İÇİNDEKİLER
İÇİNDEKİLER
ONİKİNCİ BASKIYA ÖNSÖZ 5
GENEL PLAN 7
İÇİNDEKİLER 9
KISALTMALAR 27
GİRİŞ
DEVLET VE KAMU TÜZEL KİŞİLİĞİ
I. BİRLİKTE YAŞAMA ZORUNLULUĞU, OTORİTE İHTİYACI VE DEVLET 29
1. Toplum Hâlinde Yaşama Zorunluluğu 29
2. Otorite İhtiyacı ve Devlet 30
3. Devletin Ortaya Çıkışını Açıklayan Teoriler 31
II. TÜZEL KİŞİLİK KAVRAMI VE DEVLET 32
1. Kişi Kavramı 32
2. Anayasa ve Tüzel Kişilik Kavramı 34
3. Tüzel Kişilik Kavramının Kabûlünü Doğuran İhtiyaçlar 35
4. Târihsel Süreç İçinde Devlet Tüzel Kişiliği 36
III. KAMU TÜZEL KİŞİLERİ 39
1. Anayasada Düzenlenen Kamu Tüzel Kişileri 40
a. Devlet Tüzel Kişiliği 40
b. Anayasada Düzenlenen Diğer Kamu Tüzel Kişileri 41
2. Kanunla Düzenlenen Kamu Tüzel Kişileri 42
3. İdârî Kararla Kurulan Kamu Tüzel Kişileri 43
4. Kanunla Nitelendirilmeyen Kurumlar 44
5. Niteliği Tartışmalı Kurumlar 46
6. Tamamlayıcı Açıklamalar 50
7. Kamu Tüzel Kişiliği Niteliğine Bağlanan Sonuçlar 53
BİRİNCİ BÖLÜM
İDÂRE HUKÛKUNUN GENEL KAVRAMLARI VE İLKELERİ
I. İDÂRE HUKÛKUNUN GENEL KAVRAMLARI 57
A. İDÂRE KAVRAMI 57
1. Kelime ve Kavram Olarak İdâre 57
2. Kamu İdâresi – Özel İdâre Ayrımı 58
3. İdârenin Diğer Devlet Organlarından Ayrımı 60
a. Organik Anlamda İdâre 60
b. İşlevsel Anlamda İdâre 61
aa. İdârî İşlev Dışında Olan Faâliyetler 62
bb. İşlevsel Anlamda İdâre İçinde Yer Alan Kuruluşlar 63
B. İDÂRE HUKÛKUNUN TANIMI VE ÖZELLİKLERİ 66
1. İdâre Hukûkunun Tanımı ve İdâre Hukûku Sistemleri 66
a. İdâre Hukûkunun Tanımı 66
b. İdâre Hukûku Sistemleri 67
2. İdâre Hukûkunun Özellikleri 69
3. İdâre Hukûkunun Diğer Hukuk Dalları ile İlişkisi 71
C. FRANSA’DA İDÂRE HUKÛKUNUN DOĞUŞU 73
1. İdârî Yargının Ortaya Çıkışı 74
2. Ders Olarak İdâre Hukuku 76
D. TÜRKİYE’DE İDARE HUKÛKUNUN GELİŞİMİ 77
1. Osmanlı Klâsik Dönemi 78
a. Klâsik Dönemde Hukuk Sistemi 78
b. Klâsik Dönemde Devlet Yönetimi 79
c. Klâsik Dönemde İdârî Düzenlemeler 82
2. Osmanlı Modern Dönemi 84
a. Devlet Yönetiminde Gelişmeler 84
b. Kânûn–ı Esâsî ve İdâre Hukûku 87
3. Cumhuriyet Dönemi Gelişmeler 87
4. Ders Olarak İdâre Hukûku 89
E. İDÂRE HUKÛKUNUN KAYNAKLARI 90
1. Asıl Kaynaklar 90
a. Yazılı Kaynaklar 91
b. Yazılı Olmayan Kaynaklar 94
2. Yardımcı Kaynaklar 95
F. İDÂRE HUKÛKUNUN UYGULAMA ALANI 96
1. Kamu Gücü Kıstası 97
2. Kamu Hizmeti Kıstası 98
3. İdârî İşlev Kıstası 99
II. İDÂRE HUKÛKUNU ETKİLEYEN ANAYASADAKİ İLKELER 100
A. HUKUK DEVLETİ İLKESİ 100
1. Hukuk Devleti İlkesinin Anlamı ve Özellikleri 101
2. Hukuk Devleti–İdâre Hukûku İlişkisi 104
B. SOSYAL DEVLET İLKESİ 106
1. Sosyal Devlet İlkesinin Anlamı ve Özellikleri 106
2. Sosyal Devlet–İdâre Hukûku İlişkisi 107
C. EŞİTLİK İLKESİ 108
1. Eşitlik İlkesinin Anlamı ve Özellikleri 108
2. Eşitlik İlkesi–İdâre Hukûku İlişkisi 109
D. İDÂRENİN KANÛNÎLİĞİ İLKESİ 110
E. MERKEZDEN YÖNETİM–YERİNDEN YÖNETİM İLKESİ 114
1. Merkezden Yönetim 114
a. Merkezden Yönetimin Özellikleri 115
b. Merkezden Yönetimin Yararları ve Sakıncaları 115
c. Yetki Genişliği İlkesi 117
