Avrupa Birliği Dış İlişkiler Hukuku: Ticari Boyut

Doç. Dr. İlke Göçmen

Mart 2021 / 1. Baskı / 800 Syf.

Fiyatı: 1050.00 TL

İndirimli: 520.00 TL (%50)

24 saat içerisinde temin edilir.

Kitap Hakkında
Kitabın Künyesi
İçindekiler

Avrupa Birliği (AB), hem ulusal hem de uluslararası hukuktan ayrı, özerk ve ulusüstü bir hukuk düzenidir. Bu, diğerlerinin yanında, üye devletlerden AB'ye belli konularda yetki devri olduğu ve bu yetkinin AB tarafından kullanılacağı veya kullanılabileceği anlamına gelir. AB, ilk kurulduğu 1950'li yıllardan bugüne her kurucu antlaşma değişikliği ile artarak, bir yandan örneğin ortak ticaret politikası gibi tamamen dış yönlü politika alanlarında, diğer yandan örneğin taşımacılık politikası gibi iç yönünün yanı sıra dış yönü de olabilen politika alanlarında yetkilendirilmiştir. Dolayısıyla AB, daha en baştan dış ilişkilerde de etkin olmak üzere tasarlanmıştır. Bununla birlikte, AB en baştan bir gümrük birliği ve ortak pazar kurmaya yöneldiği için ticari boyut dış ilişkilerde öne çıkmıştır ve hala da baskın bir konum tutmaktadır.

AB'nin dış ilişkileri, hukuki açıdan, pek çok anayasal meseleyi de beraberinde getirmektedir. Avrupa Birliği Adalet Divanı (ABAD) vaka bazlı kararları aracılığıyla bu alanı her seferinde –yeniden– şekillendirmektedir: AB, dış ilişkilerinde hangi alanda, hangi içerikle, ne ölçüde yetkilidir? AB, özellikle bir uluslararası anlaşmayı tek başına veya üye devletler ile birlikte nasıl akdedebilir? Özellikle uluslararası anlaşmalar AB hukuku aracılığıyla hangi hukuki çareler çerçevesinde, hangi koşullar altında, hangi etkileri meydana getirir? İşte bu çalışma, özellikle, AB hukukunun nihai yorum mercii olan ABAD'ın kararlarını sistematikleştirmek aracılığıyla bu sorulara yanıt vermeyi amaçlamaktadır.

Not: Özel indirime giren kitapların kapaklarında, normal kullanımını engellemeyecek şekilde, yıpranma veya küçük hasarlar bulunabilir.

Konu Başlıkları

	AB'nin Dış İlişkileri Bakımından Yetki: Özellikle Ortak Ticaret Politikası
	AB'nin Dış İlişkileri Bakımından Araçlar: Özellikle Uluslararası Anlaşmalar
	AB'nin Dış İlişkileri Bakımından Yargısal Koruma (Hukuki Çareler & Hukuki Etkiler): Özellikle Uluslararası Anlaşmalar

Barkod: 9789750267130	Yayın Tarihi: Mart 2021
Baskı Sayısı: 1	Ebat: 16x24
Sayfa Sayısı: 800	Yayınevi: Seçkin Yayıncılık
Kapak Türü: Karton Kapaklı	Dili: Türkçe
Ekler: -

İÇİNDEKİLER

İçindekiler

Önsöz 7

Kısaltmalar 19

Dava Listesi (Numara Sıralı) 21

Mevzuat Listesi (Numara Sıralı) 41

Giriş 49

BİRİNCİ BÖLÜM:

YETKİ

Genel Çerçeve 57

1. Yetkiyi Kullanma Kapasitesi: Tüzel Kişilik / Uluslararası Hukuk Kişiliği 57

2. Yetkinin Genel Görünümü 59

Birinci Kısım:

Yetkinin Niteliği ve İçeriği

1. DIŞ YETKİNİN NİTELİĞİ VE İÇERİĞİ: ORTAK TİCARET POLİTİKASI 67

1.1. Başlangıç Dönemi (1958–1994) 68

1.1.1. Avrupa Ekonomik Topluluğu Antlaşması (1957/1958) 68

1.1.2. Avrupa Birliği Adalet Divanının İlk Kararına (1972 Yılına) Kadarki Gelişmeler 70

1.1.3. International Fruit Company Kararı (1972) 76

1.1.4. Massey Ferguson Kararı (1973) 79

1.1.5. 1/75 sayılı Görüş (1975) 80

1.1.6. Donckerwolcke Kararı (1976) 84

1.1.7. 1/78 sayılı Görüş (1979) 87

1.1.8. Commission v Council (45/86) Kararı (1987) 92

1.1.9. Avrupa Tek Senedi (1986/1987) ve Maastricht Antlaşması (1991/1993) 95

1.2. Adaptasyon Sancısı Dönemi (1994–2009) 98

1.2.1. 1/94 sayılı Görüş (1994) 98

1.2.2. Amsterdam Antlaşması (1997/1999) 107

1.2.3. Nice Antlaşması (2001/2003) 109

1.2.4. Avrupa Anayasal Antlaşması (2004) 113

1.2.5. 1/08 sayılı Görüş (2009) 114

1.3. Yeni Başlangıç Dönemi (2009–) 117

1.3.1. Lizbon Antlaşması (2007/2009) 117

1.3.2. Daiichi Kararı (2013) 123

1.3.3. Commission v Council (137/12) Kararı (2013) 128

1.3.4. 2/15 sayılı Görüş (2017) 131

1.3.5. Commission v Council (389/15) Kararı (2017) 139

2. YETKİ İLE İLGİLİ YATAY MESELELER: ORTAK TİCARET POLİTİKASI VS. DİĞER POLİTİKALAR 142

2.1. Dış Zımni (Münhasır) Yetki 143

2.1.1. Dış Zımni (Münhasır) Yetki (1970’ler – 2000’ler) 143

2.1.1.1. Dış Zımni Yetki 143

2.1.1.2. Dış Zımni Münhasır Yetki 145

2.1.2. 1/94 sayılı Görüş (1994) 147

2.1.3. Lizbon Antlaşması (2007/2009) 151

2.1.3.1. Dış Zımni Yetki 151

2.1.3.2. Dış Zımni Münhasır Yetki 152

2.1.4. 2/15 sayılı Görüş (2017) 153

2.2. Özel İlişkiler (Denizaşırı Ülkelerin ve Toprakların Ortaklığı, Ortaklık, Komşuluk) 157

2.3. Üçüncü Ülkelerle İşbirliği (Kalkınma İşbirliği ve Ekonomik, Mali ve Teknik İşbirliği) ve İnsani Yardım 160

2.4. Çevre Politikası 163

2.4.1. Greece v Council (62/88) Kararı (1990) 164

2.4.2. 2/00 sayılı Görüş (2001) 166

2.4.3. Commission v Council (281/01) Kararı (2002) 171

2.4.4. Commission v Council (94/03) Kararı (2006) 174

2.5. Ortak Dış ve Güvenlik Politikası 178

2.5.1. Yaptırımlar (1970’ler – 1990’lar) 179

2.5.2. Maastricht Antlaşması (1991/1993) 181

2.5.3. Commission v Council (91/05) Kararı (2008) 183

2.5.4. Lizbon Antlaşması (2007/2009) 187

2.5.5. Commission v Council (244/17) Kararı (2018) 190

3. YETKİ İLE İLGİLİ DİKEY MESELELER: ORTAK TİCARET POLİTİKASI VS. ÜYE DEVLETLERİN ÖZERK İŞLEMLERİ & ULUSLARARASI ANLAŞMALARI 193

