İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 5
1. Personel Yaklaşımları 19
I. Geleneksel Yaklaşım (Bilimsel Yönetim Alamı–Klasik Yaklaşım) 20
II. Davranışçı Yaklaşım (İnsan İlişkileri Yaklaşımı–Neo– klasik Yaklaşım) 25
III. Sistem ve Durumsallık Yaklaşımı 30
IV. İnsan Kaynakları ve İnsan Sermayesi Yaklaşman 31
V. Entelektüel Sermaye Yaklaşımı 36
Kaynakça 40
2. Türkiye’de Kamu Personel Sistemi: İdari, Askeri, Akademik, Adli Personel Ayrımı 43
I. Giriş 43
II. İdari, Askeri, Akademik, Adli Personel Ayrımı 45
A. Batı Siyasal Düşünceler Tarihinde 45
B. Doğu Siyasal Düşünceler Tarihinde 47
III. Kamu Personel Sisteminin Temelleri Bakımından Türkiye’de İdari, Askeri, Akademik, Adli Personel 48
IV. İstihdam 49
A. İdari Personel İstihdamı 49
B. Askeri Personel İstihdamı 51
C. Akademik Personel İstihdamı 53
D. Adli Personel İstihdamı 54
E. İstihdam Açısından Karşılaştırma 56
V. Sınıflandırma 56
A. Sınıflandırma Açısından Karşılaştırma 57
VI. Haklar, Ödevler, Yasaklar 58
A. Haklar Açısından Karşılaştırma 59
B. Ödev ve Sorumluluklar Açısından Karşılaştırma 60
C. Yasaklar Açısından Karşılaştırma 62
VII. Kamu Hizmetine Giriş 63
A. Kamu Hizmetine Giriş Açısından Karşılaştırma 65
VIII. Adaylık 66
A. Adaylık Açısından Karşılaştırma 66
IX. Atanma 67
X. Kamu Hizmetine Başlama Açısından Karşılaştırma 68
A. Diğer Atamalar Açısından Karşılaştırma 74
XI. İlerleme ve Yükselme 74
A. İlerleme ve Yükselme Açısından Karşılaştırma 75
XII. Personel Değerlendirme 76
A. Değerlendirme Açısından Karşılaştırma 76
XIII. Disiplin 77
A. Disiplin Açısından Karşılaştırma 78
XIV. Görevin Sona Ermesi 81
A. Görevin Sona Ermesi Açısından Karşılaştırma 81
XV. Sonuç 82
Kaynakça 85
3. İstisnailikten Genelliğe, Geçicilikten Sürekliliğe: 4/B Sözleşmeli Personel İstihdamı 87
I. Giriş 87
II. 4/B Sözleşmeli Personel İstihdamının Doğuşu 90
III. Sözleşmeli Personelin Çalışma Esasları ve Memur Statüsünden Farkları 96
A. Sözleşmeli Personelin Çalışma Esasları 96
1. Memur Statüsünden Farkları 99
2. Sözleşmelilik Statüsünün Yaygınlaştırılması Yönünde Adımlar 101
a. 5473 Sayılı Kanun (Sözleşmeli Öğretmen Alımı) 101
b. 5620 Sayılı Kanun (İstisnailikten Genelliğe Geçiş) 101
c. 5917 Sayılı Kanun (Sürekliliğin Yaygınlaştırılması) 102
IV. Bütçe Kanunları İle Memur Kadrolarının Sınırlandırılması 105
V. Sözleşmeli Personel Statüsündeki Sayısal Artış 109
VI. Sözleşmeli Personeli Memur Statüsüne Yaklaştırma Çabaları 110
A. Yargı Kararları 110
1. Uyuşmazlık Mahkemesi Kararı 111
2. Danıştay Kararları 112
B. Mevzuat Değişiklikleri 113
1. İş Sonu Tazminat Hakkı 113
2. Doğum ve Süt İzni Verilmesi 114
3. Sözleşmeli Öğretmenin Yaz Tatilinde İzinli Sayılması 114
4. Radyasyona Maruz Kalana Ücretli Sağlık İzni Verilmesi 115
5. Sınav Şartı ve Personelin Hizmete Alınma Şekline Göre Gruplara Ayrılması 115
6. Askerden ya da Doğum İzninden Dönene Yeniden İşe Başlama Hakkı Tanınması 116
7. Kurum içi Yer Değişikliği Hakkı Tanınması 117
VII. Sonuç 117
Kaynakça 121
4. Türkiye’de Kamu Personeli İstihdamında Dönüşüm: Sağlık Bakanlığı Örneği 123
I. Giriş 123
II. Sağlık Personeli İstihdam Türleri 125
A. Sözleşmeli Sağlık Personeli İstihdamı 127
1. 4924 Sayılı Kanuna Dayalı Olarak Sözleşmeli İstihdam 128
2. 657 Sayılı Kanunun 4/B Maddesine Göre İstihdam 131
3. Aile Hekimi ve Aile Sağlığı Elemanı İstihdamı 132