2. Yerinden Yönetim 118
a. Yerinden Yönetimin Özellikleri 118
b. Yerinden Yönetimin Yararları ve Sakıncaları 119
F. İDÂRENİN BÜTÜNLÜĞÜ İLKESİ 121
1. Hiyerarşi 121
a. Hiyerarşinin Özellikleri 122
b. Hiyerarşi Yetkisinin Kapsamı 123
2. İdârî Vesâyet 124
a. İdârî Vesâyet Denetiminin Anlamı ve Amacı 124
b. İdârî Vesâyetin Özellikleri 127
c. İdârî Vesâyet Yetkisinin Kapsamı 129
İKİNCİ BÖLÜM
TÜRK İDÂRE TEŞKÎLÂTININ GENEL GÖRÜNÜMÜ
I. MERKEZDEN YÖNETİM 132
A. MERKEZ (BAŞKENT) TEŞKÎLÂTI 132
1. Cumhurbaşkanı 132
a. Yürütme ve İdâreye İlişkin Görev ve Yetkileri 133
b. Cumhurbaşkanının Sorumluluğu 136
c. Cumhurbaşkanlığı Teşkîlâtı 138
2. Bakanlıklar ve Bakanlar 141
a. Bakanlıklar ve Bakanların Mevcut Durumu 141
b. Bakanların Görevleri 144
c. Bakanlık Teşkîlâtı 145
3. Merkeze Yardımcı Kuruluşlar 146
a. Danıştay 146
b. Sayıştay 147
c. Millî Güvenlik Kurulu 148
d. Ekonomik ve Sosyal Konsey 148
B. MERKEZİN TAŞRA TEŞKÎLÂTI 149
1. İl İdâresi 150
a. Vâli 151
b. Bakanlıkların İl Teşkîlâtları 153
c. İl İdâre Kurulu 153
2. İlçe İdâresi 154
a. Kaymakam 154
b. Bakanlıkların İlçe Teşkîlâtları 157
c. İlçe İdâre Kurulu 157
3. Bölge İdâreleri 158
II. YERİNDEN YÖNETİM 158
A. YER BAKIMINDAN YERİNDEN YÖNETİM İDÂRELERİ 158
1. İl Özel İdâresi 159
a. İl Özel İdâresinin Görev ve Yetkileri 162
aa. İl Özel İdâresinin Görevleri 162
bb. İl Özel İdâresinin Yetkileri 163
b. İl Özel İdâresinin Organları 164
aa. İl Genel Meclisi 164
(1) İl Genel Meclisinin Oluşumu 164
(2) İlk Toplantı ve Başkanlık Dîvanı 166
(3) Meclis Toplantıları 166
(4) Meclis Kararlarının Kesinleşmesi 167
(5) Meclisin Bilgi Edinme ve Denetim Yolları 169
bb. İl Encümeni 170
(1) İl Encümeninin Oluşumu 170
(2) Encümen Toplantısı 170
cc. Yürütme Organı: Vâli 171
c. Diğer Hususlar 172
aa. Görevden Uzaklaştırma 172
bb. Komisyonlar 173
cc. İl özel İdâresi Teşkîlâtı 173
2. Belediye İdâresi 174
a. Kuruluş, Görevler ve Yetkiler 174
aa. Belediyelerin Kurulacağı Yerler 174
bb. Belediyenin Görevleri 175
cc. Belediyenin Yetkileri 177
b. Belediyenin Organları 178
aa. Belediye Meclisi 178
(1) Belediye Meclisinin Oluşumu 178
(2) Toplantı ve Çalışma Usûlü 179
(3) Meclis Kararlarının Kesinleşmesi ve Yürürlüğü 181
(4) Meclisin Feshi 183
(5) Meclisin Bilgi Edinme ve Denetim Yolları 184
bb. Belediye Encümeni 184
(1) Belediye Encümenin Oluşumu 184
(2) Belediye Encümen Toplantısı 185
cc. Belediye Başkanı 186
(1) Belediye Başkanının Seçimi 186
(2) Belediye Başkanının Görevleri 186
(3) Belediye Başkanlığının Sona Ermesi 187
c. Diğer Hususlar 188
aa. Komisyonlar 188
bb. Stratejik Plân ve Performans Plânı 189
cc. Belediye Teşkîlâtı 189
3. BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ 190
a. Büyükşehir Belediyesinin Kuruluşu 192
b. Büyükşehir Belediyesinin Görevleri 192
c. Büyükşehir Belediyesinin Organları 198
aa. Büyükşehir Belediye Meclisi 198
bb. Büyükşehir Belediye Encümeni 200
cc. Büyükşehir Belediye Başkanı 200
d. Diğer Hususlar 202