3.1. Ortak Ticaret Politikası vs. Üye Devletlerin Özerk İşlemleri 194

3.1.1. 1/75 sayılı Görüş ve Donckerwolcke Kararı (1975 ve 1976) 194

3.1.2. Werner Kararı (1995) 195

3.1.3. Lizbon Antlaşması (2007/2009) 198

3.2. Ortak Ticaret Politikası vs. Üye Devletlerin Uluslararası Anlaşmaları 198

3.2.1. Üye Devletler Arası Uluslararası Anlaşmalar 199

3.2.2. Üye Devletler ile Üçüncü Devletler Arası Uluslararası Anlaşmalar 201

3.2.2.1. Ön Tespit / Ortak Payda: Üstlenme Doktrini 201

3.2.2.1.1. International Fruit Company Kararı (1972) 202

3.2.2.1.2. Daiichi Kararı (2013) 204

3.2.2.1.3. Commission v Hungary (66/18) Kararı (2020) 206

3.2.2.2. Üye Devletlerin Üyelik Öncesi Uluslararası Anlaşmaları 209

3.2.2.2.1. Avrupa Ekonomik Topluluğu Antlaşması (1957/1958) 209

3.2.2.2.2. Centro–Com Kararı (1997) 212

3.2.2.2.3. Commission v Austria (205/06) Kararı (2009) 215

3.2.2.3. Üye Devletlerin Üyelik Sonrası Uluslararası Anlaşmaları 218

İkinci Kısım:

İlkeler ve Hedefler

1. ORTAK TİCARET POLİTİKASI ÖZELİNDE İLKELER VE HEDEFLER: LİZBON ANTLAŞMASI’NA KADARKİ DÖNEM (1958–2009) 223

1.1. Avrupa Ekonomik Topluluğu Antlaşması (1957/1958) 223

1.2. Ticareti Serbestleştirmek Hedefi: Dürbeck Kararı (1981) 224

1.3. Yeknesaklık İlkesi: Donckerwolcke Kararı (1976) ve Tezi Textiel Kararı (1986) 225

2. ORTAK TİCARET POLİTİKASI ÖZELİNDE İLKELER VE HEDEFLER: LİZBON ANTLAŞMASI DÖNEMİ (2009–) 227

2.1. Lizbon Antlaşması (2007/2009) 227

2.1.1. Ticareti Serbestleştirmek Hedefi ve Yeknesaklık İlkesi 228

2.1.2. Genel Hedefler ve İlkeler 230

2.1.2.1. Genel Hedefler ve İlkeler 230

2.1.2.1. Genel Hedefler ve İlkelere Yönelik Kurumsal Çerçeve 233

2.2. Genel Hedefler ve İlkeler: 2/15 sayılı Görüş (2017) 235

İKİNCİ BÖLÜM:

ARAÇLAR

Genel Çerçeve 241

Birinci Kısım:

Ortak Ticaret Politikasının Araçları: Kurumsal Boyut

1. ÖZERK ARAÇLAR 243

1.1. Avrupa Ekonomik Topluluğu Antlaşması’ndan Lizbon Antlaşması’na Kadarki Dönem (1958–2009) 243

1.2. Lizbon Antlaşması Dönemi (2009–) 245

2. ULUSLARARASI ANLAŞMALAR 249

2.1. Salt Avrupa Birliği Açısından Uluslararası Anlaşmalar 249

2.1.1. Uluslararası Anlaşma: Kavram 250

2.1.1.1. Uluslararası Anlaşma Kavramını Tanımlayan Kararlar 250

2.1.1.1.1. 1/75 sayılı Görüş (1975) 250

2.1.1.1.2. France v Commission (327/91) Kararı (1994) 252

2.1.1.2. Uluslararası Anlaşma Olup Olmamanın Tartışmalı Olduğu Kararlar 256

2.1.1.2.1. Bağlayıcı Olma, Bağlayıcı Olmama 256

2.1.1.2.1.1. France v Commission (233/02) Kararı (2004) 256

2.1.1.2.1.2. Council v Commission (660/13) Kararı (2016) 260

2.1.1.2.2. Çok Taraflı İşlem, Tek Taraflı İşlem: Parliament and Commission v. Council (103/12 and 165/12) Kararı (2014) 263

2.1.1.2.3. Birlik İşlemi, Üye Devlet İşlemi: NG v European Council Kararı (2017) 267

2.1.2. Uluslararası Anlaşma: Akdedilme Süreci 270

2.1.2.1. Avrupa Ekonomik Topluluğu Antlaşması’ndan Lizbon Antlaşması’na Kadarki Dönem (1958–2009) 271

2.1.2.2. Lizbon Antlaşması Dönemi (2009–) 275

2.1.1.2.1. Genel Çerçeve 275

2.1.1.2.2. Birtakım Hukuki Meseleler 283

2.1.1.2.2.1. Müzakereci ve Yetkisizlik / Yetki Aşımı: Muz Çerçeve Anlaşması (1994) 283

2.1.1.2.2.2. Müzakereci, Müzakere Talimatları, Özel Komite İlişkisi: Commission v Council (425/13) Kararı (2015) 288

2.1.1.2.2.3. Onay Öncesi Avrupa Parlamentosunun Rolü: Avrupa Parlamentosu ve Komisyon Arasındaki İlişkiler Hakkında Çerçeve Anlaşma (2010) 293

2.1.1.2.2.4. İmza veya Onay ve Hukuki Etkileri: Opel Austria Kararı (1997) 295

2.1.3. Akdedilmiş Uluslararası Anlaşma: Değiştirme, Askıya Alma ve Sona Erdirme 298

2.1.3.1. Kurucu Antlaşma Seviyesindeki Gelişmeler 298

2.1.3.2. Racke Kararı (1998) 299

2.2. Karma Uluslarararası Anlaşmalar 302

2.2.1. Genel Olarak 302

2.2.1.1. İlk Dönem Kararları 304

2.2.1.1.1. 1/76 sayılı Görüş (1976) 304

2.2.1.1.2. 1/78 sayılı Görüş (1979) 308

2.2.1.2. Ara Dönem Kararları 311

2.2.1.2.1. Demirel Kararı (1987) 311

2.2.1.2.2. 1/94 sayılı Görüş (1994) 313

2.2.1.2.3. Portugal v Council (268/94) Kararı (1996) 314

2.2.1.3. Son Dönem Kararları 319

2.2.1.3.1. 2/15 sayılı Görüş (2017) 320

2.2.1.3.2. 3/15 sayılı Görüş (2017) 323

2.2.1.3.3. Germany v Council (600/14) Kararı (2017) 326

2.2.1.3.4. Commission v Council (626/15 and 659/16) Kararı (2018) 330

2.2.2. İşbirliği Yükümlülüğü 335

2.2.2.1. İşbirliği Yükümlülüğünü Tesis Eden Kararlar 336

2.2.2.1.1. 1/78 sayılı Karar (1978) 336

2.2.2.1.2. 2/91 sayılı Görüş (1993) 339

2.2.2.2. İşbirliği Yükümlülüğünün Tartışmalı Olduğu Kararlar 341

2.2.2.2.1. Yetkinin Niteliği ve İşbirliği Yükümlülüğü: 1/94 sayılı Görüş (1994) 341

2.2.2.2.2. Kurumlar Arası Anlaşmalar ve İşbirliği Yükümlülüğü: Commission v Council (25/94) Kararı (1996) 343

2.2.2.2.3. İşbirliği Yükümlülüğü ve Üye Devletlerin Uluslararası Anlaşmaları: Commission v Germany (433/03) Kararı (2005) 347

