İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz V
TÜRKİYE’NİN İDARİ YAPISI
Birinci Kısım
TÜRKİYE’NİN İDARİ YAPISINA İLİŞKİN TEMEL İLKELER
Birinci Bölüm
MERKEZDEN YÖNETİM VE YERİNDEN YÖNETİM İLKELERİ
I. KAVRAM 1
II. MERKEZDEN YÖNETİM 2
A. Genel Olarak 2
B. Merkezden Yönetimin Özellikleri 3
C. Merkezden Yönetimin Faydaları 3
D. Merkezden Yönetimin Sakıncaları 3
E. Yetki Genişliği 4
III. YERİNDEN YÖNETİM 5
A. Genel Olarak 5
B. Yerinden Yönetimin Türleri 5
C. Yerinden Yönetimin Özellikleri 7
D. Yerinden Yönetimin Faydaları 8
E. Yerinden Yönetimin Sakıncaları 8
İkinci Bölüm
İDARENİN BÜTÜNLÜĞÜ İLKESİ
I. GENEL OLARAK 9
II. HİYERARŞİ 10
A. Kavram 10
B. Hiyerarşik Makamlar 10
C. Hiyerarşi Gücünün Kapsamı 11
III. İDARİ VESAYET 11
A. Kavram 11
B. İdari Vesayet – Medeni Vesayet Ayrımı 12
C. İdari Vesayetin Özellikleri 13
D. İdari Vesayet Makamları 13
E. İdari Vesayetin Kapsamı 13
IV. HİYERARŞİ İLE İDARİ VESAYETİN KARŞILAŞTIRILMASI 15
Üçüncü Bölüm
KAMU TÜZEL KİŞİLİĞİ
I. KAVRAM 16
II. KAMU TÜZEL KİŞİLİĞİNİ BELİRLEMEDE KULLANILAN ÖLÇÜTLER 16
A. Kanunla veya Cumhurbaşkanlığı Kararnamesiyle Kurulması 16
B. Devlet Tarafından ve Kamu Gücüne Dayanılarak Kurulması 17
C. Kamusal Yetki ve Ayrıcalıklarla Donatılması 17
D. Amacın “Kamu Yararı”, Faaliyetin Konusunun “Kamu Hizmeti” Olması 17
E. Kendi Varlıklarına Son Verememesi ve Statülerinde Değişiklik Yapamaması 17
F. Mallarının Statüsü ve Gelirleri 17
G. Personelin Statüsü 17
İkinci Kısım
MERKEZİ İDARENİN BAŞKENT TEŞKİLATI
Birinci Bölüm
CUMHURBAŞKANLIĞI
Birinci Alt Bölüm
CUMHURBAŞKANININ KONUMU, SEÇİMİ VE SORUMLULUĞU
I. CUMHURBAŞKANININ KONUMU 19
II. CUMHURBAŞKANI SEÇİLME ŞARTLARI, ADAYLIĞI VE SEÇİMİ 19
A. Genel Olarak 19
B. Cumhurbaşkanı Seçilme Şartları 20
C. Aday Gösterilme 20
D. Adayların Görevden Ayrılması ve Göreve Dönmesi 20
E. Adaylara Yardım 21
F. Seçim Dönemi, Seçim Döneminin Başlangıcı ve Seçimlerin Tamamlanması 21
G. Seçim Sistemi ve Uygulanması 21
H. Cumhurbaşkanı Seçiminin Geri Bırakılması 22
III. CUMHURBAŞKANININ TARAFSIZLIĞI 22
IV. CUMHURBAŞKANININ SORUMLULUĞU 22
A. Genel Olarak 22
B. Cumhurbaşkanının Cezai Sorumluluğu 22
C. Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sisteminde Cumhurbaşkanının Sorumluluğu 23
İkinci Alt Bölüm
CUMHURBAŞKANININ GÖREV VE YETKİLERİ
I. GENEL OLARAK 25
II. CUMHURBAŞKANININ ANAYASADA YER ALAN GÖREV VE YETKİLERİ 25
III. CUMHURBAŞKANININ KANUNLARDAN KAYNAKLANAN GÖREV VE YETKİLERİ 26
IV. CUMHURBAŞKANININ OLAĞANÜSTÜ HÂL İLAN ETME YETKİSİ 27
A. Genel Olarak 27
B. Olağanüstü Hal (OHAL) Sebepleri 27
C. Olağanüstü Halin Amacı 28
D. Olağanüstü Hal İlanına İlişkin Usuller 28