aa. İhtisas Komisyonları 202
bb. Büyükşehir Belediye Teşkîlâtı 202
4. Köy İdâresi 202
a. Tanım, Kurulması ve Kaldırılması 203
b. Köy İdâresinin Görev ve Yetkileri 205
c. Köy İdâresinin Organları 206
aa. Köy Derneği 206
bb. Köy İhtiyar Meclisi 206
cc. Muhtar 207
d. Görevden Alınma 208
e. Köy Personeli 209
f. Köy Bütçesi 209
5. MAHALLE İDÂRESİ ve MAHALLÎ İDÂRE BİRLİKLERİ 209
a. Mahalle İdâresi 209
b. Mahallî İdâre Birlikleri 210
B. KAMU KURUMLARI: HİZMET BAKIMINDAN YERİNDEN YÖNETİM İDÂRELERİ 212
1. Kamu Kurumlarının Ortak Özellikleri 213
2. Kamu Kurumlarının Çeşitleri 216
3. Kamu Kurumlarının Mevcut Durumu 219
C. KAMU KURUMU NİTELİĞİNDE MESLEK KURULUŞLARI 222
1. Meslek Kuruluşu Tanımı ve Oluşumu 222
2. Meslek Kuruluşlarının Ortak Özellikleri 223
3. Meslek Kuruluşlarının Görevleri 224
D. DÜZENLEYİCİ VE DENETLEYİCİ KURUMLAR 225
1. Tanımı ve Ortaya Çıkış Sebepleri 225
2. Ortak Özellikleri 227
3. İdârî Teşkîlât İçindeki Yeri 231
E. DİĞER KAMU TÜZEL KİŞİLERİ 234
1. Cumhurbaşkanlığı Ofisleri 235
2. Kamu Denetçiliği Kurumu 236
3. Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu 237
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
İDÂRENİN GÖREVLERİ (KAMU HİZMETİ–KOLLUK)
I. KAMU HİZMETİ 239
A. KAMU HİZMETİ KAVRAMI VE ÖZELLİKLERİ 239
1. Kamu Hizmeti Kavramı 239
2. Kamu Hizmetine Hâkim Olan İlkeler 243
a. Devamlılık 244
b. Değişebilirlik ve Uyarlanma 245
c. Yararlanmada Eşitlik ve Tarafsızlık 246
d. Kamu Hizmetlerinin Bedâvalığı 249
B. KAMU HİZMETİNİN YÜRÜTÜLÜŞ BİÇİMLERİ 250
1. Kamu Hizmetinin İdâre Tarafından Yürütülmesi:Emânet Usûlü 250
2. Kamu Hizmetinin Özel Hukuk Kişilerince Yürütülmesi Usûlleri 251
a. Müşterek Emânet Usûlü 251
b. İltizam Usûlü 253
c. Ruhsat (İzin) Usûlü 254
d. İmtiyaz Usûlü 255
aa. İçeriği ve Özellikleri 255
bb. İmtiyazda Genel Kurallar 256
cc. Tarafların Hak ve Yükümlülükleri 257
dd. İmtiyaz Sözleşmesinin Sona Ermesi ve Malların Paylaşımı 258
3. Kamu Hizmetinin Sunumunda Vakıf Modeli 259
a. Vakıf Hakkında Genel Bilgiler 260
b. Osmanlı Döneminde Vakıfların Sunduğu Kamu Hizmetleri 263
II. KOLLUK FAALİYETİ (GÜVENLİK KAMU HİZMETİ) 266
A. GÜVENLİK VE KOLLUK KAVRAMLARI 266
1. Güvenlik Kavramı 266
a. Devletin Güvenliğinin Sağlanması 267
b. Kişilerin Güvenliğinin Sağlanması 270
2. Kolluk Kavramı 270
B. KAMU DÜZENİ KAVRAMI VE UNSURLARI 270
1. Kamu Düzeni Kavramı 270
2. Kamu Düzeninin Unsurları 272
C. ADLÎ KOLLUK–İDÂRÎ KOLLUK AYRIMI 280
1. Adlî Kolluk 281
2. İdârî Kolluk 282
D. İDÂRÎ KOLLUK TÜRLERİ VE ÖZEL GÜVENLİK 288
1. Genel İdârî Kolluk 289
2. Özel İdârî Kolluk 292
3. Özel Güvenlik 293
E. KOLLUĞUN GÖREV ALANI 295
1. Kamunun Ortak Kullanımına Ayrılan Yerler 295
2. Kamuya Açık Yerler 295
3. Kişilerin Toplu Bulunduğu Yerler 296
4. Kapalı Alanlar 296
F. KOLLUK GÜCÜNÜN İDÂRÎ DÜZENİ 297
1. Kolluk Makamları 297
2. Kolluk Âmirleri 299
3. Kolluk Personeli 300
G. KOLLUK İŞLEM VE EYLEMLERİ 300
1. Düzenleyici Kolluk İşlemleri 301
2. Bireysel Kolluk İşlemleri 302