2.2.2.2.4. İşbirliği Yükümlülüğü, Uluslararası Örgütler ve Üye Devletler: Commission v Sweden (246/07) Kararı (2010) 352

2.2.3. Karma Anlaşmanın Akdedilme Süreci 359

2.2.3.1. Genel Çerçeve 360

2.2.3.2. Birtakım Hukuki Meseleler 363

2.2.3.2.1. Yetki Deklarasyonları 364

2.2.3.2.1.1. 1/78 sayılı Karar (1978) 364

2.2.3.2.1.2. Commission v Council (29/99) Kararı (2002) 365

2.2.3.2.2. İmza, Geçici Uygulanma, Karar Alma: Commission v Council (28/12) Kararı (2015) 369

2.2.3.2.3. Uluslararası Sorumluluk 375

2.3. Uluslarararası Örgütler, Organlar ve Uyuşmazlık Çözüm Mekanizmaları 378

2.3.1. Uluslararası Örgütler: Üyelik 378

2.3.1.1. Uluslararası Örgüt Kurmak veya Örgüte Üye Olmak: 1/76 sayılı Görüş (1976) 379

2.3.1.2. Üye Olamamanın Olası Zorlukları 381

2.3.1.2.1. Uluslararası Çalışma Örgütü: 2/91 sayılı Görüş (1993) 381

2.3.1.2.2. Uluslararası Denizcilik Örgütü: Commission v Greece (45/07) Kararı (2009) 384

2.3.2. Uluslararası Anlaşmalar veya Örgütler ve Organ Kararları 389

2.3.2.1. Uluslararası Organ Kararları: 1/76 sayılı Görüş (1976) 390

2.3.2.2. Uluslararası Organ Kararları Öncesi Prosedür 392

2.3.2.2.1. Kurucu Antlaşma Seviyesindeki Gelişmeler 392

2.3.2.2.2. Avrupa Birliği’nin Taraf Olmadığı Uluslararası Anlaşmalar Yönünden 392

2.3.2.2.2.1. Commission v Council (370/07) Kararı (2009) 393

2.3.2.2.2.2. Germany v Council (399/12) Kararı (2014) 398

2.3.2.2.3. Avrupa Birliği’nin Taraf Olduğu Uluslararası Anlaşmalar Yönünden 402

2.3.2.2.3.1. United Kingdom v Council (81/13) Kararı (2014) 402

2.3.2.2.3.2. Commission v Council (244/17) Kararı (2018) 408

2.3.3. Uluslararası Anlaşmalar veya Örgütler ve Uyuşmazlık Çözümü Mekanizmaları 410

2.3.3.1. Bir Uluslararası Anlaşma ile Bir Uyuşmazlık Çözüm Mekanizması Kurmak 412

2.3.3.2.1. Avrupa Birliği Hukuku ile Uyumsuz Bulunan Uyuşmazlık Çözüm Mekanizmaları 412

2.3.3.2.1.1. 1/76 sayılı Görüş (1976) 412

2.3.3.2.1.2. 1/91 sayılı Görüş (1991) 415

2.3.3.2.1.3. 1/09 sayılı Görüş (2011) 424

2.3.3.2.2. Avrupa Birliği Hukuku ile Uyumlu Bulunan Uyuşmazlık Çözüm Mekanizmaları 429

2.3.3.2.2.1. 1/92 sayılı Görüş (1992) 430

2.3.3.2.2.2. 1/00 sayılı Görüş (2002) 435

2.3.3.2.2.3. 1/17 sayılı Görüş (2019) 439

2.3.3.2. Bir Uluslararası Anlaşma ile Kurulmuş bir Uyuşmazlık Çözüm Mekanizması Karşısında Bulunmak 446

2.3.3.2.1. Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Sözleşmesi 446

2.3.3.2.1.1. Commission v Ireland (459/03) Kararı (2006) 447

2.3.3.2.1.2. Council v Commission (73/14) Kararı (2015) 452

2.3.3.4.2. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi: 2/13 sayılı Görüş (2014) 456

2.3.3.4.3. Dünya Ticaret Örgütü: Commission v Hungary (66/18) Kararı (2020) 469

İkinci Kısım:

Ortak Ticaret Politikasının Araçları: Maddi Boyut (Kısaca)

1. ÖZERK ARAÇLAR 475

1.1. Pazara Erişim ile ilgili Düzenlemeler 475

1.1.1. Gümrüklerle ilgili Düzenlemeler 475

1.1.1.1. Ortak Gümrük Tarifesi 475

1.1.1.2. Birlik Gümrük Kodu 481

1.1.1.3. Genelleştirilmiş Tarife Sistemi 484

1.1.2. İhracat ile ilgili Kurallar 486

1.1.3. İthalat ile ilgili Kurallar 488

1.2. Ticari Savunma Araçları 490

1.2.1. Anti–Damping 491

1.2.2. Anti–Sübvansiyon 494

1.2.3. Korunma Önlemleri 496

1.2.4. Ticari Engeller 502

2. ULUSLARARASI ANLAŞMALAR 505

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM:

YARGISAL KORUMA (ULUSLARARASI ANLAŞMALAR ÖZELİNDE)

Genel Çerçeve 515

Birinci Kısım:

Görüş ve Davalar (Yargı Yetkisi)

