Kategoriler
Eser Adı Yazar Yayınevi Açıklama İçindekiler Barkod
Arama  
Ana Sayfa Sipariş Takip Üyelik Yardım İletişim
 
 
Bülten
   

×
Milletlerarası Özel Hukukta Gemilerin İhtiyati Haczi
Kasım 2024 / 1. Baskı / 421 Syf.
Fiyatı: 570.00 TL
Temin süresi 2-3 gündür.
 
Sepete Ekle
   

Gemilerin ihtiyati haczi, teorik ve pratik bakımdan deniz ticareti hukuku ile icra-iflas hukukunun en tartışmalı alanlarından bir tanesidir. 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun yürürlüğe girmesinden sonraki dönemde konuyu milletlerarası özel hukuk özelinde inceleyen bir çalışma bulunmamaktadır. Deniz ticareti hukukuna dair uyuşmazlıkların büyük bir çoğunluğu yabancılık unsuru barındırmaktadır. Yabancılık unsuru taşıyan her hukuki ilişki ise milletlerarası özel hukukun araştırma alanına girmektedir. Bu sebeple gemilerin ihtiyati haczi, deniz ticareti ve icra-iflas hukukunun yanı sıra milletlerarası özel hukuku da içerisine alan disiplinler arası bir alandır.

Türk Hukuku'nda gemilerin ihtiyati haczi, ilk olarak 2012 yılında Türk Ticaret Kanunu'nun, ardından 2019 yılında 1999 tarihli Gemilerin İhtiyati Haczine İlişkin Milletlerarası Sözleşme'nin yürürlüğe girmesiyle yeni bir kimlik kazanmıştır. Konu hakkında milletlerarası özel hukuk disiplini özelinde yapılacak bir çalışma, kanunlar ihtilafı ve milletlerarası usul hukuku düzenlemelerinin yanı sıra Kanun ve Sözleşme arasındaki İlişkiyi, benzerlikleri ya da tutarsızlıkları da göz önünde bulundurmalıdır.

Bu doğrulta çalışma, tek bir soruna odaklanmaktan ziyade deniz alacağının doğumundan başlayarak ihtiyati haczin kesin hacze dönüşmesine kadar geçen süreçteki milletlerarası özel hukuk sorunlarına ışık tutmayı amaçlamaktadır. İlk bölümde iç hukuk meselelerini ele alan çalışmanın ikinci bölümü kanunlar İhtilafı hukuku, üçüncü bölümü ise milletlerarası usul hukuku meselelerini incelemektedir. Milletlerarası ticari tahkime ilişkin meseleler ise kapsam dışı bırakılmıştır.

Konu Başlıkları
Deniz Ticareti Hukuku İle Milletlerarası Özel Hukuk Arasındaki İlişki
Türk Usul Ve Maddi Hukuku Uyarınca Gemilerin İhtiyati Haczi
Gemilerin İhtiyati Haczinin Kanunlar İhtilafı Hukuku Boyutu
Gemilerin İhtiyati Haczinin Milletlerarası Usul Hukuku Boyutu
Barkod: 9786256147959
Yayın Tarihi: Kasım 2024
Baskı Sayısı:  1
Ebat: 16x24
Sayfa Sayısı: 421
Yayınevi: Adalet Yayınevi
Kapak Türü: Karton Kapaklı
Dili: Türkçe
Ekler: -

 

İÇİNDEKİLER
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ  5
İÇİNDEKİLER  7
KISALTMALAR LİSTESİ  17
GİRİŞ
§1. DENİZ TİCARETİ HUKUKU İLE MİLLETLERARASI ÖZEL HUKUK ARASINDAKİ
İLİŞKİ  19
§2. KONUNUN ÖNEMİ  20
§3. KONUNUN ÖZETİ  22
§4. KONUYA İLİŞKİN TEMEL KAVRAMLAR  27
I. GEMİ  28
A. Milletlerarası Sözleşmelerde Gemi  29
B. Türk Hukukunda Gemi  32
1. TTK Hükümleri Uyarınca Gemi  34
a. Suda Hareket Etme  34
b. Yüzme Özelliği  36
c. Tahsis Edildiği Amacın Suda Hareketi Gerektirmesi  36
d. Pek Küçük Olmama  37
e. Araç Olma  38
2. TTK Hükümleri Uyarınca Ticaret Gemisi – Ticaret Gemisi Olmayan
Gemi  39
a. Ticaret Gemisi  39
b. Ticaret Gemisi Olmayan Gemi  41
II. İHTİYATİ HACİZ  41
A. İhtiyati Haciz Kavramı, İhtiyati Haczin Amacı ve Şartları  41
B. 1952 Haciz Sözleşmesi ve 1999 Haciz Sözleşmesi Uyarınca İhtiyati Haciz
Kavramı ve Türk Hukuku Bakımından Değerlendirilmesi  45
1. 1952 Haciz Sözleşmesi Uyarınca İhtiyati Haciz  45
2. 1999 Haciz Sözleşmesi Hükümleri Uyarınca İhtiyati Haciz  48
3. 1999 Haciz Sözleşmesi Hükümlerinin Türk Hukuku Bakımından
Değerlendirilmesi  49
C. İhtiyati Tedbirin Gemiler Bakımından Uygulanabilirliği  51
§5. TARİHÇE  53
I. ANTİK ÇAĞ  53
II. ORTA ÇAĞ  54
III. ORTA ÇAĞ SONRASI DÖNEM  56
IV. 1660 SONRASI DÖNEM  59
V. KITA AVRUPASI HUKUKU VE ORTAK HUKUKA GENEL BİR BAKIŞ  59
VI. 1952 HACİZ SÖZLEŞMESİ’NİN VE 1999 HACİZ SÖZLEŞMESİ’NİN HAZIRLIK
SÜRECİ  60
A. Genel Olarak  60
B. 1952 Haciz Sözleşmesi’nin Hazırlık Süreci  62
