İÇİNDEKİLER
İÇİNDEKİLER
ÜÇÜNCÜ BASKIYA ÖNSÖZ 9
KISALTMALAR 41
1. BÖLÜM
GİRİŞ
1. GENEL DEĞERLENDİRME 43
2. TÜRK HUKUKUNDAKİ TARİHSEL GELİŞME 46
2.1. Mülga 4077 sayılı Tüketici Kanununun Yürürlüğe Girmesi 48
2.2. Mülga 4077 Sayılı Kanunda Yapılan Değişiklikler 49
2.3. 6502 Sayılı Kanunun Amacı 51
2.3.1. Yeni Tüketici Kanunu Yapılmasına Etkili Olan Sebepler 53
2.3.2. 6502 Sayılı Kanuna İlişkin Teknik Ayrıntılar 55
2.3.3. Yeni Tüketici Kanunu Değişikliğindeki Maddi Ayrıntılar 57
2.3.4. 6502 Sayılı Tüketici Kanununda Öne Çıkan Konular 60
2.3.5. Tüketici Kanununun Zaman Bakımından Uygulanması 62
2.3.5.1. 6502 sayılı TKHK Öncesi Açılan Davalar 64
2.3.5.2. 6502 sayılı TKHK Sonrası Açılan Davalar 66
2.4. Tüketici Kavramı 67
2.5. Tüketici Sözleşmesi 70
2.6. Tüketici Hukukunun Diğer Hukuk Dalları İle İlişkisi 72
2.7. Tüketici Hukuku Sistemleri 73
2.7.1. Objektif (Sözleşme Esaslı) Sistem 73
2.7.2. Sübjektif (Tüketiciyi Esas Alan) Sistem 74
2.7.3. Karma Sistem 75
2.7.4. Ülkemizde Geçerli Sistem 75
3. TÜKETİCİ İŞLEMİNİN ÖZELLİKLERİ VE TEMEL İLKELER 77
3.1. Tüketici Zayıf Konumdadır 79
3.2. Genellikle Mal ve Hizmet Alımına Yöneliktir 79
3.3. Sözleşmenin Türü ve Niteliği Önem Arz etmez 80
3.4. Sözleşmenin Bir Tarafı Daima Tüketicidir 81
3.5. Sözleşmenin Karşı Tarafı Daima Müteşebbistir 81
İçindekiler
12
3.6. Karşı Taraf Ticari ve Mesleki Amaçla Hareket Eder 82
3.7. Tüketici Sözleşmeleri İvazlı Sözleşmelerdir 82
3.8. Girişimci Tüketiciye Satış ve Hizmet Vermekten Kaçınamaz 82
3.9. Tüketici Sözleşmeleri Çoğunlukla Ticari İş Sayılır 83
3.10. Tüketici Sözleşmelerinde Taraflar Avans Faiz İsteyebilir 84
3.11. Tüketici Lehine Yorum İlkesi Geçerlidir 86
3.12. Tüketici Lehine Verilen Şahsi Teminatlar Adi Kefalet Sayılır 88
3.13 Müteşebbis Lehine Verilen Şahsi Teminat Müteselsil Kefalet
Sayılır 92
3.14. Kambiyo Senedinin Nama Yazılı Olması Zorunludur 93
3.15. Tüketici Mahkemesi Görevlidir 100
3.16. Tüketici Kendi İkametgâhında Dava Açabilir 101
3.17. Sözleşme Giderlerinden Kural Olarak Girişimci Sorunludur 101
3.18. Sözleşme Öncesi Görüşmeler Sözleşme Hükümlerine Tabidir 106
3.19. Bileşik Faiz Uygulaması Yasaktır 108
3.20. Sözleşmede Parasal Sınır Yoktur 112
3.21. Maddi ve Manevi Tazminat Talep Edilebilir 113
3.22. Tüketici Yargı Harçlarından Muaftır 117
3.23. Tüketici Davalarında HMK Yargılama İlkeleri Geçerlidir 119
3.24. İspat Yükü Kural Olarak Müteşebbise Aittir 120
3.25. Tüketici Sipariş Etmediği Mal Nedeniyle Sorumlu Olmaz 125
3.26. Tüketici Sözleşmesinde Kural Olarak Şekil Serbestîsi Esastır 126
3.27. Sözleşme Şartları Tüketici Aleyhine Değiştirilemez 129
3.28. Nispi Geçersizlik Kuralı Uygulanır 130
3.29. Tüketiciden Sadece Nama Yazılı Kambiyo Senedi Alınabilir 132
3.30. Konut Kredisi Kullanan Kooperatif Ortağı Tüketici Sayılır 134
3.31. Her Türlü Mal ve Eşya Sözleşme Konusu Olabilir 136
3.32. Muacceliyet Şarta Bağlıdır 137
3.33. Cayma Hakkının Girişimciye Yöneltilmesi Yeterlidir 138
3.34. Tüketicinin Fiil Ehliyeti Yoksa Sözleşme Geçersiz Sayılır 139
3.35. Tüketiciye Yönelik Bilgilendirmeler Yazılı Olmalıdır 140
3.36. Tüketici Mahkemesine Her Türlü Dava Açılabilir 140
3.37. Reklam ve İlanlarda Güven Sorumluluğu Vardır 141
3.38. Tüketici Sözleşmelerinde TBK Faiz Sınırlamaları Uygulanır 147
İçindekiler
13
3.39. Belli Miktar İçin Önce THH’lere Başvuru Zorunludur 149
3.40. Tüketici İşleminde Sözleşmenin Nispiliği İlkesi Geçerlidir 150
3.41. Sözleşmedeki Haksız Şartlar Geçersizdir 150
3.42. Tüketiciye Daha Fazla Koruma Sağlayan Norm Uygulanır 152
3.43. Yabancılara Özel Kanun Hükümleri Uygulanır 155
3.42. Uluslararası Anlaşmalar Öncelikli Uygulanır 156
3.45. İfa İmkânsızlığında Tüketici Bedel İadesi Talep Edebilir 158
3.46. Tüketici Hukuku Kuralları Emredicidir 162
4. TÜKETİCİ KANUNUNDA YAPILAN TANIMLAR 163
4.1. Tüketici 163
4.2. Tüketici İşlemi 164
4.3. Satıcı 167
4.4. Sağlayıcı 167
4.5. Mal 167
4.6. Hizmet 168
4.7. Üretici 168
4.8. İthalatçı 168
4.9. Konut Finansman Kuruluşu 169
4.10. Kredi Veren 169
4.11. Kalıcı Veri Sağlayıcı 170
4.12. Teknik Düzenleme 171
4.13. Tüketici Örgütleri 171
4.14. Kanunda Yapılan Diğer Tanımlar 172
5. TÜKETİCİYİ KORUMA NEDENLERİ 172
5.1. Genel Kanunların Korumadaki Yetersizliği 173
5.2. Ekonomik Gelişmeler 173
5.3. Reklam Ve Pazarlama Tekniklerindeki Gelişmeler 174
5.4. Tüketicinin Zayıf Konumda Bulunması 174
6. TÜKETİCİ HUKUKUNUN KORUMA ALANI VE AMACI 174
6.1. Sağlık Hakkı 175
6.2. Güvenlik 176
6.3. Ekonomik Çıkarları Koruma 176
6.4. Bilgilendirme – Aydınlatma 177
6.5. Eğitim 178
İçindekiler
14
6.6. Çevresel Tehlikelerden Koruma Ve Korumaya Özendirme 179
6.7. Örgütlenmeye Teşvik 179
6.8. Maddi Ve Manevi Zararları Gidermek 180
7. TÜKETİCİ İŞLEMİ VE ÖZELLİKLERİ 180
8. HAKSIZ ŞARTLAR VE GENEL İŞLEM KOŞULLARI 181
8.1. Haksız Şartın Tanımı ve Unsurları 185
8.1.1. Tek Taraflı Düzenleme Olmalı 186
8.1.2 Dürüstlük Kuralına Aykırı Düzenleme Olmalı 186
8.1.3. Düzenleme Tüketici Aleyhine Dengesizlik Yaratmalı 186
8.2. Haksız Şartın Hükümleri 187
8.2.1. Tüketici Yönünden Geçersiz Sayılır 187
8.2.2. Tüketici Lehine Yorum Kuralı Geçerlidir 188
8.2.3. Müzakere Yapıldığını İspat Yükü Müteşebbise Aittir 189
8.3. Tüm Sözleşme Türleri İçin Haksız Şart Denetimi Yapılabilir 190
8.4. Denetim Sözleşmenin Yapıldığı Zamana Göre Yapılır 191
8.5. Sözleşmede Haksız Şart Denetimi Yöntemleri 193
8.5.1. Birlikte Hazırlama Yöntemi 193
8.5.2. Mahkeme Denetimi Yöntemi 194
8.5.3. İdari Denetim Yöntemi 195
8.6. Tüketici Kanununda İdari Yoldan Denetim Usulü 196
8.7. Haksız Şart Örnekleri 197
8.8. Türk Borçlar Kanununda Genel İşlem Koşulları 201
8.9. Genel İşlem Koşullarının Hukuki Niteliği 204
8.9.1. Genel İşlem Koşullarının Unsurları 205