3. Kolluk Eylemleri 302
H. KOLLUK YETKİLERİNİN KARŞILIKLI ETKİLEŞİMİ 302
1. Genel İdârî Kolluk Yetkilerinde Etkileşim 303
2. Genel İdârî Kolluk–Mahallî İdâre Kolluğu Etkileşimi 303
3. Mahallî İdâre Kollukları Arasında Etkileşim 303
4. Genel İdârî Kolluk–Özel İdârî Kolluk Etkileşimi 304
5. Özel İdârî Kolluk Yetkilerinde Etkileşim 304
I. KOLLUK USÛLLERİ 304
1. Serbestlik Usûlü 305
2. Bildirim Usûlü 305
3. İzin Usûlü 306
K. KOLLUK YETKİLERİNİN SINIRLARI 307
1. Kanunla Düzenlenmesi 307
2. Anayasada Belirtilen Sebeplere Dayanılması 308
3. Ölçülülük İlkesine Uyulması 308
4. Yer ve Zamana Göre Davranılması 309
5. Takdir Yetkisinin Hukûka Uygun Kullanılması 309
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
İDÂRENİN YETKİLERİ (İDÂRÎ İŞLEMLER–EYLEMLER VE SÖZLEŞMELER)
I. İDÂRÎ İŞLEMLER 311
A. İDÂRÎ İŞLEM KAVRAMI VE ÖZELLİKLERİ 311
1. İdârî İşlem Kavramı 311
2. İdârî İşlemin Özellikleri 315
3. İcrâî İşlem–İcrâî Olmayan İşlem 318
4. İdârî İşlem– Diğer İşlemler Ayrımı 324
B. İDÂRÎ İŞLEMİN TÜRLERİ 327
1. Maddî Bakımdan İdârî İşlemler 327
a. Düzenleyici İşlemler 327
aa. Cumhurbaşkanlığı Kararnâmeleri 329
bb. Yönetmelik 336
cc. Diğer Düzenleyici İşlemler 341
b. Birel (Bireysel) İşlemler 342
2. İrade Açıklayanların Sayısı Bakımından İdârî İşlemler 343
a. Basit (Tek) İradeli İşlemler 344
b. Kurul (Kolektif) İşlemler 344
c. Birleşme (Karma) İşlemler 344
d. Zincir (Aşamalı) İşlemler 345
3. Açıklanan İradenin Şekline Göre İdârî İşlemler 345
a. Sarih İdârî İşlemler 346
b. Zımnî İşlemler 346
4. Hukûkî Etkisine Göre İdârî İşlemler 347
a. İnşâî–İzhârî İşlemler 347
b. Yararlandırıcı–Yükümlendirici İşlemler 348
c. Sürekli–Geçici Etkili İşlemler 348
d. İsteğe Bağlı Olan–Olmayan İşlemler 348
5. Kazanılmış Hak ve Müesses Durum 349
a. Kazanılmış Hak 349
b. Müesses Durum 352
C. İDÂRÎ İŞLEMLERİN UNSURLARI 355
1. İdârî İşlemin Yetki Unsuru 355
a. Yetki Unsurunun Özellikleri 356
b. Yetkilerin Kullanımında İstisnâlar 358
c. Yetki Çeşitleri 367
aa. Kişi Bakımından Yetki 368
bb. Konu Bakımından Yetki 372
cc. Yer Bakımından Yetki 373
dd. Zaman Bakımından Yetki 373
d. Mündemiç Yetki 376
e. Re’sen İcrâ Yetkisi 377
2. İdârî İşlemin Biçim Unsuru 380
a. İdârî İşlemin Şekli 380
b. İdârî İşlemin Usûlü 385
3. İdârî İşlemin Sebep Unsuru 392
a. Sebep Unsurunda Hukûka Aykırılıklar 394
b. Sebeplerin Çokluğu ve Sebep İkâmesi 397
4. İdârî İşlemin Konu Unsuru 400
a. İmkânsız Bir Konuda İşlem Yapılması 400
b. Hukûka Aykırı İşlem Tesis Edilmesi 401
c. Sebep– Konu İlişkisinde Sakatlık 405
5. İdârî İşlemin Maksat Unsuru 407
a. Kamu Yararına Yabancı Amaçla Hareket Edilmesi 408
b. Kanûnun Özel Maksadının Dışına Çıkılarak İşlem Yapılması 410
c. Usûl Saptırması ve Maksatların Çokluğu 412
D. İDÂRÎ İŞLEMLERDE SAKATLIĞIN SONUÇLARI 413
1. İdârî İşlemin Yokluğu 413
a. Yokluk Müeyyidesine Yaklaşımlar 414
b. Yokluk Müeyyidesine Tâbi Olabilecek Sakatlıklar 417
c. Yokluğun Tespiti 419
2. İdârî İşlemin İptal Edilebilirliği 421
