İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 5
Şekiller ve Tablolar Listesi 17
Giriş 19
Birinci Bölüm
İŞLETMECİLİĞİN GELİŞİMİ VE İŞLETME BİLİMİNİN KAPSAMI
A. İŞLETMECİLİĞİN GELİŞİMİ VE ESASLARI 23
1. İşletmeciliğin Tarihsel Gelişimi 23
2. İşletmeciliğin Esasları 29
B. İŞLETME BİLİMİNİN KONUSU VE KAPSAMI 30
1. İşletme Biliminin Konusu ve Kapsamı 30
2. İşletme Biliminin Diğer Disiplinlerle İlişkisi 33
Bölüm Özeti 35
İkinci Bölüm
İŞLETMECİLİK VE TEMEL KAVRAMLAR
A. İŞLETMECİLİK VE GİRİŞİMCİLİK 39
1. İşletme Kavramı 40
2. İşletmecilik Kavramı 43
3. Girişim ve Girişimcilik 43
4. Girişimci ve Yönetici 46
B. İŞLETME EKONOMİSİNDE TEMEL KAVRAMLAR VE EKONOMİK SİSTEMLER 47
1. İşletme Ekonomisinde Temel Kavramlar 47
2. Paranın Kısa Tarihçesi 53
3. Ekonomik Sistemler ve Piyasa Çeşitleri 54
3.1. Ekonomik Sistemler 54
3.2. Piyasa Çeşitleri 56
Bölüm Özeti 59
Üçüncü Bölüm
İŞLETMENİN ÇEVRESİ VE AMAÇLARI
A. İŞLETMENİN ÇEVRESİ VE ÇEVRESEL BELİRSİZLİK 63
1. İşletmenin Ekonomik Sistem İçindeki Yeri 64
2. İşletmenin Çevresi 67
2.1. İşletme İçi Çevre (Kontrol Edilebilir Çevre) 68
2.2. Mikro Çevre 68
2.3. Makro Çevre 70
2.4. Uluslararası Çevre 71
3. Çevresel Belirsizlik 72
4. İşletmenin Çevre Uyumu 73
5. Küresel Rekabet ve Değişen Pazarlar 75
B. İŞLETMENİN AMAÇLARI 76
1. İşletmenin Amaçları 76
1.1. Uzun Dönemde Kâr Elde Etme 77
1.2. Topluma Hizmet Sunma 78
1.3. Bağımsız Olma 79
1.4. Prestij Sağlama 79
1.5. Ömrünü Sürekli Kılma 80
2. İşletme Kurma Nedenleri 80
C. İŞLETMENİN SORUMLULUKLARI 81
1. İşletmelerin Toplumsal Sorumlulukları 81
2. İşletmelerin Ekonomik Sorumlulukları 83
Bölüm Özeti 84
Dördüncü Bölüm
İŞLETMELERİN KURULUŞ SÜRECİ VE İŞ PLANI
A. KURULUŞ SÜRECİ 89
1. Pazar Araştırması ve Talep Tahmini 89
2. Kuruluş Aşamaları 91
2.1. Proje Yatırım Düşüncesi 92
2.2. Fizibilite (Yapılabilirlik) Çalışmaları 94
2.3. Fizibilite Raporu 99
2.4. Yatırım Kararı ve Yatırım Projesi 101
2.5. Uygulama ve Denetim 101
2.6. Fizibilite Raporu Örneği 101
3. Kuruluş Dosyası Hazırlama 105
B. İŞ PLANI 107
Bölüm Özeti 113
Beşinci Bölüm
KURULUŞ YERİ SEÇİMİ VE DEĞERLEME YÖNTEMLERİ
A. KURULUŞ YERİ SEÇİMİ 117
1. Kuruluş Yeri Kavramı 117
2. Kuruluş Yeri Seçiminin Aşamaları 119
3. Kuruluş Yeri Faktörleri 119
4. En Uygun Kuruluş Yeri 124
5. Organize Sanayi Bölgesi (OSB) 125
6. Küçük Sanayi Sitesi (KSS) 126
7. Teknopark (Yeni Teknoloji Merkezi) 127
8. İş Geliştirme Merkezleri 128
B. KURULUŞ YERİ DEĞERLEME YÖNTEMLERİ 129
1. Faktörlerin Karşılaştırılması Yöntemi 129
2. Maliyet Analizi 131
Bölüm Özeti 135
Altıncı Bölüm
KAPASİTE PLANLAMA VE BÜYÜME
A. KAPASİTE KULLANIMI VE BAŞABAŞ NOKTASI ANALİZİ 139