8.9.1.1. Çok Sayıda Sözleşmede Kullanılmak İçin
Hazırlanmalı 205
8.9.1.2. Taraflardan Sadece Biri Hazırlamalı 205
8.9.1.3. Soyut ve Genel Nitelikli Olmalı 206
8.9.1.4. Sözleşme Kapsamında Bulunmalı 206
8.9.2. Genel İşlem Koşullarının Denetimi 206
8.9.2.1. İdari Kontrol 207
8.9.2.2. Birlikte Hazırlama Yöntemi 208
8.9.2.3. Mahkeme Denetimi 208
İçindekiler
15
8.9.3. Karşı Tarafın Menfaatine Aykırı Hükümler Yazılmamış
Sayılır 209
8.9.4. Bilgilendirme Yapılması Zorunludur 209
8.9.5. Yazılmamış Sayılan Dışındaki Hükümler Geçerlidir 210
8.9.6. Düzenleyen Aleyhine Yorum Kuralı Geçerlidir 210
8.9.7. Sözleşmede Tek Taraflı Değişiklik Yapmak Yasaktır 211
8.9.8. Dürüstlük Kuralına Aykırı Hüküm Konulamaz 211
8.9.9. Haksız Şart Hükümleri ve GİK Arasındaki Benzerlikler 212
8.9.10. Haksız Şart İle Genel İşlem Koşulları Arasındaki Farklar 213
9. GARANTİ SORUMLULUĞU VE UYGULAMASI 213
9.1. Zorunlu Garanti 217
9.1.1. Garanti Belgesi Verilmesi Zorunludur 219
9.1.2. Garanti Süresi Asgari İki Yıldır 220
9.1.3. Garanti Belgesinde Bulunması Zorunlu Bilgiler 221
9.1.4. Zorunlu Garanti Nedeni ile Onarım İstenebilir 222
9.1.5. Garanti Belgesinin Sağladığı Diğer Haklar 222
9.1.6. Değiştirilen Ürünün Garanti Süresi 226
9.1.7 Kullanım Hatası 227
9.1.8. Servis Hizmeti Verilmesi Zorunludur 229
9.1.9. Tamir 10 İş Gününü Geçerse İkame Mal Verilmesi
Zorunludur 230
9.1.10. Paralel İthalatta Ayıptan Sorumlu Kişinin Tespiti 230
9.1.11. Yenilenmiş Ürünlerde Asgari Garanti En Az Bir Yıldır 231
9.2. İhtiyari Garanti Belgesi 234
9.2.1. İhtiyari Garanti Belgesinin Kapsamı 235
9.2.2. İhtiyari Garanti Süresi 236
9.2.3 İhtiyari Garanti Süresinde Tüketiciden Masraf İstenemez 237
9.2.4. İhtiyari Garanti Veren Reklam ve İlanlardan Sorumludur 238
9.2.5. İhtiyari Garanti Yazılı Olarak Verilmelidir. 238
9.2.6. İhtiyari Garantinin Öngörülen Özellikleri Taşımaması 238
10. FİYAT ETİKET BELGESİ 239
10.1. Etiket Konulması Zorunludur 239
10.2. Tarife Ve Fiyat Listesi Konulması Zorunludur 241
10.3. İndirimli Satışların Gerçekçi Olması Zorunludur 241
İçindekiler
16
10.4. Etiket Konulması Zorunlu Olmayan Haller 242
10.5. Tarife Ve Fiyat Etiketi Kontrolü 242
11. TİCARİ REKLAM VE HAKSIZ TİCARİ UYGULAMALARI 243
11.1. Ticari Reklam Tanımı ve Uygulama Alanı 244
11.1.1. Ticari Reklam İlkelerini Reklam Kurulu Belirler 244
11.1.2. Aldatıcı Reklam Yapılması Yasaktır 244
11.1.3. Örtülü Reklam Yapılması Yasaktır 246
11.1.4. Karşılaştırmalı Reklam Yapılabilir 246
11.1.5. Reklamdaki İddiaların İspatı Reklam Verene Aittir 247
11.1.6. Yasak Reklam Yapılmasının Müeyyidesi 248
11.1.7. Ticari Reklamlarda Uyulması Gereken Diğer Kurallar 249
11.2. Haksız Ticari Uygulama Tanımı ve Kapsamı 250
11.2.1 Tüketiciye Yönelik Haksız Ticari Uygulamalar Yasaktır 250
11.2.2. Haksız Uygulama Olmadığını İspat Yükü Tacire Aittir 251
11.2.3. Haksız Ticari Uygulamalar İçin Reklam Yapılamaz 251
11.2.4. Haksız Ticari Uygulama Örnekleri ve Tespit Usulü 252
12. REKLAM KURULU 255
12.1. Reklam Kurulunun Oluşumu 256
12.2. Reklam Kurulunun Görevleri 257
13. SATIŞ SONRASI HİZMETLER 258
13.1. Belirlenen Sürede Satış Sonrası Hizmet Vermek Zorunludur 261
13.2. Satış Sonrası Hizmet Yeterlilik Belgesi Alınması Zorunludur 262
13.3. Azami Tamir Süresi Aşılamaz 262
13.4. Servis Hizmeti Vermek ve İstasyon Kurmak Zorunludur 263
13.5. Yetkili ve Özel Servisler Tüketiciye Karşı Sorumludur 264
13.6. Ticari Faaliyetin Sona Ermesi Halinde Sorumluluk 265
13.6.1. Garanti Süresinde Ticari Faaliyetin Sona Ermesi 266
13.6.2. Garanti Dolduktan Sonra Ticari Faaliyetin Sona Ermesi 266
13.7. Servis ve Yedek Parça Bulundurmaya Aykırı Davranış 266
13.8. Garantide Tamir 10 İş Gününü Geçerse İkame Mal Verilir 268
14. TÜKETİCİ KONSEYİ VE REKLAM KONSEYİ 268
14.1. Tüketici Konseyi 269
14.2. Reklam Konseyi 271
15. ZARARLI VE TEHLİKELİ MAL VE HİZMETLER 271
İçindekiler
17
15.1. Avrupa Birliğindeki Durum 272
15.2. Ülkemizdeki Durum 273
16. TÜKETİCİ ÜRÜNÜ VE HİZMET DENETİMİ 274
16.1. Tüketici Ürünü 274
16.2. Denetim Usulü 275
17. TÜKETİCİNİN EĞİTİLMESİ 276
18. TANITMA VE KULLANMA KILAVUZU 277
18.1. Türkçe Kullanma kılavuzu verilmesi zorunludur 279
18.2. Tanıtma Ve Kullanma Kılavuzuyla Satılacak Mallar 280
18.3. Tanıtma Ve Kullanma Kılavuzunda Olması Gereken Bilgiler 281
18.4. Üretici, İthalatçı Ve Satıcının Sorumluluğu 282
19. SATIŞTAN KAÇINMA 283
20. SİPARİŞ EDİLMEYEN MAL VE HİZMETLER 284
21. TÜKETİCİ ÖDÜLLERİ 286
22. YİYECEK TAKLİDİ ÜRÜNLER 287
23. TEST, MUAYENE VE ANALİZLER 288
24. YASAK SATIŞ YÖNTEMLERİ (PİRAMİT SATIŞLAR) 289
25. HAKSIZ FİYAT DEĞELENDİRME KURULU 291
26. 6502 SAYILI KANUNDA CEZA HÜKÜMLERİ 296
26.1. İdari Para Cezası Gerektiren Fiiller 297
26.2. İdari Para Cezalarında Yetki 303
26.3. İdari Para Cezalarına İtiraz 304
26.4. İdari Para Cezalarında Uzlaşma 304
2. BÖLÜM
GÖREV
1. GENEL OLARAK GÖREV 307
2. İLK DERECE HUKUK MAHKEMELERİ 309
2.1. Genel Mahkemeler 309
2.1.1. Asliye Hukuk Mahkemeleri 310
2.1.2. Sulh Hukuk Mahkemeleri 311
2.2. Özel Mahkemeler 312
2.2.1. Tüketici Mahkemeleri 312
2.2.2. Diğer Özel Mahkemeler 315
İçindekiler
18
3. TÜKETİCİ MAHKEMESİNİN GÖREV ALANI 318
3.1. Satış Sözleşmesi 321
3.2. Mal Değişim (Trampa) Sözleşmesi 325
3.3. Bağışlama Sözleşmesi 326
3.4. Kira Sözleşmesi 327
3.5. Finansal Kiralama Sözleşmesi 329
3.6. Tüketim Ödüncü (Karz) Sözleşmesi 330
3.7. Kullanma Ödüncü (Ariyet) Sözleşmesi 331
3.8. Eser Sözleşmesi 332
3.8.1. Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi 337
3.9. Vekâlet Sözleşmesi 348
3.10. Taşıma Sözleşmesi 355
3.11. Sigorta Sözleşmeleri 363
3.11.1. Sigorta Türleri 364
3.11.2. Sigorta Alanında Tüketiciyi Koruyan Hükümler 366
3.11.3. Sigorta Sözleşmesinin Tüketici İşlemi Sayılması
Koşulları 366
