|
İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 7
Kısaltmalar 17
KONUNUN TAKDİMİ 21
KONUNUN SINIRLANDIRILMASI VE İNCELEME YÖNTEMİ 25
BİRİNCİ BÖLÜM
AKREDİTİF VE HUKUKİ NİTELİĞİ
§1 AKREDİTİFİN TANIMI 32
I. Akreditif Kavramı 32
II. Akreditifin Tanımı 32
III. Uluslararası Ticarette Kullanılan Diğer Ödeme Şekilleri 33
IV. Akreditif İlişkisinin Tarafları 35
A. Akreditif Amiri – İthalatçı (Applicant) 35
B. Akreditif Bankası ve Diğer Yardımcı Bankalar 36
1. Akreditif Bankası – Amir Banka (Issuing Bank) 36
2. Teyit Bankası (Confirming Bank) 38
3. Muhabir Banka – İhbar Bankası (Advising Bank) 40
4. Görevli Banka (Nominated Bank) 42
5. İştira Bankası – Satın Alma Bankası (Negotiating Bank) 43
6. Rambursman Bankası – Ödeme Bankası (Reimbursing Bank) 43
C. Lehdar – İhracatçı (Beneficiary) 44
§2 AKREDİTİFİN HUKUKİ NİTELİĞİ 45
I. Havale Görüşü 45
II. Soyut Borç Vaadi Görüşü 47
III. Akreditifin Birden Fazla Sözleşmeden Oluştuğu Görüşü 48
IV. İtibar Mektubu – Kredi Mektubu Görüşü 49
V. Üçüncü Kişi Yararına Sözleşme Görüşü 49
§3 AKREDİTİFİ DÜZENLEYEN ULUSAL VE ULUSLARARASI MEVZUAT 50
I. Ulusal Mevzuat 50
A. Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karar, İlgili Tebliğ, Yönetmelikler, TBK, TTK ve BankK. 50
B. Milletlerarası Özel Hukuk Mevzuatı 52
II. UCP 600 Kuralları 55
A. UCP 600 Düzenlemelerinin Akreditife Uygulanması 55
B. UCP 600 Düzenlemelerinin Hukuki Niteliği 55
III. UNCITRAL Düzenlemeleri 56
IV. Milletlerarası Ticaret Odası (ICC) Düzenlemeleri 57
V. ABD Tektip Ticaret Kanunu Düzenlemeleri (Uniform Commercial Code – UCC) 57
VI. Uluslararası Standart Bankacılık Uygulamaları (ISBP) 57
VII. Milletlerarası Ticaret Odası Görüşleri (ICC Opinions) 58
§4 AKREDİTİFTE TARAF İLİŞKİLERİ 58
I. Akreditif Amiri ile Lehdar Arasındaki Satım Sözleşmesi 59
II. Akreditif Amiri ile Akreditif Bankası Arasındaki Sözleşmesel İlişki 62
III. Akreditif Bankası ile Teyit Bankası Arasındaki Hukuki İlişki 68
IV. Akreditif Bankası ile Lehdar Arasındaki Hukuki İlişki 70
V. Akreditif Amiri ile Teyit Bankası Arasındaki Hukuki İlişki 80
İKİNCİ BÖLÜM
AKREDİTİFE HÂKİM OLAN İLKELER
§5 MÜCERRETLİK (SOYUTLUK) İLKESİ 83
I. Kavram 83
II. Akreditifin, İthalatçı ve İhracatçı Arasındaki Temel Sözleşmesel İlişkiden Bağımsızlığı 87
III. Akreditifin, Akreditif Bankası ile Akreditif Amiri Arasındaki Sözleşmesel İlişkiden Bağımsızlığı 95
IV. Lehdarın, Bankalar Arasındaki veya Banka ile Akreditif Amiri Arasındaki Hukuki İlişkilerden İstifade Edemeyeceği Prensibi 99
V. Akreditifte Mücerretlik İlkesinin Hukuki Gerekliliği 100
VI. Kambiyo Senetlerinde Mücerretlik İlkesi ile Akreditifte Mücerretlik İlkesi Arasındaki Farklılıklar 101
VII. Akreditifte Bankanın Hukuki Sorumluluğu ile Sahte veya Tahrif Edilmiş Çekte Bankanın Hukuki Sorumluluğu Arasındaki Farklılıklar 102