1. Kapasite Kavramı 139
2. Kapasite Türleri 140
2.1. Teorik (Maksimum) Kapasite 141
2.2. Normal (Pratik) Kapasite 141
2.3. Zorlanmış Kapasite 141
2.4. Gerçek (Fiili) Kapasite 142
2.5. Atıl (Boş) Kapasite 142
3. Kapasite Kullanımı 143
3.1. Kapasite Kullanım Sorunları 144
3.2. Kapasite Kullanımının İyileştirilmesi 146
4. Ölçek ve Optimum Kapasite 149
5. Başabaş Noktası Analizi 151
6. Kapasiteyi Etkileyen Faktörler 152
B. İŞLETMELERDE BÜYÜME 154
1. Yatay ve Dikey Büyüme 155
2. İşletme İçi ve İşletme Dışı Büyüme 155
3. Örgüt Geliştirme 157
4. İşletme Büyümesinde Bisiklet Teorisi 157
5. İşletme Büyümesinde Kartopu Teorisi 158
Bölüm Özeti 160
Yedinci Bölüm
İŞLETMENİN HUKUKSAL YAPISI VE İŞLETME BİRLEŞMELERİ
A. HUKUKİ YAPISINA GÖRE İŞLETMELER 165
1. Şahıs İşletmeleri ve Hukuksal Yapısı 167
2. Ortaklıklar 168
2.1. Adi Ortaklık 169
2.2. Ticaret Şirketleri/Ortaklığı 169
2.2.1. Şahıs Şirketleri 170
2.2.1.1. Kollektif Şirket 170
2.2.1.2. Komandit Şirket 171
2.2.2. Sermaye Şirketleri 171
2.2.2.1. Anonim Şirket 172
2.2.2.2. Limited Şirket 173
2.2.2.3. Sermayesi Paylara Bölünmüş Komandit Şirket 173
2.3. Kooperatif 174
3. Franchising 174
B. İŞLETME BİRLEŞMELERİ 175
1. Bağımsızlığın Korunduğu Birlikler 177
1.1. Kartel 177
1.2. Konsorsiyum 178
1.3. Korner 178
1.4. Pool ve Ring 178
2. Bağımsızlığın Kaybedildiği Birlikler 178
2.1. Tröst 179
2.2. Holding 179
2.3. Konsern 179
2.4. Merger 179
Bölüm Özeti 180
Sekizinci Bölüm
BÜYÜKLÜK VE DİĞER ÖLÇÜTLERE GÖRE İŞLETME TÜRLERİ
A. BÜYÜKLÜKLERİNE GÖRE İŞLETMELER 185
1. İşletme Sınıflandırmasının Nedenleri 185
2. Büyüklük Sınıflandırılmasında Kullanılan Ölçütler 186
2.1. Nicel Ölçütler 187
2.2. Nitel Ölçütler 187
3. Büyüklüklerine Göre İşletme Türleri 189
3.1. Büyük İşletmeler 193
3.2. Orta Büyüklükte İşletmeler 194
3.3. Küçük İşletmeler 195
3.4. Mikro İşletmeler 196
B. DİĞER ÖLÇÜTLERE GÖRE İŞLETMELER 196
1. Üretilen Mal ve Hizmet Türüne Göre İşletmeler 197
2. Mülkiyet Durumlarına Göre İşletmeler 197
2.1. Özel Mülkiyet İşletmeleri 198
2.2. Kamu İşletmeleri 198
2.2.1. Özel Bütçeli Devlet İşletmeleri 199
2.2.2. Döner Sermayeli İşletmeler 199
2.2.3. Yerel Yönetim İşletmeleri 199
2.2.4. Kamu İktisadi Teşebbüsleri 199
2.3. Karma İşletmeler 200
2.4. Yabancı Sermayeli İşletmeler 200
2.5. Çok Uluslu İşletmeler 201
3. Faaliyet Alanlarına Göre İşletmeler 201
Bölüm Özeti 203
Dokuzuncu Bölüm
YÖNETİM İŞLEVİ
A. YÖNETİMİN KAPSAMI VE İŞLEVLERİ 207
1. Yönetim Kavramı ve Kapsamı 207
2. Yönetimde Bazı Önemli Kavramlar 209
3. Yönetimin Fonksiyonları 210
3.1. Planlama Fonksiyonu 211
3.1.1. Planlamanın Aşamaları 212
3.1.2. Plan Türleri 214
3.1.2.1. Kullanım Biçimlerine Göre Planlar 214
