
EVLİLİĞİN HÜKÜMLERİ
Dr. Öğr. Üyesi Hayriye ŞEN DOĞRAMACI 215
I. EVLİLİK BİRLİĞİNDE EŞLERİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ 215
A. Evlilik Birliği 215
B. Eşlerin Yükümlülükleri 218
1. Evlilik Birliğinin Mutluluğunu Sağlama Yükümlülüğü 218
2. Çocuklarına Birlikte Özen Gösterme Yükümlülüğü 218
3. Birlikte Yaşama Yükümlülüğü 219
4. Sadakat Yükümlülüğü 220
5. Yardım Yükümlülüğü 220
II. EVLİLİK BİRLİĞİNİN GİDERLERİNE KATILMA 221
III. EŞLERİN MESLEK SEÇİMİ VE İŞİ 223
IV. EVLİLİK BİRLİĞİNİN TEMSİLİ 223
A. Genel Olarak 223
B. Evlilik Birliğinde Temsilin Türleri 225
1. Olağan Temsil Yetkisi 225
2. Olağanüstü Temsil Yetkisi 226
3. Sorumluluk 227
V. EVLİLİK KONUTU/AİLE KONUTU 228
VI. EŞLERİN HUKUKİ İŞLEMLERİ 230
A. Kural 230
B. Diğer Eşin Rızasına Bağlı İşlemler 231
1. Kefalet Sözleşmesi 231
2. Aile Konutu İle İlgili Hukuki İşlemler 233
a. TMK m. 194’te Öngörülen Sınırlandırmanın Hukuki Niteliği 235
b. Aile Konutunu Konu Alan Hukuki İşlemlerin Şerhi 238
VII. KADININ SOYADI 240
VIII. EVLİLİK BİRLİĞİNİN KORUNMASI 247
A. Genel Olarak 247
B. Evlilik Birliğinde Eşlerin Yapacakları Parasal Katkının Belirlenmesi 248
C. Ortak Yaşama Ara Verilmesi 249
1. Ortak Yaşama Ara Verilmesinin Sonuçları 250
2. Ortak Yaşama Ara Verilmesi Halinde Alınacak Önlemler 251
a. Eşlerin Yapacakları Parasal Katkının Belirlenmesi 251
b. Konut ve Eşyasından Yararlanmanın Belirlenmesi 251
c. Mallarının Yönetim Tarzının Belirlenmesi 251
d. Ergin Olmayan Çocuğun Durumunun Belirlenmesi 252
D. Borçlulara Yönelik Önlemler Alınması 252
E. Eşlerden Birinin Tasarruf Yetkisinin Kısıtlanması 253
F. Eşlerin Temsil Yetkisinin Kısmen veya Tamamen Kaldırılması 256
G. 6284 Sayılı Kanunla Getirilen Koruma Olanakları 258
KAYNAKÇA 265
Altıncı Bölüm
MAL REJİMLERİ
Prof. Dr. Zafer ZEYTİN 267
I. MAL REJİMLERİ VE EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİ 267
A. Giriş 267
B. Mal Rejimleri Genel Hükümler 268
1. Mal Rejimi Düzenleme Serbestisi 270
a. Şekil Serbestisi ile Düzenleme 270
b. Mal Rejimi Sözleşmesi ile Düzenleme 272
c. Mal Rejimi Sözleşmesi Yapma Ehliyeti 272
d. Mal Rejimi Sözleşmesi ile İçerik Düzenleme 273
2. Olağanüstü Mal Rejimi 274
a. Olağanüstü Mal Rejimine Geçişi Haklı Kılan Sebepler 276
aa. Diğer Eşe Ait Malvarlığının Borca Batık veya Ortaklıktaki Payının Haczedilmiş Olması (Taleple) 276
bb. Eşin, İstemde Bulunan Eşin veya Ortaklığın Menfaatlerini Tehlikeye Düşürmüş Olması (Taleple) 277
cc. Eşin Ortaklığın Malları Üzerinde Bir Tasarruf İşleminin Yapılması İçin Gereken Rızasını Haklı Bir Sebep Olmadan Esirgemesi (Taleple) 277
dd. Eşin, Malvarlığı, Geliri, Borçları veya Ortaklık Malları Hakkında Bilgi Vermekten Kaçınması (Taleple) 277
