3194 sayılı İmar Kanununun 21. maddesine göre; istisnalar dışında özel kişi ve kurumlar ile kamu tarafından yapılan ya da yaptırılan bütün yapılar için belediyelerden ya da valiliklerden "yapı ruhsatı" (inşaat izni/ inşaat ruhsatı) alınması zorunludur.

Yapılaşma faaliyetlerinin ilgili olduğu alanın niteliği dikkate alındığında, belediye denetim görevinin amacına ulaşabilmesi için yapılaşmanın mutlak olarak idarenin iznine bağlanması gerekir.

Yapılaşmanın izne tabi tutulması, Anayasa'nın 35. maddesine göre mülkiyet hakkına "kamu yararı" sebebiyle getirilmiş bir kısıtlamadır. Nitekim Anayasa Mahkemesine göre, yapıların imar planı ve imar mevzuatına uygunluğunu sağlamanın temel aracı olan yapı ruhsatı zorunluluğu ile sağlanmak istenen nihai amaç; kamu düzeni, güvenliği ve esenliğini de içeren kamu yararı amacıdır.

Bu eserde de yapı ruhsatı ile ilgili temel kavramlar ve genel açıklamalar, yapı ruhsatı alma usulü, yapı ruhsatı ve muvakkat yapı, yapı türlerine göre yapı ruhsatı, yapı ruhsatı ve ruhsatta tadilat, yapı türlerine göre yapı ruhsat harcı, işyeri açma ve çalışma ruhsatı verilmesinde yapı ruhsatı ve yapı kullanma izin belgesinin (iskân) rolü ile yapı ruhsatı ile ilgili açılabilecek davalar ve sonuçları incelenmiştir.