3.1.2.2. Niteliklerine Göre Planlar 214
3.1.2.3. Sürelerine Göre Planlar 215
3.2. Örgütleme İşlevi 215
3.2.1. Örgüt ve Örgütleme 216
3.2.2. Örgütlemenin Aşamaları 217
3.3. Kadrolama İşlevi 218
3.4. Koordinasyon (Eşgüdümleme) İşlevi 219
3.4.1. Koordinasyonun Tanımı ve İlkeleri 219
3.4.2. Koordinasyon Teknikleri 221
3.5. Yöneltme İşlevi 222
3.6. Denetim İşlevi 223
3.6.1. Denetimin Amacı ve Önemi 224
3.6.2. Denetimin Faktörleri ve Etkin Bir Denetim Sürecinin Özellikleri 225
B. İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİ (İKY) 226
1. İnsan Kaynakları Planlaması 226
2. İşe Alma ve Eğitim 227
3. İş Analizi ve Performans Değerleme 228
4. İşgören Performansı 229
5. Ödüllendirme ve Ücretlendirme 230
6. İş Güvenliği 233
Bölüm Özeti 235
Onuncu Bölüm
ÜRETİM İŞLEVİ
A. ÜRETİM PLANLAMA VE STOK KONTROL 239
1. Üretim İşlevi 239
2. Üretimin Dinamik Yapısı 242
3. Üretim Sistemleri 243
3.1. Sürekli Üretim 244
3.1.1. Akış veya Proses Üretimi 244
3.1.2. Kütle Üretimi 244
3.2. Kesikli Üretim 245
3.2.1. Proje Tipi Üretim 245
3.2.2. Parti Üretimi 245
3.2.3. Sipariş Usulü Üretimi 245
4. Üretim Planlaması 246
5. Stok Kontrolü 248
6. Stok Kontrol Yöntemleri 250
6.1. Gözle Kontrol Yöntemi 250
6.2. Çift Kutu Yöntemi 250
6.3. Optimum Raf Yöntemi 251
6.4. ABC Yöntemi 252
6.5. Minimum Stok Kontrol Yöntemi 253
6.6. Bilgisayarlı Stok Kontrol Yöntemi 255
B. TOPLAM KALİTE YÖNETİMİ (TKY) VE TOPLAM KALİTE KONTROLÜ (TKK) 256
1. Toplam Kalite Yönetimi (TKY) Kavramı 257
2. TKY’nin Amacı ve İlkeleri 258
3. TKY’nin Sonuçları 259
4. TKY Uygulamalarında Karşılaşılan Sorunlar 260
5. Kalite Kontrol Kavramı 261
6. Kalite Kontrolün Amacı 262
7. Toplam Kalite Kontrol (TKK) 262
Bölüm Özeti 264
Onbirinci Bölüm
PAZARLAMA İŞLEVİ
A. PAZARLAMA İŞLEVİ 269
1. Pazarlama Kavramı 269
2. Pazarlama Araştırması 270
3. Pazar Bölümleme ve Hedef Pazarın Seçimi 273
4. Pazarlamanın Çevresi 276
5. Doğrudan Pazarlama 278
6. Elektronik Ticaret 278
6.1. İşletmeden İşletmeye İnternet Yoluyla Pazarlama (B2B) 280
6.2. İşletmeden Nihai Tüketiciye İnternet Yoluyla Pazarlama (B2C) 281
7. Pazarlamada Etik ve Tüketici Hakları 283
B. PAZARLAMA KARMASI (BİLEŞENLERİ) 285
1. Ürün 286
2. Fiyat 290
3. Dağıtım Kanalları 292
4. Tutundurma 295
4.1. Reklam 295
4.2. Halkla İlişkiler 298
4.3. Yüz yüze Satış 299
4.4. Satış Özendirme / Satış Teşviki (Promosyon) 301
5. Satış ve Satış Sonrası Hizmetler 302
Bölüm Özeti 304
Onikinci Bölüm
MUHASEBE VE FİNANSMAN İŞLEVİ
A. MUHASEBE İŞLEVİ 309
1. Muhasebe ve Hesap Kavramı 309
2. Muhasebe Türleri 311
3. Muhasebe Belgeleri ve Tutulacak Defterler 311
3.1. Muhasebede Kullanılan Belgeler 311