3.11.4. Sigortacının Tüketiciyi Bilgilendirmesi Zorunludur 370
3.11.5. Sigortacının Rücu Davası Açma Hakkı 373
3.11.6. Farklı Durumlarda Görevli Mahkemenin Belirlenmesi 375
3.11.7. Sigorta Tahkim Komisyonuna Başvuru Yapılabilir 377
3.12. Hizmet Sözleşmesi 380
3.13. Pazarlamacılık Sözleşmesi 382
3.14. Yayım Sözleşmesi 384
3.15. Komisyonculuk ve Simsarlık Sözleşmesi 385
3.16. Saklama Sözleşmesi 386
3.17. Kefalet Sözleşmesi 390
3.17.1. Kefalet Sözleşmesinin Geçerlilik Şartları 395
3.17.2. Kefalet Sözleşmesinin Türleri 398
3.17.3. Kefalet Sözleşmesinin Sona Erme Nedenleri 400
3.17.4. Tüketici Sözleşmelerine Kefalet ve Hükümleri 402
3.18. Bireysel Bankacılık Sözleşmeleri 404
4. GÖREV KURALLARININ NİTELİĞİ 408
4.1. Görev Kurallarına Aykırılığın Sonuçları 409
İçindekiler
19
4.2. Görevsizlik Kararı ve Sonuçları 410
4.3 Görevsizlik Kararı Üzerine Yapılacak İşlemler 411
3. BÖLÜM
YETKİ
1. GENEL OLARAK YETKİ 413
2. GENEL YETKİLİ MAHKEME 415
3. ÖZEL YETKİ KURALLARI 419
3.1. Bir Yerde Geçici Oturanlara Karşı Açılacak Davalarda Yetki 420
3.2. Sözleşmeden Doğan Davalarda Yetki 421
3.3. Haksız Fiilden Kaynaklanan Davalarda Yetki 422
3.4. Mirastan Doğan Davalarda Yetki 424
3.5. Sigorta Sözleşmesinden Doğan Davalarda Yetki 424
3.6. Taşınmazın Aynından Doğan Davalarda Yetki 425
3.6.1. Tüketici İşlemi Niteliğindeki Davalarda Yetki 427
3.7. Şubeler Ve Tüzel Kişilerle İlgili Davalarda Yetki 428
3.8. Davalının Birden Fazla Olması Halinde Yetki 430
3.9. Türkiye de Yerleşim Yeri Bulunmaması Halinde Yetki 431
3.10. Karşı Davada Yetki 431
3.11. Özel Kanunlarda Öngörülen Yetki Halleri 432
3.12. Tüketici İşlemlerinde Yetki 432
3.13. Yetki Sözleşmesi 432
3.13.1. Yetki Sözleşmesinin Geçerlilik Şartları 434
3.13.2. Yetki Kurallarına Aykırılığın Sonuçları 434
4. İSTİNAF MAHKEMESİNİN YETKİSİ 435
4.1. İstinaf Daireleri Arasındaki İş Dağılımı 436
4.2. İşlevsel (Fonksiyonel)Yetki 437
5. YETKİSİZLİK KARARINDA YAPILACAK İŞLEMLER 438
4. BÖLÜM
TÜKETİCİ MAHKEMELERİ
1. GENEL OLARAK 441
2. TÜKETİCİ MAHKESİNİN NİTELİĞİ 444
3. TÜKETİCİ MAHKEMESİNİN GÖREV ALANI 445
İçindekiler
20
4. TÜKETİCİ MAHKEMESİNİN YETKİ ALANI 447
5. BASİT YARGILAMA USULÜ UYGULANIR 448
5.1. Basit Yargılama Usulünün Özellikleri 451
5.1.1. Dava Dilekçesinin Mahkemeye Verilmesi ile Dava Açılır 451
5.1.2. Dilekçelerle Birlikte Tüm Deliller Bildirilmelidir 452
5.1.3. Dilekçeler Verilince Artık İddia ve Savunma Değiştirilemez 452
5.1.4. Basit Yargılamada Dosya Üzerinden Karar Verilebilir 453
5.1.5. Ön İnceleme Duruşması Zorunlu Değildir 454
5.1.6. Dava En Fazla Bir Kez Yenilenebilir 454
6. TÜKETİCİ MAHKEMELERİNDE DAVACI 455
7. TÜKETİCİ MAHKEMELERİNDE DAVALI 459
8. TEBLİGAT USULÜ 461
9. TÜKETİCİ MAHKEMESİNDE AÇILABİLEN DAVALAR 464
9.1. Eda Davası 464
9.2. Tespit Davası 465
9.3. Belirsiz Alacak Davası 467
9.4. Yenilik Doğuran (İnşai) Davalar 471
9.5. Terditli Davalar 473
9.6. Seçimlik Dava 474
9.7. Davaların Yığılması 475
9.8. Kısmi Dava 476
9.9. Yarışan Haklara Dayalı Davalar 477
9.10. Topluluk Davası 479
9.10.1. Tüketici Hukukunda Topluluk Davası 481
9.11. Menfi Tespit ve İstirdat Davası 483
9.12. İtirazın İptali Davası 485
9.13. Tapunun Düzeltilmesi (İptali) ve Tescil Davası 486
9.10.5. Muarazanın Önlenmesi Davası 488
10. DAVANIN AÇILMASI 489
11. DAVAYA CEVAP VERİLMESİ 493
11.1. Karşı Dava 494
12. ÖN İNCELEME 495
13. TAHKİKAT – DURUŞMA 498
13.1. Duruşma Yapılması 500
İçindekiler
21
13.2. İsticvap 502
13.3. Bekletici Sorun – Ön Sorun 503
13.4. Islah 504
13.4.1. Islah Yapılamayacak İşlemler 508
13.4.2. Maddi Hatalar Her Zaman Düzeltilebilir 510
13.5. Dava Konusunun Devri 510
13.6. Davaların Ayrılması ve Birleştirilmesi 511
13.7. Adli Tatil 512
13.7.1. Adli Tatile Tabi Olan Dava ve İşlerde Süreler Uzar 514
13.7.2 Adli Tatile Tabi Olmayan Dava ve İşlerde Süre Uzamaz 516
13.8. Geçici Hukuki Korumalar 516
13.8.1. İhtiyati Tedbir 517
13.8.2. İhtiyati Haciz 522
13.8.3. İhtiyati Tedbir ve İhtiyati Hacizde Teminat İadesi 525
13.8.4. Delil Tespiti 527
13.8.5. Geçici Hukuki Korumalarda Görevli Mahkeme 529
13.9. Ceza Yargılamasının Hukuk Yargılamasına Etkisi 530
13.10. Davanın Müracaata Bırakılması 535
14. TAHKİKATIN SONA ERMESİ VE SÖZLÜ YARGILAMA 537
15. KARAR SAFHASI 538
15.1. Hükmün Kesinleşmesi 540
15.2. Hüküm Tarafların Talebi Olmadan Tebliğe Çıkartılamaz 542
15.3. Hükmün Kesinleşmesinin Sonuçları 542
15.4. Yargılama Harçları Ve Giderleri 544
15.4.1. Tüketiciler Yargı Harçlarından Muaftır 545
15.4.2. Yargılama Giderlerinden Sorumluluk 548
15.4.3. Vekâlet Ücreti 552
15.4.3.1. Akdi Vekâlet Ücreti 556
15.4.3.2. Yasal Vekâlet Ücreti 557
15.4.4. Görevsizlik Ve Yetkisizlik Halinde Vekâlet Ücreti 563
15.4.5. Gider Avansı ve Delil Avansı Ayrımı 565
15.4.6. Hükümdeki Maddi Hataların Düzeltilmesi Usulü 568
15.4.7. Hükmün Tavzihi 569
15.4.8. Hükmün Tamamlanması 570
İçindekiler
22
15.4.9. Hükmün Tavzihi ve Tamamlama Usulü 571
16. YETKİ SÖZLEŞMESİ 572
17. TAHKİM ŞARTI 574
17.1. Tüketici Hukukunda Tahkim 575
18. TÜKETİCİ MAHKEMELERİNDE KANUN YOLLARI 576
18.1. İstinaf Kanun Yolu 577
18.2. Temyiz Kanun Yolu 582
18.3. Kanun Yararına Temyiz 589
19. TÜKETİCİ HUKUKUNDA ZORUNLU ARABULUCULUK 590
19.1. Zorunlu Arabuluculuk Sürecinde İzlenecek Yöntem 602
19.2. Zorunlu Arabuluculuğa Tabi Davalar 605
19.3. Zorunlu Arabuluculuğa Tabi Olmayan Davalar 609
19.3.1. Tüketici Hakem Heyetlerinin Görevine Giren İhtilaflar 612
19.3.2. Tüketici Hakem Heyeti Kararlarına Yapılan İtirazlar 613
19.3.3. Tüketici Mahkemesinde Açılabilen Topluluk Davaları 614
19.3.4. Üretimi ve Satışı Durdurma veya Malı Toplatma Davaları 618
19.3.5. Taşınmazın Aynından Doğan Davalar 623
5. BÖLÜM
TÜKETİCİ HAKEM HEYETLERİ
1. GENEL OLARAK 625
2. TÜKETİCİ HAKEM HEYETİNİN OLUŞUMU 635
