İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 5
Giriş 15
Birinci Bölüm
YÖNETİM VE ORGANİZASYON: İLGİLİ KAVRAMLAR
A. YÖNETİM VE ORGANİZASYON 17
1. Yönetim Nedir? 18
2. Yönetimin Amacı 19
3. Yönetici Kimdir? 20
3.1. Yöneticilik Becerileri 21
3.2. Yöneticilik ve Liderlik 23
4. Örgütsel Yönetim Hiyerarşisi 24
5. Örgütlerde Unvanlar ve Pozisyonlar 26
B. ORGANİZASYON VE ÖRGÜT KAVRAMLARI 26
1. Organizasyon Kavramı 27
2. Çağdaş Dönüşümler ve Yönetim 28
3. Örgüt Kavramı ve Çağdaş Örgütler 30
4. Bilgi Çağı Örgütleri ve Yönetimi 31
5. Bilgi Çağı Örgütlerinin Özellikleri 33
İkinci Bölüm
YÖNETİM DÜŞÜNCESİNİN DOĞUŞU VE GELİŞİMİ
A. YÖNETİM DÜŞÜNCESİNİN TARİHSEL GELİŞİMİ 35
1. Tarım Toplumuna Kadar Yönetim 35
2. Tarım Toplumu ve Yönetim Düşüncesi 36
3. Sanayi Toplumu ve Yönetim 37
4. Sanayi Sonrası (Post–Modern) Toplum ve Yönetim 38
B. BİLİMSEL YÖNETİM YAKLAŞIMLARI 40
1. Klasik Yönetim Düşüncesi 42
2. Klasik Yönetimin Temel İlkeleri 43
2.1. Bilimsel Yönetim İlkeleri ve Taylor 44
2.2. Yönetim Süreci Yaklaşımı ve Fayol 45
2.3. Bürokratik Yönetim Yaklaşımı ve Weber 47
3. Klasik Yönetim Düşüncesinin Eleştirisi 49
C. NEO–KLASİK YÖNETİM TEORİSİ 50
1. Neo–Klasik Yönetim Düşüncesi 50
1.1. Neo–Klasik Yönetim Düşüncesinin Eleştirisi 52
D. MODERN YÖNETİM DÜŞÜNCESİ 52
1. Sistem Yaklaşımı 53
2. Durumsallık Yaklaşımı 54
3. Modern Yönetim Yaklaşımının Eleştirisi 55
E. ÇAĞDAŞ (POST–MODERN) YÖNETİM DÜŞÜNCESİ 56
1. Çağdaş Yönetim Yaklaşımları 56
2. Çağdaş Yönetim Düşüncesinin Temel Dinamikleri 57
3. Çağdaş Yönetim Uygulaması Olarak Z Teorisi 59
Üçüncü Bölüm
YÖNETİMİN FONKSİYONLARI
A. YÖNETİM SÜRECİ VE YÖNETİMİN FONKSİYONLARI 61
1. Planlama Fonksiyonu 62
1.1. Plan ve Planlama 62
1.2. Planlamanın Aşamaları 63
1.3. Plan Türleri 64
1.4. Örgütsel Faaliyetler Açısından Planlamanın Önemi 65
1.5. Stratejik Planlar ve Örgütsel Açıdan Önemi 66
2. Örgütleme Fonksiyonu 66
2.1. Örgüt ve Örgütleme 67
2.2. Örgütleme Faaliyetleri 68
2.3. Örgütleme İlkeleri 69
2.4. Yapı Olarak Örgüt 70
2.5. Örgüt Türleri 71
2.5.1. Amaç ve İşlevlerine Göre Örgütler 72
2.6. Örgütlerin Özellikleri 73
2.6.1. Örgütlerin Açık Bir Sistem Olarak Özellikleri 74
2.7. Örgütsel Modeller 75
2.7.1. Merkezi Örgüt Modeli 75
2.7.2. Merkezi Olmayan (Adem–i Merkezi) Örgüt Modeli 75
2.7.3. Biçimsel ve Biçimsel Olmayan Örgüt Yapısı 76
2.7.4. Dikey (Hiyerarşik) Örgüt Modeli 76
2.8. Örgütlerde Bölümlendirme ve Bölümlendirme Türleri 78
