İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 5
Kısaltmalar 11
Giriş 13
Birinci Bölüm
YAPAY ZEKAYA İLİŞKİN GENEL BİLGİLER
I. YAPAY ZEKA 15
II. YAPAY ZEKA ÇEŞİTLERİ 19
A. Zayıf Yapay Zeka 19
B. Güçlü Yapay Zeka 19
III. YAPAY ZEKANIN OLUŞUMUNDA VE GELİŞİMİNDE FİKİR KAYNAĞI OLAN ÇEŞİTLİ BİLİM DALLARI 20
A. Mitoloji 20
B. Felsefe 21
C. Edebiyat 23
D. Biyoloji 24
E. Psikoloji 26
IV. YAPAY ZEKANIN KISA TARİHÇESİ 27
A. 1950–1960 Dönemi 27
B. 1960–1970 Dönemi 29
C. 1970–1990 Dönemi 32
D. 1990’lar ve Günümüz 34
V. YAPAY ZEKA UYGULAMALARI 39
A. Robotik 39
B. Uzman Sistemler 41
C. Doğal Dil İşleme 42
D. Örüntü Tanıma 44
E. Yapay Sinir Ağları 45
VI. YAPAY ZEKANIN EN ÖNEMLİ ÖZELLİĞİ: MAKİNE ÖĞRENMESİ 47
A. Makine Öğrenmesinin Tanımı 47
B. Makine Öğrenmesinin Çeşitleri 49
1. Gözetimli Öğrenme 49
2. Gözetimsiz Öğrenme 51
3. Pekiştirmeli Öğrenme 53
C. Makine Öğrenmesinin Alt Dalı: Derin Öğrenme 54
İkinci Bölüm
YAPAY ZEKANIN “BULUŞ” OLARAK PATENTLENEBİLİRLİĞİ
I. BULUŞ VE PATENT KAVRAMLARI 57
A. Buluş 59
B. Patent 62
II. “BULUŞ” SAYILABİLMENİN VE PATENT VERİLEBİLİRLİĞİN ŞARTLARI 64
A. Buluş Sayılabilmenin Şartı Olarak “Teknik Karakter” 64
1. Genel Olarak Teknik Karakter 64
2. Teknik Karakter Göstermemesi Sebebiyle Patent Kapsamı Dışında Bırakılan Konular 68
a. Keşifler, Bilimsel Teoriler ve Matematiksel Yöntemler 69
b. Zihni Faaliyetler, İş Faaliyetleri veya Oyunlara İlişkin Plan, Kural ve Yöntemler 71
c. Bilgisayar Programları 72
d. Estetik Niteliği Bulunan Mahsuller, Edebiyat ve Sanat Eserleri ile Bilim Eserleri 75
e. Bilginin Sunumu 75
3. Yapay Zekanın Temelini Oluşturan Ögelerin Teknik Karakteri Bakımından Uygulamada Karşılaşılan Yaklaşımlar 76
a. Amerikan Hukukunun Yaklaşımı 76
Zihinsel adımlar doktrini (“Mental steps doctrine”) 76
Gottschalk v Benson 77
Parker v Flook 79
Diamond v Diehr 79
Freeman–Walter–Abele 80
In re Alappat 82
State Street Bank and Trust Company v Signature Financial Group Inc 82
In re Bilski ve Bilski v Kappos 83
b. EPO’nun Yaklaşımı 84
Birleştirme Yaklaşımı (“The İncorporation Approach”) 86
Temel Element Yaklaşımı (“Essential Element Approach”) 87
Teknik Katkı Yaklaşımı (“Technical Contribution Approach”) 87
Teknik Karakter Yaklaşımı (“Technical Character Approach”) 89
Herhangi Bir Donanım Yaklaşımı (“Any Hardware Approach”) 91
4. Yapay Zekanın Temelini Oluşturan Ögelerin Teknik Karakterine İlişkin Değerlendirmemiz 93
a. Matematiksel Yöntemler (Matematiksel Algoritmik Ögeler) Bakımından 94
Genel Olarak 94
Matematiksel Bir Yöntemin Teknolojinin Herhangi Bir Alanına Tatbiki 96
Matematiksel Bir Yöntemin Belirli Bir Teknik Uygulamaya Uyarlanması 99
b. Bilgisayar Programı Bakımından 100
c. Verinin İşlenmesi, Veri Tabanları ve Bilgi Bakımından 104
B. Patent Verilebilirlik Şartları 108
1. Yenilik 109
2. Buluş Basamağı 112
3. Sanayiye Uygulanabilirlik 118
4. Kanun Gereği Patentlenemeyen Buluşlar 119
5. Patent Verilebilirlik Kriterlerinin Yapay Zeka Açısından Değerlendirilmesi 121
Üçüncü Bölüm
YAPAY ZEKA BULUŞLARININ PATENTLENEBİLİRLİĞİ VE
HAK SAHİPLİĞİ MESELESİ
I. BULUŞ ÜZERİNDEKİ HAKLARIN BİR BULUŞÇUNUN VARLIĞINA BAĞLI OLMASI 125
II. BULUŞÇU VE BULUŞ SAHİPLİĞİ KAVRAMLARI 127
III. BULUŞA BAĞLI HAKLAR 129
A. Patente Yönelik Hak ve Bundan Doğan Hak Sahipliği 129
B. Patentten Doğan Hak ve Bundan Doğan Hak Sahipliği 130
IV. YAPAY ZEKA İLE MEYDANA GETİRİLEN BULUŞLAR BAKIMINDAN KARŞILAŞILABİLECEK SORUNLAR 131
A. Genel olarak yapay zeka ile buluş meydana getirilmesi 131
B. Konuyla İlgili Karşılaşılabilecek Sorunlar 132
1. Patent Hakkının İşlevi Bakımından 133
2. Patent Yığılması Problemi Bakımından 136
3. Tekniğin Bilinen Durumu ve Teknik Alandaki Uzman Kişi Bakımından 139
4. Yapay Zekanın Hukuki Statüsü Bakımından 143
a. Yapay Zekanın Kişilik Statüsü Bakımından De Lege Ferenda Görüşler 144
Yapay Zekaya Tüzel Kişilik Statüsünün Tanınması Gerektiği Görüşü 144
Yapay Zekaya Elektronik Kişilik Statüsünün Tanınması Gerektiği Görüşü 144
Yapay İnsan (“Artificial Human”) Kişilik Statüsünün Tanınması Gerektiği Görüşü 146
İnsan Olmayan Kişilik Statüsünün Tanınması Gerektiği Görüşü 147
b. Yapay Zekanın Kişilik Statüsünü Reddeden Görüşler 147
Kölelik Görüşü 148
Yapay Zekanın Normal Bir Eşya Olduğu Görüşü 148
Elektronik Vekil/Yazılım Vekil Olduğu Görüşü 149
V. DABUS’LA İLGİLİ KARARLAR 149
A. Avustralya’daki Karar 150
B. Almanya’daki Karar 150
C. Birleşik Krallık’taki Karar 151
D. ABD’deki Karar 151
E. EPO Kararları 152
VI. DEĞERLENDİRMEMİZ 153
Sonuç 167
Kaynakça 173
Kavram Dizini 189 |