2.1. Tüketici Hakem Heyetine Başvuru Usulü 642
2.2. Hakem Heyetlerinde Kadrolu Raportörler Göre Yapar 643
2.3. Tüketici Hakem Heyeti Üyeleri Kamu Görevlisi Sayılır 644
3. TÜKETİCİ HAKEM HEYETİNİN GÖREV ALANI 646
3.1. Her Yıl Yeniden Belirlenen Başvuru Miktarı İçin Tüketici
Hakem Heyetine Başvuru Zorunludur 650
3.2. Başvuru Tarihindeki Parasal Sınır Geçerlidir 651
3.3. Delil Niteliğinde Kararlar İçin Tüketici Hakem Heyetine
Başvuru Yapılamaz 652
3.4. Başvuru Sınırı Her Yıl Yeniden Belirlenir 654
3.5. Tüketici Hakem Heyet İçin Görev Sınırlaması Yoktur 654
3.6. 6502 Sayılı TKHK’dan Önce Yapılan Başvurularda Görev 655
4. TÜKETİCİ HAKEM HEYETİNİN YETKİ ALANI 656
İçindekiler
23
4.1. Tüketicinin Yerleşim Yerindeki Hakem Heyeti Yetkilidir 658
4.2. Hukuki İşleminin Yapıldığı Yerdeki Tüketici Hakem Heyetinin
Yetkisi 659
5. TÜKETİCİ HAKEM HEYETİNİN ÇALIŞMA USULÜ 660
5.1. Toplantı Yeri ve Karar 662
6. TÜKETİCİ HAKEM HEYETİNİN ÇALIŞMA USULÜ 664
6.1. Tüketici Hakem Heyeti Bilirkişi İncelemesi Yapabilir 665
6.2. Bilirkişilerin Uyacakları Temel İlkeler ve Etik İlkeler 666
6.3. Bilirkişiliğe Başvuru ve Kabul Şartları 668
6.4. Bilirkişi Görevlendirme Ve Bilirkişinin Sorumluluğu 671
6.5. Bilirkişinin Görev Süresi ve Bildirim Yükümlülüğü 673
6.6. Hakem Heyeti Mahallinde İnceleme Yapabilir 674
6.7. Hakem Heyeti Bilgi ve Belge Talep Edebilir 674
7. HAKEM HEYETİ KARAR VERMEK ZORUNDADIR 676
7.1. Tüketici Hakem Heyeti Usule İlişkin Nihai Karar Verebilir 678
7.2. Tüketici Hakem Heyeti Esasa İlişkin Nihai Karar Verebilir 679
7.3. Hakem Heyeti Kararı Taraflara Resen Tebliğ Edilir 680
8. HAKEM HEYETİ KARARI TARAFLARI BAĞLAR 682
8.1. Tüketici Hakem Heyeti Kararları İlam Sayılır 685
8.2. Delil Niteliğinde Kararlar İçin Başvuru Yapılamaz 690
8.3. Parayla Ölçülebilen Ve Ölçülemeyen Taleplerin Birlikte
Olması 692
9. TÜKETİCİ HAKEM HEYETİ KARAR VERMEKTEN
KAÇINAMAZ 695
10. TÜKETİCİ HAKEM HEYETİ KARARINA İTİRAZ 698
10.1. Hakem Heyeti Kararı İçin İlamlı İcra Yapılır 700
10.2. Tüketici Hakem Heyeti Kararının Tebliğ Usulü 701
10.3. Tüketici Hakem Heyeti Kararına İtiraz Edilebilir 703
10.4. İtirazı İncelemeye Yetkili Tüketici Mahkemesi 705
10.5. Mahkemenin İtiraz Üzerine Verdiği Karar Kesindir 708
10.6. Kararın İcrası Tedbiren Durdurulabilir 710
11. İTİRAZ ÜZERİNE VERİLEBİLECEK KARARLAR 711
11.1. İtirazın Reddi ve Hakem Heyeti Kararının Onanması 712
11.2. İtirazın Kabulü ve Hakem Heyeti Kararın İptali 713
11.3. İtirazın Kısmen Kabulü 715
İçindekiler
24
11.4. Hakem Heyeti Kararının Düzeltilerek Onanması 716
11.5. Karardaki Maddi Hatalar Her Zaman Düzeltebilir 716
12. BAŞVURU YAPILABİLECEK İHTİLAFLAR 719
13. YAPILAN MASRAFLARDAN SORUMLULUK 725
13.1. Başvuru Nedeniyle Taraflardan Harç Alınmaz 728
13.2. Hakem Heyetinde Yapılan Giderlerden Sorumluluk 729
13.2.1. Hakem Heyetinin Yaptığı Giderlerden Sorumluluk 730
13.2.2. Tarafların Yaptığı Giderlerden Sorumluluk 731
13.2.3. Tüketici Hakem Heyeti Vekâlet Ücreti Hükmedemez 734
13.3. THH Kararına İtiraz Halinde Vekâlet Ücreti 735
13.3.1. Tüketici Lehine Verilen Karara İtiraz Halinde Vekâlet
Ücreti Tayini 737
13.3.2. Tüketici Aleyhine Verilen Karara İtiraz Halinde Vekâlet
Ücreti Tayini 739
13.3.3. Kısmen Kabul Kararına İtiraz Halinde Vekâlet Ücreti 741
14. DAVA ŞARTI ARABULUCULUK UYGULANMAZ 743
6. BÖLÜM
AYIPLI MAL VE AYIPLI HİZMET
I–AYIPLI MAL 747
1. GENEL DEĞERLENDİRME 747
2. AYIPLI MAL 751
2.1. Sübjektif Ayıp 753
2.2. Objektif Ayıp 754
2.2.1. Maddi Ayıp 757
2.2.2. Hukuki Ayıp 758
2.2.3. Ekonomik Ayıp 758
2.2.4. Montajın Gerektiği Şekilde Yapılmaması Ayıp Sayılır 759
3. EKSİK İŞ VE AYIPLI İŞ AYRIMI 768
4. AÇIK AYIP VE GİZLİ AYIP AYRIMI 773
4.1. Açık Ayıp 774
4.2. Gizli Ayıp 774
4.3. Muayene Külfeti 775
4.4. İhbar Külfeti 777
İçindekiler
25
4.5. Ayıbın Bulunması Gereken Zaman 780
4.6. Defolu Mal Satışlarında Ayıp 781
5. AYIPLI MAL NEDENİ İLE SEÇİMLİK HAKLAR 785
5.1. Malı İade ve Sözleşmeden Dönme 787
5.2. Malın Ayıpsız Yenisi İle Değişimini Talep Etmek 795
5.3. Satış Bedelinde İndirim Talep Etmek 804
5.3.1. Mutlak Yöntem 805
5.3.2. Nispi Yöntem 806
5.3.3. Tazminat Yöntemi 810
5.4. Ücretsiz Onarım İsteme Hakkı 811
6. AYIP NEDENİYLE TAZMİNAT İSTENEBİLİR 816
7. AYIP NEDENİYLE SORUMLU KİŞİLER 819
7.1. Garantiden Doğan Ek Talepler Ve Seçimlik Hakların İlişkisi 823
8. AYIPLI MAL NEDENİ İLE İSPAT YÜKÜ 827
9. YENİLENMİŞ ÜRÜNLERİN SATIŞI 832
9.1. Kullanılmış Ürünleri Yenileme Usul ve Esasları 835
9.2. Yenileme Merkezlerinin Kuruluşu ve Sorumlulukları 837
9.3. Yetkili Alıcının Sorumluluğu 838
9.4. Yenileme Merkezinin Sorumluluğu 839
9.5. Yetkili Satıcının Sorumluluğu 841
9.6. Yenilenmiş Ürün Satışının Hükümleri 842
10. ZAMANAŞIMI 844
11. İMALATÇININ ÜRÜN SORUMLULUĞU 855
II–AYIPLI HİZMET 866
1. GENEL DEĞERLENDİRME 866
2. AYIPLI HİZMETİN TANIMI VE UNSURLARI 873
2.1. Sübjektif Ayıp 878
2.2. Objektif Ayıp 878
2.3. Reklam ve İlanlarda Bildirilen Hususların Bulunmaması 879
3. AÇIK AYIP VE GİZLİ AYIP 880
3.1. İhbar ve Muayene Yükümlülüğü 880
4. AYIPLI HİZMET NEDENİYLE SEÇİMLİK HAKLAR 884
5. AYIP NEDENİYLE TAZMİNAT TALEP EDİLEBİLİR 890
İçindekiler
26
5.1. Ayıp Nedeniyle Tazminat Talep Edebilecek Kişiler 891
6. AYIP NEDENİYLE SORUMLU KİŞİLER 892
6.1. Sağlayıcının Sorumluğu 893
6.2. Bağlı Kredi Veren Kuruluşun Sorumluluğu 895
7. ZAMANAŞIMI 898
7. BÖLÜM
TAKSİTLİ SATIŞ SÖZLEŞMESİ VE ÖN ÖDEMELİ SATIŞLAR
I–TAKSİTLİ SATIŞ SÖZLEŞMESİ 905
1. GENEL DEĞERLENDİRME 905
2. TÜRK BORÇLAR KANUNUNDA SATIŞ SÖZLEŞMESİ 907
2.1. Örnek Üzerine Satış 909
2.2. Beğenme Koşuluyla Satış 909
2.3. Açık Artırma Yoluyla Satış 911
2.4. Kısmi Ödemeli Satışlar 912
2.4.1. Taksitli Satış 912
2.4.2. Ön Ödemeli Taksitli Taşınır Satışları 917