§6 AKREDİTİF BELGELERİNİN BANKA TARAFINDAN İNCELENMESİNDE FARKLI YAKLAŞIMLAR 103
I. Sıkı Değerlendirme (Strict Compliance) İlkesi 104
II. Bankaların Akreditif Belgelerini Dış görünüşleri İtibariyle (On Face) İnceleme Yükümlülükleri 106
III. Bankaların Akreditif Belgelerini Makul Özenle (Reasonable Compliance) İnceleme Yükümlülükleri 112
A. UCP 600 Kuralları Kapsamında Makul Özenle İnceleme 112
B. Yazım Hataları Kapsamında Makul Özenle İnceleme 117
C. Akreditif Belgelerinin İçerik Uyumları Kapsamında Makul Özenle İnceleme 123
1. Belgelerdeki Alakasız Uyumsuzluklar 124
a. Akreditif Şartlarına Uyumsuzluk Sayılmayan Sözleşme Maddeleri 124
b. Akreditif Koşullarıyla Bağlantılı Olmayan Farklılıklar 125
c. Mahkemelerin Akreditifle Bağlantılı Bulmadığı Farklılıklar 126
2. Belgelerdeki Gerçek Uyumsuzluklar 127
a. UCP 600 Kuralları Kapsamındaki Uyumsuzluklar 127
b. Akreditif Belgelerinin Kendi Aralarındaki Tutarsızlıklar 130
c. Mahkemelerin Akreditif Şartlarına Uyumsuzluk Olarak İfade Ettiği Haller 139
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
BANKALARIN AKREDİTİF BELGELERİNE YÖNELİK
İTİRAZ VE REZERV KOYMA SORUMLULUĞU
§7 GENEL OLARAK BANKALARIN HUKUKİ SORUMLULUKLARI 151
I. Bankaların Sözleşmeden Doğan Hukuki Sorumluluğu 151
II. Bankaların Özellikleri ve Bundan Doğan Hukuki Sorumlulukları 152
A. Bankaların Güven Kurumu Olarak Hukuki Sorumlulukları 152
B. Bankaların İmtiyazlı Kurum Olmaları Nedeniyle Hafif Kusurlarından Dahi Sorumlu Olmalarına Dair Hukuki Düzenlemeler 153
C. Bankaların Basiretli Bir İşadamı Gibi Davranma Sorumlulukları 158
D. Bankaların Yaptıkları Sözleşmelerin Genel İşlem Koşulları Hükümlerine Tabi Olup Olmaması 159
§8 BELGELERDEKİ SAHTELİK/HİLE DOLAYISIYLA BANKALARIN SORUMLU OLMAMASI (FRAUD EXCEPTION) 162
I. Akredifte Mücerretlik İlkesinin İstisnasını Oluşturan Sahtelik/Hile Savunmasının Gerekliliği ve Önemi 163
II. Temel Olarak Akreditifte Sahtelik/Hile Kavramı 165
III. Akreditifte Sahtelik/Hile İncelemesine Dair Hukuki Düzenlemeler ve İlkeler 171
IV. Akreditifte Sahtelik/Hile İncelemesi ve Dürüstlük Kuralı İlişkisi 173
V. Akreditifte Sahtelik/Hile İncelemesinin Akreditifte Mücerretlik İlkesi ve Sıkı Değerlendirme İlkeleri ile İlişkisi 176
VI. Akreditifte Sahtelik/Hile Tespitinin Akreditif Bankası Açısından Hak Niteliği 178
VII. Akreditif Belgelerinde Sahtelik/Hilenin Tespit Edileceği Zaman 179
VIII. Akreditif ve Sahtelik/Hile İncelemesine Yönelik İlk Mahkeme Kararları 181
IX. Akreditifte Üçüncü Kişinin Sahtelik/Hilesi 186
A. Üçüncü Kişinin Sahtelik/Hilesi Hakkındaki Düzenlemeler 186
B. Üçüncü Kişinin Sahtelik/Hilesi Hakkındaki Görüşler 188
C. Üçüncü Kişinin Sahtelik/Hilesi Hakkındaki Yargı Kararları 196
X. Türk Hukukunda Üçüncü Kişinin Hilesi 202
XI. ABD Hukukunda İlk Sahtelik/Hile Kararları 205
XII. Anglo–Sakson Hukuk Sisteminde Sahtelik/Hile İncelemesi 208