4. 663 Sayılı KHK Kapsamında Sözleşmeli İstihdam 136
III. Taşeron İstihdamı 139
IV. Vekil Ebe/Hemşire İstihdamı 143
V. Yabancı Sağlık Personeli İstihdamı 144
VI. Sonuç 149
Kaynakça 152
5. Türkiye’de Kamuda Taşeron İşçi İstihdamı: 696 Sayılı KHK’ya İlişkin Bir Değerlendirme 155
I. Giriş 155
II. Taşeron İşçi Kimdir? 156
III. Kamuda Taşeron İşçi İstihdamı 157
IV. Kamuda Taşeron İşçi İstihdamı Bitti Mi? 696 Sayılı KHK 160
V. Eleştiriler… 164
VI. Değerlendirme 166
Kaynakça 168
6. Askeri Personel Sisteminde Değişim 169
I. Giriş 169
II. Askeri Personel Sistemi (TSK Personel Sistemi) 170
A. Askeri Personel İstihdamı 171
B. Sivil Personel İstihdamı 173
III. Türkiye’de Askeri Personel İstihdamında Yaşanan Değişimler 174
IV. Sonuç Yerine 178
Kaynakça 179
7. Türkiye’de İdari ve Askeri Alanda Sözleşmeli Personel İstihdamı 181
I. Giriş 181
II. İdari Alanda Sözleşmeli İstihdam 183
A. Parlamenter Sistemde Sözleşmeli İstihdam 183
B. Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sisteminde Sözleşmeli İstihdam 187
1. Üst Düzey Yöneticilik 189
2. “Vize” Uygulamasının Kaldırılması 192
3. 375 Sayılı KHK ile Getirilen Düzenlemeler 193
a. Ek 23. Madde: Sözleşmeli Kariyer ve Kariyer Uzman Yardımcısı İstihdamı 193
b. Ek 24. Madde: Sözleşmeli Müfettiş ve Müfettiş Yardımcısı İstihdamı 194
c. Ek 26. Madde: Özel Bilgi ve Uzmanlık Gerektiren Geçici Mahiyetteki İşlerde Yerli ve Yabancı Personel İstihdamı 195
d. Ek 27. Madde: Memur Çalıştırmayan Kurumlarda Sözleşmeli Personel İstihdamı 196
e. Ek 31. Madde: Vekalet ve İstisnai Sözleşmeli Danışman ve Uzman İstihdamı 196
III. İdari Personel Sistemine Yönelik Genel Değerlendirme 197
IV. Askeri Alanda Sözleşmeli İstihdam 199
A. Parlamenter Sistemde Sözleşmeli İstihdam 200
B. Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sisteminde Sözleşmeli İstihdam 205
V. Sonuç 206
Kaynakça 209
8. Belediyelerde İnsangücü Planlaması Mümkün Müdür? 211
I. Giriş 211
II. İnsangücü Planlaması Nedir? 211
III. Türkiye’de İnsangücü Planlaması 214
IV. Belediyelerde İnsangücü Planlaması 215
V. Sonuç 218
Kaynakça 219
9. Kamu Personel Politikaları 221
I. Giriş 221
II. Yazın Taraması 222
A. Personel Politikalarının Tanımı ve Kapsamı 222
B. Farklı Ülke Örnekleri 224
1. Amerika Birleşik Devletleri 225
2. İngiltere 226
III. Personel Politikalarının Enstrümanları 227
A. Mevzuat 227
B Aktörler 232
1. Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanlığı 232
2. Personel ve Prensipler Genel Müdürlüğü 232
3. Çalışma, Sosyal Hizmetler ve Aile Bakanlığı 233
4. Hazine ve Maliye Bakanlığı 235
5. Muhasebat ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü 236
6. Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığının 236
C. Uygulama 237
1. Sınıflandırma 238
2. Kariyer 239
3. Liyakat 240
IV. Değerlendirme 242
A. Sorun Alanları 242
B. Çözüm Önerileri 245
Kaynakça 246
10. Kamuda Melez Bir Statü: Kadro Karşılığı Sözleşmeli Personel 249
I. Giriş 249
II. İstihdam Biçimi mi? Avantajlı Maaş Rejimi mi? 250
III. Planlama Yönetiminden Merkez Bürokrasiye 252
IV. Bürokratik Elit Oluşturma Aracı 258
V. İstihdam Koşulları: Memura Yakın Sözleşmeliye Uzak 259
VI. Genel Maaş Rejimine Açılan Büyük Delik 263
VII. Sonuç 267
Kaynakça 268
11. Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sisteminde Merkezi Personel Hizmetleri Örgütlenmesi 269