1. Taslak Sözleşmeye İlişkin Çalışmalar  63
2. 1933 Oslo ve 1937 Paris Konferansları  64
3. 1947 Anvers Konferansı  66
4. 1949 Amsterdam Konferansı  66
5. 1951 Napoli Konferansı  67
6. 2–10 Mayıs 1952 Brüksel Konferansı  68
C. 1999 Haciz Sözleşmesi’nin Hazırlık Süreci  69
1. Genel Olarak  69
2. JIGE Çalışmaları  70
a. Altıncı Oturum  70
b. Yedinci Oturum  70
c. Sekizinci Oturum  71
d. Dokuzuncu Oturum  71
3. 1–12 Mart 1999 tarihli Cenevre Diplomatik Konferansı  73
BİRİNCİ BÖLÜM
TÜRK USUL ve MADDİ HUKUKU UYARINCA GEMİLERİN İHTİYATİ HACZİ
§1. GEMİLERİN İHTİYATİ HACZİNDE TTK ÖNCESİ DÖNEME BİR BAKIŞ  75
I. GENEL OLARAK  75
II. CUMHURİYET SONRASI DÖNEM  77
A. 1929–1956 Arası Dönem  77
B. 1956–2012 Arası Dönem  78
1. Sicile Kayıtlı Gemilerin Taşınmaz, Sicile Kayıtlı Olmayan Gemilerin
Taşınır Sayılması  78
2. Kanuni Rehin Tesisi  84
3. İhtiyati Hacze İlişkin Yetki Kuralları  87
4. Teminat  89
5. Rehinli Alacakların Durumu  92
§2. 1999 HACİZ SÖZLEŞMESİ, TTK VE İİK HÜKÜMLERİ UYARINCA GEMİLERİN
İHTİYATİ HACZİ  92
I. TTK ve 1999 HACİZ SÖZLEŞMESİ İLE GETİRİLEN SİSTEME YÖNELİK KISA BİR
DEĞERLENDİRME  92
A. Yeknesaklaştırma Çalışmaları  92
B. Menfaat Dengesinin Korunması  94
II. İİK’nın TTK KARŞISINDAKİ DURUMU  95
III. TTK HÜKÜMLERİ UYARINCA İHTİYATİ HACZİN ŞARTLARI  97
A. İhtiyati Hacze Konu Gemilerin Nitelik, Konu ve Kişi Bakımından
Değerlendirilmesi  97
1. Nitelik Bakımından  97
a. Genel Olarak  97
b. TTK Hükümlerinin 1999 Haciz Sözleşmesi Bakımından
Değerlendirilmesi  98
c. Gemi Niteliğinin Başlangıcı ve Sona Ermesi  101
2. Konu Bakımından  103
a. Deniz Alacağının Konusu Olan Gemi  104
b. Kardeş Gemiler  107
3. Kişi Bakımından  107
B. Deniz Alacağı  112
1. Kavram  112
2. Özellikleri  114
a. Belirli Bir Gemiyle Olan İlişkisi  114
b. Sınırlı Sayı İlkesi  115
c. Gemi Alacakları ile İlişkisi  116
3. Deniz Alacağı Listesindeki Birtakım Alacak Çeşitleri  116
a. Geminin İşletilmesinden Doğan Zararlar  116
b. Geminin İşletilmesiyle Doğrudan İlgisi Bulunan Kişiye Yönelik
Zararlar  119
c. Çevre Zararları  120
d. Kullanma veya Kira Sözleşmesi  122
e. Eşya veya Yolcu Taşıma Sözleşmesi  127
f. Gemi Adamı Alacakları  131
g. Sigorta Primleri  136
h. Geminin Mülkiyeti ve Zilyetliği  138
i. Gemi Rehinlerine İlişkin İstemler  140
aa. Gemi Rehni  143
bb. İntifa Hakkı  144
cc. Diğer Rehinler  145
4. Muaccel–Müeccel Deniz Alacakları  146
C. Teminat  148
1. Genel Düzenleme  148
2. Teminatın Yatırılma Zamanı  151
3. Teminat Miktarında Sonradan Meydana Gelebilecek Değişiklikler  152
4. Muafiyet  154
5. Teminatın İadesi  155
IV. GÖREVLİ VE YETKİLİ İHTİYATİ HACİZ MAHKEMESİ  156
A. Görevli Mahkeme  156
B. Yetkili Mahkeme  156
1. Dava Açılmadan Önce  159
a. Türk Bayraklı Gemiler  159
aa. Geminin Seyrüseferine Bağlı Yetki Kriteri  159
bb. Sicil Kaydı Kriteri  161
b. Yabancı Bayraklı Gemiler  162
2. Dava Açıldıktan Sonra  163
a. Türk Mahkemelerinde Dava Açılması  163
b. Hakem Önünde veya Yabancı Mahkemede Dava Açılması  164
3. Yetki, Tahkim ve Esasa Uygulanacak Hukuka Dair Anlaşmaların
Yetkili Mahkeme Üzerindeki Etkisi  164
V. İHTİYATİ HACİZ YARGILAMASI  164
A. İspat Faaliyeti Kapsamındaki Hususlar  165
1. Muaccel Alacaklar Bakımından  165
a. Doktrindeki Görüşler  166
b. Görüşümüz  169
2. Müeccel Alacaklar Bakımından  170
B. İspat Derecesi  170
VI. İHTİYATİ HACİZ KARARI VE YARGI YOLU  172
VII. İHTİYATİ HACİZ KARARININ İCRASI  173
A. Başvuru Süresi ve Yetki  173
B. İcra Süresi  174
C. Gemiye El Konulması ve Muhafaza Tedbirleri  175
1. Geminin Seferden Men Edilmesi  175
2. Geminin Sefere Çıkması Durumunda Uygulanacak Tedbirler  176
3. Diğer Koruma Tedbirleri  178
VIII. GEMİNİN TEMİNAT KARŞILIĞINDA SERBEST BIRAKILMASI (GEMİ DEĞERİNİN
DEPO EDİLMESİ)  178
IX. İHTİYATİ HACZİN KALDIRILMASI  180
A. Teminat Karşılığında Kaldırılması  180
B. İtiraz Üzerine Kaldırılması  182
1. Yetkili Mahkeme  182