2.4.2.1. Sözleşme Nitelikli Yazılı Şekilde Yapılmalıdır 918
2.4.2.2. Taksitlerin Bankaya Ödenmesi Zorunludur 919
2.4.2.3. Malın Devri İçin Ödemelerin Yapılması Gerekir 920
2.4.2.4. Satıcı Kararlaştırılan Bedeli Tek Taraflı
Arttıramaz 920
2.4.2.5. Alıcı Sözleşmeden Cayma Hakkına Sahiptir 921
2.4.2.6. İfanın Belli Sürede Yapılması Gerekir 921
2.4.2.7. Alıcının Temerrüdü Şarta Bağlıdır 921
2.4.2.8. Cayma Hakkının Kullanılması Yeterlidir 922
3. 6502 SAYILI TÜKETİCİ KANUNUNDA TAKSİTLİ SATIŞ 923
3.1. Sözleşmenin Tanımı ve Unsurları 923
3.2. Sözleşmenin Nitelikli Yazılı Şekilde Yapılması Zorunludur 926
3.3. Sözleşmede Zorunlu Bilgilerin Bulunması Gerekir 928
3.4. En Az İki Taksit Kararlaştırılmalıdır 929
3.5. Sözleme Örneğinin Tüketiciye Verilmesi Zorunludur 930
3.6. Tüketici Cayma Hakkına Sahiptir 931
İçindekiler
27
3.7. Muacceliyet Belli Şartların Gerçekleşmesine Bağlıdır 934
3.8. Erken Ödemede İndirim Yapılması Zorunludur 940
3.9. Kambiyo Senetleri Nama Yazılı Olmalı 941
3.10. Taksitli Satışlar Yönünden Temel İlkeler Geçerlidir 946
II– ÖN ÖDEMELİ TAKSİTLİ TAŞINIR SATIŞLARI 947
1. GENEL DEĞERLENDİRME 947
2. SÖZLEŞMENİN TANIMI VE UNSURLARI 947
3. ÖN ÖDEMELİ SATIŞLARA TBK HÜKÜMLERİ UYGULANIR 948
3.1. Sözleşmenin Nitelikli Yazılı Şekilde Yapılması Zorunludur 949
3.2. Taksitlerin Bankaya Ödenmesi Zorunludur 950
3.3. Malın Devri İçin Tüketici Ödemeyi Yapmalıdır 950
3.4. Satıcı Sözleşmedeki Bedeli Tek Taraflı Artıramaz 951
3.5. Tüketici Sözleşmeden Cayma Hakkına Sahiptir 951
3.6. Sözleşmedeki İfanın Belli Sürede Yapılması Gerekir 952
3.7. Tüketicinin Temerrüdü Şarta Bağlıdır 952
3.8. Dönme (Cayma) Beyanının Gönderilmesi Yeterlidir 953
3.9. Sözleşmeye Yazılan Tahkim ve Yetki Şartı Geçersizdir 954
3.10. Temel İlkeler Geçerlidir 955
III– ÖN ÖDEMELİ KONUT SATIŞ SÖZLEŞMESİ 956
1. GENEL DEĞERLENDİRME 956
2. SÖZLEŞMENİN TANIMI VE UNSURLARI 958
3. SÖZLEŞME ÖNCESİ BİLGİLENDİRME ZORUNLUDUR 960
4. İNŞAAT RUHSATI ALINMADAN SÖZLEŞME YAPILAMAZ 961
5. SÖZLEŞME RESMİ ŞEKİLDE YAPILMALIDIR 962
6. SÖZLEŞMENİN ZORUNLU İÇERİĞİ 965
7. BİNA TAMAMLAMA SİGORTASI ZORUNLUDUR 966
7.1. Tüketici Lehine Getirilen Diğer Teminatlar 968
8. TÜKETİCİ CAYMA HAKKINA SAHİPTİR 971
9. TÜKETİCİ SÖZLEŞMEDEN DÖNEBİLİR 974
10. KONUT TESLİM SÜRESİ 48 AYI GEÇEMEZ 978
11. TEMEL İLKELER GEÇERLİDİR 985
İçindekiler
28
8. BÖLÜM
DEVRE TATİL, UZUN SÜRELİ TATİL VE PAKET TUR SÖZLEŞMELERİ
I– DEVRE TATİL VE UZUN SÜRELİ TATİL SÖZLEŞMELERİ 987
1. GENEL DEĞERLENDİRME 987
2. SÖZLEŞMENİN TANIMI VE UNSURLARI 995
2.1. Sözleşme Nitelikli Yazılı Şekilde Yapılmalıdır 1001
2.2. Taraflardan Biri Tüketici Karşı Taraf Sağlayıcı Olmalı 1003
2.3. Sözleşme Bir Yıldan Uzun Süre İçin Yapılmalı 1003
2.4. Sözleşmede Birden Fazla Dönem Bulunmalı 1005
2.5. Tüketiciye En Az Bir Gecelik Kullanma Hakkı Verilmeli 1005
2.6. Taşınmazı Kullanma Veya Devir Taahhüdü Olmalı 1006
2.7. Tüketicinin Kullanacağı Dönem Belli Olmalı 1007
2.8. Tüketici Kararlaştırılan Bedeli Ödemelidir 1009
2.9. Tatil Konusu Yer Kullanıma Hazır Olmalı 1009
3. TÜKETİCİYE ÖN BİLGİLENDİRME YAPILMALIDIR 1010
4. TÜKETİCİ CAYMA HAKKINA SAHİPTİR 1014
4.1. Bağlı Kredi Kuruluşuna Cayma Bildirimi Gönderilmelidir 1016
4.2. Sözleşme Tecrübe ve Muayene Koşuluna Bağlıdır 1017
4.3. Cayma Halinde Satıcının Yükümlülükleri 1020
5. SORUMSUZLUK KAYITLARI GEÇERSİZDİR 1021
6. ÖN ÖDEMELİ DEVRE TATİL SATIŞI YASAKTIR 1021
6.1. Yasağa Aykırı Hareket Edenlere Hapis Cezası Uygulanır 1023
7. TÜKETİCİNİN YILLIK GİDERLERDEN SORUMLU
OLMAMASININ ŞARTLARI 1026
8. DEVRE TATİL HAKKININ DEVRİ VE SONUÇLARI 1028
9. DEVRE MÜLK SÖZLEŞMESİ 1032
10. ZAMANAŞIMI 1037
II. PAKET TUR SÖZLEŞMESİ 1039
1. GENEL DEĞERLENDİRME 1039
2. SÖZLEŞMENİN TANIMI VE UNSURLARI 1041
2.1. Taraflardan Biri Tüketici, Karşı Taraf Tur Düzenleyicisi
Olmalı 1044
İçindekiler
29
2.2. Ulaştırma, Konaklama veya Bunlara Bağlı Olmayan Yardımcı
Hizmetlerin En Az İkisinin Birlikte Verilmesi Gerekir 1046
2.3. Fiyatın Her Şey Dâhil Kararlaştırılması Gerekir 1049
2.4. En Az Bir Gecelik Konaklama veya 24 Saatten Uzun Hizmet
Verilmeli 1050
2.5. Tarafların Anlaşması 1050
3. TÜKETİCİYE ÖN BİLGİLENDİRME YAPILMASI
ZORUNLUDUR 1051
4. SÖZLEŞME YAZILI ŞEKİLDE YAPILMALI 1053
4.1. Sözleşmenin Bir Nüshası Tüketiciye Verilmeli 1055
4.2. Yolculuk Öncesi Tüketiciye Bilgilendirme Yapılmalı 1056
5. SÖZLEŞMEYE YAZILAN FİYAT ARTTIRILAMAZ 1057
6. SÖZLEŞMEDE ESASLI DEĞİŞİKLİK YAPILAMAZ 1060
6.1. Esaslı Değişiklik Halinde Tüketici Sözleşmeden Dönebilir 1061
6.2. Esaslı Olmayan Değişiklikler Dönme Hakkı Vermez 1063
7. SÖZLEŞMEYE AYKIRI UYGULAMA YAPILAMAZ 1063
7.1. Sözleşmenin Tur Düzenleyicisi Tarafından İptali 1063
7.2. İfanın Eksik Veya Ayıplı Olması 1065
7.3. Tüketici Eksik Veya Ayıplı İfayı İhbar Etmelidir 1067
7.4. Sağlayıcının Sorumluluğu ve Kurtulma Koşulları 1067
8. SÖZLEŞMENİN DEVRİ MÜMKÜNDÜR 1068
9. HAKSIZ FESİH HALİNDE TÜKETİCİNİN HAKLARI 1069
10. TÜKETİCİNİN SÖZLEŞME FESHİNİN SONUÇLARI 1071
10.1. Fesih Tarihinde Turun Başlamasına 30 Gün Süre Varsa 1072
10.2. Fesih Tarihinde Tura 30 Günden Az Süre Kalması 1073
10.3. Mücbir Sebep Nedeniyle Sözleşmenin Feshi 1073
11. SORUMSUZLUK KAYITLARI GEÇERSİZDİR 1074
12. PAKET TURA KATILAN HERKES TÜKETİCİ SAYILIR 1075
13. İFA İMKÂNSIZLIĞI VE SONUÇLARI 1077
14. SÖZLEŞMENİN SONA ERMESİ VE ZAMANAŞIMI 1080
İçindekiler
30
9. BÖLÜM
İŞYERİ DIŞINDA KURULAN SÖZLEŞMELER,
MESAFELİ SÖZLEŞMELER VE FİNANSAL HİZMETLERE İLİŞKİN
MESAFELİ SÖZLEŞMELER
I–İŞYERİ DIŞINDA KURULAN SÖZLEŞMELER 1083
1. GENEL DEĞERLENDİRME 1083
2. SÖZLEŞMENİN TANIMI VE UNSURLARI 1087
2.1. Sözleşme Satıcının İş Yeri Dışında Yapılmalıdır 1089
2.2. Ön Görüşmenin Hemen Sonrasında Sözleşme Yapılması 1089
2.3. Gezi Sırasında Sözleşme Yapılması 1090