I. Giriş 269
II. Parlamenter Sistemde Merkezi Personel Sistemi Örgütlenmesi 273
A. Türkiye Büyük Millet Meclisi ve Bakanlar Kurulu 275
B. Başbakanlık 278
C. Maliye Bakanlığı–Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü (BÜMKO) 279
D. Kalkınma Bakanlığı (Devlet Planlama Teşkilatı) 280
E. Devlet Personel Başkanlığı 281
F. Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü (TODAİE) 284
G. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı 286
III. Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sisteminde Merkezi Personel Sistemi Örgütlenmesi 286
A. Cumhurbaşkanı 286
B. Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanlığı 288
C. Strateji ve Bütçe Başkanlığı 289
D. İnsan Kaynakları Ofisi (İKO) 290
E. Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı 292
F. Hazine ve Maliye Bakanlığı 293
IV. Sonuç 294
Kaynakça 297
12. Türkiye’de Ombudsmanlık Kurumunun Uygulanabilirliği ve Alternatif Denetim Yöntemleri 299
I. Giriş 299
II. Ombudsmanlık Kurumu Benzeri Yapılar 301
A. Devlet Denetleme Kurulu ve Kamu Görevlileri Etik Kurulu 301
B. Ombudsmanlık Kurumu 303
C. Ombudsmanın Seçimi 304
D. Yaptırım Meselesi 305
III. Sonuç 310
Kaynakça 314
13. Etik ve Kamu Etiği: Eleştirel Bir Bakış 317
I. Giriş 317
II. Etik ve Ahlak: Kavram Analizi 319
III. Yeni Liberalizm Etik İlişkisi 324
IV. Kamu Yönetimi ve Etik 332
V. Sonuç 337
Kaynakça 339
14. Sağlık Bakanlığı’nda Performans Değerlendirme ve Ek Ödeme Sistemi 343
I. Kamusal Sağlık Alanında Performans Değerlendirme 345
II. Sistemin İşleyişi 347
A. Kurumsal Performans Değerlendirmesi 347
1. Birinci Basamak Sağlık Kuruluşlarındaki Değerlendirme 348
2. Muayeneye Erişim Ölçütü Açısından 348
3. 112 Hizmet Kalite Standartları Açısından 349
4. 112 Verimlilik Göstergeleri Açısından 350
5. Koruyucu Hizmet Göstergeleri Açısından 351
III. İkinci ve Üçüncü Basamak Sağlık Kuruluşlarındaki Değerlendirme 352
A. Muayeneye Erişim Ölçütü Açısından 352
B. Hizmet Kalite Standartları Açısından 353
C. Memnuniyet Ölçümü Açısından 354
D. Verimlilik Göstergeleri Açısından 354
E. Bireysel Performans Değerlendirmesi 355
F. Performans Yönteminin Değerlendirilmesi 357
IV. Sağlık Bakanlığı’ndaki Performansa Dayalı Ek Ödeme Sistemi 359
A. Sistemin İşleyişi 362
B. Uygulamanın Değerlendirilmesi 371
V. Sonuç 376
Kaynakça 378
15. Kamu Personelinin Değerlendirilmesinde Performans Sistemine Geçiş Sürecinin Analizi 381
I. Giriş 381
II. Performans Değerlendirme 382
III. Performans Değerlendirme Yönteminin Başarı ya da Başarısızlığı 384
IV. Türkiye’de Performans Değerlendirme Sistemine Geçiş Süreci Hazırlıkları 386
A. Kalkınma Planları–Orta Vadeli Programlar–Yıllık Programlar 387
B. Uluslararası Politika Metinleri 390
C. Hükümet Politikalarını Doğrudan Yansıtan Yasal Düzenlemeler 392
V. Türkiye’de Performansa Dayalı Değerlendirme Sisteminin Kurulma Süreci 395
A. 2011 Yılında Yapılan Değişikliğe Kadar Olan Dönemde Memurun Değerlendirilmesi: Sicil Sistemi 396
B. 2011 Yılından İtibaren Memurun Değerlendirilmesi: Sicil Sistemi Yerine Performansa Dayalı Değerlendirme Sistemi 400
VI. Kamu Personelinin Başarılarının Değerlendirilmesine İlişkin Genel Yönetmelik Taslağı (Sicil Sisteminden Farkları) 403
VII. Sonuç 410
Kaynakça 413