2. İtiraz Sebepleri ve Süresi  184
a. İhtiyati Haciz Sebebine İtiraz  185
b. Teminata İtiraz  185
c. Yetki İtirazı  186
d. İstihkak İddiaları  187
C. Durum ve Şartların Değişmesi Sebebiyle Kaldırılması  187
X. İHTİYATİ HACZİ TAMAMLAYICI MERASİM  188
A. Dava Açılması  189
1. Genel Olarak  189
2. Davanın Ardından İlamlı İcra Takibi Başlatılması  190
B. Takip Başlatılması  191
C. Kararın Tenfizi  192
XI. YENİDEN VEYA AYNI ALACAK İÇİN İHTİYATİ HACİZ  193
A. Deniz Alacağının Konusu Olan Gemi  193
B. Borçluya Ait Diğer Gemiler (Çoklu İhtiyati Haciz)  196
C. Hukuka Aykırı Yollarla Serbest Kalan Gemiler  198
XII. HAKSIZ İHTİYATİ HACİZDEN KAYNAKLANAN TAZMİNAT DAVASI  198
İKİNCİ BÖLÜM
GEMİLERİN İHTİYATİ HACZİNİN KANUNLAR İHTİLAFI HUKUKU BOYUTU
§1. GEMİLERİN İHTİYATİ HACZİNE İLİŞKİN BİRTAKIM GENEL PROBLEMLER  202
I. MÖHUK’TAKİ YABANCILIK UNSURU KARŞISINDA 1999 HACİZ
SÖZLEŞMESİ’NİN UYGULAMA ÖNCELİĞİ VE SÖZLEŞME’NİN KAPSAMININ
BELİRLENMESİ  202
II. VASIFLANDIRMA (Classification)  206
A. Genel Olarak  206
B. Deniz Alacağının Vasıflandırılması  208
§2. KANUNLAR İHTİLAFI HUKUKU UYARINCA  211
I. USULE İLİŞKİN KONULARDA UYGULANACAK HUKUK OLARAK LEX FORİ
PRENSİBİ  211
II. İHTİYATİ HACİZ KURUMUNUN KANUNLAR İHTİLAFI HUKUKU BAKIMINDAN
DEĞERLENDİRİLMESİ  213
A. Geçici Koruma Tedbiri Olarak İhtiyati Haciz Bakımından Lex Fori
Prensibi  213
B. İhtiyati Haciz Yargılamasında Lex Fori Prensibine Yönelik Tartışmalar  215
1. Deniz Alacağının Mevcudiyeti ve İhtiyati Haciz Sebebi Bakımından  216
2. Alacağın Muacceliyeti Bakımından  219
3. İspat Hukuku ve Deliller Bakımından  220
C. İhtiyati Hacze İtiraz Yargılamasında Kanunlar İhtilafı Meseleleri  222
D. Deniz Alacağının Esasına İlişkin Davada Kanunlar İhtilafı Meseleleri  227
1. Sözleşmeye Dayalı Uyuşmazlıklar  229
a. İş Sözleşmesi ve İş İlişkileri  229
aa. Vasıflandırma ve Madde Kapsamının Belirlenmesi  229
bb. Uygulanacak Hukuk  231
aaa. Subjektif Bağlama Noktası  231
bbb. Objektif Bağlama Noktaları  232
aaaa. Mutad İşyeri Kavramı ve Bağlama
Noktasının Gemi Adamı İstemleri
Karşısındaki Durumu  233
bbbb. MÖHUK’un 27/3. Maddesinin Gemi
Adamları İstemleri Bakımından
Uygulanamama Sorunu  234
cccc. Esas İşyeri Hukuku (MÖHUK md. 27/3) ve
İşçiyi İşe Alan İşyeri (Roma I Tüzüğü md. 8/3)
Bağlama Noktalarının Değerlendirilmesi  235
dddd. İstisna Hükmü  237
ccc. MÖHUK’un 27. Maddesinde Yer Alan Subjektif ve
Objektif Bağlama Noktalarının Gemi Adamlarının
Talepleri Bakımından Değerlendirilmesi  238
aaaa. Hukuk Seçimi Yapılması Durumunda Mutad
İşyeri Tespit Edilemeyen Gemi Adamlarının
Yararlanacağı Asgari Korumanın Belirlenmesi  238
bbbb. Hukuk Seçiminin Yapılmadığı Durumlarda
Uygulanacak Bağlama Noktası  241
cccc. Sonuç ve Önerilerimiz  244
b. Eşya Taşıma Sözleşmesi  245
aa. Bağlama Konusunun Vasıflandırılması ve Maddenin
Kapsamının Belirlenmesi  246
bb. Subjektif Bağlama Noktası  248
cc. Objektif Bağlama Noktaları  253
aaa. Taşıyanın Esas İşyeri Ülkesi Hukuku  253
bbb. Taşıyanın Esas İşyeri Ülkesi Hukukunun (MÖHUK
md. 29/2) Uygulanamaması Durumunda
Uygulanacak Hukukun Tespiti  255
ccc. İstisna Hükmü  256
c. MÖHUK’un 24. Maddesi Kapsamındaki Sözleşmeler  258
aa. Vasıflandırma ve Madde Kapsamının Belirlenmesi  258
bb. Karakteristik Edimin Belirlenmesi  259
aaa. Yolcu Taşıma Sözleşmesi  260
bbb. Gemi Kira veya Kullanma Sözleşmesi  261
ccc. Gemi Yönetim Sözleşmesi  262
ddd. Diğer Sözleşmeler  263
cc. Uygulanacak Hukuk  264
dd. İstisna Hükmü  264
2. Haksız Fiile Dayalı Uyuşmazlıklar  265
a. Objektif Bağlama Noktaları (İka Yeri Hukuku–Zarar Yeri Hukuku)  266
b. Daha Sıkı İlişkili Hukuk  268
c. Deniz Alacağı Teşkil Eden Birtakım Uyuşmazlık Türleri
Bakımından MÖHUK'un 34. Maddesinin Uygulama Alanının
Belirlenmesi  269
aa. Çatma  269
bb. Çevre Kirliliği  271
d. Bağlama Noktalarının Haksız Fiile Dayanan Deniz Alacakları
Bakımından Değerlendirilmesi  273