3.2. Muhasebede Tutulan Defterler 312
4. Mali Tablolar 313
B. FİNANSMAN İŞLEVİ 316
1. Finansman Kavramı ve Önemi 316
2. Finansman İşlevinin Kapsamı ve Amacı 318
3. Finansman Aracı Olarak Sermaye 319
3.1. Parasal Sermaye 320
3.2. Fiziki Sermaye 320
4. Borcun Kaldıraç Etkisi 321
5. Finansal Göstergeler 321
6. Finansman Kaynakları 324
Bölüm Özeti 326
Onüçüncü Bölüm
LOJİSTİK İŞLEVİ VE DİĞER İŞLEVLER
A. LOJİSTİK İŞLEVİ 331
1. Lojistik ve Tedarik Zinciri 332
2. Tedarik Zinciri (TZ) ve Tedarik Zinciri Yönetimi (TZY) 334
3. Lojistik ve Lojistik Yönetimi 336
4. Lojistik İşlemleri 339
5. Lojistik İşlevinin İşletmelerde Yeri ve Önemi 340
6. Lojistik İşlevinin İşletmelere Yararları 343
B. HALKLA İLİŞKİLER VE ARAŞTIRMA GELİŞTİRME İŞLEVLERİ 346
1. Halkla İlişkiler İşlevi 346
2. Ar–Ge İşlevi 347
Bölüm Özeti 349
Ondördüncü Bölüm
İŞLETME PERFORMANSI VE STRATEJİK PLANLAMA
A. İŞLETME PERFORMANSI VE STRATEJİK PLANLAMA 353
1. Performans Kavramı ve İşletme Performansı 353
2. Stratejik Planlama 355
2.1. Strateji ve İlgili Kavramlar 355
2.2. Stratejik Planlama Kavramı 358
2.3. Stratejik Planlama Süreci 359
B. İŞLETME PERFORMANSININ BELİRLENMESİ VE İŞLETME PERFORMANSI ÖLÇEĞİ 362
1. İşletme Performansının Belirlenmesi 362
2. İşletme Performansı Ölçeği 363
Bölüm Özeti 369
Kaynakça 371
Kavram Dizini 381
Şekiller ve Tablolar Listesi
Şekil 2.1. Piyasa Şekilleri 58
Şekil 3.1. Sistemin İşleyişi 64
Şekil 3.2. İşletmenin Temel İş Süreci 65
Şekil 3.3. Ekonomik Sistemin İşleyişi 66
Şekil 4.1. Yatırım Projesi Aşamaları 96
Şekil 6.1. Kapasite Türleri 143
Şekil 6.2. Başabaş Noktası Analizi 151
Şekil 7.1. İşletmelerin Hukuki Yapısı 166
Şekil 10.1. Üretim İşleminin Yapısı ve Elemanları 240
Şekil 10.2. Üretim Süreci (Prosesi) 241
Şekil 10.3. ABC Stok Kontrol Yöntemi 252
Şekil 10.4. Minimum Stok Kontrol Yönteminin İşleyişi 254
Şekil 11.1. Tüketiciler pazarı, Örgütsel Pazarlar, Faktör Pazarı ve Uluslararası Pazar 275
Şekil 11.2. Kontrol Edilemeyen Çevre Değişkenleri ve Pazarlama Karması 277
Şekil 11.3. Alternatif Dağıtım Kanalları 293
Şekil 11.4. Etkilenmede Beş Aşama 296
Şekil 11.5. Reklam Miktarı–Satış İlişkisi 297
Şekil 12.1. Örnek Bilanço 314
Şekil 12.2. Örnek Gelir Tablosu 315
Şekil 13.1. Lojistik ve TZY Gelişim Süreci 333
Şekil 13.2. Etkileşimli Tedarik Zinciri 335
Şekil 13.3. Lojistik Yönetimi 337
Şekil 13.4. Entegre Lojistik Sistemi 338
Şekil 14.1. Stratejik Planlama Süreci 360
Tablo 5.1. Alternatif Kuruluş Yerlerinin Faktör Ağırlıklarına Göre Değerlendirilmesi 130
Tablo 5.2. Alternatif Kuruluş Yerlerinin Faktör Maliyetlerine Göre Değerlendirilmesi 132
Tablo 5.3. Girişimcilikte Buzdağı Teorisi 134 |