E. Olağanüstü Halin Konusu (=Sonuçları) 28
F. Olağanüstü Hal İlanının Yargısal Denetimi 29
G. Olağanüstü Halin Uygulanması 29
V. CUMHURBAŞKANININ DÜZENLEYİCİ İŞLEM YAPMA YETKİSİ 29
A. Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi 30
B. Olağanüstü Hâl Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi 32
C. Yönetmelik 33
D. Diğer Düzenleyici İşlemler 35
VI. CUMHURBAŞKANININ ÜST KADEME KAMU YÖNETİCİLERİNİ ATAMA YETKİSİ 35
A. 3 no.lu Kararnamenin (I) Sayılı Cetvelinde Yer Alan Kadro, Pozisyon ve Görevlere Atanma 35
B. 3 no.lu Kararnamenin (II) Sayılı Cetvelinde Yer Alan Kadro, Pozisyon ve Görevlere Atanma 36
C. 3 no.lu Kararnamenin (I) ve (II) Sayılı Cetvellerinde Yer Almayan Kadro, Pozisyon ve Görevlere Atanma 36
VII. CUMHURBAŞKANININ GÖREV VE YETKİLERİNİ DEVREDEBİLMESİ 36
Üçüncü Alt Bölüm
CUMHURBAŞKANLIĞI TEŞKİLATI
I. GENEL OLARAK 37
II. CUMHURBAŞKANI YARDIMCILARI 37
A. Genel Olarak 37
B. Cumhurbaşkanı Yardımcılarının Cezai Sorumluluğu 38
C. Cumhurbaşkanına Vekâlet 38
III. CUMHURBAŞKANI ÖZEL KALEM MÜDÜRLÜĞÜ 39
IV. CUMHURBAŞKANI BAŞDANIŞMANI VE DANIŞMANI 39
V. ÖZEL TEMSİLCİ 39
VI. CUMHURBAŞKANLIĞI YÜKSEK İSTİŞARE KURULU 39
VII. CUMHURBAŞKANLIĞI İDARİ İŞLER BAŞKANLIĞI 39
A. Genel Olarak 39
B. İdari İşler Başkanı 40
C. İdari İşler Başkanlığında Sorumluluk ve Yetki Devri 41
VIII. ATAMA VE GÖREVLENDİRMELER 41
IX. PERSONELİN STATÜSÜ 41
A. Kadrolu Personel 42
B. Kadroya Bağlı Süreli Personel 42
C. Kadroya Bağlı Olmayan Süreli Personel 42
D. Kısmi Zamanlı Personel 42
X. CUMHURBAŞKANLIĞI POLİTİKA KURULLARI 42
A. Genel Olarak 42
B. Kurulların Genel Görev ve Yetkileri 43
C. Kurulların Çalışma Usulleri ve Koordinasyon Toplantıları 43
XI. CUMHURBAŞKANLIĞI OFİSLERİ 43
XII. CUMHURBAŞKANLIĞINA BAĞLI KURUM VE KURULUŞLAR 44
A. Devlet Denetleme Kurulu 45
B. Savunma Sanayii Başkanlığı 48
İkinci Bölüm
BAKANLIKLAR
I. GENEL OLARAK 50
II. BAKAN 50
A. Genel Olarak 50
B. Bakanların Görev ve Yetkileri 50
C. Bakanların Yetki Devredebilmesi 52
D. Bakanların Sorumluluğu 52
III. BAKANLIK TEŞKİLATI 53
A. Bakanlıkların Temel Kuruluşları ve Hiyerarşik Kademeler 53
B. Merkez Teşkilatı 53
C. Taşra Teşkilatı 54
D. Yurtdışı Teşkilatı 54
E. Bağlı, İlgili ve İlişkili Kuruluşlar 55
Üçüncü Bölüm
TÜRK SİLAHLI KUVVETLERİ
I. TÜRK SİLAHLI KUVVETLERİ VE GENELKURMAY BAŞKANLIĞI 56
II. YÜKSEK ASKERİ ŞÛRA 56
A. Oluşumu 56
B. Görevleri 57
C. Toplantıları ve Kararları 57
Dördüncü Bölüm
MERKEZİ İDAREYE YARDIMCI KURULUŞLAR
I. GENEL OLARAK 58
II. MİLLÎ GÜVENLİK KURULU (MGK) 58
A. Milli Güvenlik Kavramı 58
B. Milli Güvenlik Kurulunun Dünü 59