E. İDÂRÎ İŞLEMLERLE İLGİLİ DİĞER HUSUSLAR 422
1. Bağlı Yetki ve Takdir Yetkisi 422
2. İdârî İşlemlerin Yürürlüğe Girmesi 427
3. İdârî İşlemlerin Kaldırılması ve Geri Alınması 430
a. İdârî İşlemlerin Kaldırılması 430
b. İdârî İşlemin Geri Alınması 432
II. İDÂRÎ EYLEMLER 442
A. İDÂRÎ EYLEM KAVRAMI VE ÇEŞİTLERİ 442
1. İdârî Eylem Kavramı 442
2. İdârî İşlem–Eylem (Fiil) Ayrımı 443
3. İdârî Eylem–İdârî Olmayan Eylem Ayrımı 445
a. İdârenin İdârî Eylemleri 445
b. İdârenin İdârî Olmayan Eylemleri 450
B. İDÂRÎ EYLEMİN SONUÇLARI 453
1. İdârî İşleme Dayalı Eylemlerin Hukûkî Sonucu 453
2. Saf İdârî Eylemlerin Hukûkî Sonucu 454
3. İdârenin Haksız Fiilinin Hukûkî Sonucu 454
III. İDÂRÎ SÖZLEŞMELER 454
A. İDÂRÎ SÖZLEŞME KAVRAMI VE TÜRLERİ 454
1. İdârî Sözleşme Kavramı ve Kıstasları 455
2. Türk Hukûkunda Sözleşme Türleri 459
B. SÖZLEŞMELERİN AKDEDİLMESİ: İHÂLE 465
1. Genel Bilgiler 465
2. Kamu İhâlelerine Hâkim Olan İlkeler 469
3. İhâle Usûlleri 472
a. Devlet İhâle Kanûnunda İhâle Usûlleri 473
b. Kamu İhâle Kanûnunda İhâle Usûlleri 474
4. İhâlenin Aşamaları 477
5. İhâle Sürecinin İdârî Denetimi 481
a. Başvuru Esasları 482
b. İdâreye Şikâyet Başvurusu 482
c. Kamu İhâle Kurumuna Îtirazen Şikâyet Başvurusu 483
C. SÖZLEŞMELERDE TARAFLARIN HAK VE BORÇLARI 485
1. İdârenin Yetkileri ve Yükümlülükleri 485
a. İdârenin Yetkileri 485
b. İdârenin Yükümlülükleri 487
2. Sözleşmecinin Hakları ve Borçları 488
a. Sözleşmecinin Hakları 488
b. Sözleşmecinin Borçları 489
D. YENİ OLAYLARIN SÖZLEŞMEYE ETKİSİ 490
1. Fedüprens (Fait du Prince) Teorisi 490
2. Öngörülemezlik Teorisi 491
3. Mücbir Sebep 493
E. İDÂRÎ SÖZLEŞMENİN SONA ERMESİ 496
1. Genel Olarak Sözleşmelerin Sona Ermesi 496
2. Kamu İhâle Sözleşmeleri Kanûnu’ndaki Düzenlemeler 497
F. İDÂRÎ SÖZLEŞMELERDE YARGI DENETİMİ 498
BEŞİNCİ BÖLÜM
İDÂRENİN GÖREVLİLERİ
I. KAMU GÖREVLİSİ KAVRAMI VE MEMURLUK MESLEĞİ 505
A. KAMU GÖREVLİSİ VE MEMUR KAVRAMLARI 505
1. Genel Olarak Kamu Görevlisi Kavramı 505
2. İdâre Hukûkuna Göre Kamu Görevlisi Kavramı 508
3. Devlet Memurları Kanûnu’ndaki Düzenlemeler 512
B. MEMURLUK MESLEĞİ VE İLKELERİ 513
1. Memurluk Mesleği 513
2. Memurluk Mesleğinin İlkeleri 515
a. Sınıflandırma İlkesi 515
b. Kariyer İlkesi 518
c. Liyakât İlkesi 518
3. Memurluğa Girişteki İlkeler 519
a. Serbestlik İlkesi 519
b. Eşitlik İlkesi 520
c. Görevin Gerektirdiği Niteliklerden Başka Bir Niteliğin
Aranmaması İlkesi 520
4. Memur Olabilmenin Genel Şartları 521
a. Vatandaşlık Şartı 521
b. Yaş Şartı 521
c. Öğrenim Şartı 521
d. Kamu Haklarından Mahrum Olmamak Şartı 522
e. Askerlik Şartı 522
f. Sağlık Şartı 523
g. Bâzı Suçlardan Mahkûm Olmamak Şartı 523
h. Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması 525
C. ATAMA AŞAMALARI, İLERLEME VE ÇALIŞMA SAATLERİ 526
1. Atama Aşamaları 526
a. Kadroların Duyurulması 526
b. Sınav Aşaması 527
c. Atama ve Adaylık Aşaması 527
d. Aslî Memurluğa Atanma 528
e. Göreve Başlama 528
2. İstisnâî Memurluk 530