ee. Eşin Ayırt Etme Gücünden Sürekli Yoksun Olması (Taleple) 278
ff. Mal Ortaklığı Kabul Eden Eşlerden Birinin İflasında (Kendiliğinden) 278
gg. Mal Ortaklığı Kabul Eden Eşlerden Birine Karşı İcra Takibinde Alacaklısının Zarara Uğraması (Alacaklının Talebiyle) 279
b. Olağanüstü Mal Rejimine Geçişin Hükümleri 279
c. Olağanüstü Mal Rejimin Sona Ermesi 280
d. Olağanüstü Mal Rejimine Geçişte Görevli ve Yetkili Mahkeme 280
3. Alacaklıların Korunması 281
4. Bir Eşin Mallarının Diğeri Tarafından Yönetimi 282
5. Envanter 283
6. Eşler Arasındaki Borçlar 284
7. Mal Rejimi Tasfiyesi Davalarında Yetki 285
II. YASAL MAL REJİMİ EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİ 286
A. Genel Olarak 286
B. Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminin Başlangıcı 286
1. Kanun Gereği 286
2. Sözleşme Gereği 286
3. Mahkeme Kararı Gereği 287
C. Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminin Sona Ermesi 287
1. Kanun Gereği 287
2. Sözleşme Gereği 288
3. Mahkeme Kararı Gereği 288
D. Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminin Tasfiyesi 288
1. Eşlerin Malları Geri Almaları ve Borçları Düzenlemeleri 288
a. Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminde Mülkiyet 288
b. Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminde Yönetim, Yararlanma ve Tasarruf Yetkisi 289
2. Artık Değer Hesabındaki Malvarlıkları 289
a. Edinilmiş Mallara Katılma Rejimindeki Mallar 290
aa. Edinilmiş Mallar 290
aaa. Tanımı ve Unsurları 290
bbb. Kanunî Örnekler 291
aaaa. Çalışma Karşılığı Edinilen Malvarlığı Değerleri 291
bbbb. Sosyal Güvenlik veya Sosyal Yardım Kurum ve Kuruluşlarının veya Personele Yardım Amacıyla Kurulan Sandık ve Benzerlerinin Yaptığı Ödemeler 291
cccc. Çalışma Gücünün Kaybı Nedeniyle Ödenen Tazminatlar 292
dddd. Kişisel Malların Gelirleri 292
eeee. Edinilmiş Malların Yerine Geçen Değerler (İkame İlkesi) 292
ffff. Edinilmiş Mallara Diğer Örnekler 293
bb. Kişisel Mallar 293
aaa. Yalnız Kişisel Kullanıma Yarayan Eşya 293
bbb. Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminin Başlangıcından Önceki Mallar 293
ccc. Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi Süresince Miras Yoluyla Edinilen Mallar 294
ddd. Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi Süresince Karşılıksız Edinilen Mallar 294
eee. Manevi Tazminat Alacakları 294
fff. 6. Kişisel Malların Yerine Geçen Değerler 294
ggg. Mal Rejimi Sözleşmesi İle Edinilmiş Malların Kişisel Mal Kabul Edilmesi 294
3. Artık Değer Hesabının Aktifleri 295
a. Mevcut Edinilmiş Mallar (MEM) 295
b. Değer Artış Payı Alacağı – (DAP) 295
aa. Unsurları 297
bb. Hesaplanması 297