2.4. Taraflardan Biri Tüketici Karşı Taraf Satıcı Olmalı 1090
2.5. Önceden Mutabakat Olması Gerekmez 1091
2.6. Kapsam Dışı Mal ve Hizmet Satışı Olmamalı 1091
2.7. Tarafların Anlaşması Gerekir 1092
3. TARAFLARIN HAK VE BORÇLARI 1093
4. YETKİ BELGESİ ALINMASI ZORUNLUDUR 1094
4.1. Yetki Belgesi Başvurusu Koşulları Ve Süresi 1094
5. TÜKETİCİYE ÖN BİLGİLENDİRME YAPILMALIDIR 1095
6. SÖZLEŞME YAZILI ŞEKİLDE YAPILMALI 1096
7. TÜKETİCİNİN CAYMA HAKKI VE SÜRESİ 1100
7.1. Cayma Süresinin Başlangıcı 1102
7.1.1. Mal veya Hizmetin Aynı Anda Teslim Edilmesi 1104
7.1.2. Sözleşme Tarihinden Sonra Teslim Yapılması 1104
7.2. Eksik Bilgilendirme Halinde Cayma Süresi Bir Yıldır 1105
7.3. Cayma Hakkının Kullanılması Şekli 1106
7.4. Satıcının Yükümlülükleri 1107
7.5. Tüketicinin Sorumluluğu 1109
7.6. Caymanın Yan Sözleşmelere Etkisi 1110
7.7. Cayma Hakkının İstisnaları 1110
8. DOĞRUDAN SATIŞLAR 1111
9. SÖZLEŞMENİN SONA ERMESİ VE ZAMANAŞIMI 1113
II– MESAFELİ SÖZLEŞMELER 1115
1. GENEL DEĞERLENDİRME 1115
İçindekiler
31
2. SÖZLEŞMENİN TANIMI VE UNSURLARI 1123
2.1. Taraflardan Biri Tüketici Karşı Taraf Girişimci Olmalı 1125
2.2. Sözleşme Uzaktan İletişim Araçlarıyla Yapılmalı 1126
2.3. Taraflar Yüz Yüze Gelmemeli 1128
2.4. Tarafların Anlaşması 1129
2.5. Sözleşmenin Kapsamı 1129
3. TÜKETİCİYE ÖN BİLGİLENDİRME YAPILMALI 1131
3.1. Ön Bilgilendirmenin Kapsamı 1133
3.2. Ön Bilgilendirme Yöntemi 1135
3.3. Ön Bilgilendirmenin Teyidi Zorunludur 1135
3.4. Ön Bilgilendirmeye İlişkin Diğer Yükümlülükler 1136
4. TARAFLARIN HAK VE BORÇLARI 1137
4.1. İktisadi İşletmecinin Edimini İfa Süresi 1138
4.2. Sözleşme Konusu Maldaki Zarardan Sorumluluk 1141
4.3. Telefon Kullanma Ücreti 1141
4.4. İlave Ödemeler 1142
4.5. Bilgilerin Saklanması ve İspat Yükümlülüğü 1142
4.6. Genel Olarak Hizmet Sağlayıcı ve Aracı Hizmet Sağlayıcının
Sorumluluğu 1144
4.6.1. Tüketici Kanununda Hizmet Sağlayıcının Sorumluluğu 1150
4.6.2. Aracı Hizmet Sağlayıcının Sorumluluğu 1152
5. TÜKETİCİ CAYMA HAKKINA SAHİPTİR 1155
5.1. Cayma Süresi 1156
5.2. Eksik Bilgilendirme Halinde Cayma Süresi Bir Yıldır 1158
5.3. Cayma Hakkını Kullanma Yöntemi 1159
5.4. Caymanın Yan Sözleşmelere Etkisi 1160
5.5. Cayma Hakkının İstisnaları 1161
5.6. Cayma Halinde İktisadi İşletmecinin Yükümlülükleri 1162
5.7. Cayma Halinde Tüketicinin Yükümlülükleri 1163
6. SÖZLEŞMENİN SONA ERMESİ VE ZAMANAŞIMI 1164
III– FİNANSAL HİZMETLERE İLİŞKİN MESAFELİ SÖZLEŞMELER . 1166
1. GENEL DEĞERLENDİRME 1166
2. SÖZLEŞMENİN TANIMI VE UNSURLARI 1171
İçindekiler
32
2.1. Taraflardan Biri Tüketici Karşı Taraf Girişimci Olmalı 1174
2.2. Tarafların Yüz Yüze Gelmediği Bir Sistem Olmalı 1175
2.3. Sözleşme Uzaktan İletişim Araçlarıyla Kurulmalı 1175
2.4. Tarafların Anlaşması 1176
2.5. Sözleşme Konusunun Finansal Hizmet Olması Gerekir 1176
3. ÖN BİLGİLENDİRME YAPILMASI ZORUNLUDUR 1177
3.1. Ön Bilgilendirmenin Kapsamı 1180
3.2. Ön Bilgilendirme Yöntemi 1182
4. TÜKETİCİ CAYMA HAKKINA SAHİPTİR 1184
4.1. Cayma Süresi 1185
4.2. Cayma Hakkını Kullanma Yöntemi 1188
4.3. Eksik Bilgilendirme Halinde Cayma Süresi İşlemez 1188
4.4. Caymanın Yan Sözleşmelere Etkisi 1190
4.5. Cayma Hakkının İstisnaları 1190
4.6. Cayma Halinde Sağlayıcının Yükümlülükleri 1192
4.7. Cayma Halinde Tüketicinin Yükümlülükleri 1193
4.8. İspat Yükü 1193
4.9. Bilgilerin Saklanması Yükümlülüğü 1194
4.10. İletişim Araçlarının Kullanılmasına Yönelik Kısıtlamalar 1194
4.11. Telefon Kullanım Ücreti 1195
4.12. Banka Kartı İle Ödeme Halinde Sorumluluk 1195
5. TÜKETİCİ SÖZLEŞMEYİ SONA ERDİREBİLİR 1196
6. SÖZLEŞMENİN SONA ERMESİ VE ZAMANAŞIMI 1197
10. BÖLÜM
ABONELİK SÖZLEŞMELERİ VE SÜRELİ YAYIN PROMOSYONLARI
I– ABONELİK SÖZLEŞMELERİ 1199
1. GENEL DEĞERLENDİRME 1199
2. SÖZLEŞMENİN TANIMI VE UNSURLARI 1205
3. TÜKETİCİYE ÖN BİLGİLENDİRME YAPILMALIDIR 1209
4. SÖZLEŞMENİN ŞEKLİ VE ZORUNLU İÇERİĞİ 1210
4.1. Sözleşme Nitelikli Yazılı Şekilde Yapılmalıdır 1211
4.2. Girişimci Abonelik Sözleşmesi Yapmaktan Kaçınamaz 1213
İçindekiler
33
5. TÜKETİCİNİN HAK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ 1215
6. GİRİŞİMCİNİN HAK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ 1216
6.1. Faturalandırma Dönemi 1216
6.2. Açma ve Kapatma Ücreti 1217
6.3. Tarife Değişikliği Önceden Tüketiciye Bildirilmelidir 1218
6.4. Belirli Süreli Sözleşmelerde Sürenin Uzatılması 1219
6.5. Önceki Abonenin Borcu Yeni Aboneden İstenemez 1220
6.6. Ödeme Bildiriminin Tüketiciye Tebliği Gerekir 1221
7. TAAHHÜTLÜ ABONELİK VE HÜKÜMLERİ 1223
7.1. Tüketiciye Yazılı Taahhütname Verilmesi Gerekir 1224
7.2. Taahhüt Süresi Bitmeden Tüketicinin Fesih Yapması 1224
7.3. İktisadi İşletmeci Ayıptan Sorumludur 1225
7.4. Sözleşme Koşulları Tüketici Aleyhine Değiştirilemez 1226
8. TÜKETİCİNİN SÖZLEŞEYİ FESİH KOŞULLARI 1226
8.1. Fesih Bildiriminin Yapılması Yöntemi 1229
8.2. Girişimcinin Fesih Talebini Yerine Getirme Süresi 1230
8.3. Fesih Yapılmasının Sonuçları 1231
9. ELEKTRONİK HABERLEŞME ABONELİK SÖZLEŞMELERİ 1233
9.1. Sözleşmesinin Tanımı ve Unsurları 1235
9.2. Sözleşme Nitelikli Yazılı Şekilde Yapılmalıdır 1236
9.2.1. Taahhütlü Abonelik Yapılabilir 1238
9.3. Tüketicinin Hak Ve Yükümlülükleri 1239
9.3.1. Tüketici Faturaya Üst Sınır Koyabilir 1242
9.3.2. Tüketicinin Abonelik Talebi Reddedilemez 1244
9.3.3. Tüketicinin Bilgi Alma Hakkı Vardır 1246
9.3.4. Tüketiciye Özel İçerikli Hizmetler Verilemez 1246
9.3.5. Kampanyalar Açık Ve Anlaşılır Olmalıdır 1248
9.3.6. Tüketiciye Bildirim Yapılmadan Tarife Değiştirilemez 1250
9.3.7. Tüketiciye Kesintisiz ve Kaliteli Hizmet Verilmelidir 1252
9.3.8. Tüketiciye Güvenli İnternet Hizmeti Verilmeli 1254
9.3.9. Haksız Şartlar Tüketici Yönünden Geçersizdir 1255
9.3.10. Tüketici İşletmeciyi Değiştirebilir 1259