aa. İngiliz ve Amerikan Hukukunda Denizlerde Meydana
Gelen Haksız Fiillere İlişkin Uygulamalar  274
bb. MÖHUK’un 34. Maddesinin Deniz Ticareti Uyuşmazlıkları
Bakımından Değerlendirilmesi  277
aaa. Çevre Kirliliğinden Doğan Masrafların ve Zararların
Tazmininde Uygulanacak Hukuk  278
bbb. Çatma Sonucu Meydana Gelen Zararların
Tazmininde Uygulanacak Hukuk  280
ccc. Gemi Adamlarının, Taşıtanların veya Yolcuların
Gemi Malikine Karşı Haksız Fiilden Kaynaklanan
Diğer Talepleri  285
3. Aynî Hak Uyuşmazlıkları  286
a. Vasıflandırma  289
b. Uygulanacak Hukuk  290
E. Haksız İhtiyati Hacizden Kaynaklanan Tazminat Davasında Kanunlar
İhtilafı Meseleleri  291
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
GEMİLERİN İHTİYATİ HACZİNİN MİLLETLERARASI USUL HUKUKU BOYUTU
§1. GEMİLERDE İHTİYATİ HACZİN SINIRLANDIRILMASI  298
I. YARGI VE İCRA BAĞIŞIKLIĞI YÖNÜNDEN SINIRLAMA  298
II. YOLA HAZIR, SEFERE ÇIKMIŞ VE SEFERİNE ARA VERMEYEN GEMİLERİN
DURUMU  301
A. Yola Hazır Gemilerin İhtiyati Haczi  301
B. Sefere Çıkmış Gemilerin İhtiyati Haczi  302
C. Seferine Ara Vermeyen Gemilerin İhtiyati Haczi  304
1. Zararsız Geçiş, Transit Geçiş ve Uğraksız Geçiş Kavramları  304
2. Montrö Sözleşmesi’nin 1958 Cenevre Sözleşmesi ve 1982 Deniz
Sözleşmesi Karşısındaki Durumu  307
a. Montrö Sözleşmesi’ndeki Açık Hüküm Yokluğu  308
b. 1958 Cenevre Sözleşmesi’nin ve 1982 Deniz Sözleşmesi’nin
Niteliği  309
c. 1982 Deniz Sözleşmesi’nin 35–c. Maddesi  310
3. TTK’nın Yürürlüğe Girmesinden Sonraki Durum  311
a. Doktrindeki Tartışmalar  312
b. Görüşümüz  313
§2. TTK’DAKİ BİRTAKIM YETKİ KURALLARI  317
I. İHTİYATİ HACİZ MAHKEMESİNİN MİLLETLERARASI YETKİSİ  318
A. Esas Hakkında Dava Açılmadan Önce  318
1. Münhasır Yetki Kavramı, Münhasır Yetkinin Türk Hukukundaki
Görünümü ve Sonuçları  319
2. TTK’daki Yetki Kurallarının Amaçsal Değerlendirmesi  322
3. İhtiyati Haczin Cebri İcra Hukukuna Ait Olması ve Kamusallık
Niteliğine İlişkin Değerlendirmeler  324
4. İhtiyati Hacizde Münhasır Yetki Niteliğinin MÖHUK’un 47. ve 50.
Maddeleri Uyarınca Değerlendirilmesi  326
5. Sonuç  327
B. Esas Hakkında Dava Açıldıktan Sonra  328
C. Yetki ya da Tahkim Anlaşmasının İhtiyati Haciz Mahkemelerinin
Yetkisine Etkisi  329
D. İhtiyati Haciz Mahkemesinin Yetkisinin Forum Shopping Temelinde
Değerlendirilmesi  331
II. HAKSIZ İHTİYATİ HACİZ SEBEBİYLE TAZMİNAT DAVASINDA
MİLLETLERARASI YETKİ  335
A. Tazminat Mahkemesinin İç Hukuk Bakımından Yetkisine Kısa Bir Bakış  335
B. Geminin Yabancı Bir Devlet Mahkemesi Tarafından Haczedilmesi
Durumunda Tazminat Mahkemesinin Milletlerarası Yetkisi  336
C. Geminin Türk Mahkemesi Tarafından Haczedilmesi Durumunda
Tazminat Mahkemesinin Milletlerarası Yetkisi  338
§3. MİLLETLERARASI BEKLETİCİ MESELE  339
I. TÜRK USUL HUKUKUNDA BEKLETİCİ MESELE VE HAKSIZ İHTİYATİ HACİZDEN
KAYNAKLANAN TAZMİNAT DAVASIYLA BAĞLANTILI DİĞER DAVALAR  339
A. İhtiyati Hacze İtiraz Yargılaması  340
B. İstihkak Davası  341
C. Esas Hakkındaki Dava  343
II. MİLLETLERARASI BEKLETİCİ MESELE KURUMUNUN VE TAZMİNAT
DAVASIYLA BAĞLANTILI DİĞER DAVALARIN DEĞERLENDİRİLMESİ  346
A. Genel Olarak  346
B. İhtiyati Hacze İtiraz Yargılaması  349
C. İstihkak Davası  349
D. Esas Hakkındaki Dava  350
1. İtirazın İptali Davası  351
2. İflas Davası  352
a. Genel Olarak  353
b. İflas Davasında Münhasır Yetkiye İlişkin Değerlendirmeler  354
§4. MÖHUK’UN 48. MADDESİ UYARINCA TEMİNAT YÜKÜMLÜLÜĞÜ  357
I. İHTİYATİ HACİZ TALEBİ ESNASINDA YATIRILACAK TEMİNAT  358
II. TAMAMLAYICI MERASİM İÇİN YATIRILACAK TEMİNAT  359
III. ESAS DAVA AÇILDIKTAN SONRA İHTİYATİ HACİZ TALEP EDİLMESİ
DURUMUNDA TEMİNAT YÜKÜMLÜLÜĞÜ  362
§5. TANIMA–TENFİZ  363
I. İHTİYATİ HACİZ (ARREST) KARARLARININ İCRASI ÜZERİNE BİR DÜŞÜNCE  364
II. TTK UYARINCA TENFİZ MAHKEMESİNİN YETKİSİ  369
A. TTK’nın 1360. Maddesiyle MÖHUK’un 51. Maddesi Arasındaki İlişki  370
B. Tenfiz Mahkemesinin Yetkisine İlişkin TTK’nın 1360. Maddesinin