c. Eklenecek Değerler – (ED) 299
d. Denkleştirme Alacakları – (DA) 301
4. Artık Değer Hesabının Pasifleri 302
a. Değer Artış Payı (Borcu) – (DAPB) 303
b. Denkleştirme Borçları – (DB) 303
c. Diğer Borçlar 304
E. Artık Değere Katılma Alacağı 306
1. Kanun Gereği 306
2. Mal Rejimi Sözleşmesine Göre 310
3. Katılma Alacağına Hâkimin Hakkaniyet Gereği Müdahalesi 310
F. Katılma Alacağının ve Değer Artış Payının Ödenmesi 312
1. Artık Değer ve Değer Artış Payı Alacaklarını Talep Edilebileceği Zaman 313
2. Alacakların Takası 314
3. Borçlu Tarafın Ayni Ödeme Yetkisi 314
4. Borçluya Vade Tanınması 314
5. Alacağa Faiz Yürütülmesi ve Güvence Verilmesi 315
6. Aile Konutu ve Ev Eşyası Üzerinde Ayni Hak Tanınması 316
a. Ayni Hak Tanınmasının Sınırları 317
G. Üçüncü Kişiye Karşı Dava Hakkı 318
1. Şartları ve Sorumluluğun Kapsamı 318
2. Hak Düşürücü Süre 319
H. Alacakların (Katılma ve Değer Artış Payı) Zamanaşımına Uğraması 320
III. SEÇİMLİK MAL REJİMLERİ 320
A. Mal Ayrılığı Rejimi 320
B. Paylaşmalı Mal Ayrılığı 321
C. Mal Ortaklığı 323
KAYNAKÇA 327
Yedinci Bölüm
SOYBAĞI
Doç. Dr. Hatice Kübra ERCOŞKUN ŞENOL 329
I. SOYBAĞI KAVRAMI VE TÜRLERİ 329
A. Soybağı Kavramı 329
B. Soybağı Türleri 329
II. SOYBAĞININ KURULMASI 331
A. Çocuk ile Anası Arasında Soybağının Kurulması 331
B. Çocuk ile Babası Arasında Soybağının Kurulması 334
1. Ana ile Evlilik 334
a. Evliliğin Çocuğun Doğumundan Önce Gerçekleşmesi 334
aa. Babalık Karinesi 334
aaa. Çocuğun Evlilik İçinde Doğması 335
bbb. Çocuğun Evlilik İçinde Ana Rahmine Düşmesi 336
bb. Babalık Karinesinin Çürütülmesi: Soybağının Reddi Davası 339
aaa. Soybağının Reddi Davasının Tarafları 340
aaaa. Davacı 340
aaaaa. Koca ve Çocuk 340
bbbbb. Diğer İlgililer 341
bbbb. Davalı 344
bbb. Soybağının Reddi Davasında İspat 345
aaaa. Çocuk Evlilik İçinde Ana Rahmine Düşmüşse 346
bbbb. Çocuk Evlenmeden Önce veya Ayrı Yaşama Sırasında Ana Rahmine Düşmüşse 347
ccc. Soybağının Reddi Davası Açma Hakkının Düşmesi 348
aaaa. Hak Düşürücü Sürenin Geçmesi 348
bbbb. Kocanın Dava Hakkının Hak Düşürücü Sürenin Geçmesinden Önce Düşmesi 352
ddd. Soybağının Reddi Kararının Sonuçları 353
b. Evliliğin Çocuğun Doğumundan Sonra Gerçekleşmesi 354
aa. Genel Olarak 354
bb. Bildirim 356
cc. Sonradan Evlenme Yoluyla Kurulan Soybağına İtiraz: İptal Davası 357
aaa. İptal Davasının Tarafları 357
aaaa. Davacı 357
bbbb. Davalı 360
bbb. İptal Davasında İspat 360
ccc. İptal Davasında Hak Düşürücü Süreler 361
ddd. İptal Kararının Sonuçları 362
2. Tanıma 362
a. Genel Olarak 362
b. Geçerlilik Koşulları 364
aa. Şekil 364
bb. Ehliyet 368
cc. Çocuk ile Başka Bir Erkek Arasında Soybağının Bulunmaması 368
c. Tanımanın Geçersizliği 369