9.3.11. Tüketiciye Fatura Gönderilmesi Zorunludur 1260
9.3.12. Kademeli Tarifede Sınırsız Tarife Ücreti Aşılamaz 1263
İçindekiler
34
9.3.12.1. Kullanılmayan Süre Sonraki Döneme
Aktarılmalı 1264
9.3.13. Tüketici Sözleşmeyi Fesih Hakkına Sahiptir 1265
9.3.13.1. Fesih Ulaşınca 24 Saat İçinde Hizmet
Durdurulmalı 1267
9.3.13.2. Fesih İşleminin 7 Gün İçinde Tamamlanması
Gerekir 1268
9.3.14. Sözleşmenin Feshi Tüketici Aleyhine Zorlaştırılamaz 1270
9.3.15. Sözleşmedeki Değişiklikler Tüketiciye Bildirilmelidir 1271
9.3.16. Fesih Yapılmasının Sonuçları 1271
9.4. İşletmecinin Yükümlülükleri 1272
9.5. Kişisel Verilerin İşlenmesi Ve Gizliliğin Korunması 1274
10. SÖZLEŞMENİN SONA ERMESİ VE ZAMANAŞIMI 1283
II– SÜRELİ YAYINLAR VE PROMOSYON UYGULAMALARI 1285
1. GENEL DEĞERLENDİRME 1285
2. PROMOSYON UYGULAMASININ TANIMI VE UNSURLARI 1289
3. PROMOSYONUNUN KONUSU 1292
4. PROMOSYON UYGULAMASININ SÜRESİ 1294
5. FİYAT ARTIŞI YAPILAMAZ 1296
6. AZAMİ TESLİM VE İFA SÜRESİ 1297
7. DAGITIM BÖLÜNEREK YAPILAMAZ 1299
8. REKLAM VE İLANLARDAN SORUMLULUK 1299
9. SÖZLEŞMENİN SONA ERMESİ VE ZAMANAŞIMI 1300
11. BÖLÜM
TÜKETİCİ KREDİLERİ VE KONUT FİNANSMANI SÖZLEŞMELERİ
I– TÜKETİCİ KREDİSİ SÖZLEŞMELERİ 1303
1. GENEL DEĞERLENDİRME 1303
2. SÖZLEŞMENİN TANIMI VE UNSURLARI 1308
2.1. Krediyi Alan Kişi Tüketici Olmalıdır 1312
2.2. Kredi Veren Yetkili Olmalıdır 1312
2.3. Kredi Tüketicinin Finansman İhtiyacını Karşılamalıdır 1313
2.4. Kredi Veren Faiz Veya Başka Bir Menfaat Elde Etmelidir 1313
İçindekiler
35
2.5. Tarafların Anlaşması Gerekir 1314
2.6. Sözleşme Kapsam Dışı Olmamalı 1314
3. SÖZLEŞME ÖNCESİ BİLGİLENDİRME ZORUNLUDUR 1316
4. SÖZLEŞME NİTELİKLİ YAZILI ŞEKİLDE YAPILIR 1321
4.1. Sözleşmenin Zorunlu İçeriği 1324
5. KREDİNİN KULLANIM AMACI ÖNEM ARZETMEZ 1327
6. TÜKETİCİ CAYMA HAKKINA SAHİPTİR 1328
6.1. Cayma Süresinin Başlangıcı 1330
6.2. Cayma Beyanının Kredi Verene Yöneltilmesi Yeterlidir 1332
6.3. Alınan Kredi Faiziyle Birlikte Bankaya İade Edilir 1333
7. SÖZLEMEDE DEĞİŞİKLİK YAPILAMAZ 1335
8. HAKSIZ ŞARTLAR GEÇERSİZ SAYILIR 1337
9. TÜKETİCİ ERKEN ÖDEME İNDİRİMİ İSTİYEBİLİR 1340
10. VADESİ GELMEYEN TAKSİTLERİ TALEP ETME KOŞULLARI 1344
10.1. Sözleşmede Hüküm Olmalı 1347
10.2. Kredi Veren Bütün Edimlerini İfa Etmiş Olmalıdır 1347
10.3. Birbirini İzleyen En Az İki Taksit Ödenmemiş Olmalı 1348
10.4. Tüketiciye Ödeme İçin En Az 30 Gün Süre Verilmeli 1348
11. BAĞLI TÜKETİCİ KREDİSİ VERİLEBİLİR 1351
11.1. Her İki Sözleşme Arasında Ekonomik Birlik Olmalı 1355
11.2. Cayma Halinde Bağlı Kredi Sözleşmesi Sona Erer 1356
11.3. Bağlı Kredilerde Kredi Verenin Sorumluluğu 1356
11.3.1. Kredi Veren İfanın Yapılmasından Sorumludur 1357
11.3.2. Kredi Veren Ayıptan Sorumludur 1358
12. TÜKETİCİNİN AÇIK TALEBİ OLMADAN KREDİ
BAĞLANTILI SİGORTA YAPILAMAZ 1360
13. TAKSİTLİ AVANS KREDİSİ VE LİMİT AŞIMI 1370
14. SÖZLEŞME GİDERLERİNDEN SORUMLULUK 1371
14.1. Zorunlu Giderler 1374
14.2. Alınacak Masrafları Merkez Bankası Belirler 1376
14.3. Merkez Bankasının Belirlediği Alınabilecek Masraflar 1377
14.4. Merkez Bankasının Belirlediği Giderleri İsteme Koşulları 1379
14.4.1. Talep Edilen Giderler Haklı Olmalı 1380
14.4.2. Talep Edilen Giderler Makul Olmalı 1381
İçindekiler
36
14.4.3. Talep Edilen Giderler Belgeli Olmalı 1382
15. TEMEL İLKELER GEÇERLİDİR 1385
15.1. Tüketici Edimlerine Karşılık Alınan Şahsi Teminatlar Adi
Kefalet Sayılar 1386
15.2. Kambiyo Senedinin Nama Yazılı Olması Zorunludur 1393
16. SÖZLEŞMENİN SONA ERMESİ 1394
17. ZAMANAŞIMI 1398
17.1. Kredinin Tüketiciye Ödenmesi Halinde Zamanaşımı 1398
17.2. Ödenmeyen Taksitlerin Zamanaşımı Süresi 1399
II– KONUT FİNANSMANI SÖZLEŞMELERİ 1402
1. GENEL DEĞERLENDİRME 1402
2. SÖZLEŞMENİN TANIMI VE UNSURLARI 1407
2.1. Krediyi Kullanan Kişi Tüketici Olmalı 1409
2.2. Kredi Veren Konut Finansmanı Kuruluşu Olmalı 1410
2.3. Tüketicinin Konut İhtiyacı İçin Kredi Verilmeli 1410
2.4. Nakit Veya Finansal Kiralama Kredisi Verilebilir 1412
2.5. Kredi Veren Faiz Veya Başka Bir Menfaat Elde Etmeli 1413
2.6. Tarafların Anlaşması Gerekir 1413
3. KONUT FİNANSMANI SÖZLEŞMESİNİN TÜRLERİ 1414
3.1. Basit Konut Kredisi Sözleşmeleri 1414
3.2. Yeniden Finansman (Refinansman) Sözleşmeleri 1415
3.3. Konut Teminatlı Sözleşmeler 1417
3.4. Finansal Kiralama Yöntemi İle Kurulan Sözleşmeler 1418
4. KREDİ VEREN KURULUŞUN HAK VE BORÇLARI 1419
4.1. Tüketiciye Ön Bilgilendirme Yapılması Zorunludur 1420
4.2. Krediyi Tüketiciye Ödeme Borcu 1421
5. TÜKETİCİNİN HAK VE BORÇLARI 1421
5.1. Tüketicinin Krediyi Kabul Borcu 1422
5.2. Krediyi Geri Ödeme Borcu 1422
5.3. Doğru Bilgi Verme Yükümlülüğü 1422
6. SÖZLEŞME NİTELİKLİ YAZILI ŞEKİLDE YAPILMALI 1423
6.1. Yazılı Sözleşmenin Zorunlu İçeriği 1425
6.2. Yazılı Yapılmayan Sözleşmeler Hükümsüz Sayılır 1427
İçindekiler
37
6.3. Sözleşmenin Bir Nüshasının Tüketiciye Verilmesi Gerekir 1429
7. HAKSIZ ŞARTLAR GEÇERSİZ SAYILIR 1429
8. KREDİ VEREN FAİZ TALEP EDEBİLİR 1430
9. ERKEN ÖDEMEDE FAİZ İNDİRİMİ ZORUNLUDUR 1431
9.1. Sabit Faizli Kredilerde Erken Ödeme Tazminatı İstenebilir 1432
10. TEMERRÜT VE MUACCELLİYET ŞARTA BAĞLIDIR 1434
10.1. Sözleşmede Hüküm Olmalı 1436
10.2. Kredi Veren Tüm Edimlerini İfa Etmiş Olmalı 1437
10.3. Tüketici Birbirini İzleyen En Az İki Taksiti Ödememeli 1437
10.4. Tüketiciye Ödeme İçin En Az 30 Gün Süre Verilmeli 1438
10.5. Finansal Kiralama Sözleşmelerinde Muacceliyet Koşulları 1440
11. BAĞLI KONUT KREDİSİ VERİLEBİLİR 1442
11.1. İki Sözleşme Arasında Ekonomik Birlik Olmalı 1446
11.2. Bağlı Konut Kredisi Veren Kuruluşun Sorumluluğu 1447
11.2.1. Kredi Veren İfanın Hiç Yapılmamasından Sorumludur 1448
11.2.2. Kredi Veren Eksik ve Ayıplı İşlerden Sorumludur 1449
12. SİGORTA TÜKETİCİNİN TALEBİNE BAĞLIDIR 1452