Değerlendirilmesi  371
III. 1999 HACİZ SÖZLEŞMESİ’NİN 7/5. MADDESİNİN MÖHUK’TAKİ ASLİ TENFİZ
ŞARTLARIYLA İLİŞKİSİ  373
A. 1999 Haciz Sözleşmesi’ndeki Düzenleme  373
B. 1999 Haciz Sözleşmesi’nin MÖHUK Karşısındaki Durumu  375
C. Değerlendirmelerimiz  375
IV. İHTİYATİ HACİZ KARARINI VEREN MAHKEMENİN ESAS DAVA HAKKINDAKİ
YETKİSİ  378
SONUÇ  385
KAYNAKÇA  397
 







 

İÇİNDEKİLER
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ  5
İÇİNDEKİLER  7
KISALTMALAR LİSTESİ  17
GİRİŞ
§1. DENİZ TİCARETİ HUKUKU İLE MİLLETLERARASI ÖZEL HUKUK ARASINDAKİ
İLİŞKİ  19
§2. KONUNUN ÖNEMİ  20
§3. KONUNUN ÖZETİ  22
§4. KONUYA İLİŞKİN TEMEL KAVRAMLAR  27
I. GEMİ  28
A. Milletlerarası Sözleşmelerde Gemi  29
B. Türk Hukukunda Gemi  32
1. TTK Hükümleri Uyarınca Gemi  34
a. Suda Hareket Etme  34
b. Yüzme Özelliği  36
c. Tahsis Edildiği Amacın Suda Hareketi Gerektirmesi  36
d. Pek Küçük Olmama  37
e. Araç Olma  38
2. TTK Hükümleri Uyarınca Ticaret Gemisi – Ticaret Gemisi Olmayan
Gemi  39
a. Ticaret Gemisi  39
b. Ticaret Gemisi Olmayan Gemi  41
II. İHTİYATİ HACİZ  41
A. İhtiyati Haciz Kavramı, İhtiyati Haczin Amacı ve Şartları  41
B. 1952 Haciz Sözleşmesi ve 1999 Haciz Sözleşmesi Uyarınca İhtiyati Haciz
Kavramı ve Türk Hukuku Bakımından Değerlendirilmesi  45
1. 1952 Haciz Sözleşmesi Uyarınca İhtiyati Haciz  45
2. 1999 Haciz Sözleşmesi Hükümleri Uyarınca İhtiyati Haciz  48
3. 1999 Haciz Sözleşmesi Hükümlerinin Türk Hukuku Bakımından
Değerlendirilmesi  49
C. İhtiyati Tedbirin Gemiler Bakımından Uygulanabilirliği  51
§5. TARİHÇE  53
I. ANTİK ÇAĞ  53
II. ORTA ÇAĞ  54
III. ORTA ÇAĞ SONRASI DÖNEM  56
IV. 1660 SONRASI DÖNEM  59
V. KITA AVRUPASI HUKUKU VE ORTAK HUKUKA GENEL BİR BAKIŞ  59
VI. 1952 HACİZ SÖZLEŞMESİ’NİN VE 1999 HACİZ SÖZLEŞMESİ’NİN HAZIRLIK
SÜRECİ  60
A. Genel Olarak  60
B. 1952 Haciz Sözleşmesi’nin Hazırlık Süreci  62
1. Taslak Sözleşmeye İlişkin Çalışmalar  63
2. 1933 Oslo ve 1937 Paris Konferansları  64
3. 1947 Anvers Konferansı  66
4. 1949 Amsterdam Konferansı  66
5. 1951 Napoli Konferansı  67
6. 2–10 Mayıs 1952 Brüksel Konferansı  68
C. 1999 Haciz Sözleşmesi’nin Hazırlık Süreci  69
1. Genel Olarak  69
2. JIGE Çalışmaları  70
a. Altıncı Oturum  70
b. Yedinci Oturum  70
c. Sekizinci Oturum  71
d. Dokuzuncu Oturum  71
3. 1–12 Mart 1999 tarihli Cenevre Diplomatik Konferansı  73
BİRİNCİ BÖLÜM
TÜRK USUL ve MADDİ HUKUKU UYARINCA GEMİLERİN İHTİYATİ HACZİ
§1. GEMİLERİN İHTİYATİ HACZİNDE TTK ÖNCESİ DÖNEME BİR BAKIŞ  75
I. GENEL OLARAK  75
II. CUMHURİYET SONRASI DÖNEM  77
A. 1929–1956 Arası Dönem  77
B. 1956–2012 Arası Dönem  78
1. Sicile Kayıtlı Gemilerin Taşınmaz, Sicile Kayıtlı Olmayan Gemilerin
Taşınır Sayılması  78
2. Kanuni Rehin Tesisi  84
3. İhtiyati Hacze İlişkin Yetki Kuralları  87
4. Teminat  89
5. Rehinli Alacakların Durumu  92
§2. 1999 HACİZ SÖZLEŞMESİ, TTK VE İİK HÜKÜMLERİ UYARINCA GEMİLERİN
İHTİYATİ HACZİ  92
I. TTK ve 1999 HACİZ SÖZLEŞMESİ İLE GETİRİLEN SİSTEME YÖNELİK KISA BİR
DEĞERLENDİRME  92
A. Yeknesaklaştırma Çalışmaları  92
B. Menfaat Dengesinin Korunması  94
II. İİK’nın TTK KARŞISINDAKİ DURUMU  95
III. TTK HÜKÜMLERİ UYARINCA İHTİYATİ HACZİN ŞARTLARI  97
A. İhtiyati Hacze Konu Gemilerin Nitelik, Konu ve Kişi Bakımından
Değerlendirilmesi  97
1. Nitelik Bakımından  97
a. Genel Olarak  97
b. TTK Hükümlerinin 1999 Haciz Sözleşmesi Bakımından
Değerlendirilmesi  98
c. Gemi Niteliğinin Başlangıcı ve Sona Ermesi  101
2. Konu Bakımından  103
a. Deniz Alacağının Konusu Olan Gemi  104
b. Kardeş Gemiler  107
3. Kişi Bakımından  107
B. Deniz Alacağı  112
1. Kavram  112
2. Özellikleri  114
a. Belirli Bir Gemiyle Olan İlişkisi  114
b. Sınırlı Sayı İlkesi  115
c. Gemi Alacakları ile İlişkisi  116
3. Deniz Alacağı Listesindeki Birtakım Alacak Çeşitleri  116
a. Geminin İşletilmesinden Doğan Zararlar  116
b. Geminin İşletilmesiyle Doğrudan İlgisi Bulunan Kişiye Yönelik