aa. Vasiyetname Yoluyla Yapılan Tanımanın Geçersizliği 369
bb. Vasiyetname Dışı Yollarla Yapılan Tanımanın Geçersizliği 370
aaa. Tanımanın Kesin Hükümsüzlüğü 370
bbb. Tanımanın İptali 371
aaaa. Tanımanın İrade Sakatlığı Sebebiyle İptali 371
bbbb. Tanımanın Tanıyanın Çocuğun Baba Olmaması Sebebiyle İptali 372
aaaaa. Taraflar 372
bbbbb. İspat Yükü 375
ccccc. Hak Düşürücü Süreler 375
cccc. Tanımanın İptalinin Yarattığı Sonuçlar 376
3. Babalık Hükmü 376
a. Babalık Davasının Tarafları 377
aa. Davacı 377
bb. Davalı 380
b. Babalık Davasının İhbarı 381
c. Babalık Davasında İspat 381
aa. Karine 381
bb. Karinenin Çürütülmesi 382
d. Babalık Davasında Hak Düşürücü Süreler 384
e. Babalık Hükmünün Sonuçları 386
aa. Çocuk Yönünden 386
bb. Ana Yönünden 387
C. Soybağına İlişkin Davalarda Ortak Hükümler 389
1. Yetkili ve Görevli Mahkeme 389
2. Yargılama Usulü 390
a. Hâkimin Maddi Olguları Re’sen Araştırma Yükümlülüğü ve Kanıtları Serbestçe Takdir Etme Yetkisi 390
b. Taraflar ve Üçüncü Kişilerin Tıbbi Yöntemlerin Uygulanmasına Rıza Gösterme Yükümlülüğü 391
c. Davanın Reddinde Ek Süre 393
III. SOYBAĞININ HÜKÜMLERİ 393
A. Genel Olarak 393
B. Soyadı 394
1. Genel Olarak 394
2. Velâyet Hakkındaki Değişikliğe Bağlı Olarak Çocuğun Soyadının Değiştirilmesi Sorunu 397
C. Karşılıklı Yükümlülükler 399
D. Çocuk İle Kişisel İlişki Kurma Hakkı 401
1. Ana ve Baba İle Çocuk Arasında Kişisel İlişki Kurulması 401
2. Üçüncü Kişiler İle Çocuk Arasında Kişisel İlişki Kurulması 405
3. Çocuk İle Kişisel İlişki Kurulmasında Yetkili ve Görevli Mahkeme 407
4. Çocuk İle Kişisel İlişki Kurulmasına Dair Kararların İcrası 408
E. Çocuğun Bakım ve Eğitim Giderlerini Karşılama Yükümlülüğü 412
KAYNAKÇA 415
Sekizinci Bölüm
EVLAT EDİNME
Dr. Öğr. Üyesi Gözde ÇAĞLAYAN AYGÜN 423
I. GENEL OLARAK: EVLAT EDİNMENİN TANIMI VE HUKUKİ NİTELİĞİ 423
II. EVLAT EDİNMENİN ŞARTLARI 424
A. Küçüklerin Evlat Edinilmesine İlişkin Şartlar 424
1. Genel Şartlar 424
a. Küçüğün Bir Yıl Süreyle Bakılmış ve Eğitilmiş Olması 424
b. Evlat Edinmenin Küçüğün Yararına Olması 426
c. Evlat Edinenin Diğer Çocuklarının Yararlarının Hakkaniyete Aykırı Şekilde Zedelenmemesi 428
2. Özel Şartlar 429
a. Birlikte Evlat Edinme Açısından 429
aa. Evli Kişilerin Birlikte Evlat Edinmesi Kuralı 429
bb. Eşlerin Birlikte Evlat Edinmesi Kuralının İstisnaları 431
aaa. Diğer Eşin Çocuğunun Evlat Edinilmesi: Üvey Evlat Edinme 431
bbb. Evli Kişilerin Tek Başına Evlat Edinmesi 432
b. Tek Başına Evlat Edinme Açısından 433
c. Evlat Edinen İle Evlatlık Arasında Yaş Farkı 434
d. Küçüğün Rızası 435
e. Vesayet Dairelerinin İzni 436
f. Ana ve Babanın Rızası 436
aa. Genel Olarak 436
bb. Rızanın Aranmaması 438