1. GÖRÜŞ 517

1.1. Genel Olarak 517

1.2. Kabul Edilebilirlik 518

1.2.1. Kişi Bakımından Yetki 518

1.2.2. Konu Bakımından Yetki 519

1.2.3. Zaman Bakımından Yetki 522

1.3. Esastan Denetim 525

1.4. Karar ve Sonuçları 526

1.4.1. Derdest Görüş Prosedürünün Sonuçları 526

1.4.2. Karar ve Sonuçları 528

2. İPTAL DAVASI 529

2.1. Genel Olarak İptal Davası 529

2.1.1. Kabul Edilebilirlik 530

2.1.1.1. Kişi Bakımından Yetki 530

2.1.1.2. Konu Bakımından Yetki 531

2.1.1.3. Zaman Bakımından Yetki 532

2.1.2. Esastan Denetim 532

2.1.3. Karar ve Sonuçları 533

2.2. Uluslararası Anlaşmalar Özelinde İptal Davası 534

2.2.1. Uluslararası Anlaşmayı Akdeden Tasarrufun İptalini İstemek 534

2.2.1.1. Uluslararası Anlaşmaya Yöneltilmiş İptal Davaları 534

2.2.1.1.1. Commission v Council (165/87) Kararı (1988) 535

2.2.1.1.2. France v Commission (327/91) Kararı (1994) 536

2.2.1.1.3. Germany v Council (122/95) Kararı (1998) 538

2.2.1.2. Uluslararası Anlaşma ile Kurulan Organ Kararına Yöneltilmiş İptal Davaları 540

2.2.1.2.1. Polyelectrolyte Producers Group Kararı (2005/2006) 540

2.2.1.2.2. Commission v Council (244/17) Kararı (2018) 542

2.2.2. Uluslararası Anlaşmaya Aykırılık Nedeniyle Bir Tasarrufun İptalini İstemek 544

2.2.2.1. International Fruit Company Kararı (1972) 544

2.2.2.2. Germany v Council (280/93) Kararı (1994) 546

2.2.2.3. Netherlands v Parliament and Council (377/98) Kararı (2001) 548

3. İHMAL DAVASI 550

3.1. Genel Olarak İhmal Davası 550

3.1.1. Kabul Edilebilirlik 551

3.1.1.1. Kişi Bakımından Yetki 551

3.1.1.2. Konu Bakımından Yetki 551

3.1.1.3. Zaman Bakımından Yetki 552

3.1.2. Esastan Denetim 553

3.1.3. Karar ve Sonuçları 553

3.2. Uluslararası Anlaşmalar Özelinde İhmal Davası 554

3.2.1. Mugraby v Council and Commission Kararı (2011) 554

3.2.2. Magnan v Commission Kararı (2019) 557

4. TAZMİNAT DAVASI 562

4.1. Genel Olarak Tazminat Davası 562

4.1.1. Kabul Edilebilirlik 562

4.1.1.1. Kişi Bakımından Yetki 562

4.1.1.2. Konu Bakımından Yetki 562

4.1.1.3. Zaman Bakımından Yetki 563

4.1.2. Esastan Denetim 563

4.1.3. Karar ve Sonuçları 564

4.2. Uluslararası Anlaşmalar Özelinde Tazminat Davası 564

4.2.1. Yedaş v Council and Commission Kararı (2006) 565

4.2.2. FIAMM and Fedon v Council and Commission Kararı (2008) 568

5. İHLAL DAVASI 573

5.1. Genel Olarak İhlal Davası 573

5.1.1. İhlal Davası ve/veya Prosedürü Yönünden Ön Tespit: “İhlal”in Anlamı 573

5.1.2. İhlal Davası Prosedürü 575

5.1.2.1. Komisyonun İhlal Davası Prosedürünü Başlatması: “İdari Aşama” veya “Yargılama Öncesi Prosedür” 575

5.1.2.2. Üye Devletin İhlal Davası Prosedürünü Başlatması 576

5.1.3. İhlal Davası 576

5.1.3.1. Kabul Edilebilirlik 577

5.1.3.2. Esastan Denetim 577

5.1.3.3. Karar ve Sonuçları 577

5.2. Uluslararası Anlaşmalar Özelinde İhlal Davası 578

5.2.1. Commission v Germany (61/94) Kararı (1996) 579

5.2.2. Commission v Ireland (13/00) Kararı (2002) 581

5.2.3. Commission v Hungary (66/18) Kararı (2020) 584

6. ÖN KARAR PROSEDÜRÜ 586

6.1. Genel Olarak Ön Karar Prosedürü 586

6.1.1. Başvuruya Konu Olabilecekler 587

6.1.2. Başvuru Yapabilecekler 588

6.1.3. Başvuru Hakkı ve/veya Yükümlülüğü 589

6.1.4. Karar ve Sonuçları 589

6.2. Uluslararası Anlaşmalar Özelinde Ön Karar Prosedürü 591

6.2.1. Karma Anlaşmalar ve Ön Karar Prosedürü: İlk Dönem Kararları 593

6.2.1.1. Haegeman Kararı (1974) 593

6.2.1.2. Demirel Kararı (1987) 594

6.2.2. Karma Anlaşmalar, Organ Kararları ve Ön Karar Prosedürü 596

6.2.2.1. Sevince Kararı (1990) 597

6.2.2.2. Deutsche Shell Kararı (1993) 599

6.2.3. Karma Anlaşmalar ve Ön Karar Prosedürü: Son Dönem Kararları 601

6.2.3.1. Hermès Kararı (1998) 601

6.2.3.2. Lesoochranárske zoskupenie Kararı (2011) 605

İkinci Kısım:

Hukuki Etkiler

1. AVRUPA BİRLİĞİ’NİN ULUSLARARASI ANLAŞMALARININ HUKUKİ ETKİLERİ 609

1.1. Doğrudan Etkililik – Doğrudan Etki İlkesi (Dar Anlamda) / Hukuka Uygunluk Denetimi / Haksız Fiil Sorumluluğu 610

1.1.1. Doğrudan Etki Doğurmaya Elverişli Uluslararası Anlaşmalar 611

1.1.1.1. İlk Dönem Kararları 612

1.1.1.1.1. Haegeman Kararı (1974) 612

1.1.1.1.2. Bresciani Kararı (1976) 614

1.1.1.1.3. Kupferberg Kararı (1982) 616

1.1.1.2. Son Dönem Kararları 622

1.1.1.2.1. Demirel Kararı (1987) 622

1.1.1.2.1. Sevince Kararı (1990) 625

1.1.1.2.3. Opel Austria Kararı (1997) 627

1.1.1.3. Yeni Nesil Ticaret Anlaşmaları: Doğrudan Etkinin Yokluğu Klozları 631

1.1.2. Doğrudan Etki Doğurmaya Elverişli Olmayan Uluslararası Anlaşmalar 633

1.1.2.1. 1947 Tarihli Gümrük Tarifeleri ve Ticaret Genel Anlaşması (GATT) ile ilgili Kararlar 633

1.1.2.1.1. International Fruit Company Kararı (1972) 633

1.1.2.1.2. Fediol III Kararı (1989) 635

1.1.2.1.3. Nakajima Kararı (1991) 638

1.1.2.2. Dünya Ticaret Örgütü Anlaşmaları ile ilgili Kararlar 641

1.1.2.2.1. Portugal v Council (149/96) Kararı (1999) 642

1.1.2.2.2. Dior and Others Kararı (2000) 646

1.1.2.2.3. T. Port Kararı (2001) 649

1.1.2.2.4. Netherlands v Parliament and Council (377/98) Kararı (2001) 653

1.1.2.2.5. Van Parys Kararı (2005) 656

1.1.2.3. Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Sözleşmesi: Intertanko Kararı (2008) 660