Zararlar  119
c. Çevre Zararları  120
d. Kullanma veya Kira Sözleşmesi  122
e. Eşya veya Yolcu Taşıma Sözleşmesi  127
f. Gemi Adamı Alacakları  131
g. Sigorta Primleri  136
h. Geminin Mülkiyeti ve Zilyetliği  138
i. Gemi Rehinlerine İlişkin İstemler  140
aa. Gemi Rehni  143
bb. İntifa Hakkı  144
cc. Diğer Rehinler  145
4. Muaccel–Müeccel Deniz Alacakları  146
C. Teminat  148
1. Genel Düzenleme  148
2. Teminatın Yatırılma Zamanı  151
3. Teminat Miktarında Sonradan Meydana Gelebilecek Değişiklikler  152
4. Muafiyet  154
5. Teminatın İadesi  155
IV. GÖREVLİ VE YETKİLİ İHTİYATİ HACİZ MAHKEMESİ  156
A. Görevli Mahkeme  156
B. Yetkili Mahkeme  156
1. Dava Açılmadan Önce  159
a. Türk Bayraklı Gemiler  159
aa. Geminin Seyrüseferine Bağlı Yetki Kriteri  159
bb. Sicil Kaydı Kriteri  161
b. Yabancı Bayraklı Gemiler  162
2. Dava Açıldıktan Sonra  163
a. Türk Mahkemelerinde Dava Açılması  163
b. Hakem Önünde veya Yabancı Mahkemede Dava Açılması  164
3. Yetki, Tahkim ve Esasa Uygulanacak Hukuka Dair Anlaşmaların
Yetkili Mahkeme Üzerindeki Etkisi  164
V. İHTİYATİ HACİZ YARGILAMASI  164
A. İspat Faaliyeti Kapsamındaki Hususlar  165
1. Muaccel Alacaklar Bakımından  165
a. Doktrindeki Görüşler  166
b. Görüşümüz  169
2. Müeccel Alacaklar Bakımından  170
B. İspat Derecesi  170
VI. İHTİYATİ HACİZ KARARI VE YARGI YOLU  172
VII. İHTİYATİ HACİZ KARARININ İCRASI  173
A. Başvuru Süresi ve Yetki  173
B. İcra Süresi  174
C. Gemiye El Konulması ve Muhafaza Tedbirleri  175
1. Geminin Seferden Men Edilmesi  175
2. Geminin Sefere Çıkması Durumunda Uygulanacak Tedbirler  176
3. Diğer Koruma Tedbirleri  178
VIII. GEMİNİN TEMİNAT KARŞILIĞINDA SERBEST BIRAKILMASI (GEMİ DEĞERİNİN
DEPO EDİLMESİ)  178
IX. İHTİYATİ HACZİN KALDIRILMASI  180
A. Teminat Karşılığında Kaldırılması  180
B. İtiraz Üzerine Kaldırılması  182
1. Yetkili Mahkeme  182
2. İtiraz Sebepleri ve Süresi  184
a. İhtiyati Haciz Sebebine İtiraz  185
b. Teminata İtiraz  185
c. Yetki İtirazı  186
d. İstihkak İddiaları  187
C. Durum ve Şartların Değişmesi Sebebiyle Kaldırılması  187
X. İHTİYATİ HACZİ TAMAMLAYICI MERASİM  188
A. Dava Açılması  189
1. Genel Olarak  189
2. Davanın Ardından İlamlı İcra Takibi Başlatılması  190
B. Takip Başlatılması  191
C. Kararın Tenfizi  192
XI. YENİDEN VEYA AYNI ALACAK İÇİN İHTİYATİ HACİZ  193
A. Deniz Alacağının Konusu Olan Gemi  193
B. Borçluya Ait Diğer Gemiler (Çoklu İhtiyati Haciz)  196
C. Hukuka Aykırı Yollarla Serbest Kalan Gemiler  198
XII. HAKSIZ İHTİYATİ HACİZDEN KAYNAKLANAN TAZMİNAT DAVASI  198
İKİNCİ BÖLÜM
GEMİLERİN İHTİYATİ HACZİNİN KANUNLAR İHTİLAFI HUKUKU BOYUTU
§1. GEMİLERİN İHTİYATİ HACZİNE İLİŞKİN BİRTAKIM GENEL PROBLEMLER  202
I. MÖHUK’TAKİ YABANCILIK UNSURU KARŞISINDA 1999 HACİZ
SÖZLEŞMESİ’NİN UYGULAMA ÖNCELİĞİ VE SÖZLEŞME’NİN KAPSAMININ
BELİRLENMESİ  202
II. VASIFLANDIRMA (Classification)  206
A. Genel Olarak  206
B. Deniz Alacağının Vasıflandırılması  208
§2. KANUNLAR İHTİLAFI HUKUKU UYARINCA  211
I. USULE İLİŞKİN KONULARDA UYGULANACAK HUKUK OLARAK LEX FORİ
PRENSİBİ  211
II. İHTİYATİ HACİZ KURUMUNUN KANUNLAR İHTİLAFI HUKUKU BAKIMINDAN
DEĞERLENDİRİLMESİ  213
A. Geçici Koruma Tedbiri Olarak İhtiyati Haciz Bakımından Lex Fori
Prensibi  213
B. İhtiyati Haciz Yargılamasında Lex Fori Prensibine Yönelik Tartışmalar  215
1. Deniz Alacağının Mevcudiyeti ve İhtiyati Haciz Sebebi Bakımından  216
2. Alacağın Muacceliyeti Bakımından  219
3. İspat Hukuku ve Deliller Bakımından  220
C. İhtiyati Hacze İtiraz Yargılamasında Kanunlar İhtilafı Meseleleri  222
D. Deniz Alacağının Esasına İlişkin Davada Kanunlar İhtilafı Meseleleri  227
1. Sözleşmeye Dayalı Uyuşmazlıklar  229
a. İş Sözleşmesi ve İş İlişkileri  229
aa. Vasıflandırma ve Madde Kapsamının Belirlenmesi  229
bb. Uygulanacak Hukuk  231
aaa. Subjektif Bağlama Noktası  231
bbb. Objektif Bağlama Noktaları  232
aaaa. Mutad İşyeri Kavramı ve Bağlama