2.8.1. Fonksiyonlara Göre Bölümlendirme 79
2.8.2. Ürün (Mal) Temeline Göre Bölümlendirme 81
2.8.3. Coğrafi Temele Göre Bölümlendirme 82
2.8.4. Müşteri Temeline Göre Bölümlendirme 82
2.8.5. Matriks (Karma) Örgüt Modeli 83
2.9. Çağdaş (Post–Modern) Örgüt Yapıları 85
3. Yöneltme Fonksiyonu 86
3.1. Yöneltmenin Tanımı ve Kapsamı 86
3.2. Yönlendirme ve Örgütsel Ortam (İklim) İlişkisi. 87
3.3. Örgütsel Kültürün Oluşturulması 88
3.4. Yönetime Katılma ve Demokratik Yönetim 89
3.4.1. Yönetime Katılma Biçimleri 90
3.5. Yöneltme, Güç ve Otorite 90
3.5.1. Güç Biçimleri 91
3.6. Yöneltme ve Yetki 92
3.7. Örgütsel Liderlik ve Yönlendirme 94
3.7.1. Liderlik Türleri ve Yönlendirme 94
4. Koordinasyon (Eşgüdümleme) Fonksiyonu 95
4.1. Koordinasyonun Tanımı ve İlkeleri 95
4.2. Koordinasyon Türleri 96
4.3. Koordinasyon Teknikleri 97
5. Denetim Fonksiyonu 98
5.1. Denetimim Tanımı ve Amacı 98
5.2. Denetimin Faktörleri ve Aşamaları 99
5.3. Etkili Bir Kontrol Sürecinin Özellikleri 100
Dördüncü Bölüm
ÇAĞDAŞ ÖRGÜTLER VE YÖNETİM YAKLAŞIMLARI
A. ÇAĞDAŞ ÖRGÜT YAPILARI 101
1. Şebeke Örgütler 102
1.1. Dâhili Şebeke Örgütleri 103
1.2. Dengeli Şebeke Örgütleri 103
1.3. Dinamik şebeke Örgütleri 104
2. Sanal Örgütler 105
3. Yalın Örgütler ve Örgütsel Yalınlaşma 106
4. Örgütsel Küçülme (Downsizing) 107
5. Örgütsel Reorganizasyon 109
5.1. Reorganizasyonun Amacı 110
5.2. Entropi, Reorganizasyon ve Sinerji İlişkisi 111
6. Değişim Mühendisliği (Reengineering) 111
6.1. Değişim Mühendisliğinin Amacı 113
7. Öğrenen Örgütler 114
7.1. Öğrenen Örgütlerin Özellikleri 115
B. ÇAĞDAŞ YÖNETİM UYGULAMALARI 117
1. Kalite ve Toplam Kalite 117
1.1. Toplam Kalite Yönetimi Nedir? 119
1.2. Geleneksel Yönetim ve Toplam Kalite Yönetimi 121
1.3. Toplam Kalite Yönetiminin Örgütsel Açıdan Önemi 123
1.4. TKY ve Sürekli İyileştirme–Kaizen 124
1.5. Kalite Güvence Sistemleri 125
2. Dış Kaynaklardan Yararlanma (Outsourcing) 126
2.1. Dış Kaynaklardan Yararlanma Nedenleri 127
3. En İyi Uygulamanın Adaptasyonu (Benchmarking) 129
3.1. Kıyaslamanın Amacı ve Önemi 130
3.2. Kıyaslama (Benchmarking) Yöntemleri 131
4. İşgören Güçlendirme (Empowerment–Yetkilendirme) 132
4.1. Yetkilendirme ve Yetki Devri 133
Beşinci Bölüm
ÖRGÜTSEL DAVRANIŞIN YÖNETİMİ
A. LİDERLİK 135
1. Klasik Yaklaşımlar 135
1.1. Özellikler Yaklaşımı 135
1.2. Davranışsal Liderlik Yaklaşımları 136
1.2.1. Ohio State Üniversitesi Liderlik Çalışmaları 137
1.2.2. Michigan Üniversitesi Liderlik Çalışmaları 137