cc. Rızanın Aranmaması Yönündeki Mahkeme Kararı 439
B. Ergin ve Kısıtlıların Evlat Edinilmesi 439
1. Şartları 440
a. Evlat Edinenin Altsoyunun Açık Muvafakat Vermesi 440
b. Evlatlığa İlişkin Aranan Şartlar 441
aa. Bedensel veya Zihinsel Özrü Nedeniyle Sürekli Yardıma Muhtaç Ergin veya Kısıtlının Beş Yıl Süreyle Bakılmış ve Gözetilmiş Olması 441
bb. Evlat Edinilen Ergin veya Kısıtlının Küçüklüğünde Beş Yıl Süreyle Evlat Edinen Tarafından Bakılmış ve Gözetilmiş Olması 442
cc. Diğer Haklı Sebeplerle Beş Yıl Süreyle Aile Halinde Yaşamış Olma 442
c. Evlatlık Alınacak Ergin veya Kısıtlının Evli Olması Durumunda Eşinin Rızası 443
d. Küçüklerin Evlat Edinilmesine İlişkin Hükümlerin Kıyasen Uygulanması 444
III. EVLAT EDİNMENİN ŞEKLİ VE USULÜ 444
A. Araştırma ve Dinleme Sonrası Verilen Mahkeme Kararı 444
B. Nüfus Kütüğüne Kayıt 447
IV. EVLAT EDİNMENİN SONUÇLARI 447
A. Evlatlığın Adı ve Soyadı 447
B. Hısımlık 449
C. Evlenme Yasağı 450
D. Vatandaşlık 451
E. Mirasçılık 452
F. Nafaka Yükümlülüğü 454
G. Velayet 454
V. EVLAT EDİNME İLİŞKİSİNİN KALDIRILMASI 456
A. Genel Olarak 456
B. Evlatlık İlişkisinin Kaldırılması Sebepleri 456
1. Rızası Gereken Kişilerin Rızalarının Alınmaması 457
2. Evlat Edinme İlişkisinin Kurulmasındaki Diğer Noksanlıklar 459
C. Evlatlık İlişkisinin Kaldırılmasının İstenemeyeceği Durumlar 460
D. Evlatlık İlişkisinin Kaldırılması Davası 461
E. Hak Düşürücü Süre 462
F. Evlatlık İlişkisinin Kaldırılmasının Sonuçları 462
VI. EVLAT EDİNME İŞLEMLERİNDE ARACILIK FAALİYETLERİ 463
KAYNAKÇA 465
Dokuzuncu Bölüm
VELÂYET
Prof. Dr. Hayrunnisa ÖZDEMİR 469
I. TANIMI VE HUKUKİ NİTELİĞİ 469
II. VELAYETE TABİ OLANLAR 473
III. VELAYET HAKKINA SAHİP OLANLAR 473
IV. VELAYET HAKKININ ÖZELLİKLERİ 474
V. VELAYETİN KAPSAMI 475
A. Genel Olarak 475
B. Çocuğa Ad Koyma 475
C. Çocukla Birlikte Yaşama 475
D. Çocuğun Yerleşim Yeri 475
E. Çocuğun Bakımı ve Eğitimi 475
F. Çocuğun Söz Dinleme Yükümlülüğü 476
G. Çocuğun Ehliyeti ve Temsili 476
H. Çocuğun Aileyi Temsil Etmesi 477
VI. ÇOCUK İLE ANA VE BABASI ARASINDAKİ HUKUKÎ İŞLEMLER 477
VI. BİRLİKTE VELAYET 478
A. Genel Olarak 478
B. Birlikte Velayet İle İlgili Gelişmeler 480
C. Birlikte Velayetin Söz Konusu Olabileceği Durumlar 485
1. Evlilik Birliğinin Sona Ermesi Neticesinde Müşterek Çocuğun Velayeti 485
2. Evlilik Birliği Dışında Doğan Çocuğun Velayeti 486
D. Aile Mahkemelerinin Görevi 488
E. Mevzuattaki Düzenleme ve Değerlendirilmesi 489
1. 4721 Sayılı Türk Medeni Kanunu’nun Velayete İlişkin Hükümleri 489
2. Mehaz İsviçre Medeni Kanunu’nun Velayete İlişkin Hükümleri 490
3. Kamu Düzeni Kavramı Çerçevesinde Kavramın Değerlendirilmesi 492