16. Türkiye’de Kamu Görevlilerinin Toplu Sözleşme Hakkı: Temel Metinler, Aktörler ve Uygulama 417
I. Giriş 417
II. Kamu Görevlilerinin Sendikal Haklarına İlişkin Uluslararası Belgeler ve Türkiye 419
A. Birleşmiş Milletler (BM) Sözleşmeleri 420
B. Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) Sözleşmeleri 421
C. Avrupa Konseyi Sözleşmeleri 424
D. Avrupa Birliği (AB) Müktesebatı 426
III. Türkiye’de Kamu Görevlilerine Toplu Sözleşme Hakkının Verilmesinde Siyasi Parti ve Hükümetlerin Rolü 431
A. Siyasal Parti Programlarında Kamu Görevlilerinin Toplu Sözleşme Hakkı 431
B. Hükümet Programlarında Kamu Görevlilerinin Toplu Sözleşme Hakkı 433
IV. Türkiye’de Kamu Görevlilerine Toplu Sözleşme Hakkının Verilmesinin Tarihsel Gelişimi 436
A. 2010 yılı Öncesi Dönem 436
1. 1923–1970 yılları Arası Dönem: Sendika Kurma ve Üye Olma Hakkı 436
2. 1990–2010 yılları Arası Dönem: Sendika Kurma, Üye Olma ve Toplu Görüşme Hakkı 438
B. 2010 yılı Sonrası Dönem: Sendika Kurma, Üye Olma ve Toplu Sözleşme Hakkı 441
V. Türk Kamu Personel Sisteminde Toplu Sözleşme Uygulamalarının Değerlendirilmesi 443
A. Taraflar/Temsiliyet Yönünden 443
B. Uzlaşma/Uzlaşmazlık Mekanizması 445
C. Sözleşmelerin Kapsamı 446
VI. Sonuç 448
Kaynakça 451
17. Türkiye’de Kamu Personel Sisteminde Sorun Alanları ve Çözüm Önerileri 455
I. Kanun Yerine Kanun Hükmünde Kararname ve Toplu Sözleşme 456
A. KHK’lar 457
B. Toplu Sözleşme 458
C. Liyakat 460
II. Sıkı Kadro ve Seçim Dönemlerine Yönelik İstihdam Politikası 465
III. Taşeron Personel 467
IV. Uzman İstihdamı 471
V. Sicil Yerine Performans Değerlendirme 473
VI. Sonuç 474
Kaynakça 476
18. Kamu Politikası Sürecinde Türkiye’de Bürokrasi ve Değişim 479
I. Giriş 479
II. Bürokrasi ve Bürokrasinin Güç Kaynakları 480
III. Kamu Politikalarının Belirlenmesinde Bürokrasinin Rolü 482
IV. Bürokrasiden Post– Bürokrasiye 484
V. Türkiye’de 1980 Sonrası Bürokrasi 487
A. İkili Bürokratik Yapı 487
B. Üst Kurul Bürokrasisi 491
C. Uzmanlık Sistemi ve Tasfiye Edilen Teftiş Sistemi 492
VI. Sonuç 493
Kaynakça 495
19. Türkiye’de Yargı Bağımsızlığı Sorunu 497
I. Giriş 497
II. Yargı Bağımsızlığı Nedir? 498
III. Osmanlı’dan Günümüze Türkiye’de Yargı Bağımsızlığı 500
IV. Yargı Bağımsızlığını Etkileyen Faktörler 506
A. Adli Personel Sınavları 506
B. Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu 510
C. Basın ve Yargı 517
D. Hâkim Maaşları 519
V. Sonuç 520
Kaynakça 523
20. Kanun Hükmünde Kararnamelerle Değişen Personel Sistemi 525
I. Sicil Yerine Performans Değerlendirme 530
II. Sözlü Sınavların Denetimi 535
III. Uzman ve Uzman Yardımcısı Kadrosu 538
IV. Kadro Karşılığı Sözleşmeliliğe Son 548
V. Sonuç 563
Kaynakça 576
21. Sicil Sisteminden Performans Değerlendirmesine 579
I. Giriş 579
II. Performans Değerlendirmesi 579
III. Sicil Sisteminden Performans Değerlendirmesine Geçiş 581
IV. Performans Ödemesi 586
V. Sağlık Alanında Performans Değerlendirmesi 587
VI. OECD Raporlarında Performans 590
VII. Sonuç 591
Kaynakça 595
22. Yolsuzluk ve Kamu Etiği 597
I. Etik 598
A. Etiğin Doğuşuna “İdeolojik” Bir Yaklaşım 599
II. Kamu Etiğinin Ortaya Çıkışı 601
III. Yeni Liberal Yolsuzluk Söylemi ve Arkasındaki Uluslararası Örgütler 604
IV. Türkiye’de Etik 609
V. Türkiye’de Etik Sistemin Yürütücüsü: Kamu Görevlileri Etik Kurulu 616
VI. Sonuç 619
Kaynakça 621
Kavram Dizini 623 |