1.2. Uygun Yorum İlkesi 662

1.2.1. Commission v Germany (61/94) Kararı (1996) 663

1.2.2. BEUC v Commission Kararı (1999) 665

1.2.3. Anheuser–Busch Kararı (2004) 667

1.2.4. Recorded Artists Actors Performers Kararı (2020) 671

1.3. Yorum Meselesi 676

1.3.1. İlk Nesil Serbest Ticaret Anlaşmaları 677

1.3.2. İlk Nesil Ortaklık Anlaşmaları 683

1.3.2.1. Yunanistan ile Ortaklık 683

1.3.2.1. Türkiye ile Ortaklık 684

1.3.2.1.1. Kişilerin ve Hizmetlerin Serbest Dolaşımı Yönünden 685

1.3.2.1.2. Malların Serbest Dolaşımı Yönünden 690

1.3.3. Avrupa Anlaşmaları 691

1.3.4. Avrupa Ekonomik Alanı Anlaşması 694

2. DİĞER ULUSLARARASI HUKUK KAYNAKLARININ HUKUKİ ETKİLERİ 698

2.1. Uluslararası Teamül Hukuku ve Uluslararası Hukukun Genel İlkeleri 698

2.1.1. Uygun Yorum İlkesi 699

2.1.1.1. Poulsen and Diva Navigation Kararı (1992) 700

2.1.1.2. Brita Kararı (2010) 702

2.1.1.3. Western Sahara Campaign Kararı (2018) 706

2.1.2. Doğrudan Etkililik – Doğrudan Etki İlkesi (Dar Anlamda) / Hukuka Uygunluk Denetimi / Haksız Fiil Sorumluluğu 709

2.1.2.1. Opel Austria Kararı (1997) 710

2.1.2.2. Racke Kararı (1998) 712

2.1.2.3. ATAA Kararı (2011) 717

2.2. Üye Devletlerin Uluslararası Anlaşmaları 720

2.2.1. Temel Haklar ile Bağlantılı Uluslararası Anlaşmalar 720

2.2.1.1. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi 721

2.2.1.2. Diğer Temel Haklar ile Bağlantılı Uluslararası Anlaşmalar 724

2.2.2. Temel Haklar ile Bağlantılı Olanlar Dışındaki Uluslararası Anlaşmalar 725

2.2.2.1. Commune de Mesquer Kararı (2008) 726

2.2.2.2. Intertanko Kararı (2008) 729

Sonuç 733

Kaynakça 741

Karar İndeksi 779

Hukuki Kaynak İndeksi 783

Kavram İndeksi 791

İlgili Kategoriler

Hukuk Kitapları > Uluslararası Hukuk > Avrupa Birliği Hukuku

İlgili Diğer Yayınlar

Avrupa Birliği'nin Dış Sınırlarının Yönetimi: Frontex

Mehmet Hanifi Bayram
Mayıs 2019
340.00 TL
İndirimli: 75.00 TL (%78)
Sepete Ekle

Çevresel Zararlardan Dolayı Devletin Sorumluluğu

Esra Ata Dağıstanlı
Kasım 2024
780.00 TL
Sepete Ekle

Türk Yabancılar Hukuku

Vahit Doğan ...
Ekim 2024
345.00 TL
Sepete Ekle

Uluslararası Hukukta Temel Belgeler

İbrahim Kaya
Ekim 2024
710.00 TL
Sepete Ekle

İÇİNDEKİLER

İçindekiler

Önsöz 7

Kısaltmalar 19

Dava Listesi (Numara Sıralı) 21

Mevzuat Listesi (Numara Sıralı) 41

Giriş 49

BİRİNCİ BÖLÜM:

YETKİ

Genel Çerçeve 57

1. Yetkiyi Kullanma Kapasitesi: Tüzel Kişilik / Uluslararası Hukuk Kişiliği 57

2. Yetkinin Genel Görünümü 59

Birinci Kısım:

Yetkinin Niteliği ve İçeriği

1. DIŞ YETKİNİN NİTELİĞİ VE İÇERİĞİ: ORTAK TİCARET POLİTİKASI 67

1.1. Başlangıç Dönemi (1958–1994) 68

1.1.1. Avrupa Ekonomik Topluluğu Antlaşması (1957/1958) 68

1.1.2. Avrupa Birliği Adalet Divanının İlk Kararına (1972 Yılına) Kadarki Gelişmeler 70

1.1.3. International Fruit Company Kararı (1972) 76

1.1.4. Massey Ferguson Kararı (1973) 79

1.1.5. 1/75 sayılı Görüş (1975) 80

1.1.6. Donckerwolcke Kararı (1976) 84

1.1.7. 1/78 sayılı Görüş (1979) 87

1.1.8. Commission v Council (45/86) Kararı (1987) 92

1.1.9. Avrupa Tek Senedi (1986/1987) ve Maastricht Antlaşması (1991/1993) 95

1.2. Adaptasyon Sancısı Dönemi (1994–2009) 98

1.2.1. 1/94 sayılı Görüş (1994) 98

1.2.2. Amsterdam Antlaşması (1997/1999) 107

1.2.3. Nice Antlaşması (2001/2003) 109

1.2.4. Avrupa Anayasal Antlaşması (2004) 113

1.2.5. 1/08 sayılı Görüş (2009) 114

1.3. Yeni Başlangıç Dönemi (2009–) 117

1.3.1. Lizbon Antlaşması (2007/2009) 117

1.3.2. Daiichi Kararı (2013) 123

1.3.3. Commission v Council (137/12) Kararı (2013) 128

1.3.4. 2/15 sayılı Görüş (2017) 131

1.3.5. Commission v Council (389/15) Kararı (2017) 139

2. YETKİ İLE İLGİLİ YATAY MESELELER: ORTAK TİCARET POLİTİKASI VS. DİĞER POLİTİKALAR 142

2.1. Dış Zımni (Münhasır) Yetki 143

2.1.1. Dış Zımni (Münhasır) Yetki (1970’ler – 2000’ler) 143

2.1.1.1. Dış Zımni Yetki 143

2.1.1.2. Dış Zımni Münhasır Yetki 145

2.1.2. 1/94 sayılı Görüş (1994) 147

2.1.3. Lizbon Antlaşması (2007/2009) 151

2.1.3.1. Dış Zımni Yetki 151

2.1.3.2. Dış Zımni Münhasır Yetki 152

2.1.4. 2/15 sayılı Görüş (2017) 153

2.2. Özel İlişkiler (Denizaşırı Ülkelerin ve Toprakların Ortaklığı, Ortaklık, Komşuluk) 157

2.3. Üçüncü Ülkelerle İşbirliği (Kalkınma İşbirliği ve Ekonomik, Mali ve Teknik İşbirliği) ve İnsani Yardım 160

2.4. Çevre Politikası 163

2.4.1. Greece v Council (62/88) Kararı (1990) 164

2.4.2. 2/00 sayılı Görüş (2001) 166

2.4.3. Commission v Council (281/01) Kararı (2002) 171

2.4.4. Commission v Council (94/03) Kararı (2006) 174

2.5. Ortak Dış ve Güvenlik Politikası 178

2.5.1. Yaptırımlar (1970’ler – 1990’lar) 179

2.5.2. Maastricht Antlaşması (1991/1993) 181

2.5.3. Commission v Council (91/05) Kararı (2008) 183

2.5.4. Lizbon Antlaşması (2007/2009) 187

2.5.5. Commission v Council (244/17) Kararı (2018) 190

3. YETKİ İLE İLGİLİ DİKEY MESELELER: ORTAK TİCARET POLİTİKASI VS. ÜYE DEVLETLERİN ÖZERK İŞLEMLERİ & ULUSLARARASI ANLAŞMALARI 193

3.1. Ortak Ticaret Politikası vs. Üye Devletlerin Özerk İşlemleri 194

3.1.1. 1/75 sayılı Görüş ve Donckerwolcke Kararı (1975 ve 1976) 194

3.1.2. Werner Kararı (1995) 195

3.1.3. Lizbon Antlaşması (2007/2009) 198

3.2. Ortak Ticaret Politikası vs. Üye Devletlerin Uluslararası Anlaşmaları 198

3.2.1. Üye Devletler Arası Uluslararası Anlaşmalar 199

3.2.2. Üye Devletler ile Üçüncü Devletler Arası Uluslararası Anlaşmalar 201

3.2.2.1. Ön Tespit / Ortak Payda: Üstlenme Doktrini 201

3.2.2.1.1. International Fruit Company Kararı (1972) 202

3.2.2.1.2. Daiichi Kararı (2013) 204

3.2.2.1.3. Commission v Hungary (66/18) Kararı (2020) 206

3.2.2.2. Üye Devletlerin Üyelik Öncesi Uluslararası Anlaşmaları 209

3.2.2.2.1. Avrupa Ekonomik Topluluğu Antlaşması (1957/1958) 209

3.2.2.2.2. Centro–Com Kararı (1997) 212

3.2.2.2.3. Commission v Austria (205/06) Kararı (2009) 215

3.2.2.3. Üye Devletlerin Üyelik Sonrası Uluslararası Anlaşmaları 218

İkinci Kısım:

İlkeler ve Hedefler

1. ORTAK TİCARET POLİTİKASI ÖZELİNDE İLKELER VE HEDEFLER: LİZBON ANTLAŞMASI’NA KADARKİ DÖNEM (1958–2009) 223

1.1. Avrupa Ekonomik Topluluğu Antlaşması (1957/1958) 223

1.2. Ticareti Serbestleştirmek Hedefi: Dürbeck Kararı (1981) 224

1.3. Yeknesaklık İlkesi: Donckerwolcke Kararı (1976) ve Tezi Textiel Kararı (1986) 225

2. ORTAK TİCARET POLİTİKASI ÖZELİNDE İLKELER VE HEDEFLER: LİZBON ANTLAŞMASI DÖNEMİ (2009–) 227

2.1. Lizbon Antlaşması (2007/2009) 227

2.1.1. Ticareti Serbestleştirmek Hedefi ve Yeknesaklık İlkesi 228

2.1.2. Genel Hedefler ve İlkeler 230

2.1.2.1. Genel Hedefler ve İlkeler 230

2.1.2.1. Genel Hedefler ve İlkelere Yönelik Kurumsal Çerçeve 233

2.2. Genel Hedefler ve İlkeler: 2/15 sayılı Görüş (2017) 235

İKİNCİ BÖLÜM:

ARAÇLAR

Genel Çerçeve 241

Birinci Kısım:

Ortak Ticaret Politikasının Araçları: Kurumsal Boyut

1. ÖZERK ARAÇLAR 243

1.1. Avrupa Ekonomik Topluluğu Antlaşması’ndan Lizbon Antlaşması’na Kadarki Dönem (1958–2009) 243

1.2. Lizbon Antlaşması Dönemi (2009–) 245

2. ULUSLARARASI ANLAŞMALAR 249

2.1. Salt Avrupa Birliği Açısından Uluslararası Anlaşmalar 249

2.1.1. Uluslararası Anlaşma: Kavram 250

2.1.1.1. Uluslararası Anlaşma Kavramını Tanımlayan Kararlar 250

2.1.1.1.1. 1/75 sayılı Görüş (1975) 250

2.1.1.1.2. France v Commission (327/91) Kararı (1994) 252

2.1.1.2. Uluslararası Anlaşma Olup Olmamanın Tartışmalı Olduğu Kararlar 256

2.1.1.2.1. Bağlayıcı Olma, Bağlayıcı Olmama 256

2.1.1.2.1.1. France v Commission (233/02) Kararı (2004) 256

2.1.1.2.1.2. Council v Commission (660/13) Kararı (2016) 260

2.1.1.2.2. Çok Taraflı İşlem, Tek Taraflı İşlem: Parliament and Commission v. Council (103/12 and 165/12) Kararı (2014) 263

2.1.1.2.3. Birlik İşlemi, Üye Devlet İşlemi: NG v European Council Kararı (2017) 267

2.1.2. Uluslararası Anlaşma: Akdedilme Süreci 270

2.1.2.1. Avrupa Ekonomik Topluluğu Antlaşması’ndan Lizbon Antlaşması’na Kadarki Dönem (1958–2009) 271

2.1.2.2. Lizbon Antlaşması Dönemi (2009–) 275

2.1.1.2.1. Genel Çerçeve 275

2.1.1.2.2. Birtakım Hukuki Meseleler 283

2.1.1.2.2.1. Müzakereci ve Yetkisizlik / Yetki Aşımı: Muz Çerçeve Anlaşması (1994) 283

2.1.1.2.2.2. Müzakereci, Müzakere Talimatları, Özel Komite İlişkisi: Commission v Council (425/13) Kararı (2015) 288

2.1.1.2.2.3. Onay Öncesi Avrupa Parlamentosunun Rolü: Avrupa Parlamentosu ve Komisyon Arasındaki İlişkiler Hakkında Çerçeve Anlaşma (2010) 293

2.1.1.2.2.4. İmza veya Onay ve Hukuki Etkileri: Opel Austria Kararı (1997) 295

2.1.3. Akdedilmiş Uluslararası Anlaşma: Değiştirme, Askıya Alma ve Sona Erdirme 298

2.1.3.1. Kurucu Antlaşma Seviyesindeki Gelişmeler 298

2.1.3.2. Racke Kararı (1998) 299

2.2. Karma Uluslarararası Anlaşmalar 302

2.2.1. Genel Olarak 302

2.2.1.1. İlk Dönem Kararları 304

2.2.1.1.1. 1/76 sayılı Görüş (1976) 304

2.2.1.1.2. 1/78 sayılı Görüş (1979) 308

2.2.1.2. Ara Dönem Kararları 311

2.2.1.2.1. Demirel Kararı (1987) 311

2.2.1.2.2. 1/94 sayılı Görüş (1994) 313

2.2.1.2.3. Portugal v Council (268/94) Kararı (1996) 314

2.2.1.3. Son Dönem Kararları 319

2.2.1.3.1. 2/15 sayılı Görüş (2017) 320

2.2.1.3.2. 3/15 sayılı Görüş (2017) 323

2.2.1.3.3. Germany v Council (600/14) Kararı (2017) 326

2.2.1.3.4. Commission v Council (626/15 and 659/16) Kararı (2018) 330

2.2.2. İşbirliği Yükümlülüğü 335

2.2.2.1. İşbirliği Yükümlülüğünü Tesis Eden Kararlar 336

2.2.2.1.1. 1/78 sayılı Karar (1978) 336

2.2.2.1.2. 2/91 sayılı Görüş (1993) 339

2.2.2.2. İşbirliği Yükümlülüğünün Tartışmalı Olduğu Kararlar 341

2.2.2.2.1. Yetkinin Niteliği ve İşbirliği Yükümlülüğü: 1/94 sayılı Görüş (1994) 341

2.2.2.2.2. Kurumlar Arası Anlaşmalar ve İşbirliği Yükümlülüğü: Commission v Council (25/94) Kararı (1996) 343

2.2.2.2.3. İşbirliği Yükümlülüğü ve Üye Devletlerin Uluslararası Anlaşmaları: Commission v Germany (433/03) Kararı (2005) 347

2.2.2.2.4. İşbirliği Yükümlülüğü, Uluslararası Örgütler ve Üye Devletler: Commission v Sweden (246/07) Kararı (2010) 352

2.2.3. Karma Anlaşmanın Akdedilme Süreci 359

2.2.3.1. Genel Çerçeve 360

2.2.3.2. Birtakım Hukuki Meseleler 363

2.2.3.2.1. Yetki Deklarasyonları 364

2.2.3.2.1.1. 1/78 sayılı Karar (1978) 364

2.2.3.2.1.2. Commission v Council (29/99) Kararı (2002) 365

2.2.3.2.2. İmza, Geçici Uygulanma, Karar Alma: Commission v Council (28/12) Kararı (2015) 369

