Kategoriler
Eser Adı Yazar Yayınevi Açıklama İçindekiler Barkod
Arama  
Ana Sayfa Sipariş Takip Üyelik Yardım İletişim
 
 
Bülten
   

×
Türk İdare Hukukunda Etkili Başvuru Hakkı
– İdare Hukuku Monografileri –
Eylül 2024 / 1. Baskı / 314 Syf.
Fiyatı: 495.00 TL
24 saat içerisinde temin edilir.
 
Sepete Ekle
   

Ülkemizde son yıllarda yapılan pek çok mevzuat değişikliğinin temelinde, doğrudan veya dolaylı olarak etkili başvuru hakkının güçlendirilmesi amacı yatmaktadır.

Etkili başvuru hakkı, ulusal makam tarafından ele alınan uyuşmazlığın niteliğine göre başvuru prosedürünün basit, hızlı ve düşük maliyetli olduğu, bireylere makul başarı şansı sunan, yeterli giderim sağlayan, sonuç almaya elverişli, uygulanabilen, kısacası hem teoride hem de pratikte etkili olan iç hukuk yollarının bulunmasını öngörmektedir.
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin 13. maddesinde yer alan etkili başvuru hakkının idare hukuku bakış açısıyla ele alınmasını sağlayan bu kitap, uluslararası hukuktaki gelişmelerden yola çıkarak hakkın gerekliliklerini ortaya koymakta, AİHM ve AYM kararları ile konuyu desteklemektedir.

İdari başvuru yollarının uyuşmazlıkları ilk aşamada ve hızlı biçimde çözümleyebilme kapasitesine vurgu yapılırken, halihazırda hukuk sistemimizde yer alan bu yollar etkililik testine tabi tutulmaktadır. Yargı yolunun kapalı olduğu alanlarda idari başvuru yollarının güçlendirilmesi gereği üzerinde durulmakta, idari uyuşmazlıklarda yargısal başvuru yollarının ise pratikteki etkililiği değerlendirilerek, hakkın güçlendirilmesi amacıyla somut çözüm önerileri sunulmaktadır.

Bu haliyle etkili başvuru hakkının, iç hukukta özellikle idari başvurular yönünden insan haklarını güçlendirebilen işlevsel bir araç olarak kullanılabileceği ortaya konulmaktadır.

Konu Başlıkları
Etkili Başvuru Hakkının Amacı, Kapsamı ve Niteliği
Etkili Bir Hukuk Yolunun Gerekleri
Türkiye'de Siyasi, İdari ve Yargısal Başvuru Yollarının Etkililiği
Etkili Başvuru Hakkının Önündeki Engeller
Etkili Başvuru Hakkının Korunması İçin Gerekli Şartlar ve Hakkın Gelecekteki Görünümü
Barkod: 9789750295911
Yayın Tarihi: Eylül 2024
Baskı Sayısı:  1
Ebat: 16x24
Sayfa Sayısı: 314
Yayınevi: Seçkin Yayıncılık
Kapak Türü: Karton Kapaklı
Dili: Türkçe
Ekler: -

 

İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz  5
Şekiller Listesi  11
Kısaltmalar  13
Giriş  15
Birinci Bölüm
ETKİLİ BAŞVURU HAKKI
I. AİHS 13. MADDESİNDE YER ALAN ETKİLİ BAŞVURU HAKKI  21
A. Tarihçe ve Terminoloji  21
B. Etkili Başvuru Hakkının Amacı ve İşlevi  25
C. Etkili Başvuru Hakkının Özellikleri  26
1. Herkese Tanınmıştır  26
2. İhlal Resmî Görevlilerden Kaynaklansa Bile İleri Sürülebilir  29
3. Tamamlayıcı ve Koruyucu Genel Bir Haktır  30
4. Tek Başına İhlal Edilebilir Maddi Bir Haktır  30
5. Sağladığı Güvence Başvurunun Sonucundan Bağımsızdır  32
D. Etkili Başvuru Hakkının Kapsamı  33
E. Etkili Başvuru Hakkına Yönelik Olarak Devletin Genel Yükümlülükleri  36
II. AİHM’İN ETKİLİ BAŞVURU HAKKINI İNCELEME YÖNTEMİ  39
A. Etkili Başvuru Hakkının İleri Sürülebilmesi Koşulları  41
1. İç Hukuk Yollarının Tüketilmesi Koşulu  41
2. Diğer Haklardan Bağımsız Olarak İleri Sürülebilmesi Sorunu ve Soğurma Teorisi  44
3. İhlal iddiası  48
4. Savunulabilirlik  50
B. Etkili Bir Hukuk Yolunun Gerekleri  55
1. Kurumsal Gereklilikler  55
a. Ulusal Makam Olması  55
b. Yeterli Bağımsızlığa ve Tarafsızlığa Sahip Olması  57
c. Yetkilerinin Geniş Olması  59
d. Usuli Güvenceleri Sağlaması  62
e. Kararlarının Hukuken Bağlayıcı Olması  63
2. Esasa İlişkin Gereklilikler  64
a. Erişilebilirlik  65
b. Yeterlilik /Elverişlilik/Yeterli Giderim Sağlama  68
c. Etkililik/Makul Başarı Şansı Sunma  70
III. ÖZEL DURUMLAR  73
A. Başvuru Yolu Olmaması  73
B. Sonradan Kurulan Başvuru Yolu  75
C. Birden Fazla Başvuru Yolunun Birleşmesi  79
D. Ulusal Güvenlik Bağlamı  81
IV. ETKİLİ BAŞVURU HAKKININ DİĞER HAKLARLA İLİŞKİSİ VE ETKİLİ SORUŞTURMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ  85
A. Yaşam Hakkı ile İlişkisi (2. Madde)  87
B. İşkence ve Kötü Muamele Yasağı ile İlişkisi (3. Madde)  90
C. Kişi Özgürlüğü ve Güvenliği Hakkı ile ilişkisi (5. Madde)  94
D. Adil Yargılanma Hakkı ile İlişkisi (6. Madde)  96
V. ETKİLİ BAŞVURU HAKKININ İHLALİNİN SONUÇLARI VE İÇ HUKUKA ETKİLERİ  106
İkinci Bölüm
TÜRK İDARE HUKUKUNDA İNSAN HAKLARINI KORUMADA BAŞVURU YOLLARI VE ETKİLİLİĞİ
I. SİYASİ BAŞVURULAR  118
A. TBMM Dilekçe Komisyonuna Yapılan Başvurular  120
B. TBMM İnsan Hakları İnceleme Komisyonuna Yapılan Başvurular  124
C. TBMM Kadın Erkek Fırsat Eşitliği Komisyonuna Yapılan Başvurular  126
D. Kamu Denetçiliği Kurumuna Yapılan Başvurular  127
II. İDARİ BAŞVURULAR  130
A. Başvurma İradesi Bakımından İdari Başvurular  134
1. İsteğe Bağlı İdari Başvurular  134
2. Zorunlu İdari Başvurular  136
B. Hukuki Sonuçları Açısından İdari Başvurular  139
1. Etkisiz İdari Başvurular  139
2. Etkili İdari Başvurular  141
3. Etkili Başvuru Hakkı ile Etkili İdari Başvurular Arasındaki Farklar  144
C. Başvurulan Makama Göre İdari Başvurular  145
1. Düzenleyici ve Denetleyici Kurullara Yapılan Başvurular  145
2. Düzenleyici ve Denetleyici Kurul Yapısında Olmaksızın İdare ile İlişkilendirilerek Oluşturulan Kurum/Kurullara Yapılan Başvurular  152
a. Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu’na Yapılan Başvurular  153
b. Bilgi Edinme ve Değerlendirme Kuruluna Yapılan Başvurular  157
c. Kamu Görevlileri Etik Kuruluna Yapılan Başvurular  163
d. Adalet Bakanlığı İnsan Hakları Tazminat Komisyonuna Yapılan Başvurular  165
e. Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonuna Yapılan Başvurular  172
f. Taşınmaz Mal Komisyonuna Yapılan Başvurular  174
g. 27 Mayıs Askeri Darbe Mağdurlarının Zararının Tazmini Komisyonuna Yapılan Başvurular  175
h. Kolluk Gözetim Komisyonuna Yapılan Başvurular  177
3. İdare İçinde Oluşturulan Komisyon/Kurullara Yapılan Başvurular  179
a. 659 Sayılı KHK’nin 12. Maddesinde Öngörülen Sulh Başvuruları  180
b. Terör Tazminat Komisyonlarına Yapılan Başvurular  182
c. İl ve İlçe İnsan Hakları Kurullarına Yapılan Başvurular  185
4. İlgili İdareye Yapılan Başvurular  186
a. İYUK md.10 Kapsamında Yapılan Başvurular  186
b. İYUK md.11 Kapsamında Yapılan Başvurular  189
c. İYUK 12. ve 13. Madde Kapsamında Yapılan Başvurular  193
d. Dilekçe Hakkı Kapsamında Yapılan İdari Başvurular ve CİMER Başvuruları  197
III. YARGISAL BAŞVURULAR  201
A. İdari Yargıda Etkili Başvuru Hakkı  203
1. İlk İnceleme Aşamasında Etkili Başvuru Hakkı  204
a. Görev ve Yetki  204
b. Ehliyet  206
c. Süre aşımı  207
d. Diğer İlk İnceleme Konuları  209
2. Esas Aşamasında Yapılan Değerlendirme  211
B. Anayasa Yargısında Etkili Başvuru Hakkı  215
1. Kabul Edilebilirlik Aşamasında Yapılan Değerlendirme  218
a. İdari Uyuşmazlıklarda AYM’nin Kurumsal Açıdan Etkili Başvuru Yolu Kabul Ettiği Durumlar  220
b. İdari Uyuşmazlıklarda AYM’nin Kurumsal Açıdan Etkili Başvuru Yolu Olmadığını Belirttiği Durumlar  230
2. Esas Aşamasında Yapılan Değerlendirme  233
Üçüncü Bölüm
TÜRKİYE’DE ETKİLİ BAŞVURU HAKKININ DURUMU
VE GELECEĞİ
I. TÜRK İDARE HUKUKUNDA ETKİLİ BAŞVURU HAKKININ ÖNÜNDEKİ ENGELLER  241
A. Mevzuattan Kaynaklı Engeller  241
1. Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru Yapılamayan Haller  241
2. İdari Yargı Yoluna Başvurulamayan Haller  243
a. Cumhurbaşkanlığı İşlemleri  244
b. Olağanüstü Hal ve Savaş Hali KHK’leri  246
c. Milletlerarası Andlaşmalar  248
d. Yüksek Seçim Kurulu Kararları  249
e. Kamu Görevlileri Hakem Kurulu Kararları  251
f. Yüksek Askeri Şura Kararları  251
g. Hâkimler ve Savcılar Kurulu Kararları  252
h. Uyarma ve Kınama Cezaları  254
ı. Spor Federasyonu Kararları  255
3. İdareye Başvuru Yapılamayan Haller  257
B. Uygulamadan Kaynaklı Engeller  259
1. Uzun Süren İdari Süreçler  259
2. İdari Makamların Farklı Usuller Uygulamasından Kaynaklı Sorunlar  261
3. Olumsuz İdari Pratikler ve Yerleşik İdari Kültür  264
4. Başvuru Yollarının Gösterilmemesi/Yanlış Gösterilmesi  266
5. Zorunlu İdari Başvurular ve Zımni Ret İşlemleri Yönünden Oluşan Hak Kayıpları  270
6. Harç, Vekalet Ücreti, Adli Yardım Gibi Konulardan Kaynaklı Sorunlar  274
7. Davanın İlk İnceleme Aşamasındaki Sorunlar  275
8. Yürütmenin Durdurulması Aşamasındaki Şeklî İncelemeler  276
9. Davanın Esasının Etkili İncelenmemesinden Kaynaklı Sorunlar  280
10. Uzun Süren Yargılamalar  282
11. Aleyhe Yerleşik İçtihatlar ve İçtihat Farklılıkları  286
12. İdari Yargı Kararlarının Uygulanmamasından Kaynaklı Sorunlar  287
13. Fiili Engeller  289
14. Bütçe Engelleri ve Kamu Görevlilerini Koruyucu Hükümlerin Eksikliği  290
II. ETKİLİ BAŞVURU HAKKININ KORUNMASI İÇİN GEREKLİ ŞARTLAR VE HAKKIN GELECEKTEKİ GÖRÜNÜMÜ  292
Sonuç  299
Kaynakça  305
Kavram Dizini  313
 