C. 1982 Anayasası Döneminde Milli Güvenlik Kurulu 62
D. Milli Güvenlik Kurulunun Çalışma Usulü 62
E. Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreterliği 62
III. DANIŞTAY 63
A. Danıştay’ın Konumu ve İdari Görevleri 63
B. Danıştay Kararlarının Türü ve Özellikleri 64
C. Danıştay’ın İdari Görevlerini Yerine Getiren Kuruluşlar 65
D. Danıştay’ın Personeli 66
IV. SAYIŞTAY 68
A. Genel Olarak 68
B. Sayıştay’ın Görevleri 69
C. Sayıştay’ın Yetkileri 69
D. Sayıştay’ın Denetim Görevi 70
E. Sayıştay’ın Organları 71
F. Sayıştay Görevlileri 72
V. EKONOMİK VE SOSYAL KONSEY 73
A. Genel Olarak 73
B. Başkan ve Üyeleri 73
C. Konseyin Görev ve Yetkileri 73
Üçüncü Kısım
MERKEZİ İDARENİN TAŞRA TEŞKİLATI
I. KAVRAM 75
II. İL GENEL İDARESİ 76
A. Kurulması, Kaldırılması ve Adlarının Değiştirilmesi 76
B. İl İdaresinin Bölümleri 76
III. İLÇE İDARESİ 80
A. Kurulması, Kaldırılması ve Adlarının Değiştirilmesi 80
B. İlçe İdaresinin Bölümleri 80
IV. VALİLİK MESLEĞİ İLE KAYMAKAMLIK MESLEĞİNİN KARŞILAŞTIRILMASI 83
Dördüncü Kısım
YERİNDEN YÖNETİM TEŞKİLATI
Birinci Bölüm
MAHALLİ (=YEREL) İDARELER
I. KAVRAM 85
II. İL ÖZEL İDARESİ 86
A. Tanımı ve Kuruluşu 86
B. İl Özel İdaresinin Görev ve Sorumlulukları 87
C. İl Özel İdaresinin Yetkileri ve İmtiyazları 87
D. İl Özel İdaresinin Organları 88
E. İl Özel İdaresi Organlarının Görevden Uzaklaştırılması 93
F. İl Özel İdaresi Teşkilatı ve Personeli 93
G. İl Özel İdaresinin Denetimi 94
H. İl Özel İdaresi Hizmetlerinin Aksaması 95
I. İl Özel İdaresinin Gelirleri 95
İ. İl Özel İdaresi Bütçesi ve Kesinhesap 95
J. Borçlanma ve İktisadi Girişimler 96
III. BELEDİYE 96
A. Tanımı ve Kuruluşu 96
B. Belediye Sınırları 96
C. Belde Adının Değiştirilmesi 97
D. Birleşme ve Katılma 97
E. Ayrılma Yoluyla Belde Kurulması 97
F. Tüzelkişiliğin Sona Ermesi Durumu 97
G. Belediyenin Görev ve Sorumlulukları 98
H. Belediyenin Yetkileri ve İmtiyazları 98
I. Belediyenin Organları 100
İ. Belediye Organlarının Görevden Uzaklaştırılması 106
J. Belediye Teşkilatı ve Personeli 107
K. Belediyelerin Denetimi 107
L. Hizmetlerde Aksama 107
M. Belediyenin Gelirleri 108
N. Belediye Bütçesi ve Kesinhesap 108
O. Borçlanma ve İktisadi Girişimler 109
Ö. Mahalle İdaresi 109
IV. BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ 110
A. Tanımı, Kuruluşu ve Sınırları 110
B. Görev ve Yetkileri 111
C. Büyükşehir Belediyesinin Organları 113
D. Büyükşehir Belediyesi Teşkilatı ve Personeli 116
E. Büyükşehir Belediyesinin Gelirleri 116
F. Büyükşehir Belediye Bütçesi 116
G. Şirket Kurulması 117
H. Büyükşehir Belediyeleri ile Diğer Belediyelerin Karşılaştırılması 117
V. KÖY İDARESİ 118