3. Memurların İlerlemesi 531
4. Çalışma Saatleri 533
5. Hizmet İçinde Yetiştirilme 534
II. YÜKÜMLÜLÜKLER, YASAKLAR VE HAKLAR 535
A. MEMURLARIN YÜKÜMLÜLÜKLERİ: ÖDEVLER 535
1. Devlete ve Anayasaya Sadakat 535
2. Tarafsızlık 536
3. Emirlere İtaat 537
4. İş Başında Bizzat Bulunma 537
5. Mal Bildiriminde Bulunma 538
6. Kılık–Kıyâfet Yükümlülüğüne Uyma 539
7. İşbirliği İçinde Çalışma 540
8. Resmî Belge, Araç ve Gereçleri Geri Verme 540
B. MEMURLAR İÇİN ÖNGÖRÜLEN YASAKLAR 540
1. İkinci Bir Görev Alma Yasağı 540
2. Ticârî Faâliyette Bulunma Yasağı 541
3. Grev ve Toplu Çekilme Yasağı 541
4. Hediye ve Borç Alma, Menfaat Sağlama Yasağı 542
5. Siyasî Faâliyette Bulunma Yasağı 543
6. Gizli Bilgileri Açıklama Yasağı 543
7. Dernek Kurma ve Üye Olma Yasağı 544
8. Ayrıldığı Kuruma Karşı Görev Alma Yasağı 544
C. MEMURLAR İÇİN ÖNGÖRÜLEN HAKLAR 544
1. Güvenlik Hakkı (Memurluk Temînatı) 544
2. Hizmet Hakkı 544
3. Şikâyet ve Dava Hakkı 545
4. Sendika Hakkı 545
5. İzin Hakkı 545
6. Aylık (Maaş) Hakkı 547
7. Yolluk Hakkı 547
8. Emeklilik Hakkı 547
9. İstifa Hakkı 547
10. Sosyal Haklar 548
III. DİSİPLİN, CEZÂ VE HUKÛKÎ SORUMLULUKLAR 549
A. MEMURUN DİSİPLİN SORUMLULUĞU 549
1. Disiplin ve Disiplin Hukûku 549
2. Cezâlar ve Disiplin Yaptırımları 551
3. Disiplin Hukûkunun Temel İlkeleri 554
a. Kanûnîlik İlkesi 555
b. Bir Fiil İçin Bir Yaptırım İlkesi 557
c. Geçmişe Yürümeme İlkesi 558
d. Lehe Olan Hükmün Uygulanması İlkesi 558
e. Hukûka Aykırı Delilin Kullanılmaması İlkesi 559
f. Ölçülülük İlkesi 561
g. Gizlilik İlkesi 562
h. Gerekçe İlkesi 562
ı. Şüpheden Sanık Yararlanır İlkesi 563
i. Alt Cezâ Uygulaması 563
k. Başvuru Yollarının Gösterilmesi 564
l. Sendika Temsilcisinin Disiplin Kurulunda Bulunması 565
4. Disiplin Cezâlarının Çeşitleri 565
a. Uyarma Cezâsı 565
b. Kınama Cezâsı 566
c. Aylıktan Kesme Cezâsı 566
d. Kademe İlerlemesinin Durdurulması Cezâsı 567
e. Devlet Memurluğundan Çıkarma Cezâsı 568
5. Disiplin Soruşturması Usûlü 568
a. Disiplin Soruşturmasının Açılması 569
b. Disiplin Karârı ve Yetkili Makamlar 576
c. Disiplin Cezâsında Zaman Aşımı 578
d. Tebliğ ve Uygulama 580
e. Disiplin Konusunda Diğer Hususlar 582
6. Disiplin Cezâlarına Karşı Başvuru Yolları 585
a. Îtiraz 586
b. Yargıya Başvuru 587
7. Disiplin Cezâlarının Ortadan Kalkması 587
a. Geri Alınma 588
b. Silinme 589
c. Mahkeme Tarafından İptal Edilme 590
d. Af Kanûnu İle Kaldırılma 590
8. Görevden Uzaklaştırma 590
B. MEMURUN CEZÂ SORUMLULUĞU 592
1. Memurların Korunması İhtiyacı ve İzin Sistemi 593
2. İzin Sisteminin Kapsamı 596
3. Suçun Öğrenilmesi ve Ön İnceleme 600
4. Soruşturma İzni ve Yetkili Merciler 603
5. Îtiraz ve Îtiraz Mercileri 605
C. MEMURLARIN HUKÛKÎ SORUMLULUĞU 607
1. Memurun İdâreye Karşı Sorumluluğu 607
2. Memurun Üçüncü Kişilere Karşı Sorumluluğu 611
IV. MEMURLUĞUN SONA ERMESİ VE EMEKLİLİK 619
A. MEMURLUĞU SONA ERDİREN HALLER 619
1. İstifa (Çekilme) 619
2. Mustafi (Çekilmiş) Sayılma 619