12.1. Sigorta Poliçesine Yazılan Dain–i Mürtehin Kaydı Geçersizdir 1454
13. SÖZLEŞME MASRAFLARINDAN SORUMLULUK 1463
14. SÖZLEŞMENİN SONA ERMESİ 1466
14.1. Tüketicinin Ölmesi Veya Fiil Ehliyetini Kaybetmesi 1468
14.2. Kredi Veren Kuruluşun İflası Veya Faaliyet İzninin İptali 1470
15. İFANIN İMKÂNSIZLIĞI VE UYARLAMA KOŞULLARI 1470
15.1. Taraflar Arasında Sözleşme Olmalı 1475
15.2. Öngörülmeyen Hal Olağanüstü Olmalıdır 1475
15.3. Edimler Arasındaki Denge Aşırı Derecede Bozulmalı 1477
15.4. İfayı İstemek Dürüstlük Kuralına Aykırı Olmalı 1478
15.5. Borçlunun Kusuru Olmamalı 1479
15.6. Edim İfa Edilmemiş Olmalı 1479
15.7. Uyarlamayı Engelleyen Bir Hüküm Olmamalı 1480
15.8. Uyarlama Talep Edilmiş Olmalıdır 1480
15.9. Uygun İlliyet Bağı Bulunmalıdır 1481
16. ZAMANAŞIMI 1481
İçindekiler
38
12. BÖLÜM
KREDİ KARTLARI VE BANKA KARTLARI
1. GENEL DEĞERLENDİRME 1485
1.1. İki Taraflı sistem 1487
1.2. Üç Taraflı Sistem 1488
1.3. Karma Sistem 1490
2. KREDİ KARTININ TARAFLARA ETKİSİ 1494
2.1. Kart Hamili Yönünden Olumlu ve Olumsuz Etkileri 1494
2.2. Banka Yönünden Olumlu ve Olumsuz Etkileri 1497
2.3. Üye İşyeri Yönünden Olumlu ve Olumsuz Etkileri 1498
2.4. Ekonomiye Etkisi 1499
3. KREDİ KARTININ HUKUKİ NİTELİĞİ 1501
4. KREDİ KARTI MEVZUATI 1504
4.1. 6502 Sayılı Tüketici Kanununda Yapılan Düzenleme 1505
4.2. 5464 Sayılı Kredi Kartları Kanunu İle Yapılan Düzenleme 1506
5. KREDİ KARTI KANUNUNDAKİ ÖNEMLİ TANIMLAR 1509
6. KREDİ KARTI ÇIKARMAK İZNE TABİDİR 1511
7. ÜYE İŞYERİ SÖZLEŞMESİ 1513
7.1. Sözleşmenin Hukuki Niteliği 1513
7.2. Üye İşyeri Sözleşmenin Tanımı Ve Unsurları 1515
7.2.1. Kredi Kartıyla Ödeme Talebinin Kabulü Zorunludur 1515
7.2.2. Kredi Kartı Harcama Tutarı Üye İşyerine Ödenir 1517
7.2.3. Tarafların Anlaşması 1518
7.3. Sözleşmede Şekil Zorunluluğu Yoktur 1519
7.4. Tarafların Hak Ve Borçları 1520
7.4.1. Kartı Çıkaran Kuruluşun (Bankanın) Hak ve Borçları 1520
7.4.2. Üye İşyerinin Hak ve Borçları 1522
8. KREDİ KARTI ÜYELİK SÖZLEŞMESİ 1525
8.1. Sözleşmenin Tanımı Ve Unsurları 1528
8.1.1. Nakit Ödemeden Alış Veriş İmkânı Sağlamalı 1529
8.1.2. Kart Hamili Yaptığı Harcamaları Ödemek Zorundadır 1530
8.1.3. Tarafların Anlaşması 1531
8.2. Sözleşmenin Yazılı Şekilde Yapılması Zorunludur 1533
İçindekiler
39
8.2.1. Kredi Kartı Sözleşmesinin Zorunlu İçeriği 1535
8.2.2. Kredi Kartı Teslimi Sırasında Yapılacak İşlemler 1539
8.3. Sözleşmedeki Değişikliklerin Yazılı Olması Zorunludur 1541
9. GERÇEK KİŞİLERE BİLEŞİK FAİZ UYGULANMAZ 1542
10. BANKA VE KART HAMİLİNİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ 1545
10.1. Kredi Kartı Veren Bankanın Yükümlülükleri 1546
10.1.1. Nakit Ödemeden Alışveriş İmkânı Sağlamak 1547
10.1.2. Kredi Kartı Çıkarmak Ve Hamile Teslim Etmek 1548
10.1.3. Harcama Tutarlarını Üye İşyerine Ödemek 1549
10.1.4. Gerektiğinde Kullanımı Yasaklamak ve Bildirmek 1549
10.1.5. Gerekli Güvenlik Sistemini Kurmak 1551
10.1.6. Kredi Kartına Limit Belirlemek 1552
10.1.7. Kredi Kartı Hamilini Bilgilendirme Yükümlüğü 1552
10.1.8. Hesap Özeti Gönderme Yükümlülüğü 1554
10.2. Kart Hamilinin Yükümlülükleri 1554
10.2.1. Harcama Bedellerini Ödemek 1555
10.2.2. Faiz Ödemek 1558
10.2.3. Giriş Aidatı ve Yıllık Üyelik Bedeli Ödemek 1559
10.2.4. Bildirim Yükümlülüğü 1561
10.2.5. Kart Hamilinin Diğer Yükümlülükleri 1563
10.3. Ödenmeyen Kredi Kartı Borçlarının Yapılandırılması 1563
11. ŞAHSİ TEMİNATLAR ADİ KEFALET SAYILIR 1564
12. KART HAMİLİ İLE ÜYE İŞYERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ 1569
12.1. İşyerinin Yükümlülükleri 1572
12.2. Kart Hamilinin Yükümlülükleri 1573
13. KARTIN HAKSIZ KULLANIMI VE ÖZEN BORCU 1575
13.1. Bankanın Özen Yükümlülüğü 1580
13.1.1. Kart Hamili Seçiminde Gerekli Özeni Göstermek 1581
13.1.2. Üye İşyeri Seçiminde Gerekli Özeni Göstermek 1582
13.1.3. Bilgilendirme Sistemi Kurmak 1584
13.1.4. Güvenli Teknolojik Altyapı Kurulmalıdır 1586
13.1.5. Kredi Kartı Bizzat Kart Hamiline Teslim Edilmelidir 1587
13.1.6. Harcama Belgeleri Kontrol Edilmelidir 1588
13.2. Kart Hamilinin Özen Yükümlülüğü 1590
İçindekiler
40
13.3. Üye İşyerinin Özen Yükümlülüğü 1592
13.4. Usulsüz Kullanım Halinde Zarardan Sorumluluk 1593
13.4.1. Bankanın Sorumluluğu 1595
13.4.2. Kart Hamilinin Sorumluluğu 1597
13.4.3. Üye İşyerinin Sorumluluğu 1601
13.4.4. Üçüncü Kişilerin Sorumluluğu 1602
14. TÜZEL KİŞİLERE UYGULANMAYACAK HÜKÜMLER 1605
14.1. Temerrüt Halinde Kartı İptal Zorunluluğu Yoktur 1606
14.2. Tacirler İçin Kredi Kartı Limiti Serbestçe Belirlenebilir 1606
14.3. Tacirlere Haksız Kullanımdaki Parasal Sınır Uygulanmaz 1607
14.4. Sözleşmenin Yazılı Olması Zorunluluğu Yoktur 1607
14.5. Banka Faiz Oranını Bildirim Yapmadan Değiştirebilir 1608
14.6. Bileşik Faiz Uygulaması Yasaktır 1608
15. KREDİ KARTI YILLIK ÜCRETİ İSTEME KOŞULU 1609
15.1. Ücret Alınmayan Bir Kredi Kart Çıkarılması Zorunludur 1610
16. GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEME 1611
16.1. Görevli Mahkeme 1613
16.2. Yetkili Mahkeme 1616
16.3. Kart Hamilinin Tüzel Kişi Olması Halinde Görevli Ve Yetkili
Mahkeme 1617
16.4. Banka Dava Açtığında Görevli Ve Yetkili Mahkeme 1618
17. KREDİ KARTINA ÖZEL TEBLİGAT USULÜ 1620
18. KREDİ KARTI SÖZLEŞMELERİNDE İSPAT YÜKÜ 1622
19. KREDİ KARTI SÖZLEŞMENİN SONA ERMESİ 1624
19.1. Borcun Dar Anlamda Sona Ermesi 1625
19.2. Geniş Anlamda Borcun Sona Ermesi 1627
20. ZAMANAŞIMI 1629
20.1. Kartın Verilmesi ve Teslim Alınmasında Zamanaşımı 1630
20.2. Kart Hamilinin Temerrüdü Halinde Zamanaşımı 1632
6502 SAYILI TÜKETİCİNİN KORUNMASI HAKKINDA KANUN 1635
6502 SAYILI TÜKETİCİNİN KORUNMASI HAKKINDA KANUNUN
77 NCİ MADDESİNE GÖRE 2023 YILINDA UYGULANACAK
İDARİ PARA CEZALARINA İLİŞKİN TEBLİĞ 1693
KAYNAKÇA 1697
KAVRAM ARAMA CETVELİ 1709 |