A. Tanımı 118
B. Kurulması ve Kaldırılması 118
C. Görev ve Yetkileri 119
D. Köyün Organları 120
E. Köy Personeli 122
F. Köy Bütçesi ve Gelirleri 123
VI. MAHALLİ İDARE BİRLİĞİ 124
A. Genel Olarak 124
B. Kuruluşu 124
C. Birliğin Organları 125
D. Köylere Hizmet Götürme Birlikleri 126
E. Ülke Düzeyinde Birlik Kurulması 126
İkinci Bölüm
HİZMET YERİNDEN YÖNETİM KURULUŞLARI
(=KAMU KURUMLARI)
I. GENEL OLARAK 127
II. KAMU İDARELERİ İLE KAMU KURUMLARININ BELLİ BAŞLI FARKLARI 127
A. Kuruluşları Açısından 127
B. Faaliyetleri Açısından 128
C. Ortaya Çıkış Zamanları Açısından 128
III. KAMU KURUMLARININ ORTAK ÖZELLİKLERİ 128
A. Kanunla ya da Cumhurbaşkanlığı Kararnamesiyle Kurulma 128
B. Kamu Tüzelkişiliğine Sahip Olma 129
C. Özerkliğe Sahip Olma 129
D. Vesayet Denetimine Tabi Olma 129
E. Ayrı Bir Malvarlığına ve Bütçeye Sahip Olma 129
F. Tâbi Olduğu Hukuki Rejim 129
IV. KAMU KURUMLARININ TÜRLERİ 130
A. Faaliyet Alanları Açısından 130
B. Yönetim Biçimleri Açısından 130
V. FAALİYET KONULARI AÇISINDAN KAMU KURUMLARI 130
A. İdari Kamu Kurumları 130
B. İktisadi Kamu Kurumları 132
C. Sosyal Kamu Kurumları 136
D. Bilimsel, Teknik ve Kültürel Kamu Kurumları 137
VI. BÖLGESEL KAMU KURUMLARI 138
A. Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) Kalkınma İdaresi 138
B. 642 Sayılı KHK ile Oluşturulan Bölge Kalkınma İdareleri 139
VII. KALKINMA AJANSLARI 139
VIII. KAMU KURUMU NİTELİĞİNDEKİ MESLEK KURULUŞLARI 140
A. Genel Olarak 140
B. Özellikleri 141
Üçüncü Bölüm
DÜZENLEYİCİ VE DENETLEYİCİ ÜST KURULLAR
(=BAĞIMSIZ İDARİ OTORİTELER)
II. BAĞIMSIZ İDARİ OTORİTELERİN İKİ TEMEL ÖZELLİĞİ 144
A. Bağımsızlık 144
B. Regülasyon 144
III. TÜRKİYE’DE BAĞIMSIZ İDARİ OTORİTELER 145
A. Genel Olarak 145
B. Bağımsız İdari Otoritelerin Özellikleri 145
C. 5018 Sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununda Yer Alan Bağımsız İdari Otoriteler 147
TÜRKİYE’NİN İDARİ YAPISI SORULARI 155
KAMU GÖREVLİLERİ
Birinci Bölüm
KAMU GÖREVLİLERİNE İLİŞKİN GENEL ESASLAR
I. KAMU GÖREVLİSİ KAVRAMI 177
II. 657 SAYILI KANUNA GÖRE KAMU GÖREVLİSİ TÜRLERİ 178
A. Memurlar 178
B. Sözleşmeli Personel 178
C. İşçiler 179
III. MEMUR TANIMLAMALARI VE MEMURLUĞUN ÖZELLİKLERİ 179
A. Mevzuatımızda Memur Tanımları 179
B. Memurluğun Özellikleri 180
IV. MEMURLUK MESLEĞİ 180
A. Genel Olarak 180
B. Memurluk Mesleğinin İlkeleri 181
İkinci Bölüm
MEMURLUĞA GİRİŞ, GÖREVE BAŞLAMA VE
MEMURLARIN İLERLEMESİ
I. MEMURLUĞA GİRİŞ 183
A. Memurluğa Girişe İlişkin Temel İlkeler 183
B. Memurluğa Girişte Aranan Koşullar 183
C. Memurluk İhtiyacının Saptanması ve Duyurulması 185
D. Sınav ve Memur İhtiyacının Karşılanması 185