2.2.3.2.3. Uluslararası Sorumluluk 375

2.3. Uluslarararası Örgütler, Organlar ve Uyuşmazlık Çözüm Mekanizmaları 378

2.3.1. Uluslararası Örgütler: Üyelik 378

2.3.1.1. Uluslararası Örgüt Kurmak veya Örgüte Üye Olmak: 1/76 sayılı Görüş (1976) 379

2.3.1.2. Üye Olamamanın Olası Zorlukları 381

2.3.1.2.1. Uluslararası Çalışma Örgütü: 2/91 sayılı Görüş (1993) 381

2.3.1.2.2. Uluslararası Denizcilik Örgütü: Commission v Greece (45/07) Kararı (2009) 384

2.3.2. Uluslararası Anlaşmalar veya Örgütler ve Organ Kararları 389

2.3.2.1. Uluslararası Organ Kararları: 1/76 sayılı Görüş (1976) 390

2.3.2.2. Uluslararası Organ Kararları Öncesi Prosedür 392

2.3.2.2.1. Kurucu Antlaşma Seviyesindeki Gelişmeler 392

2.3.2.2.2. Avrupa Birliği’nin Taraf Olmadığı Uluslararası Anlaşmalar Yönünden 392

2.3.2.2.2.1. Commission v Council (370/07) Kararı (2009) 393

2.3.2.2.2.2. Germany v Council (399/12) Kararı (2014) 398

2.3.2.2.3. Avrupa Birliği’nin Taraf Olduğu Uluslararası Anlaşmalar Yönünden 402

2.3.2.2.3.1. United Kingdom v Council (81/13) Kararı (2014) 402

2.3.2.2.3.2. Commission v Council (244/17) Kararı (2018) 408

2.3.3. Uluslararası Anlaşmalar veya Örgütler ve Uyuşmazlık Çözümü Mekanizmaları 410

2.3.3.1. Bir Uluslararası Anlaşma ile Bir Uyuşmazlık Çözüm Mekanizması Kurmak 412

2.3.3.2.1. Avrupa Birliği Hukuku ile Uyumsuz Bulunan Uyuşmazlık Çözüm Mekanizmaları 412

2.3.3.2.1.1. 1/76 sayılı Görüş (1976) 412

2.3.3.2.1.2. 1/91 sayılı Görüş (1991) 415

2.3.3.2.1.3. 1/09 sayılı Görüş (2011) 424

2.3.3.2.2. Avrupa Birliği Hukuku ile Uyumlu Bulunan Uyuşmazlık Çözüm Mekanizmaları 429

2.3.3.2.2.1. 1/92 sayılı Görüş (1992) 430

2.3.3.2.2.2. 1/00 sayılı Görüş (2002) 435

2.3.3.2.2.3. 1/17 sayılı Görüş (2019) 439

2.3.3.2. Bir Uluslararası Anlaşma ile Kurulmuş bir Uyuşmazlık Çözüm Mekanizması Karşısında Bulunmak 446

2.3.3.2.1. Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Sözleşmesi 446

2.3.3.2.1.1. Commission v Ireland (459/03) Kararı (2006) 447

2.3.3.2.1.2. Council v Commission (73/14) Kararı (2015) 452

2.3.3.4.2. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi: 2/13 sayılı Görüş (2014) 456

2.3.3.4.3. Dünya Ticaret Örgütü: Commission v Hungary (66/18) Kararı (2020) 469

İkinci Kısım:

Ortak Ticaret Politikasının Araçları: Maddi Boyut (Kısaca)

1. ÖZERK ARAÇLAR 475

1.1. Pazara Erişim ile ilgili Düzenlemeler 475

1.1.1. Gümrüklerle ilgili Düzenlemeler 475

1.1.1.1. Ortak Gümrük Tarifesi 475

1.1.1.2. Birlik Gümrük Kodu 481

1.1.1.3. Genelleştirilmiş Tarife Sistemi 484

1.1.2. İhracat ile ilgili Kurallar 486

1.1.3. İthalat ile ilgili Kurallar 488

1.2. Ticari Savunma Araçları 490

1.2.1. Anti–Damping 491

1.2.2. Anti–Sübvansiyon 494

1.2.3. Korunma Önlemleri 496

1.2.4. Ticari Engeller 502

2. ULUSLARARASI ANLAŞMALAR 505

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM:

YARGISAL KORUMA (ULUSLARARASI ANLAŞMALAR ÖZELİNDE)

Genel Çerçeve 515

Birinci Kısım:

Görüş ve Davalar (Yargı Yetkisi)