3. Memurluktan Çıkarılma (İhraç) 620
4. Koşullarda Eksiklik 620
5. Bağdaşmazlık 621
6. Ölüm 621
7. Emeklilik 621
B. MEMURLARDA EMEKLİLİK 621
1. Emeklilik Sebepleri 621
2. Emeklilik Hakları 622
ALTINCI BÖLÜM
İDÂRENİN SORUMLULUĞU
I. İDÂRENİN SORUMLULUĞU VE TARİHİ GELİŞİMİ 623
A. SORUMLULUK VE İDÂRENİN SORUMLULUĞU KAVRAMLARI 623
1. Genel Olarak Sorumluluk Kavramı 623
2. İdârenin Hukûkî Sorumluluğu Kavramı 624
B. İDÂRÎ SORUMLULUĞUN GELİŞİMİ VE HUKÛKÎ TEMELİ 626
1. İdârî Sorumluluğun Doğuşu 626
a. Fransız Hukûkunda 627
b. Türk Hukûkunda 627
2. İdârî Sorumluluğun Hukûkî Temeli 629
3. İdârî Sorumluluğun Bağımsızlığı 631
II. İDÂRE HUKÛKUNDA SORUMLULUK TÜRLERİ 632
A. KUSUR SORUMLULUĞU 632
1. İdâre Hukûkunda Kusur Kavramı 633
2. Hukûka Aykırılık–Kusur İlişkisi 637
3. Kusûrun İspatı ve Kusur Karîneleri 640
4. Kusûrun Derecelendirilmesi 641
5. Hizmet Kusûru–Kişisel Kusur Ayırımı 644
6. Kişisel Kusûrun Varlığında Davanın Açılması 646
B. KUSURSUZ SORUMLULUK 650
1. Kusursuz Sorumluluğun Özellikleri 650
2. Kusursuz Sorumluluk İlkeleri 652
a. Risk İlkesi Gereğince Sorumluluk 654
aa. Risk Sorumluluğunun Özellikleri 655
bb. Risk Sorumluluğuna Yol Açan Durumlar 655
b. Kamu Külfetleri Karşısında Eşitlik İlkesi Gereğince Sorumluluk 666
aa. Özellikleri 668
bb. Sorumluluğu Doğuran Haller 669
C. ÖZELLİK ARZEDEN BÂZI SORUMLULUK HALLERİ 675
1. Yasama Faâliyetinden Dolayı Sorumluluk 675
2. Uluslararası Sözleşmelerden Dolayı Sorumluluk 677
3. Yargı Faâliyetlerinden Doğan Sorumluluk 678
III. İDÂRENİN SORUMLULUĞUNUN ŞARTLARI 682
A. İDÂRÎ DAVRANIŞ 682
1. İdârî Davranışın Varlığı 682
2. Davranışın İdâreye İsnadiyeti 683
B. ZARAR 684
1. Zarârın Varlığı 684
2. Zarârın Şartları 685
C. İLLİYET BAĞI 690
IV. İDÂRENİN SORUMLULUĞUNU ETKİLEYEN HALLER 691
A. MÜCBİR SEBEP 691
1. Mücbir Sebebin Şartları 692
2. Mücbir Sebebin Sonuçları 698
B. BEKLENİLMEYEN HÂL 699
1. Beklenilmeyen Hâlin Şartları 700
2. Beklenilmeyen Hâlin Sonuçları 701
C. ZARAR GÖRENİN DAVRANIŞI 701
1. Zarar Görenin Davranışının Şartları 701
2. Zarar Görenin Davranışının Sonuçları 706
D. ÜÇÜNCÜ KİŞİNİN DAVRANIŞI 707
1. Üçüncü Kişinin Davranışının Şartları 707
2. Üçüncü Kişinin Davranışının Sonuçları 710
V. ZARÂRIN TAZMİNİ 710
A. SORUMLU İDÂRENİN TESPİTİ 710
1. Devlet Tüzel Kişiliği 711
2. Kamu Görevlisinin Birden Fazla Görev Üstlenmesi 711
3. Faâliyetin Birden Fazla İdâre Tarafından Yürütülmesi 711
4. İdârî Vesâyet ve Arızî Görevliler 712
B. ZARÂRIN TAZMİNİNE İLİŞKİN İLKELER 712
1. Nakden Tazmin İlkesi 712
2. Sorumluluk Nispetince Tazmin İlkesi 713
3. Taleple Bağlılık İlkesi 713
4. Tam Tazmin İlkesi 715
5. Denkleştirme İlkesi 715
6. Tazmînat Talep Edebilecekler 716
7. Zarârın Hesaplanma Târihi 717
8. Tazmînatın Türü 718
9. Tazmînatta Fâiz 719
YEDİNCİ BÖLÜM
İDÂRENİN MALLARI VE KAMULAŞTIRMA
I. İDÂRENİN MALLARI 721
A. TEMEL KAVRAMLAR 721
1. İdârenin Mal İhtiyacı 721
2. İdârenin Mal İhtiyacının Karşılanması 722
a. Olağan Usûller 722
