İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 7
Kısaltmalar 13
GİRİŞ 15
BİRİNCİ BÖLÜM
ÖNALIM HAKKININ TANIMI, TÜRLERİ, HUKUKİ NİTELİĞİ, KONUSU VE
BENZER HAKLARLA KARŞILAŞTIRILMASI
I. ÖNALIM HAKKININ TANIMI 19
II. ÖNALIM HAKKININ TÜRLERİ 25
1. Genel Olarak 25
2. Kanundan Doğan Önalım Hakkı 27
A. TMK’da Düzenlenen Paylı Mülkiyetten Doğan Yasal Önalım Hakkı 27
B. Diğer Kanunlarda Düzenlenen Yasal Önalım Hakkı 29
a. Arsa Üretimi ve Değerlendirilmesi Hakkında Kanun’dan Kaynaklı Önalım Hakkı 29
b. Sınai Mülkiyet Kanunu’ndan Kaynaklı Önalım Hakkı 32
c. Yeni Bitki Çeşitlerine Ait Islahçı Haklarının Korunmasına İlişkin Kanunu’ndan Kaynaklı Önalım Hakkı 33
d. Kat Mülkiyet Kanunu’ndan Kaynaklı Önalım Hakkı 34
3. Hukuki İşlemden Doğan Önalım Hakkı 35
A. Sözleşmeden Doğan Önalım Hakkı 35
a. Adi – Opsiyon 38
b. Tapuya Şerh Verilmiş – Tapuya Şerh Verilmemiş Önalım Sözleşmesi 39
B. Ölüme Bağlı Tasarrufla Kurulan Önalım Hakkı 42
a. Vasiyetname ile Kurulan Önalım Hakkı 43
b. Miras Sözleşmesi ile Kurulan Önalım Hakkı 45
III. ÖNALIM HAKKININ HUKUKİ NİTELİĞİ 46
1. Genel Olarak 46
2. Ayni Hak Görüşü 47
3. Yenilik Doğuran Hak Görüşü 50
IV. ÖNALIM HAKKININ KONUSU 54
1. Genel Olarak 54
2. Arazi 56
3. Tapu Kütüğünde Ayrı Sayfaya Kaydedilen Bağımsız ve Sürekli Haklar 56
4. Kat Mülkiyeti Kütüğüne Kayıtlı Bağımsız Bölümler 58
V. ÖNALIM HAKKININ BENZER HAKLARLA KARŞILAŞTIRILMASI 59
1. Alım (İştira) Hakkı 59
2. Geri Alım (Vefa) Hakkı 64
3. Opsiyon Hakkı 69
4. Taşınmaz Satış Vaadi Sözleşmesi 73
İKİNCİ BÖLÜM
YASAL ÖNALIM HAKKININ KULLANILMASI
I. YASAL ÖNALIM HAKKININ KULLANILMASININ ŞARTLARI 77
1. Paylı Mülkiyet Hükümlerine Tabi Taşınmaz Olmalıdır 77
2. Paydaş Sıfatına Sahip Olmak 82
A. Mülkiyeti Tescille Kazanan Paydaş 82
B. Mülkiyeti Tescil Dışı Kazanan Paydaş 83
a. Payı Miras Yolu ile Tescil Dışı Kazanan Paydaş 84
b. Payı Mahkeme Kararı ile Tescil Dışı Kazanan Paydaş 86
c. Payı Cebri İcra Satışı ile Tescil Dışı Kazanan Paydaş 88
d. Payı İşgal ile Tescil Dışı Kazanan Paydaş 88
e. Payı Kamulaştırma ile Tescil Dışı Kazanan Paydaş 89
f. Payı Olağanüstü Zamanaşımı ile Kazanan Paydaş 90
C. Birden Fazla Paydaşın Olması Halinde Önalım Hakkı 91
D. Değişik Payları Aynı Zamanda Satın Alan Paydaşların Durumu 92
3. Önalım Olayının Gerçekleşmesi 93
A. Genel Olarak 93
B. Üçüncü Kişiye Satım 94
C. Satım ve Ekonomik Anlamda Satım Benzeri Hukuki İşlemler 98
D. Önalım Olayını Gerçekleştiren Satım Sözleşmesinin Özellikleri 102
a. Genel Olarak 102
b. Tam ve Gerçek Bir Satım Sözleşmesi Olmalı 103
c. Geçerli Bir Satım Sözleşmesi Olmalı 104
aa. Yokluk Hali 105