1. GÖRÜŞ 517

1.1. Genel Olarak 517

1.2. Kabul Edilebilirlik 518

1.2.1. Kişi Bakımından Yetki 518

1.2.2. Konu Bakımından Yetki 519

1.2.3. Zaman Bakımından Yetki 522

1.3. Esastan Denetim 525

1.4. Karar ve Sonuçları 526

1.4.1. Derdest Görüş Prosedürünün Sonuçları 526

1.4.2. Karar ve Sonuçları 528

2. İPTAL DAVASI 529

2.1. Genel Olarak İptal Davası 529

2.1.1. Kabul Edilebilirlik 530

2.1.1.1. Kişi Bakımından Yetki 530

2.1.1.2. Konu Bakımından Yetki 531

2.1.1.3. Zaman Bakımından Yetki 532

2.1.2. Esastan Denetim 532

2.1.3. Karar ve Sonuçları 533

2.2. Uluslararası Anlaşmalar Özelinde İptal Davası 534

2.2.1. Uluslararası Anlaşmayı Akdeden Tasarrufun İptalini İstemek 534

2.2.1.1. Uluslararası Anlaşmaya Yöneltilmiş İptal Davaları 534

2.2.1.1.1. Commission v Council (165/87) Kararı (1988) 535

2.2.1.1.2. France v Commission (327/91) Kararı (1994) 536

2.2.1.1.3. Germany v Council (122/95) Kararı (1998) 538

2.2.1.2. Uluslararası Anlaşma ile Kurulan Organ Kararına Yöneltilmiş İptal Davaları 540

2.2.1.2.1. Polyelectrolyte Producers Group Kararı (2005/2006) 540

2.2.1.2.2. Commission v Council (244/17) Kararı (2018) 542

2.2.2. Uluslararası Anlaşmaya Aykırılık Nedeniyle Bir Tasarrufun İptalini İstemek 544

2.2.2.1. International Fruit Company Kararı (1972) 544

2.2.2.2. Germany v Council (280/93) Kararı (1994) 546

2.2.2.3. Netherlands v Parliament and Council (377/98) Kararı (2001) 548

3. İHMAL DAVASI 550

3.1. Genel Olarak İhmal Davası 550

3.1.1. Kabul Edilebilirlik 551

3.1.1.1. Kişi Bakımından Yetki 551

3.1.1.2. Konu Bakımından Yetki 551

3.1.1.3. Zaman Bakımından Yetki 552

3.1.2. Esastan Denetim 553

3.1.3. Karar ve Sonuçları 553

3.2. Uluslararası Anlaşmalar Özelinde İhmal Davası 554

3.2.1. Mugraby v Council and Commission Kararı (2011) 554

3.2.2. Magnan v Commission Kararı (2019) 557

4. TAZMİNAT DAVASI 562

4.1. Genel Olarak Tazminat Davası 562

4.1.1. Kabul Edilebilirlik 562

4.1.1.1. Kişi Bakımından Yetki 562

4.1.1.2. Konu Bakımından Yetki 562

4.1.1.3. Zaman Bakımından Yetki 563

4.1.2. Esastan Denetim 563

4.1.3. Karar ve Sonuçları 564

4.2. Uluslararası Anlaşmalar Özelinde Tazminat Davası 564

4.2.1. Yedaş v Council and Commission Kararı (2006) 565

4.2.2. FIAMM and Fedon v Council and Commission Kararı (2008) 568

5. İHLAL DAVASI 573

5.1. Genel Olarak İhlal Davası 573

5.1.1. İhlal Davası ve/veya Prosedürü Yönünden Ön Tespit: “İhlal”in Anlamı 573

5.1.2. İhlal Davası Prosedürü 575

5.1.2.1. Komisyonun İhlal Davası Prosedürünü Başlatması: “İdari Aşama” veya “Yargılama Öncesi Prosedür” 575

5.1.2.2. Üye Devletin İhlal Davası Prosedürünü Başlatması 576

5.1.3. İhlal Davası 576

5.1.3.1. Kabul Edilebilirlik 577

5.1.3.2. Esastan Denetim 577

5.1.3.3. Karar ve Sonuçları 577

5.2. Uluslararası Anlaşmalar Özelinde İhlal Davası 578

5.2.1. Commission v Germany (61/94) Kararı (1996) 579

5.2.2. Commission v Ireland (13/00) Kararı (2002) 581

5.2.3. Commission v Hungary (66/18) Kararı (2020) 584

6. ÖN KARAR PROSEDÜRÜ 586

6.1. Genel Olarak Ön Karar Prosedürü 586

6.1.1. Başvuruya Konu Olabilecekler 587

6.1.2. Başvuru Yapabilecekler 588

6.1.3. Başvuru Hakkı ve/veya Yükümlülüğü 589

6.1.4. Karar ve Sonuçları 589

6.2. Uluslararası Anlaşmalar Özelinde Ön Karar Prosedürü 591

6.2.1. Karma Anlaşmalar ve Ön Karar Prosedürü: İlk Dönem Kararları 593

6.2.1.1. Haegeman Kararı (1974) 593

6.2.1.2. Demirel Kararı (1987) 594

6.2.2. Karma Anlaşmalar, Organ Kararları ve Ön Karar Prosedürü 596

6.2.2.1. Sevince Kararı (1990) 597

6.2.2.2. Deutsche Shell Kararı (1993) 599

6.2.3. Karma Anlaşmalar ve Ön Karar Prosedürü: Son Dönem Kararları 601

6.2.3.1. Hermès Kararı (1998) 601

6.2.3.2. Lesoochranárske zoskupenie Kararı (2011) 605

İkinci Kısım:

Hukuki Etkiler

1. AVRUPA BİRLİĞİ’NİN ULUSLARARASI ANLAŞMALARININ HUKUKİ ETKİLERİ 609

1.1. Doğrudan Etkililik – Doğrudan Etki İlkesi (Dar Anlamda) / Hukuka Uygunluk Denetimi / Haksız Fiil Sorumluluğu 610

1.1.1. Doğrudan Etki Doğurmaya Elverişli Uluslararası Anlaşmalar 611

1.1.1.1. İlk Dönem Kararları 612

1.1.1.1.1. Haegeman Kararı (1974) 612

1.1.1.1.2. Bresciani Kararı (1976) 614

1.1.1.1.3. Kupferberg Kararı (1982) 616

1.1.1.2. Son Dönem Kararları 622

1.1.1.2.1. Demirel Kararı (1987) 622

1.1.1.2.1. Sevince Kararı (1990) 625

1.1.1.2.3. Opel Austria Kararı (1997) 627

1.1.1.3. Yeni Nesil Ticaret Anlaşmaları: Doğrudan Etkinin Yokluğu Klozları 631

1.1.2. Doğrudan Etki Doğurmaya Elverişli Olmayan Uluslararası Anlaşmalar 633

1.1.2.1. 1947 Tarihli Gümrük Tarifeleri ve Ticaret Genel Anlaşması (GATT) ile ilgili Kararlar 633

1.1.2.1.1. International Fruit Company Kararı (1972) 633

1.1.2.1.2. Fediol III Kararı (1989) 635

1.1.2.1.3. Nakajima Kararı (1991) 638

1.1.2.2. Dünya Ticaret Örgütü Anlaşmaları ile ilgili Kararlar 641

1.1.2.2.1. Portugal v Council (149/96) Kararı (1999) 642

1.1.2.2.2. Dior and Others Kararı (2000) 646

1.1.2.2.3. T. Port Kararı (2001) 649

1.1.2.2.4. Netherlands v Parliament and Council (377/98) Kararı (2001) 653

1.1.2.2.5. Van Parys Kararı (2005) 656

1.1.2.3. Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Sözleşmesi: Intertanko Kararı (2008) 660

1.2. Uygun Yorum İlkesi 662

1.2.1. Commission v Germany (61/94) Kararı (1996) 663

1.2.2. BEUC v Commission Kararı (1999) 665

1.2.3. Anheuser–Busch Kararı (2004) 667

1.2.4. Recorded Artists Actors Performers Kararı (2020) 671

1.3. Yorum Meselesi 676

1.3.1. İlk Nesil Serbest Ticaret Anlaşmaları 677

1.3.2. İlk Nesil Ortaklık Anlaşmaları 683

1.3.2.1. Yunanistan ile Ortaklık 683

1.3.2.1. Türkiye ile Ortaklık 684

1.3.2.1.1. Kişilerin ve Hizmetlerin Serbest Dolaşımı Yönünden 685

1.3.2.1.2. Malların Serbest Dolaşımı Yönünden 690

1.3.3. Avrupa Anlaşmaları 691

1.3.4. Avrupa Ekonomik Alanı Anlaşması 694

2. DİĞER ULUSLARARASI HUKUK KAYNAKLARININ HUKUKİ ETKİLERİ 698

2.1. Uluslararası Teamül Hukuku ve Uluslararası Hukukun Genel İlkeleri 698

2.1.1. Uygun Yorum İlkesi 699

2.1.1.1. Poulsen and Diva Navigation Kararı (1992) 700

2.1.1.2. Brita Kararı (2010) 702

2.1.1.3. Western Sahara Campaign Kararı (2018) 706

2.1.2. Doğrudan Etkililik – Doğrudan Etki İlkesi (Dar Anlamda) / Hukuka Uygunluk Denetimi / Haksız Fiil Sorumluluğu 709

2.1.2.1. Opel Austria Kararı (1997) 710

2.1.2.2. Racke Kararı (1998) 712

2.1.2.3. ATAA Kararı (2011) 717

2.2. Üye Devletlerin Uluslararası Anlaşmaları 720

2.2.1. Temel Haklar ile Bağlantılı Uluslararası Anlaşmalar 720

2.2.1.1. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi 721

2.2.1.2. Diğer Temel Haklar ile Bağlantılı Uluslararası Anlaşmalar 724

2.2.2. Temel Haklar ile Bağlantılı Olanlar Dışındaki Uluslararası Anlaşmalar 725

2.2.2.1. Commune de Mesquer Kararı (2008) 726

2.2.2.2. Intertanko Kararı (2008) 729

Sonuç 733

Kaynakça 741

Karar İndeksi 779

Hukuki Kaynak İndeksi 783

Kavram İndeksi 791