Noktasının Gemi Adamı İstemleri
Karşısındaki Durumu  233
bbbb. MÖHUK’un 27/3. Maddesinin Gemi
Adamları İstemleri Bakımından
Uygulanamama Sorunu  234
cccc. Esas İşyeri Hukuku (MÖHUK md. 27/3) ve
İşçiyi İşe Alan İşyeri (Roma I Tüzüğü md. 8/3)
Bağlama Noktalarının Değerlendirilmesi  235
dddd. İstisna Hükmü  237
ccc. MÖHUK’un 27. Maddesinde Yer Alan Subjektif ve
Objektif Bağlama Noktalarının Gemi Adamlarının
Talepleri Bakımından Değerlendirilmesi  238
aaaa. Hukuk Seçimi Yapılması Durumunda Mutad
İşyeri Tespit Edilemeyen Gemi Adamlarının
Yararlanacağı Asgari Korumanın Belirlenmesi  238
bbbb. Hukuk Seçiminin Yapılmadığı Durumlarda
Uygulanacak Bağlama Noktası  241
cccc. Sonuç ve Önerilerimiz  244
b. Eşya Taşıma Sözleşmesi  245
aa. Bağlama Konusunun Vasıflandırılması ve Maddenin
Kapsamının Belirlenmesi  246
bb. Subjektif Bağlama Noktası  248
cc. Objektif Bağlama Noktaları  253
aaa. Taşıyanın Esas İşyeri Ülkesi Hukuku  253
bbb. Taşıyanın Esas İşyeri Ülkesi Hukukunun (MÖHUK
md. 29/2) Uygulanamaması Durumunda
Uygulanacak Hukukun Tespiti  255
ccc. İstisna Hükmü  256
c. MÖHUK’un 24. Maddesi Kapsamındaki Sözleşmeler  258
aa. Vasıflandırma ve Madde Kapsamının Belirlenmesi  258
bb. Karakteristik Edimin Belirlenmesi  259
aaa. Yolcu Taşıma Sözleşmesi  260
bbb. Gemi Kira veya Kullanma Sözleşmesi  261
ccc. Gemi Yönetim Sözleşmesi  262
ddd. Diğer Sözleşmeler  263
cc. Uygulanacak Hukuk  264
dd. İstisna Hükmü  264
2. Haksız Fiile Dayalı Uyuşmazlıklar  265
a. Objektif Bağlama Noktaları (İka Yeri Hukuku–Zarar Yeri Hukuku)  266
b. Daha Sıkı İlişkili Hukuk  268
c. Deniz Alacağı Teşkil Eden Birtakım Uyuşmazlık Türleri
Bakımından MÖHUK'un 34. Maddesinin Uygulama Alanının
Belirlenmesi  269
aa. Çatma  269
bb. Çevre Kirliliği  271
d. Bağlama Noktalarının Haksız Fiile Dayanan Deniz Alacakları
Bakımından Değerlendirilmesi  273
aa. İngiliz ve Amerikan Hukukunda Denizlerde Meydana
Gelen Haksız Fiillere İlişkin Uygulamalar  274
bb. MÖHUK’un 34. Maddesinin Deniz Ticareti Uyuşmazlıkları
Bakımından Değerlendirilmesi  277
aaa. Çevre Kirliliğinden Doğan Masrafların ve Zararların
Tazmininde Uygulanacak Hukuk  278
bbb. Çatma Sonucu Meydana Gelen Zararların
Tazmininde Uygulanacak Hukuk  280
ccc. Gemi Adamlarının, Taşıtanların veya Yolcuların
Gemi Malikine Karşı Haksız Fiilden Kaynaklanan
Diğer Talepleri  285
3. Aynî Hak Uyuşmazlıkları  286
a. Vasıflandırma  289
b. Uygulanacak Hukuk  290
E. Haksız İhtiyati Hacizden Kaynaklanan Tazminat Davasında Kanunlar
İhtilafı Meseleleri  291
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
GEMİLERİN İHTİYATİ HACZİNİN MİLLETLERARASI USUL HUKUKU BOYUTU
§1. GEMİLERDE İHTİYATİ HACZİN SINIRLANDIRILMASI  298
I. YARGI VE İCRA BAĞIŞIKLIĞI YÖNÜNDEN SINIRLAMA  298
II. YOLA HAZIR, SEFERE ÇIKMIŞ VE SEFERİNE ARA VERMEYEN GEMİLERİN
DURUMU  301
A. Yola Hazır Gemilerin İhtiyati Haczi  301
B. Sefere Çıkmış Gemilerin İhtiyati Haczi  302
C. Seferine Ara Vermeyen Gemilerin İhtiyati Haczi  304
1. Zararsız Geçiş, Transit Geçiş ve Uğraksız Geçiş Kavramları  304
2. Montrö Sözleşmesi’nin 1958 Cenevre Sözleşmesi ve 1982 Deniz
Sözleşmesi Karşısındaki Durumu  307
a. Montrö Sözleşmesi’ndeki Açık Hüküm Yokluğu  308
b. 1958 Cenevre Sözleşmesi’nin ve 1982 Deniz Sözleşmesi’nin
Niteliği  309
c. 1982 Deniz Sözleşmesi’nin 35–c. Maddesi  310
3. TTK’nın Yürürlüğe Girmesinden Sonraki Durum  311
a. Doktrindeki Tartışmalar  312
b. Görüşümüz  313
§2. TTK’DAKİ BİRTAKIM YETKİ KURALLARI  317
I. İHTİYATİ HACİZ MAHKEMESİNİN MİLLETLERARASI YETKİSİ  318
A. Esas Hakkında Dava Açılmadan Önce  318
1. Münhasır Yetki Kavramı, Münhasır Yetkinin Türk Hukukundaki
Görünümü ve Sonuçları  319
2. TTK’daki Yetki Kurallarının Amaçsal Değerlendirmesi  322
3. İhtiyati Haczin Cebri İcra Hukukuna Ait Olması ve Kamusallık
Niteliğine İlişkin Değerlendirmeler  324
4. İhtiyati Hacizde Münhasır Yetki Niteliğinin MÖHUK’un 47. ve 50.