bb. Kesin Hükümsüzlük Hali 106
cc. İptal Edilebilirlik Hali 108
aaa. Hata, Hile ve Tehdit 109
bbb. Gabin 112
dd. Tek Taraflı Bağlamazlık (Eksiklik) 114
ee. Nisbi Etkisizlik 116
4. Yasal Önalım Hakkının Süresi İçinde Kullanılmış Olması 116
A. Genel Olarak 116
B. Üç Aylık Süre 117
C. İki Yıllık Süre 117
D. Bildirim Şekli 118
5. Yasal Önalım Hakkından Feragat Edilmemiş Olması 121
A. Genel Olarak 121
B. Mutlak Feragat 122
C. Nisbi Feragat 123
6. Yasal Önalım Hakkının Dava Yoluyla Kullanılmış Olması 127
A. Davanın Tarafları 127
B. Görevli ve Yetkili Mahkeme 128
a. Görevli Mahkeme 128
b. Yetkili Mahkeme 129
c. Görevsizlik veya Yetkisizlik Kararı Verilmesi 130
C. Önalım Bedeli ve Depo Ettirilmesi 130
a. Önalım Bedeli 130
b. Önalım Bedelinin Depo Edilmesi 133
II. YASAL ÖNALIM HAKKININ KULLANILMASI MÜMKÜN OLMAYAN TASARRUFLAR 136
1. Kamulaştırma 136
2. Bağışlama ve Karma Bağışlama Sözleşmeleri 140
3. Mal Değişim (Trampa) Sözleşmesi 144
4. Taşınmaz Satış Vaadi Sözleşmesi 146
5. Taşınır Satışları 151
6. Tapusuz Taşınmazların Satışı 152
7. Payın Bir Ortaklığa Sermaye Olarak Konulması 154
8. Paydaşlar Arasındaki Satışlar 156
9. Payların Hep Birlikte Devri Halinde Satış 156
10. Fiilen Taksim Durumu 157
11. Cebri Artırmayla Satışlar 161
12. Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesi 164
13. Kat Mülkiyeti ve Kat İrtifakı 166
14. Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesi 167
III. YASAL ÖNALIM HAKKINDA MUVAZAA 170
1. Genel Olarak 170
2. Mutlak Muvazaa 172
3. Nisbi Muvazaa 173
A. Sözleşmenin Niteliğinde Muvazaa 174
B. Sözleşmenin Konusunda ve Şartlarında Muvazaa 176
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
YASAL ÖNALIM HAKKININ KULLANILMASININ SONUÇLARI
I. YASAL ÖNALIM HAKKININ KULLANILMASI İLE ORTAYA ÇIKAN YENİ HUKUKİ DURUMA İLİŞKİN GÖRÜŞLER 185
1. Halefiyet Görüşü 185
2. Önalım Hakkının Kullanılmaması Koşuluyla Mülkiyetin Alıcı Üçüncü Kişiye Geçeceği Görüşü 186
3. Ayni Etki Görüşü 187
4. Eşyaya Bağlı Borç Görüşü 188
II. YASAL ÖNALIM HAKKININ KULLANILMASIYLA İLE KURULAN SATIM İLİŞKİSİNDE TARAFLARIN BORÇLARI 189
1. Genel Olarak 189
2. Önalım Konusu Taşınmaz Payının Önalım Hakkı Sahibine Geçtiği An 190
3. Önalım Hakkı Sahibinin Borçları 191
4. Önalım Yükümlüsünün Borçları 192
III. YASAL ÖNALIM HAKKININ SONA ERMESİ 192
1. Yasal Önalım Hakkından veya Hakkın Kullanılmasından Feragat 192
2. Hak Düşürücü Sürenin Geçmesi 195
3. Önalım Hakkı Sahibi ile Önalım Yükümlüsü Sıfatlarının Birleşmesi 196
4. Önalım Hakkı Konusu Taşınmaz Mülkiyetinin Kaybı 196
5. Paylı Mülkiyetin Sona Ermesi 197
Sonuç 199
Kaynakça 203
Kavram Dizini 205 |