E. Sınavlara İlişkin Genel Yönetmelik 186
F. Atama 187
II. GÖREV YERİNE HAREKET VE İŞE BAŞLAMA 187
III. ADAYLIK VE ADAYLIK SONUNDA ASLİ MEMURLUĞA ATANMA 188
IV. İSTİSNAİ MEMURLUK 189
V. MEMURLARIN İLERLEMELERİ 189
A. Kademe İlerlemesi 189
B. Derece Yükselmesi 190
C. İdari Görevlere Atanma 191
D. Bir Sınıftan Başka Bir Sınıfa Geçme 191
VI. MEMUR BİLGİ SİSTEMİ VE ÖZLÜK DOSYASI 191
VII. MEMURLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ 191
Üçüncü Bölüm
MEMURLARIN TÂBİ OLDUĞU HUKUKSAL REJİM
I. MEMURLARIN YÜKÜMLÜLÜKLERİ VE TÂBİ OLDUĞU YASAKLAR 193
A. Memurların Yükümlülükleri 193
B. Memurların Tâbi Olduğu Yasaklar 198
II. MEMURLARIN HAKLARI 200
A Uygulamayı İsteme Hakkı 201
B. Güvenlik Hakkı (=Memurluk Güvencesi) 201
C. Hizmet Hakkı 202
D. Müracaat, Şikâyet ve Dava Açma Hakkı 202
E. Aylık (=Maaş) Hakkı 202
F. Yolluk (=Harcırah) Hakkı 203
G. Diğer Sosyal Haklar 203
H. Toplu Sözleşme Hakkı 205
I. Sendika Hakkı 205
İ. İzin Hakkı 207
III. MEMURLARIN MALİ SORUMLULUĞU 210
A. Yönetilenlere Karşı Sorumluluğu 210
B. İdareye Karşı Sorumluluğu 211
Dördüncü Bölüm
MEMURLARIN DİSİPLİN REJİMİ VE MEMUR YARGILAMASI
I. GENEL OLARAK DİSİPLİN REJİMİ 212
II. DİSİPLİN CEZASI VE CEZA HUKUKU 212
III. DİSİPLİN HUKUKUNUN TEMEL İLKELERİ 213
A. Yasallık İlkesi 213
B. Ölçülülük İlkesi 214
C. Savunmasız Ceza Olmaz İlkesi 214
D. Tek Eyleme Tek Ceza (=Non Bis İn İdem) İlkesi 215
E. “Kuşkudan Sanık Yararlanır” İlkesi 215
F. Gizlilik İlkesi 215
G. Başvuru Yollarının Gösterilmesi İlkesi 215
IV. DİSİPLİN CEZALARININ TÜRLERİ 215
A. Uyarma 215
B. Kınama 216
C. Aylıktan Kesme 216
D. Kademe İlerlemesinin Durdurulması 216
E. Memurluktan Çıkarma 216
V. DİSİPLİN CEZALARINA İLİŞKİN 657 SAYILI KANUNDAKİ TEKNİK İLKELER 217
VI. DİSİPLİN CEZASI VERMEYE YETKİLİ AMİR VE KURULLAR 217
VII. DİSİPLİN SORUŞTURMASINDA USUL 217
A. Zamanaşımı 217
B. Karar Süresi 218
C. Savunma Hakkı 218
VIII. DİSİPLİN CEZALARININ UYGULANMASI 218
IX. İTİRAZ 218
X. DİSİPLİN CEZALARININ ÖZLÜK DOSYASINDAN SİLİNMESİ 219
XI. MEMURLARIN YARGILANMASI 219
A. Genel Olarak 219
B. 4483 Sayılı Kanuna Göre Memurların Yargılanması Usulü 220
Beşinci Bölüm
MEMURLUK STATÜSÜNDE KISINTI YAPAN DURUMLAR VE
MEMURLUĞUN SONA ERMESİ
I. MEMUR STATÜSÜNDE KISINTI YAPAN DURUMLAR 224
A. Kadro Açığı 224
B. Görevden Uzaklaştırma 224
II. MEMURLUĞU SONA ERDİREN DURUMLAR 226
A. Çekilme (=İstifa) 226
B. Çekilmiş (=Müstafi) Sayılma 227
C. Çıkarılma 227
D. Koşullarda Eksiklik 228
E. Bağdaşmazlık 228
F. Ölüm 228
G. Emeklilik 228
KAMU GÖREVLİLERİ SORULARI 231
Ek: CUMHURBAŞKANLIĞININ VE BAKANLIKLARIN TEŞKİLAT YAPISI 249
Kaynakça 265 |