XIII. Akreditifte Sahtelik/Hile İncelemesi ile Temiz Konişmento İlişkisi 212
A. Karşılaştırmalı Hukukta Sahtelik/Hile İncelemesi ile Temiz Konişmento İlişkisi 212
B. Türk Hukukunda Sahtelik/Hile İncelemesi ile Temiz Konşimento İlişkisi 216
XIV. Akreditifte Sahtelik/Hile İncelemesinde Temel Sözleşmesel İlişkiyle Bağlantı Kuran Yargı Kararları 218
XV. Akreditif Belgelerinde Sahtelik/Hile Değerlendirmesinde İspat Ölçütü 222
XVI. Akreditifte Sahtelik/Hile İncelemesinin Kapsamı 229
XVII. Akreditifte Sahtelik/Hile İncelemesi Hakkındaki Düzenlemeler 236
A. Akreditifte Sahtelik/Hile İncelemesi ile İlgili ABD’deki Yasal Düzenlemeler 237
1. Revizyon Öncesi Tektip Ticaret Kanunu (UCC) Madde 5–101/118 237
2. Revizyon Sonrası Tektip Ticaret Kanunu (UCC) Madde 5–101/118 241
B. Birleşik Krallık Hukukunda Akreditifte Sahtelik/Hile İncelemesi ve İspat Ölçütü 244
1. Akreditif Belgeleri Üzerinde Sahtelik/Hile Meydana Geldiğine İlişkin Net İspat (Clear Evidence) Bulunuyor Olması 245
2. Akreditif Bankasının (veya Diğer Yardımcı Bankaların) Sahtelik/Hile Hakkında Bilgi Sahibi Olması 245
3. Akreditif Bankasının (veya Diğer Yardımcı Bankaların) Söz Konusu Sahtelik/Hile Hakkındaki Bilgisinin İyiniyetle Lehdara Ödeme Yapmasından Evvel Gerçekleşmiş Olması 249
4. Akreditif Belgeleri Üzerindeki Sahtelik/Hilenin Lehdarın Bilgisi ve/veya Dahli Çerçevesinde Gerçekleşmiş Olması 251
C. Singapur ve Malezya Hukukunda Akreditifte Sahtelik/Hile İncelemesi ve İspat Ölçütü 253
D. Çin Halk Cumhuriyeti Hukukunda Akreditifte Sahtelik/Hile İncelemesi ve İspat Ölçütü 262
E. Türk Hukukunda Akreditifte Sahtelik/Hile İncelemesi ve İspat Ölçütü 267
§9 BELGELERİN GEÇERSİZLİĞİNDEN DOLAYI BANKALARIN SORUMLU OLMAMASI (NULLITY EXCEPTION) 269
I. Akreditif Belgelerinde Geçersizlik Kavramı 270
II. Sahtelik/Hile İncelemesiyle Geçersizlik İncelemesi Arasındaki Benzerlik ve Farklılıklar 273
III. Akreditifte Geçersizlik İncelemesinde İspat Ölçütü 275
IV. Akreditif Belgelerinde Üçüncü Kişiden Kaynaklanan Geçersizlik 282
V. Akreditifte Geçersizlik İncelemesinde Lehdarın İyiniyeti 283
VI. Akreditifte Geçersizlik İncelemesinde İhtiyati Tedbir Kararları 284
§10 BANKALARIN BELGELERDEKİ VE ASIL BORÇ İLİŞKİSİNİN KONUSUNDAKİ İLLEGALLİKLERDEN VE KAMU DÜZENİNE AYKIRILIKLARDAN SORUMLU OLMASI (ILLEGALITY EXCEPTION) 285
I. Akreditifte İllegallik Kavramı 287
A. Konusu Suç Teşkil Eden Hallerde İllegallik İncelemesi 292
B. Uluslararası Ekonomik Yaptırımlarda İllegallik İncelemesi 296
II. Akreditifin Tarafları Arasındaki Temel Sözleşmesel İlişki Özelinde İllegallik İncelemesi 297
III. Akreditifte İllegallik İncelemesinde İspat Ölçütü 305
IV. Akreditifte İllegallik İncelemesinin Kapsamı 309
§11 BANKALARIN LEHDARIN DÜRÜSTLÜK KURALINA AYKIRI İŞLEMLERİNDEN DOĞAN SORUMSUZLUĞU (UNCONSCIONABILITY EXCEPTION) 311