b. Olağanüstü Usûller: İstimval 724
3. Kamu Malı–Kamusal Mal Kavramları 725
4. Kamusal Mal–Kamunun Özel Malı Ayrımı 725
5. Tahsis Kavramı 729
a. Tahsis İşlemi 730
b. Tahsis İşleminin Kaldırılması 732
6. Mülkiyet–Kamu Mülkiyeti Kavramları 733
B. KAMUSAL MALLARIN ÖZELLİKLERİ 735
1. Kamusal Malların Devir ve Ferağ Edilmezliği 735
2. Kamusal Malların Zaman Aşımı İle İktisap Edilmezliği 736
3. Kamusal Malların Özel Hukuk İşlemlerine Konu Olamaması 737
4. Kamusal Malların Kamulaştırılamazlığı 739
5. Kamusal Mallar Vergi Gibi Yükümlülüklerden Muaftır 741
6. Kamusal Mallar Özel Bir Korumaya Tâbidir 741
C. KAMUSAL MALLARDAN YARARLANMA 742
1. Kamusal Mallardan Yararlanmanın Genel İlkeleri 742
2. Malların Türüne Göre Yararlanma Biçimleri 742
3. Özel ve Özel–İstisnâî Yararlanma 744
II. KAMULAŞTIRMA 747
A. KAMULAŞTIRMA VE İLKELERİ 747
1. Mevzuattaki Düzenlemeler 747
2. Kamulaştırmanın Temel İlkeleri 749
B. KAMULAŞTIRMANIN AŞAMALARI 754
1. Kamulaştırmada İdârî Aşamalar 754
2. Kamulaştırma İşleminde Adlî Aşama 756
C. KAMULAŞTIRMADAN VAZGEÇME VE MÂLİKİN GERİ ALMA HAKKI 760
1. Kamulaştırmadan Vazgeçme 760
2. Mâlikin Geri Alma Hakkı 761
D. KAMULAŞTIRMAYA BENZER KAVRAMLAR VE DİĞER USÛLLER 762
1. Acele Kamulaştırma 762
2. Devletleştirme 763
3. İstimval 764
4. Geçici İşgal 766
5. Kamulaştırmasız El Atma 766
SEKİZİNCİ BÖLÜM
YENİ İDÂRÎ USÛLLER
I. YÖNETİMDE DEMOKRASİ VE İDÂRÎ USÛL 769
A. YÖNETİMDE DEMOKRASİNİN UNSURLARI 769
B. İDÂRÎ USÛLDE TEMEL İLKELER 772
II. BİLGİ EDİNME USÛLÜ 775
A. BİLGİ EDİNME USÛLÜNÜN KAPSAMI 775
1. Talep Edilebilecek Bilgi ve Belgeler 775
2. Başvuru Hakkı Olanlar 776
3. İdârelerin Bilgi Verme Yükümlülüğü 777
4. Bilgi Talep Edilebilecek İdâreler 777
5. İdârelerin Bilgi Edinme Usûlüne İlişkin Yükümlülükleri 778
B. BİLGİ EDİNME HAKKININ SINIRLARI 778
C. BİLGİ EDİNMEDE BAŞVURU USÛLÜ 783
1. Başvuru Dilekçesi 783
2. Başvuruların Kabûlü ve Değerlendirilmesi 784
3. Başvuruların Cevaplandırılması 785
4. Bilgi veya Belgelere Erişim Usûlü ve Süresi 785
D. İTİRAZ VE İTİRAZIN İNCELENMESİ 786
1. Îtiraz Usûlü 786
2. Îtirazı Değerlendirecek Merci 786
III. KAMU DENETÇİLİĞİNE BAŞVURU USÛLÜ 787
A. KURULUŞ VE GÖREVLER 789
1. Kamu Denetçiliği Kurumunun Kuruluşu 789
2. Kurumun Görevleri 790
3. Kurumun Görev Alanına Giren İdâreler 791
B. BAŞVURU VE İNCELEME USÛLÜ 791
1. Şikâyet Hakkı Olanlar 791
2. Başvuru Usûlü 792
3. İnceleme ve Araştırma 794
4. İnceleme ve Araştırmaya Etki Eden Haller 794
5. İnceleme ve Araştırma Sonucunda Verilecek Kararlar 795
a. Karar Türleri 795
b. Karâra İlişkin Diğer Hususlar 796
IV. TÜRKİYE İNSAN HAKLARI VE EŞİTLİK KURUMUNA BAŞVURU USÛLÜ 797
A. KURUMUN YAPISI VE GÖREVLERİ 797
1. Kurumun Yapısı ve İşleyişi 797
2. Kurumun Görevleri 798
B. AYRIMCILIK YASAĞI VE TÜRLERİ 800
1. Eşitlik İlkesi ve Ayrımcılık Yasağı 800
2. Ayrımcılık Türleri ve Tanımları 801
C. BAŞVURU VE YAPTIRIMLAR 802
1. Kuruma Başvuru 802
2. Yaptırımlar 803
YARARLANILAN KAYNAKLAR 805
KAVRAM DİZİNİ 827 |