Maddeleri Uyarınca Değerlendirilmesi  326
5. Sonuç  327
B. Esas Hakkında Dava Açıldıktan Sonra  328
C. Yetki ya da Tahkim Anlaşmasının İhtiyati Haciz Mahkemelerinin
Yetkisine Etkisi  329
D. İhtiyati Haciz Mahkemesinin Yetkisinin Forum Shopping Temelinde
Değerlendirilmesi  331
II. HAKSIZ İHTİYATİ HACİZ SEBEBİYLE TAZMİNAT DAVASINDA
MİLLETLERARASI YETKİ  335
A. Tazminat Mahkemesinin İç Hukuk Bakımından Yetkisine Kısa Bir Bakış  335
B. Geminin Yabancı Bir Devlet Mahkemesi Tarafından Haczedilmesi
Durumunda Tazminat Mahkemesinin Milletlerarası Yetkisi  336
C. Geminin Türk Mahkemesi Tarafından Haczedilmesi Durumunda
Tazminat Mahkemesinin Milletlerarası Yetkisi  338
§3. MİLLETLERARASI BEKLETİCİ MESELE  339
I. TÜRK USUL HUKUKUNDA BEKLETİCİ MESELE VE HAKSIZ İHTİYATİ HACİZDEN
KAYNAKLANAN TAZMİNAT DAVASIYLA BAĞLANTILI DİĞER DAVALAR  339
A. İhtiyati Hacze İtiraz Yargılaması  340
B. İstihkak Davası  341
C. Esas Hakkındaki Dava  343
II. MİLLETLERARASI BEKLETİCİ MESELE KURUMUNUN VE TAZMİNAT
DAVASIYLA BAĞLANTILI DİĞER DAVALARIN DEĞERLENDİRİLMESİ  346
A. Genel Olarak  346
B. İhtiyati Hacze İtiraz Yargılaması  349
C. İstihkak Davası  349
D. Esas Hakkındaki Dava  350
1. İtirazın İptali Davası  351
2. İflas Davası  352
a. Genel Olarak  353
b. İflas Davasında Münhasır Yetkiye İlişkin Değerlendirmeler  354
§4. MÖHUK’UN 48. MADDESİ UYARINCA TEMİNAT YÜKÜMLÜLÜĞÜ  357
I. İHTİYATİ HACİZ TALEBİ ESNASINDA YATIRILACAK TEMİNAT  358
II. TAMAMLAYICI MERASİM İÇİN YATIRILACAK TEMİNAT  359
III. ESAS DAVA AÇILDIKTAN SONRA İHTİYATİ HACİZ TALEP EDİLMESİ
DURUMUNDA TEMİNAT YÜKÜMLÜLÜĞÜ  362
§5. TANIMA–TENFİZ  363
I. İHTİYATİ HACİZ (ARREST) KARARLARININ İCRASI ÜZERİNE BİR DÜŞÜNCE  364
II. TTK UYARINCA TENFİZ MAHKEMESİNİN YETKİSİ  369
A. TTK’nın 1360. Maddesiyle MÖHUK’un 51. Maddesi Arasındaki İlişki  370
B. Tenfiz Mahkemesinin Yetkisine İlişkin TTK’nın 1360. Maddesinin
Değerlendirilmesi  371
III. 1999 HACİZ SÖZLEŞMESİ’NİN 7/5. MADDESİNİN MÖHUK’TAKİ ASLİ TENFİZ
ŞARTLARIYLA İLİŞKİSİ  373
A. 1999 Haciz Sözleşmesi’ndeki Düzenleme  373
B. 1999 Haciz Sözleşmesi’nin MÖHUK Karşısındaki Durumu  375
C. Değerlendirmelerimiz  375
IV. İHTİYATİ HACİZ KARARINI VEREN MAHKEMENİN ESAS DAVA HAKKINDAKİ
YETKİSİ  378
SONUÇ  385
KAYNAKÇA  397
 


 
Kitap
Bülten
Kitap
Kitap
İndirimli Kitaplar
 
 
Ana Sayfa | 2021 Kaynakça Dokümanı | Hakkımızda | Bülten | Kişisel Verilerin Korunması | Yardım | İletişim

Seçkin Yayıncılık San. Tic. A.Ş.
Copyright © 1996 - 2024