I. Lehdarın Dürüstlük Kuralına Aykırı Hareket Etmesi Sonucu Akreditif Bedelini Talep Etme Hakkını Kaybetmesi ile İlgili Yargı Görüşleri 312
II. Lehdarın Dürüstlük Kuralına Aykırı Hareket Etmesi Sonucu Akreditif Bedelini Talep Etme Hakkını Kaybetmesinin Kapsamı 317
III. Lehdarın Dürüstlük Kuralına Aykırı Hareket Etmesi Sonucu Akreditif Bedelini Talep Etme Hakkını Kaybetmesinde İspat Ölçütü 319
§12 AKREDİTİF BANKASININ LEHDARIN İHMALİNİ TESPİTLE İLGİLİ SORUMLULUĞU 321
I. Akreditif Bankasının Lehdarın İhmalini Tespitle İlgili Sorumluluğu Hakkındaki Yargı Görüşleri 322
II. Lehdarın İhmali Nedeniyle Akreditif Bedelini Talep Edememesi veya Akreditif Bankası Tarafından Ödeme Talebinin Reddedilmesinin Kapsamı 324
§13 LEHDARIN AKREDİTİF ÖDEMESİNİ ÇEKEBİLMESİ İÇİN SÖZLEŞMESEL SINIRLAMALAR (NEGATIVE STIPULATIONS) 325
I. Lehdarın Akreditif Ödemesini Çekebilmesi İçin Sözleşmesel Sınırlamalar ile İlgili Yargı Görüşleri 326
II. Lehdarın Akreditif Ödemesini Çekebilmesi İçin Sözleşmesel Sınırlamaların Kapsamı 327
III. Lehdarın Akreditif Ödemesini Çekebilmesi İçin Sözleşmesel Sınırlamalarda İspat Ölçütü 330
§14 BANKALARIN AKREDİTİF BELGELERİNİN ORİJİNALLİKLERİNİ VE YAZIM HATALARINI İNCELEME SORUMLULUĞU (ORIGINALITY EXCEPTION) 332
I. Akreditif Belgelerinin Orijinallikleri Hakkındaki UCP 600 Hükümleri 333
II. Akreditif Belgelerinin Orijinalliğine İlişkin Yargı Görüşleri 334
III. Akreditif Belgelerinin Orijinalliklerinin Tespiti ve İspat Ölçütü 336
A. İmzaya İlişkin Orijinallik İncelemesi 338
B. Dış Görünüşe İlişkin Orijinallik İncelemesi 338
IV. Orijinal Sayılmayacak Akreditif Belgeleri 339
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
İFLASIN AKREDİTİF BANKASININ
HUKUKİ SORUMLULUĞUNA ETKİSİ
§15 AKREDİTİF AMİRİNİN İFLASININ AKREDİTİF BANKASININ HUKUKİ SORUMLULUĞUNA ETKİSİ 343
I. Akreditif Hesabı Açılmadan Önce Akreditif Amirinin İflas Etmiş Olması 343
II. Akreditif Hesabı Açıldıktan Sonra Akreditif Amirinin İflas Etmiş Olması 344
§16 AKREDİTİF BANKASININ İFLASININ ONUN HUKUKİ SORUMLULUĞUNA ETKİSİ 348
I. Akreditif Hesabının Açılmasından Önce Akreditif Bankasının İflas Etmiş Olmasının Onun Hukuki Sorumluluğuna Etkisi 349
II. Akreditif Hesabının Açılmasından Sonra Akreditif Bankasının İflas Etmiş Olmasının Onun Hukuki Sorumluluğuna Etkisi 349
§17 LEHDARIN İFLASININ AKREDİTİF BANKASININ HUKUKİ SORUMLULUĞUNA ETKİSİ 357
BEŞİNCİ BÖLÜM
GÖREVLİ BANKANIN AKREDİTİF BANKASININ ACENTESİ SIFATIYLA LEHDAR TARAFINDAN DAVA EDİLİP EDİLEMEYECEĞİ
§18 AKREDİTİF BANKASI İLE GÖREVLİ BANKA ARASINDAKİ ACENTELİK İLİŞKİSİ 362
I. Acentelik İlişkisi 362
II. Akreditif Bankası ile Görevli Banka Arasındaki Acentelik İlişkisi Hakkındaki Hukuki Değerlendirme 363
§19 AKREDİTİF BANKASI İLE GÖREVLİ BANKA ARASINDAKİ ACENTELİK İLİŞKİSİNİN VARLIĞIYLA İLGİLİ YARGI KARARLARI 372
SONUÇ 375
Kaynakça 395 |
Bilgisayar, Teknoloji Kitapları 