 

İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz  5
Şekiller Listesi  11
Kısaltmalar  13
Giriş  15
Birinci Bölüm
ETKİLİ BAŞVURU HAKKI
I. AİHS 13. MADDESİNDE YER ALAN ETKİLİ BAŞVURU HAKKI  21
A. Tarihçe ve Terminoloji  21
B. Etkili Başvuru Hakkının Amacı ve İşlevi  25
C. Etkili Başvuru Hakkının Özellikleri  26
1. Herkese Tanınmıştır  26
2. İhlal Resmî Görevlilerden Kaynaklansa Bile İleri Sürülebilir  29
3. Tamamlayıcı ve Koruyucu Genel Bir Haktır  30
4. Tek Başına İhlal Edilebilir Maddi Bir Haktır  30
5. Sağladığı Güvence Başvurunun Sonucundan Bağımsızdır  32
D. Etkili Başvuru Hakkının Kapsamı  33
E. Etkili Başvuru Hakkına Yönelik Olarak Devletin Genel Yükümlülükleri  36
II. AİHM’İN ETKİLİ BAŞVURU HAKKINI İNCELEME YÖNTEMİ  39
A. Etkili Başvuru Hakkının İleri Sürülebilmesi Koşulları  41
1. İç Hukuk Yollarının Tüketilmesi Koşulu  41
2. Diğer Haklardan Bağımsız Olarak İleri Sürülebilmesi Sorunu ve Soğurma Teorisi  44
3. İhlal iddiası  48
4. Savunulabilirlik  50
B. Etkili Bir Hukuk Yolunun Gerekleri  55
1. Kurumsal Gereklilikler  55
a. Ulusal Makam Olması  55
b. Yeterli Bağımsızlığa ve Tarafsızlığa Sahip Olması  57
c. Yetkilerinin Geniş Olması  59
d. Usuli Güvenceleri Sağlaması  62
e. Kararlarının Hukuken Bağlayıcı Olması  63
2. Esasa İlişkin Gereklilikler  64
a. Erişilebilirlik  65
b. Yeterlilik /Elverişlilik/Yeterli Giderim Sağlama  68
c. Etkililik/Makul Başarı Şansı Sunma  70
III. ÖZEL DURUMLAR  73
A. Başvuru Yolu Olmaması  73
B. Sonradan Kurulan Başvuru Yolu  75
C. Birden Fazla Başvuru Yolunun Birleşmesi  79
D. Ulusal Güvenlik Bağlamı  81
IV. ETKİLİ BAŞVURU HAKKININ DİĞER HAKLARLA İLİŞKİSİ VE ETKİLİ SORUŞTURMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ  85
A. Yaşam Hakkı ile İlişkisi (2. Madde)  87
B. İşkence ve Kötü Muamele Yasağı ile İlişkisi (3. Madde)  90
C. Kişi Özgürlüğü ve Güvenliği Hakkı ile ilişkisi (5. Madde)  94
D. Adil Yargılanma Hakkı ile İlişkisi (6. Madde)  96
V. ETKİLİ BAŞVURU HAKKININ İHLALİNİN SONUÇLARI VE İÇ HUKUKA ETKİLERİ  106
İkinci Bölüm
TÜRK İDARE HUKUKUNDA İNSAN HAKLARINI KORUMADA BAŞVURU YOLLARI VE ETKİLİLİĞİ
I. SİYASİ BAŞVURULAR  118
A. TBMM Dilekçe Komisyonuna Yapılan Başvurular  120
B. TBMM İnsan Hakları İnceleme Komisyonuna Yapılan Başvurular  124
C. TBMM Kadın Erkek Fırsat Eşitliği Komisyonuna Yapılan Başvurular  126
D. Kamu Denetçiliği Kurumuna Yapılan Başvurular  127
II. İDARİ BAŞVURULAR  130
A. Başvurma İradesi Bakımından İdari Başvurular  134
1. İsteğe Bağlı İdari Başvurular  134
2. Zorunlu İdari Başvurular  136
B. Hukuki Sonuçları Açısından İdari Başvurular  139
1. Etkisiz İdari Başvurular  139
2. Etkili İdari Başvurular  141
3. Etkili Başvuru Hakkı ile Etkili İdari Başvurular Arasındaki Farklar  144
C. Başvurulan Makama Göre İdari Başvurular  145
1. Düzenleyici ve Denetleyici Kurullara Yapılan Başvurular  145
2. Düzenleyici ve Denetleyici Kurul Yapısında Olmaksızın İdare ile İlişkilendirilerek Oluşturulan Kurum/Kurullara Yapılan Başvurular  152
a. Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu’na Yapılan Başvurular  153
b. Bilgi Edinme ve Değerlendirme Kuruluna Yapılan Başvurular  157
c. Kamu Görevlileri Etik Kuruluna Yapılan Başvurular  163
d. Adalet Bakanlığı İnsan Hakları Tazminat Komisyonuna Yapılan Başvurular  165
e. Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonuna Yapılan Başvurular  172