1.2.3. Blake ve Mouton’un Yönetim Tarzı Matriksi 138
1.2.4. X ve Y Yaklaşımı 138
1.2.5. Sistem 4 Modeli 139
2. Modern Yaklaşımlar 140
2.1. Durumsal Yaklaşımlar 140
2.1.1. Fred Fiedler’in Etkin Önderlik Modeli 140
2.1.2. Amaç–Yol Yaklaşımı 140
2.2. Alternatif Yaklaşımlar 141
2.2.1. Karizmatik Liderlik 141
2.2.2. Etkileşimci Liderlik 142
2.2.3. Dönüşümcü Liderlik 142
B. ÖRGÜTSEL MOTİVASYON VE YÖNETİMİ 142
1. Motivasyon Kavramı ve Kapsamı 143
2. Başlıca Motivasyon Araçları 144
3. Örgütsel Açıdan Motivasyonun Önemi 147
3.1. Çalışanlar Açısından Motivasyonun Önemi 147
C. ÖRGÜTLERDE GRUPLAR VE GRUPLARIN YÖNETİMİ 148
1. Grup ve Grupların Anlamı 149
2. Grup Türleri 150
3. Grupların Özellikleri 151
4. Örgütlerde Grupların Fonksiyonları 152
5. Grupların Örgütsel Açıdan Yararları 153
6. Grupların Örgütsel Açıdan Sakıncaları 154
7. Grup Normları ve Grup Dinamiği 155
D. ÖRGÜTSEL ÇATIŞMA VE ÇATIŞMANIN YÖNETİMİ 156
1. Örgütsel Çatışmanın Tanımı 157
2. Örgütlerde Çatışma Türleri 157
3. Örgütsel Çatışmanın Kaynakları 159
4. Örgütsel Çatışmanın Yararları ve Sakıncaları 161
5. Örgütsel Çatışmanın Yönetimi 161
E. ÖRGÜTSEL STRES VE YÖNETİMİ 163
1. Stres ve Örgütsel Stres 164
2. Örgütsel Stres Faktörleri 166
2.1. İşin Özelliklerinden Kaynaklanan Stres Faktörleri 167
2.2. Örgütsel Rolden Kaynaklanan Stres Faktörleri 168
2.3. Beşeri İlişkilerden Kaynaklanan Stres Faktörleri 168
2.4. Kariyer Geliştirmeden Kaynaklanan Stres Faktörleri 169
2.5. Örgütsel Yapı ve İklimden Kaynaklanan Stres Faktörleri 170
2.6. Örgütsel Kültürden Kaynaklanan Stres Faktörleri 171
F. ÖRGÜTSEL YARATICILIK 172
1. Yaratıcılık Kavramı 172
2. Yaratıcı Kişilik 173
3. Yaratıcılık Gerekleri 175
4. Yaratıcılığın Örgütsel Açıdan Önemi 177
G. KİŞİSEL VE ÖRGÜTSEL İMAJ VE İTİBAR YÖNETİMİ 177
1. Kişisel İmaj Yönetimi 178
1.1. Başarı Faktörü Olarak İmaj Yönetimi 179
1.2. Olumlu İmaj Oluşturma Yöntemleri 180
2. İtibar Yönetimi 180
2.1. Kurumsal İtibar Yönetimi 181
2.2. İtibar Yönetiminin İlkeleri 183
2.3. İtibarın Kurumsallaştırılması 184
2.4. Kurumsal İtibar Yönetiminde Başarı Faktörleri 186
H. TOPLANTI YÖNETİMİ 188
1. Toplantıda Başarılı Gündem Hazırlama 189
2. Toplantıya Katılacakları Bilgilendirme 190
3. Toplantılarda Fiziksel Ortamın Hazırlanması 190
4. Toplantı Etkinliğini Artırma Yolları 192
5. Toplantılarda Zaman Denetimi 193
Altıncı Bölüm
YÖNETİM TEKNİKLERİ
A. AMAÇLARA GÖRE YÖNETİM 195
1. Amaçlara Göre Yönetimin Tanımı ve Kapsamı 195