F. Birlikte Velayete Hükmedilmemesi Gereken Haller 501
1. Velâyetin Kaldırılması Nedenlerinin Bulunması 501
2. Ebeveynler Arasında Sürekli Bir Çatışma Durumunun Bulunması 502
3. Ebeveynlerin Birbirleri İle İletişim Kurma İsteklerinin Bulunmaması 503
4. Ebeveynlerin Ortak Taleplerinin Velâyetin Taraflardan Birine Verilmesi Yönünde Olması 504
G. Uluslararası Sözleşme Çerçevesinde Yapılan Değerlendirme 505
KAYNAKÇA 511
Onuncu Bölüm
VESAYET
Doç. Dr. Eda Şahin ŞENGÜL 517
I. GENEL OLARAK 517
A. Vesayetin Tanımı ve Kapsamı 517
B. Vesayet – Velayet Ayrımı 519
C. Vasi – Kayyım 520
D. Genel Vesayet – Özel Vesayet 520
II. VESAYETİ GEREKTİREN HALLER 523
A. Küçüklük 524
B. Kısıtlama 525
1. Kısıtlama Sebepleri 525
a. Akıl Hastalığı ve Akıl Zayıflığı 525
b. Savurganlık, Alkol veya Uyuşturucu Madde Bağımlılığı, Kötü Yaşama Tarzı ve Kötü Yönetim 528
aa. Genel olarak 528
bb. Savurganlık 529
cc. Alkol veya uyuşturucu madde bağımlılığı 529
dd. Kötü yaşama tarzı 530
ee. Kötü yönetim 530
ff. Kendisini veya Ailesini Darlık veya Yoksulluğa Düşürme, Devamlı Olarak Korunmaya ve Bakıma Muhtaç Olma ya da Başkalarının Güvenliğini Tehdit Etme 530
c. Özgürlüğü Bağlayıcı Ceza 531
d. İstek Üzerine Kısıtlama 533
2. Kısıtlama Sebeplerinin Yarışması 536
3. Kısıtlamada Usul 537
a. İlgilinin Dinlenmesi ve Sağlık Raporu 537
b. İlan 538
c. Yetki 539
4. Kısıtlama Kararının Sonuçları 541
C. Vasi Atanması 541
1. Vasi Atanma Koşulları 541
a. Vasi Olmaya İlişkin Genel Koşullar 541
b. Vasi Atanmada Eşin ve Hısımların Önceliği ile İlgilinin İsteği 542
c. Vasiliği Kabul Yükümlülüğü 544
d. Vasilikten Kaçınma Sebepleri 544
e. Vasiliğe Engel Olan Sebepler 545
2. Vasi Atama Usulü 546
3. Vasilikten Kaçınma ve İtiraz Usulü 548
III. KAYYIMLIK VE YASAL DANIŞMANLIK 549
A. Temsil Kayyımlığı 551
B. Yönetim Kayyımlığı 552
C. İsteğe Bağlı Kayyımlık 554
D. Yasal Danışmanlık 555
IV. KORUMA AMAÇLI ÖZGÜRLÜĞÜN KISITLANMASI 557
V. VESAYETİN YÜRÜTÜLMESİ 560
A. Vasinin Görev Başlayınca Yapması Gerekenler 560
1. Defter Tutma 560
2. Değerli Eşyaların Saklanması 562
3. Taşınırların Satımı 562
4. Paraların Yatırılması 563
5. Yatırımların Dönüştürülmesi 563
6. Ticari ve Sınai İşletmeler 564
7. Taşınmazların Satımı 564
B. Vasisini Görevi Boyunca Yapması Gerekenler 565
1. Vesayet Altındaki Kişiye Kişisel Özen Gösterme 565
2. Vesayet Altındaki Kişiyi Temsil Etme 567
3. Vesayet Altındaki Kişinin Mallarını Yönetme 570
VI. VESAYET DAİRELERİNİN GÖREVLERİ 571
VII. VESAYET ORGANLARININ SORUMLULUĞU 576
VIII. VESAYETİN SONA ERMESİ 577
A. Vesayeti Gerektiren Hallerin Sona Ermesi 577
B. Vasilik Görevinin Sona Ermesi 579
C. Vesayetin Sona Ermesinin Sonuçları 583
KAYNAKÇA 586
Kavram Dizini 587 |