f. Taşınmaz Mal Komisyonuna Yapılan Başvurular  174
g. 27 Mayıs Askeri Darbe Mağdurlarının Zararının Tazmini Komisyonuna Yapılan Başvurular  175
h. Kolluk Gözetim Komisyonuna Yapılan Başvurular  177
3. İdare İçinde Oluşturulan Komisyon/Kurullara Yapılan Başvurular  179
a. 659 Sayılı KHK’nin 12. Maddesinde Öngörülen Sulh Başvuruları  180
b. Terör Tazminat Komisyonlarına Yapılan Başvurular  182
c. İl ve İlçe İnsan Hakları Kurullarına Yapılan Başvurular  185
4. İlgili İdareye Yapılan Başvurular  186
a. İYUK md.10 Kapsamında Yapılan Başvurular  186
b. İYUK md.11 Kapsamında Yapılan Başvurular  189
c. İYUK 12. ve 13. Madde Kapsamında Yapılan Başvurular  193
d. Dilekçe Hakkı Kapsamında Yapılan İdari Başvurular ve CİMER Başvuruları  197
III. YARGISAL BAŞVURULAR  201
A. İdari Yargıda Etkili Başvuru Hakkı  203
1. İlk İnceleme Aşamasında Etkili Başvuru Hakkı  204
a. Görev ve Yetki  204
b. Ehliyet  206
c. Süre aşımı  207
d. Diğer İlk İnceleme Konuları  209
2. Esas Aşamasında Yapılan Değerlendirme  211
B. Anayasa Yargısında Etkili Başvuru Hakkı  215
1. Kabul Edilebilirlik Aşamasında Yapılan Değerlendirme  218
a. İdari Uyuşmazlıklarda AYM’nin Kurumsal Açıdan Etkili Başvuru Yolu Kabul Ettiği Durumlar  220
b. İdari Uyuşmazlıklarda AYM’nin Kurumsal Açıdan Etkili Başvuru Yolu Olmadığını Belirttiği Durumlar  230
2. Esas Aşamasında Yapılan Değerlendirme  233
Üçüncü Bölüm
TÜRKİYE’DE ETKİLİ BAŞVURU HAKKININ DURUMU
VE GELECEĞİ
I. TÜRK İDARE HUKUKUNDA ETKİLİ BAŞVURU HAKKININ ÖNÜNDEKİ ENGELLER  241
A. Mevzuattan Kaynaklı Engeller  241
1. Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru Yapılamayan Haller  241
2. İdari Yargı Yoluna Başvurulamayan Haller  243
a. Cumhurbaşkanlığı İşlemleri  244
b. Olağanüstü Hal ve Savaş Hali KHK’leri  246
c. Milletlerarası Andlaşmalar  248
d. Yüksek Seçim Kurulu Kararları  249
e. Kamu Görevlileri Hakem Kurulu Kararları  251
f. Yüksek Askeri Şura Kararları  251
g. Hâkimler ve Savcılar Kurulu Kararları  252
h. Uyarma ve Kınama Cezaları  254
ı. Spor Federasyonu Kararları  255
3. İdareye Başvuru Yapılamayan Haller  257
B. Uygulamadan Kaynaklı Engeller  259
1. Uzun Süren İdari Süreçler  259
2. İdari Makamların Farklı Usuller Uygulamasından Kaynaklı Sorunlar  261
3. Olumsuz İdari Pratikler ve Yerleşik İdari Kültür  264
4. Başvuru Yollarının Gösterilmemesi/Yanlış Gösterilmesi  266
5. Zorunlu İdari Başvurular ve Zımni Ret İşlemleri Yönünden Oluşan Hak Kayıpları  270
6. Harç, Vekalet Ücreti, Adli Yardım Gibi Konulardan Kaynaklı Sorunlar  274
7. Davanın İlk İnceleme Aşamasındaki Sorunlar  275
8. Yürütmenin Durdurulması Aşamasındaki Şeklî İncelemeler  276
9. Davanın Esasının Etkili İncelenmemesinden Kaynaklı Sorunlar  280
10. Uzun Süren Yargılamalar  282
11. Aleyhe Yerleşik İçtihatlar ve İçtihat Farklılıkları  286
12. İdari Yargı Kararlarının Uygulanmamasından Kaynaklı Sorunlar  287
13. Fiili Engeller  289
14. Bütçe Engelleri ve Kamu Görevlilerini Koruyucu Hükümlerin Eksikliği  290
II. ETKİLİ BAŞVURU HAKKININ KORUNMASI İÇİN GEREKLİ ŞARTLAR VE HAKKIN GELECEKTEKİ GÖRÜNÜMÜ  292
Sonuç  299
Kaynakça  305
Kavram Dizini  313
 


 
Kitap
Bülten
Kitap
Kitap
İndirimli Kitaplar
 
 
Ana Sayfa | 2021 Kaynakça Dokümanı | Hakkımızda | Bülten | Kişisel Verilerin Korunması | Yardım | İletişim

Seçkin Yayıncılık San. Tic. A.Ş.
Copyright © 1996 - 2024