2. Amaçlara Göre Yönetim Süreci 196
3. Amaçlara Göre Yönetimin Özellikleri 198
B. ÖRGÜT GELİŞTİRME 198
1. Örgüt Geliştirmenin Tanımı ve Önemi 199
2. Örgüt Geliştirmenin Amacı 199
3. Örgüt Geliştirme Süreci 201
C. ÖRGÜTSEL DEĞİŞİM VE DEĞİŞİMİN YÖNETİMİ 203
1. Değişimin Tanımı ve Doğası 204
2. Değişimin Yönetimi 205
3. Değişime Direnç ve Direncin Yönetimi 206
D. VİZYON YÖNETİMİ 207
1. Vizyon Kavramı ve Anlamı 208
2. Örgütsel Vizyon Oluşturma 209
E. MİSYON VE MİSYON YÖNETİMİ 210
1. Misyon Nedir? 211
2. Misyon ve Vizyon İlişkisi 211
F. İSTİSNALARLA YÖNETİM 212
1. İstisnalarla Yönetimin Anlamı 213
2. İstisnalarla Yönetimin Aşamaları 213
3. İstisnalarla Yönetimin Avantaj ve Dezavantajları 214
Yedinci Bölüm
YÖNETİMİN BAĞLANTI SÜREÇLERİ
A. ÖRGÜTSEL İLETİŞİM 215
1. Örgütsel İletişimin Tanımı ve Anlamı 215
2. Örgütsel İletişimin Önemi 216
3. Örgütsel İletişimin Amacı 217
4. Örgütsel İletişimin Fonksiyonları 218
5. Örgütsel İletişimin İşleyişi 221
5.1. Biçimsel ve Biçimsel Olmayan İletişim 222
5.2. Dikey İletişim 222
5.3. Yatay İletişim 224
5.4. Çapraz (Diyagonal) İletişim 225
5.5. Açık ve Çok Yönlü İletişim 226
B. KRİZ YÖNETİMİ 227
1. Krizin Tanımı ve Kapsamı 227
2. Kriz Faktörleri 228
3. Kriz Analizi 229
4. Örgütsel Krizin Kaynakları 229
5. Krizin Örgüt Dışı Kaynakları 231
5.1. Stratejik Açıklık 232
5.2. Doğal Felaketler 233
5.3. Genel Ekonomik Belirsizlikler 233
5.4. Teknolojik Gelişmeler ve Yenilikler 234
5.5. Hukuksal ve Politik Düzenlemeler 234
5.6. Uluslararası İlişkiler 235
6. Krizin Örgüt İçi Kaynakları 235
6.1. Örgütsel Yapı 236
6.2. Üst Düzey Yönetimin Yetersizliği 237
6.3. Bilgi Toplama ve Değerlemede Yetersizlik 237
6.4. Kurumların Tarihi Geçmişi ve Yaşam Evreleri 238
6.5. Örgüt Kültürü ile İlgili Sorunlar 239
6.6. Örgüt İklimi ile İlgili Sorunlar 239
6.7. Belirtileri Görememe 240
6.8. Harekete Geçmeme ve Reaktif Tutum 240
6.9. Yanlış Karar ve/veya Kararsızlık 241
7. Kriz Yönetiminin Aşamaları 242
7.1. Krizi Denetim Altına Alma 242
7.2. Krizin Olumlu Yanlarını Saptama 243
7.3. Kriz Yönetimi Programı Hazırlama 244
7.4. Kriz Yönetim Planı Oluşturma 244
7.5. Kriz Komitesi ve Görevleri 245
7.6. Öğrenme ve Değerlendirme 247
C. ZAMAN YÖNETİMİ 248
1. Zamanın Anlamı ve Kapsamı 249
2. Zaman Yönetimi 249
2. Yönetsel Zaman Kavramı 251
3. Yönetici ve Zaman Yönetimi 252
5. Yöneticilerin Zamanı Etkin Kullanma Yöntemleri 253
6. Astların Zamanını Yönetmek 256
Kaynakça 259
Dizin 269 |